In cujus capitis initio statim videbis, Augustino ipso teste, Mediolani, magnum Ambrosium in somnis admonitum de corporibus sanctorum Martyrum Gervasii et Prothasii eruendis ac propalandis, populum concurrentem ad haec sacra Martyrum pignora, et, inter alios, caecum, qui ad eorum contactum videre caeperit..

 Videbis Augustinum ipsum et Alipium nondum clericos (quod notatum est ab Augustino, quia clerici tunc a laicis distinguebantur); videbis et beatum Saturninum, episcopum Uzalensem, Gelosum presbyterum, ac diaconos Carthaginenses; et quidem omnes ab episcopo, tanquam a majori, benedictionem accipientes, quia tunc et episcopi a presbyteris et presbyteri a diaconis distincti erant, et episcopus longe major presbytero habebatur.

 Videbis Hesperium Fussalensem advocasse presbyteros, ut a spirituum malignorum infestatione domum suam liberaret.

 Videbis Innocentiam, Carthaginensem piam fceminam, signo Crucis Christi sanitatem consecutam cancri incurabilis.

 Videbis et unum «ex presbyteris» illis, qui «obtulit ibi Sacrificium Corporis Christi» (verba sunt ipsissima Augustini), «orans quantum potuit, ut cessaret illa vexatio,» et Deo «protinus miserante cessavit.» Tunc ergo, cum Ecclesia purissima esset, Sacrificium Corporis Christi presbyteris, si Augustino credimus, offerebatur..

 Videbis et Rusticanum paralyticum ad ecclesiam illam allatum, atque inde continuo pedibus suis salvum abscessisse..

 Videbis eundem Hesperium ab amico allatam terram sanctam de Hierosolymis, ubi Christus die tertio resurrexit, suspendisse in cubiculo suo, ne quid mali etiam ipse pateretur; at, ubi domus ejus ab illa infestatione purgata est, noluisse diutius in cubiculo suo retinere terram sanctam, idque non alia quam reverentiae causa.

 Videbis eundem ab Episcopis petiisse ut terra illa sancta infoderetur alicubi, [172] atque ibi ecclesia dedicaretur; idque factum esse.

 Videbis adolescentem energumenum, simillimum mortuo, ad memoriam Martyrum Gervasii et Prothasii portatum, ut curaretur.

 Videbis et illic Sanctimoniales cantantes hymnos vespertinos et orationes.

 Videbis et juvenem altare ibi apprehendentem, et oculum adolescentis Sanctorum precibus curatum.

 Videbis virginem, Augustino nostro notissimam, quae cum se oleo perimxisset, cui, pro ipsa orans, presbyter lachrymas suas instillasset (sic enim loquitur Augustinus), mox a daemonio fuisse sanatam.

 Cocus [173] vero, annulum aureum in ventriculo piscis inveniens, miseratione flexus et religione perterritus, Florentio eum reddidit, dicens:« Ecce quomodo Viginti Martyres te vestierunt.» Videbis et adolescentes, nescio quos, irrisores, Florentii pietatem exagitantes: diceres Calvinianos jam tum fuisse, aut Lutheranos..

 Videbis et suavem historiam de sene Florentio, Hipponensi sartore, qui Viginti Martyrum precibus obtinuit a Deo, ut haberet quo se sustentaret ac vestiret, dum, discedens ab oratione, grandem piscem palpitantem videt, quem coco Carchiso, Christiano, trecentis follibus vendidit.

 Videbis Lucillum episcopum, reliquias item D. Stephani, populo præcedente atque sequente, ferentem, piae sarcinae vectatione, ubi sanctas attigit reliquias, molestissima fistula liberatum esse.

 Videbis Martialem, virum primarium, setate gravem, sed a christiana religione abhorrentem, precibus Sancti Stephani et contactu florum [174] de altari allatorum confestim conversum, et, paenitentem, omnibus admirantibus, a presbyteris baptizatum, ac, quandiu vixit, orantem frequentissime in haec Stephani verba: Christe, accipe spiritum meum..

 Videbis episcopum ad aquas Tibilitanas portantem reliquias D. Stephani Martyris, et multitudinem magnam concurrentem et occurrentem Videbis ibi cæcam mulierem contactu reliquiarum coepisse videre.

 Videbis eundem presbyterum, tunica reportata de memoria Martyris et supra corpus apposita, suscitatum fuisse, cum ex alio morbo semimortuus jacuisset.

 Videbis presbyterum Hispanum ad reliquias ejusdem Martyris veteri morbo calculi solutum fuisse.

 Videbis Irenaei filium, mortuum, oleo Martyris perunctum revixisse.

 Videbis Paulum et Pauladiam, par miserum, tremore membrorum, ex maledicto matris, quassatum, ad memoriam ejusdem Martyris sanatos.

 Videbis et Sanctimonialem segritudine gravissima laborantem; cumque desperaretur, ad eandem memoriam fuisse allatam ejus tunicam; sed interim defunctam aegrotam, relata tamen tunica, et operto ea cadavere, spiritu recepto revixisse.

 Videbis et tres podagricos per eundem Martyrem sanatos.