Cum itaque Nobis evidenter innotuerit venerabilem dominum Humbertum Bochetum, Nostræ diæcesis Gebennensis presbyterum, modernum [rectorem] parrochialis ecclesiæ Sancti Nicolai loci Cletarum, octuagesimum suæ ætatis annum, aut circiter, attigisse, ita quod propter dictam senilem ætatem corporisque gravem indispositionem, in divinis officiis deservire, Sacramentaque ecclesiastica ministrare, et alia quæ vero pastori incumbunt amplius [39] exercere nequeat, teque coadjutorem, causis præfatis, in regimine et gubernio dictæ ecclesiæ, per Reverendum dominum Stephanum Decomba, Ecclesiæ Gebennensis Canonicum, procuratorem suum, vigore procuratorii per egregium Franciscum Galmeris (?), notarium recepti, die tertia hujus mensis Novembris, esse Nobis præsentatum:.

 Inhibentes propterea omnibus hujus diæcesis Gebennensis presbyteris, scindicis ac parrochianis dictæ ecclesiæ, ac [40] aliis quibuscumque, sub excommunicationis et quingentarum librarum gebennensium pœnis, ne te in regimine dictæ ecclesiæ, Sacramentorumque collatione, ac etiam fructuum administratione, quomodolibet impedire audeant; imo, per Nos sic coadjutorem constitutum et deputatum recipiant et admittant, oppositione et appellatione quavis non obstante, et sine earumdem præjudicio..

 Sane pro parte dilecti filii, nobilis Gaspardi de Lucinge, patroni ecclesiæ, sub vocabulo Sanctorum Ferreoli et Ferrutii, de Sales, et dilectorum filiorum communitatis hominum ejusdem loci porrectæ supplicationis, per egregium Petrum Ludovicum Garbillion, procuratorem postulantem in tribunali hujus Nostræ diæcesis, signatæ, series continebat..

 Præsentibus ibidem domino Georgio Rollando, presbytero, ecclesiæ Collegiatæ hujus civitatis Canonico, et egregio Georgio Bessonis, testibus..

 Committimus venerabili domino Curato de Corbonnex, ut visitet sacellum sive oratorium œdificatum in domo de Grex, domini de Croizon; et si invenerit illud [135] commode factum ad sacratissimum Missæ Sacrificium celebrandum, ita ut nihil indecorum appareat, illud nostra authoritate benedicat Benedictione loci quæ est in libro Missali, sive in Rituale hujus diocæsis.

 Cura ergo tu interdum, propter Bellicensis et hujus Nostræ diocæsis finitimam vicinitatem, pro rerum ac temporum opportunitate, [139] ovibus sive ecclesiis Nobis creditis verbi Dei panem frangere ac alia sacra etiam præbere posse desideres et Nos quoque plurimum expetere debeamus, quia et exemplum vitæ et Mot habes sanum et irreprehensibile: propterea Nos, Mot Dei in hac Nostra diocæsi disseminandi, demones exorcismis ecclesiasticis abigendi pœnitentesque et confessos absolvendi, tibi tenore præsentium facultatem in Domino concedimus, ut, sicut ait Scriptura, fontes tui deriventur foras et aquas tuas in plateis dividas.

 Venerabilem ac dilectum Nobis in Christo D. Henricum Barbier, Nostræ hujus diæcesis sacerdotem, esse rite ac legitime promotum, nullo, quod sciamus, ecclesiasticæ censuræ vinculo obstrictum, nec infamiæ aut cujusquam reprehensibilis vitii macula fœdatum, quin etiam, ab examinatoribus in Sinodo Nostra diocæsana ad Sacramentorum administrationem faciendam approbatum fuisse, præsentium tenore testamur.

 FRANCISCUS DE SALES, Dei et Apostolicæ Sedis gratia Episcopus et Princeps Gebennensis, dilecto Nobis in Christo Claudio Garbillion, hujus civitatis Annecii, Lugduni studenti, salutem in Domino.

 Ea est hujus diæcesis amplitudo ac rerum perturbatio, ut hoc pastoralis curæ pondere pressus, illud Psaltis, post divum Gregorium, usurpare merito possim: Incurvatus sum et humiliatus usquequaque; nam ut simili causa dixit Moyses: Non possum solus sustinere omnem hunc populum, quia gravis est..

 R. D. — Ea est hujus diæcesis amplitudo rerumque ac temporum perturbatio, ut immenso hujus pastoralis curæ pondere pressus, illud sane Psaltis regii, post D. Gregorium, usurpare merito possim: Incurvatus sum et humiliatus [156] usquequaque.

 Universis presentes litteras inspecturis fidem facimus et testamur R dum D. Ludovicum de Perrucard, Abbatem commendatarium Monasterii Cheyseriaci, Ordinis Cisterciensis, hujus Nostræ diocæsis Gebennensis, a Nobis, [162] qua decuit humilitate expetiisse, ut pro veritate, de origine, fide, vita, moribus et doctrina dilecti Nobis in Christo D. Gasparis de Perrucard, quem sibi coadjutorem in dicti Monasterii regimine, cum futura successione, a Sanctissimo Domino Nostro Papa cupit dari et assignari, testimonium authenticum concederemus..

 Visis per Nos, lectis et diligenter examinatis Litteris Apostolicis Nobis respective directis et ad Nos a Sede Apostolica transmissis, aliisque bullatis sub plumbo, sub datum Tusculi, anno Incarnationis Dominicæ millesimo sexcentesimo nono, septima calenda Octobris, Pontificatus Sanctissimi Domini nostri D. Pauli divina Providentia Papæ quinti, anno quinto; aliis vero in forma Brevis, sub annulo Piscatoris et sub datum Romæ, apud Sanctum Petrum, die duodecima Martii 1610, Pontificatus ejusdem Pauli quinti anno quinto, debite expeditis, non vitiatis neque cancellate aut in aliqua earum parte suspectis, per R. D. Franciscum Bochattonum, presbyterum hujus Gebennensis [182] diæcesis, a Sancta Sede Apostolica obtentis et Nobis exhibitis; visis etiam testium depositionibus et informationibus ad ejusdem R di Francisci instantiam sumptis et receptis, quibus clare constat tam de contentis et narratis in supradictis Litteris Apostolicis, quam de secreta et extrajudiciali ipsius Francisci ante quinquennii lapsum reclamatione, servata insuper earumdem Litterarum præscripta forma, vocatis vocandis, visis videndis et consideratis de jure considerandis, ipsoque R do D. Francisco in habitu et tonsura regularibus existente:.

 FRANCISCUS, Dei et Apostolicæ Sedis gratia Episcopus et Princeps Gebennensis, dilecto Nobis in Christo Reverendo admodum Fratri D. Joanni a Sancto Pastore, Priori Monasterii Beata Mariæ de Abundantia, hujus Nostra diæcesis, Ordinis vero Fuliensis, salutem..

 Unde Nos, eorum piis votis annuentes, presentium tenore, testamur eosdem Fratres N. et N., ex hac diocæsi et catholicis parentibus ortos, multis annis monasterium Sancti Francisci hujus civitatis, tanquam Religiosos professos, incoluisse, nullumque dedisse, quod innotuerit, nec ceteris Religiosis, nec populis vel civitatis, vel oppidorum villarumque circumjacentium, scandalum; imo, omnibus pariter bonum odorem in Domino dedisse, ut propterea, omni acceptione et charitate digni esse videantur..

 Quoniam propter innumeras bellorum clades quibus hæc [201] provincia vexata ac propemodum consternata fuit, Sanctorum Apostolorum Petri et Pauli limina visitare, et quam erga Sanctam Sedem Apostolicam Romanam hactenus exhibuimus ac deinceps semper, Deo propitio, exhibituri sumus venerationem et obedientiam exteriore cultu prestare, coram et per Nos ipsos minime possumus: propterea Nos Tuam Reverentiam præcamur, ut quia jam aliorum negociorum hujus diocæsis causa Romæ versaris ista munera visitationis liminum et præstationis obedientiæ Nostro nomine obire, ne graveris.

 Cum venerabilis conventus Sancti Dominici hujus civitatis Annessiacensis, Nostræ diœcesis, Ordinis Prædicatorum, semper aliquem ex Religiosis ejusdem Ordinis ad fidelium eleemosinas colligendas ex instituto et more sui Ordinis mittere soleat, eaque sit adhuc hujusce diœcesis totiusve patriæ conditio, ut vix ac ne vix quidem necessitati mendicorum Christi qui eam incolunt subvenire possit: propterea Nos, dilectum Nobis in Christo Fratrem Jacobum Chappaz, prædicti Ordinis Religiosum laïcum, quem R. Frater Prior ac idem venerabilis Conventus [203] Sancti Dominici hujusce Nostræ diœcesis, etiam extra hanc diœcesim, scilicet Friburgum versus, sive ad alias Helvetiorum partes, piorum hominum auxilium imploraturum, quo tandem et familiam sustentare et ædificiorum jam passam ruinam reparare possint mittere proposuerunt, iis Nostris literis, manu Nostra subscriptis ac sigillo Nostro munitis, prosequimur, quibus eumdem omnibus superioribus pariter ac inferioribus Ecclesiæ Christi filiis et alumnis apud quos eum di vertere contigerit, sicuti christianum et Religiosum mendicum enixe in visceribus misericordiæ Dei nostri commendatum cupimus et facimus..

 Notum facimus et testamur, Nos hodie, decima nona mensis Junii millesimo sexcentesimo decimo octavo, benedictionem nuptialem dilectis Nobis in Christo, nobili Roco Calcanio, urbis Placentinæ, et Margaritæ de Chavanes, ex nobili familia hujus civitatis Nostræ diœcesis oriundæ, in sacello Nostro ministrasse ac impertivisse, idque juxta [226] ritum sanctæ Ecclesiæ Romanæ, infra Missarum solemnia scilicet, et aliis de jure servandis servatis..

 Legitimis quippe documentis ac testimoniis ad id receptis ac coram Nobis exhibitis, constitit quod cum R di Clerici regulares Sancti Pauli, vulgo Barnabiti, qui in Chapuisiano hujus Anneciensis urbis Collegio, sub titulo SS torum Pauli et Caroli, juxta eorum Congregationis pia instituta, divina Officia, Sacramentorum administrationem, concionum, cathechismi, scholarum aliarumque religiosarum functionum operas obeunt, adeo tamen tenui redditu potiuntur [264] ut cum iis oneribus jam susceptis sustinendis vix sufficiat, cogantur idcirco et minori Religiosorum numero esse, et solemniores ordinarias functiones aut omittere, aut minus solemniter persolvere quam per eorum Constitutiones liceat:.

 Mandantes universis et singulis præsbiteris, clericis, notariis et aliis hujus diocæsis ad id ex parte dicti Collegii requirendis, ut ipsum seu ejus procuratores in dictæ ecclesiæ possessionem inducant; inhibentes singulis et universis, quantum possumus districte, in virtute [266] sanctæ obedientiæ et sub excommunicationis pœna quam ex nunc prout tunc infligimus, sex dierum spatium, duos videlicet pro primo, duos pro secundo et reliquos duos pro tertio termino ad id assignantes, ne dictis Religiosis, vel eorum procuratoribus, ullo modo obsistant, quominus dictam possessionem libere adipisci, et adeptæ pacifice insistere valeant..

 Datum et actum in insigni oppido Anneciaci, præfatæ diocæsis, in domo Nostræ solitæ habitationis, sub anno a Nativitate Domini millesimo sexcentesimo vigesimo primo, indictione IV, die vero decima nona mensis Novembris, Pontificatus Sanctissimi in Christo Patris et Domini nostri D ni Gregorii, divina Providentia Papas decimi quinti, anno primo; præsentibus ibidem R dis dominis Georgio Rolland et Michaele Favre, præsbiteris hujus diocæsis, testibus..

 Et quidem cum Romæ quatuor illis vel quinque mensibus, quibus piissimi ac ornatissimi prædecessoris mei Claudii de Granier jussu, hujus diocesis aliquot rebus tractandis operam dedi, plurimos sane vidi eximia sanctitate et doctrina viros, qui Urbem et in Urbe orbem suis laboribus exornarent; sed inter eos omnes istius seorsim virtus mentis meæ oculos vehementer occupavit..

 At ille subito gaudio perfusus: [295] « Quam grata, » inquit, « hujus viri, quam chara mihi esse debet recordatio! Quippe qui me iterum in Christo quodammodo genuit.

 Obiit nuperrime in Collegio hujus civitatis Annessiacensis Clericorum regularium Sancti Pauli, vir religiosissimus, Domnus Guillielmus Cramoysi, Parisiensis; cum quo, ut fit, dum verba miscerem, incidi in mentionem de R mo Juvenali nostro Ancina.

 Hac igitur de causa, ego, non obstantibus multis gravibusque quæ me circumstabant difficultatibus, sponte Gratianopolim veni, circa hujus 40 æ initium, ad præfatum Reverendissimum Dominum Episcopum Gebennensem, in ea civitate pro tempore conciones sacras habentem; cui etiam nunc, cum omni humilitate et animi summissione me presentem sisto, culpam et apostasiam meam agnoscens et accusans, atque admodùm supplex oro et postulo in communionem sanctæ Romanæ Ecclesiæ ex integro restitui, et, imposita salutari pœnitentia, perfecte absolvi in utroque foro.

 Nec sufficit pro consequutione pii nostri propositi ac collectione fructuum spiritualium hujus nostra Confraternitatis semel in mense sacra fieri in oratorio ipsius, ex quo [357] quanto frequentius sacra Eucharistia digne sumitur, spiritualia item et temporalia beneficia abundantius inde proveniunt.

 Ut igitur confratres præfati discant quid agere debeant ex aspectu eorum habitus ac ab aliis dignoscantur, ad instar itaque aliarum Confraternitatum, maxime Archiconfraternitatis sanctissimi Crucifixi in ecclesia Sancti Marcelli, Ordinis [365] Fratrum Servorum, in alma Urbe ab antiquo erecta, cui aggregari summopere cupimus, statuimus et ordinamus, habitum hujus nostræ Confraternitatis Sanctæ Crucis esse saccum, seu potius camisiam telæ nigræ canapis, totum corpus, a collo ad talaria usque contegentem, simplicem, sine scissura, serico ornamento aut aliquo labore, una cum caputio ejusdem telæ et coloris caput et faciem [366] velante.

 Ea ab omnibus censetur respublica et familia bene ordinata, quæ capite et membris componitur: alioquin, quomodo consistere posset? Ut igitur hæc nostra Confraternitas, pie instituta et devote erecta, perpetuo duret et permaneat, ac juste et sancte regatur omnisque confusionis aura aboleatur, nos infrascriptos officiales perpetuos, hac prima vice die decimatertia hujus mensis, per nos, in prima congregatione tunc convocanda, nominandos; et deinde, singulis annis, die proximiori calendis Septembris non impedita, in generali congregatione mutandos, constituimus et deputamus..

 Prior igitur vocabitur primus et præcipuus præfatæ Congregationis [370] officialis et quodammodo caput ejusdem, qui, ut memoria fundatorum ejusdem numquam pereat, semper assumetur ex canonicis Ecclesiæ cathedralis supradictæ; hujus officium erit tantum annuale, nec ultra prorogali poterit nisi ex maxima et urgentissima causa, tam in generali congregatione quam in Capitulo prædicto mature discutienda.

 Præterea, ut Confraternitas hujusmodi (sic ut præfertur erecta) firma et stabilis permaneat omniaque distincte et ordinatim fiant et exequantur, statuimus et ordinamus primam congregationem generalem fieri in eodem oratorio die decimatertia hujus mensis, hora tertia post meridiem, ac singulis annis die secunda ejusdem mensis Septembris, eadem hora convocari; in qua Prior, Assessores, Thesaurarius, Secretarius et Consiliarii ac Auditores computorum deputabuntur.

 Ordinamus propterea, ipsam Confraternitatem inchoari die festo Exaltationis Sanctæ Crucis hujus præsentis mensis Septembris, quo die Statuta hujus omnes confratres incipient ligare..

 Conventum est etiam ut pro præbendæ hujus anni solutione et maxime vini, D. Abbas det infra sequentem diem fidejussorem, nisi admodiet abbatiam..

 De Professione facienda a venerabilibus Canonicis hujus Monasterii.

 In omnibus vero gravioribus difficuitatibus quæ per Priorem ac Capitulum solvi nequeunt, ad Episcopum hujus diæcesis, sive, eo absente, ad Vicarium episcopatus generalem accedant, qui pro potestate ordinaria constituet quid agendum sit, quemadmodum hactenus observatum est..

 Omnia jura clamant, quod in ultima Nostra hujus Monasterii Visitatione decrevimus, mulieres scilicet, ne quidem ad breve tempus, intra septa et muros exteriores Monasterii habitare aut commorari debere.

 Ultimæ Nostræ Visitationi inhærendo, sub pœna majoris excommunicationis mandamus, ut intra mensem, a die hac decima quinta Septembris anni millesimi sexcentesimi decimi octavi computandum, omnes et singuli qui instrumenta sive titulos hujus Monasterii habent, ea in archiviis reponant, juxta decretum super hac re a Nobis in dicta Visitatione factum..

 Datum in abbatia de Six, die decima quinta hujus mensis septembris, anno quo supra..