Questio 4: In quo actu consistat beatitudo formalis praesentis vitae hominis existentis in puris naturalibus; ubi etiam breviter dicemus in quo consistat essentialiter beatitudo nostra supernaturalis alterius vitae. 13.

 Ad secundam nego antecedens: habito enim Deo essentialiter satiatur appetitus hominis et habet omne bonum, etiam bona extrinseca distinctaque a Deo in radice saltem et fonte; quare non obstat quod homo posset appetere alias perfectiones praeter Deum, quia ille etiam dimanant a Deo et ordinantur ad Deum tanquam ad ultimum finem.

 Amor etiam est quaedam tendentia, non consecutio, in qua tamen essentialiter debet sita esse beatitudo; haec autem volitio in qua beatitudo essentialiter consisteret, esset perfectissima quam homo viribus naturae habere valeret.

 Deinde ratione arguitur, quia non consistere essentialiter in delectatione patet ex eo quod delectatio supponit consecutionem ex eaque sequitur et non est precipuum bonum nec per se primo intentum.

 In qua praeterea tantum essentialiter consistere beatitudinem, probo ex proportione hujus beatitudinis cum supernaturali quam habent Beati in Caelo.

 Quia supernaturalis beatitudo, secundum communiorem sententiam theologorum et meo judicio veriorem, essentialiter solum consistit in cognitione qua clare Deus a Beatis videtur, ex Jo., c. 17: Haec est vita æterna, [9] ut cognoscant te.

 Quibus positis, respondeo ad quaestionem: beatitudinem hominis in puris naturalibus existentis et in praesenti vita necessario requirere veram Dei cognitionem, amorem et delectationem naturalem; essentialiter tamen solum consistere in actu cognitionis qui habeat suo modo rationem comprehensionis et consecutionis, seu tentionis, ut theologi loquuntur.

 Quod vero essentialiter tantum consisteret in cognitione Dei, probatur quia ita asserit Aristoteles, ut multi interpretantur, 1.

 Ex iis ergo omnibus colligimus essentialiter beatitudinem supernaturalem hominum ut et Angelorum tantum consistere in visione clara Dei, ut est comprehensio, non ita ut comprehensio significet adaequatam cognitionem objecti, sed prout significat tentionem, ut ita dicam, objecti desiderati et sperati, juxta id Canticorum, 3: Tenui illum, neque dimittam..