Mot «Enim» [586 fréquence]

01-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome I-Les Controverses.html

A001000200	Ex ea enim manifeste colligitur peccatores esse in Ecclesia..
A001000201	Ex inimicis nos optima quæque cognoscere et utilitatem capere persuadet Psalmista: Super inimicos meos prudentem me fecisti, deinde, super omnes docentes, super senes, etc. Super enim, ait Genebrard, [17] a intelligi potest; super inimicos, id est, occasione inimicorum, ab vel ex inimicis.
A001000203	Ecclesia mons est, hæresis vallis; descendunt enim hæretici ab ecclesia non errante ad errantem, a veritate ad umbram, etc..
A001000208	63: Quamvis enim certa et irrefragabilis sit sedis Apostolicæ de fide definitio, attamen cum Apostolicæ sedis ministerio definita universæ fraternitatis irretractabili firmantur assensu, et totius christiani orbis judicio recipiuntur, merito a Deo prodiisse creduntur; ipsaque veritas et clarius renitescit et fortius retinetur, dum quæ fides prius docuit hæc postea examinatio confirmat, ut vere impius et sacrilegus sit qui, post tot sacerdotum sententiam, opinioni suæ aliquod tractandum relinquit.
A001000814	Voyci ce qu'en raconte le saint et fervent docteur de l'Eglise, saint Bonaventure: Solitus erat vir sanctus horas canonicas non minus timorate persolvere quam devote; nam licet oculorum, stomachi splenis et hepatis ægritudine laboraret, nolebat muro vel parieti inhærere dum psalleret, sed horas semper erectus et sine caputio, non gyrovagis oculis nec cum aliqua syncopa persolvebat; si quando esset in itinere constitutus figebat tunc temporis gressum, hujusmodi consuetudinem reverentem et sacram propter pluviarum inundantiam non omittens; dicebat enim: si quiete comedit corpus cibum suum, futurum cum ipso vermium escam, cum quanta pace et tranquillitate accipere debet anima cibum vitæ?.
A001000837	Ce que saint Jan mesme confirme: Multa habens scribere vobis, nolui per chartam et atramentum; spero enim me futurum apud vos, et os ad os loqui; c'estoyent choses dignes d'estre escrites, neanmoins il ne l'a pas faict, mays les a dites, et au lieu d'Escriture en a faict Tradition..
A001000884	C'est la mesm'Eglise, aussy chere au celest'Espoux qu'elle fut alhors, en plus de necessité qu'elle n'estoit alhors; quelle rayson y a il quil ne luy fist la mesme assistence quil luy fit alhors en pareille occasion? Consideres, je vous prie, l'importance de ces motz Evangeliques, Si quis Ecclesiam non audierit, sit tibi tanquam etnicus et publicanus; [216] et quand peut on jamais ouyr plus distinctement l'Eglise que par la voix d'un Concile general, ou les chefz de l'Eglise se trouvent tous ensemble pour dire et deduyre les difficultés? le cors ne parle pas par ses jambes ni par ses mains, mays seulement par son chef; ainsy, comme peut l'Eglise mieux prononcer sa sentence que par ses chefz? Mays Nostre Seigneur s'explique: Iterum dico vobis, quia si duo ex vobis consenserint super terram de omni re quamcumque petierint, fiet illis a Patre meo qui in cælis est; ubi enim sunt duo vel tres congregati in nomine meo, ibi sum in medio eorum.
A001000887	Athanase dit que Mot Domini per æcumenicam Niceæ Sinodum manet in æternum; saint Gregoire Nazianzene, parlant des Apollinaristes, qui se ventoyent d'avoyr estés avoüés par un Concile Catholique, Quod si vel nunc, dict il, vel ante suscepti sunt, hoc ostendant et nos acquiescemus; perspicuum enim erit eos rectæ doctrinæ assentiri, nec enim aliter se res habere potest; saint Augustin dict que la celebre question du Baptesme, meüe par les Donatistes, fit douter plusieurs Evesques, donec, plenario totius orbis Concilio, quod saluberrime sentiebatur etiam remotis dubitationibus firmaretur; Defertur, dict Ruffin, ad Constantinum [218] sacerdotalis Concilii (Nicæni) sententia; ille tanquam a Deo prolatam veneratur, cui si quis tentasset obniti, velut contra divina statuta venientem in exilium se protestatur acturum. Que si quelqu'un pensoit, pour produire des analogies, des sentences de l'Escriture, des motz grecz et hebreux, quil luy fust permis de remettre en doute ce qui a desja esté determiné par les Conciles generaux, il faut quil produise des patentes du ciel bien signëes et scelees, ou quil die que chacun en peut autant faire que luy, et que tout est a la merci de nos subtiles temerités, que tout est incertain et sujet a la diversité des jugemens et considerations des hommes.
A001000913	Oyes ce que dict Hieremie: Hæc dicit Dominus: state super vias, et videte et interrogate de semitis antiquis quæ sit via bona, et ambulate in ea, et invenietis refrigerium animabus vestris; et le Sage: Non te prætereat narratio seniorum, ipsi enim didicerunt a patribus suis.
A001000923	Licet enim Petra esset, non tamen Petra erat ut Christus; ut Petrus, Petra erat.
A001001342	C'est a ce propos que saint Hierosme dict au Pape Damase: Qui tecum non colligit, spargit; hoc est, qui Christi non est, Antichristi est; et saint Bernard dict quil faut rapporter les scandales qui se font, « principalement en la foy, » au Siege de Rome: Dignum namque arbitror ibi potissimum resarciri damna fidei, ubi non possit fides sentire defectum: cui enim alteri sedi dictum est aliquando, Ego pro te rogavi, ut non deficiat fides tua? Saint Cyprien: Navigare audent ad Cathedram Petri, atque ad Ecclesiam principalem; nec cogitare eos esse Romanos, ad quos perfidia habere non possit accessum. Ne voyes vous pas quil parle des Romains a cause de la Chaire de saint Pierre, et dict que l'erreur n'y peut rien?.
A001001343	Verum hæc missa facto, neque enim hoc vestram credo latere prudentiam.
A001001357	De Beze, qui dict que des long tems il ny a eu aucun Pape qui se soit soucié de la religion ni qui ayt esté theologien, veut il pas tromper quelqu'un? car il sçait bien qu'Adrien, Marcel et ces cinq derniers ont estés tres grans theologiens: a quoy faire, mentir? Mays disons quil y ait du vice et de l'ignorance: Cathedra tibi, vous dict saint Augustin, quid fecit Ecclesiæ Romanæ, in qua Petrus sedit et in qua hodie Anastasius sedet? quare appellas cathedram pestilentiæ Cathedram Apostolicam? Si propter homines, quos putas legem loqui et non facere, numquid Dominus Noster Jesus Christus propter Pharisæos, de quibus ait, Dicunt et non faciunt, cathedræ in qua sedebant ullam fecit injuriam? nonne illam cathedram Moisi commendavit, et illos servato cathedræ honore redarguit? ait enim: Super cathedram, etc. Hæc si cogitaretis, non propter homines quos infamatis blasphemaretis Cathedram Apostolicam cui non communicatis; sed quid est aliud quam nescire [quid] dicere, et tamen non posse nisi maledicere? [317].
A001001393	Sed quæro, dict il peu apres, quid non credant? utrum a Martiribus possint aliqui visitari? hoc est Christo non credere, ipse enim dixit: Et majora horum facietis.
A001001422	Et quand on dict que nous pechons « incités, poussés, necessités, par la volonté, ordonance, decret et predestination de Dieu, » n'est ce pas blasphemer contre toute rayson et contre la majesté de la supreme bonté? Ah, voyla la belle theologie de Zuingle, Calvin et Beze: At enim dices, dict Beze, dices, non potuerunt resistere Dei voluntati, id est, decreto: fateor; sed sicut non potuerunt, ita etiam noluerunt.
A001001476	Et quand a la tressainte Eucharistie, qui est l'autre Sacrement que les ministres font semblant de recevoir, ou trouveront ilz jamais que Nostre Seigneur y aÿe usé de prædication? Saint Pol enseigne aux Corinthiens comm'il faut celebrer la cene, mays on ny trouve point qu'il y soit commandé de precher; et affin que personne ne doutast que le rite quil proposoit fut legitime, il dict quil l'avoit ainsy apris de Nostre Seigneur: Ego enim accepi a Domino, quod et tradidi vobis.
A001001539	Le fondement en ceste similitude est Nostre Seigneur; dont saint Pol dict, Ego plantavi, et, Ego ut sapiens architectus fundamentum posui, et puys [370] apres: Fundamentum enim aliud nemo ponere potest præter id quod positum est, quod est Christus Jesus.
A001001553	Ilz objectent que c'est un manifeste erreur de prier pour la resurrection des morts avant le jugement, car c'est presupposer, ou que les ames resuscitent et par consequent meurent, ou que les cors ne resuscitent pas si ce n'est par l'entremise des prieres et bonnes actions des vivans, qui seroit contre l'article, Credo resurrectionem mortuorum: or, que ces erreurs soyent presupposés en ce lieu des Machabees, il appert par ces paroles: nisi enim eos qui ceciderant resurrecturos speraret, superfluum videretur et vanum pro defunctis orare. On respond que en cest endroit ilz ne prient pas pour la resurrection ni de [374] l'ame ni du cors, mays seulement pour la delivrance des ames; en quoy ilz presupposoyent l'immortalité de l'ame, car, s'ilz eussent creu que l'ame fust morte avec le cors, ilz n'eussent point pris de soin de leur delivrance; et par ce que, parmi les Juifz, la creance de l'immortalité de l'ame et de la resurrection des cors estoient tellement jointes ensemble que qui nioit l'une nioit l'autre, pour monstrer que Judas Machabeus croyoit l'immortalité de l'ame il dict qu'il croyoit la resurrection des cors.
A001001553	des Corinthiens, 15: Quid mihi prodest si mortui non resurgunt? comedamus et bibamus, cras enim moriemur; or il ne s'ensuivroit aucunement qu'il fallust s'abandonner ainsy, encores qu'il n'y eust point de resurrection, car l'ame qui demeureroit en estre souffriroit la peyne deùe aux pechés, et recevroit le guerdon des vertus; saint Pol donques, en cest endroit la, met en conte la resurrection des morts pour l'immortalité de l'ame, par ce que, de ce tems la, qui croyoit l'un croyoit l'autre..

02-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome II-Defense de l'estendart de la Sainte Croix.html

A002001146	Arianos: Creatura creaturam non adorat. Et le mesme, lib. de Virginitate: Si homo justus ædes tuas intraverit, cum timore et tremore occurrens illi adorabis humi ad pedes illius, non enim eum sed Deum adorabis qui illum mittit..
A002001237	Car de cognoistre Dieu par l'esprit seulement [ne suffit pas], sinon que par mesme moyen l'on cognoisse le Fils de Dieu estre venu pour nostre redemption in carne; et sic inseparabiliter debemus agnoscere, et divinitatem et humanitatem, ut habeamus vitam æternam: vieille heresie tiree de Triphonis antro; contra quem le Pere sainct Augustin ayant disputé, combattu, et gagné la caverne de Dieu, ita posteritati scripsit, in suo tract. De fide et symbolo: Solet quosdam offendere, vel ipsos gentiles vel hæreticos, quod credamus assumptum terrenum Christi corpus in cælum; ut dicant terrenum aliquid in cælo esse non posse: nostras enim Scripturas non noverant, nec sciant quomodo dictum sit: Seminatur corpus animale, surget corpus spiritale..
A002001237	Donques Beelzebuth, prince des diables, parlant et escrivant par luy, se couvrant de l'authorité de S. Paul, in hæc verba prorupit: Testatur enim se post Christi resurrectionem amplius ipsum non agnoscere secundum carnem; admonens his verbis quicquid in Christo carnale fuit oblivioni tradendum et missum faciendum, ut in eo secundum spiritum quærendo et possidendo omnem operam locemus.

05-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome V-Vol.2-Traitte de l'amour de Dieu.html

A005001381

Sic enim Christus factus est anathema a Patre, unde et se derelictum clamat ac veluti separatum ac devotum pro peccatis populi; unde Paulus ejus imitator cupit fieri anathema ab eo, veluti resectus ac dereclitus.

07-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome VII-Vol.1-Sermons.html

A007000218	Or, il me semble que ce grand Saint estant sur la croix, disoit a telles gens ces parolles que saint [46] Pol disoit aux Galates: De cætero nemo mihi molestus sit; ego enim stigmata Domini mei in corpore meo porto; comme s'il vouloit dire: Que personne ne me vienne plus reprocher mon peché; car, outre que je m'en suis lavé dans mes larmes, maintenant je fais preuve de ma fidelité, reparant par ma mort la faute que j'avois commise par la crainte de la mort..
A007000291	Vous me dires: Si ceste parolle s'entend de la foy, comme vient a propos ce qui s'ensuit: Dico enim vobis, quod multi prophetæ et reges voluerunt videre quæ vos videtis? car il n'y a point eu de Prophetes qui n'ayent creu.
A007000349	[Timendum enim summopere veniebat...] Novum ac immaturum ac periculosum videbatur, me rudem, inexpertum, ac nullius antea notæ militem Christianum, in ipso tirocinii limine Præpositura donatum; ut antea fere sim præpositus quam positus, præfectus quam factus, et in magna indignitate, veluti carbunculus in cœno, magna dignitas illucescat.
A007000351	Cum interim ea mihi hodie illuxit dies in qua et terrori multum detrahit et recte in Deum fiduciæ multum addit mihi vestra omnium, Patres Venerandi, tam jucunda ac suavis præsentia, quæ me adeo reficit ac recreat ut si terrorem (sic) jam antea perceptum cum ea voluptate quam sentio conferatur, quid me magis afficiat difficile sit ad judicandum, ut in me etiam illud sentiam: Servias Domino cum timore, exultes ei cum tremore; sic enim exultatio est ad lætitiam, timor autem ad anxietatem..
A007000352	Mihi vero qui iis sum præpositus qui ea pollent modestia, fortitudine, prudentia ac charitate quæ in quolibet Prælato desiderari potest, ut eorum quilibet Præpositus esse mereatur; quid in hac causa metuendum est? Quid enim me moretur infantia, imperitia ac mentis [96] imbecillitas, cum nec monitis, nec disciplina, nec correctione ullo in hoc munere mihi futurum sit opus? Nisi quis velit, quod dixerunt veteres, « Minervam docere, » aut, ut more nostrorum dicam, « Sanctum Bernardum hortari, » vel inter Cordigeros, ut jam sumus, conceptum tegere latinitate.
A007000352	Timendum enim erat illi Præposito qui iis præpositus est qui difficile intra caulas honestatis et in officio contineri possunt.
A007000379	De Geneva enim recipienda, quod antea tantopere desideratum est consilium cujuscumque illud fuerit, quanta unquam in nobis fuit maxima alacritate excipi par est et excipiendum existimo.
A007000381	Illud enim subibat Davidicum: Vanum est vobis ante lucem surgere; surgite postquam sederitis; quod licet ex littera alio spectet, ex spiritu tamen qui vivificat, ad eos facile traduci potest qui quærunt antea præsidere quam sedere, quique, fructus vernalis et præcocis instar, non diu asservari possunt quin putrescant.
A007000381	Immaturum enim ac periculosum prorsus videbatur, me rudem, impolitum ac gregarium militem, in ipso tirocinii ecclesiastici limine, Præfectura tanta fuisse donatum, ut antea fere sim præpositus quam positus, præfectus quam factus.
A007000384	Quid enim mea me moretur imperitia ac tenuitas, cum nec disciplina nec correctione ulla hoc in munere mihi futurum sit opus [necessarium]? Nisi si velit quis «Minervam docere,» « S. Bernardum hortari, » aut, ut more nostrorum loquar, inter Cordigeros peritiam simulare latinitate..
A007000384	Timendum enim illi fuerat Præposito qui iis præest qui in officio difficile contineri possunt.
A007000397	Sic enim sensim ac sponte in alteram dicendorum partem nostra tandem devenit oratio..
A007000399	[Ab Holoferne discamus, quæso, expugnandarum civitatum methodum optimam...] Vultis brevem ac expeditam expugnandarum civitatum methodum? ab Holoferne discamus, quæso; nihil enim vetat in inimicos tela retorquere ac ex illis utilitatem capere, ut recte tractavit Plutarchus.
A007000404	Sic enim fiet quod majores nostri justo Dei judicio perdiderunt, nos ipsius benignitate recuperemus..
A007000405	Quod ut consequamur pœnitentia propitiandum est Numen; et ut uno verbo dicam (modus enim orationi aliquis faciendus est), sic nobis ex regula Christiana vivendum est, ut Canonici, id est, regulares, et filii Dei vere nominemur et simus..
A007000410	In quam deliberationem cum vos, Socii optimi, videam sponte satis incitatos... tum enim sperandum erit; est utique in solatium miserrimi temporis, quod boni plerique et prudentes viri præsagiunt nostro tempore futurum illud quod antea tantopere desideratum est, ut scilicet, receptis antiquis sedibus, in sanctitate et justitia, de manibus inimicorum nostrorum liberati, serviamus illi qui est Deus superexaltatus in sæcula..
A007000541	Estote factores (Jac., I ); qui enim verbi auditor est, et non factor, hic comparabitur viro consideranti vultum nativitatis suæ in speculo: consideravit enim se et abiit, et statim oblitus est qualis fuerit.
A007000551	enim Regnum cœlorum..
A007000592	: « Conatus liberi nostri arbitrii cassi sunt si non adjuventur, et nulli si non excitentur »): Quomodo tu, Judæus cum sis, bibere a me poscis, quæ sum mulier Samaritana? non enim coutuntur Judæi Samaritanis.
A007000592	Or, il entre en propos avec elle, parce que ses disciples estoyent allés en la ville acheter des viandes; Discipuli enim ejus abierant in civitatem ut cibos emerent.
A007000598	Dicit ei Jesus: Bene dixisti, quia virum non habeo; quinque enim viros habuisti, et nunc quem habes non est tuus vir: hoc vere dixisti.
A007000657	Si mulier oblivisci potest filii ventris sui; sed etsi oblita fuerit, non obliviscar tui: ecce enim in manibus meis descripsi te; Is., 49, v. 15, [16].
A007000730	Mais voicy le gros de la difficulté: comme se peut il faire que nous soyons esloignés de Dieu luy mesme qui est par tout, et ne sçaurions trouver un recoin, pour caché qu'il soit, que sa Majesté n'y soit? Saint Pol aux Atheniens, Act., 17: Non longe abest ab unoquoque nostrum; in ipso enim vivimus, movemur et sumus..
A007000731	Anima enim non passibus, sed passionibus ambulat.
A007000753	Saint Pol dict: Empti enim estis pretio magno.
A007000863	Deux calices, desquelz saint Luc, et de l'aigneau: Desiderio desideravi hoc, etc.; dico enim vobis quia ex hoc non manducabo illud donec impleatur in Regno Dei; Et accepto calice, gratias egit et dixit: Accipite et dividite inter vos; dico enim vobis quod non bibam de generatione vitis donec Regnum Dei veniat.
A007000885	Malachiae, 1: Non est mihi voluntas in vobis, dicit Dominus exercituum, et munus non suscipiam de manu vestra; ab ortu enim solis usque ad occasum magnum est nomen meum in gentibus, et in omni loco sacrificatur, et offertur nomini meo oblatio munda, quia magnum est nomen meum, etc. Heb.
A007000894	tradetur enim Gentibus, et illudetur,.
A007000916	Pourquoy appelle on le Dimanche saint? Pourquoy l'escabeau des pieds? Exod., 3: Solve calceamenta pedum, locus enim in quo stas, terra sancta est.
A007000946	enim loquetur a semetipso, sed quæcumque.
A007000955	En icelles sont les cherubins, c'est a dire la plenitude de sçavoir; les palmes, la victoire et la force contre les tentations: Virtus enim Dei est ad salutem omni credenti, Rom., 1; Assumite gladium spiritus, quodest Mot Dei, Ephes.
A007000959	: Plura habens vobis scribere, nolui per chartam et atramentum; spero enim me futurum apud vos, et os ad os loqui..
A007000959	Puys: Ego enim accepi a Domino; Cætera cum venero disponam.
A007001004	Nous devons glorifier toutes les trois Personnes, et nous les devons glorifier par la Personne du Verbe incarné, et particulierement par sa Passion, laquelle il appelle sa gloire en saint Jan, 7: Nondum enim erat Spiritus datus, quia nondum erat Jesus glorificatus.
A007001012	Applica ad montem ex quo excisus est lapis: mons enim Christus est, caput Ecclesiæ; lapis, Petrus..
A007001022	Pro Petro enim rogavit Dominus propter Ecclesiam, cujus virum eum constituebat; vir enim caput mulieris est.
A007001058	Et l'Eglise Catholique, par advis tout contraire, respond: Est; Ego enim accepi a Domino.
A007001063	13, belle et tres elegante sur toutes les autres, quand ayant dict que la perfection et plenitude de la loy est la dilection, il rend ceste rayson de son [dire]: Et hoc scientes tempus, quia hora est jam nos de somno surgere; propior est enim nunc salus, quam cum credidimus.
A007001064	Ainsy ailleur: Umbram enim habens lex; Heb.
A007001163	Huic quæstioni ex adverso respondent Ubiquiditæ et Calvinitæ; unus enim esurit, alius autem ebrius est.
A007001189	Expeto sententiam clare proponi; mos enim diaboli est uti ambagibus.
A007001193	Unde et emphatica est illa propositio Pauli: Ego enim accepi a Domino..
A007001200	In Eucharistia enim duo sunt: forma, et quod sub forma.
A007001209	Optabam enim, etc., pro fratribus meis, qui sunt cognati secundum carnem; qui sunt Israelitæ, quorum adoptio est filiorum, et gloria, [et] testamentum.
A007001266	Exordium sumetur ab Abraham qui excipit Deum sub persona Angelorum, dicens in valle Mambre: Domine, si inveni gratiam, etc. ne transeas servum tuum; sed afferam pauxillum aquæ, et laventur pedes vestri, et requiescite sub arbore; ponamque buccellam panis, et confortetur cor vestrum, postea transibitis; idcirco enim declinastis ad servum vestrum.
A007001269	Bis Christus docuit institutionis ritum, ut ego observare soleo: primo, instituendo, quod Evangelistæ narrant; 2°, instruendo Paulum postquam assumptus est in Coelum: Ego enim accepi a Domino.
A007001287	Illa autem propositio: Panis quem ego dabo, caro mea est, resolvitur in hanc: Caro mea est panis ille quem ego dabo; id enim exigit Mot est, præsentis temporis, collatum cum verbo dabo, futuri..
A007001288	Hoc quid significabat? Non corpus, nondum enim erat in Sacramento; ergo panem, ergo panis est corpus Christi.
A007001346	Encores que tant au ciel qu'en la terre Dieu soit tousjours par une parfaitte præsence en tous lieux comme il dict par Hierem., 23: Cœlum et terrain ego impleo, et ce que saint Pol dict, Act., 17: Non longe abest ab unoquoque nostrum; in ipso enim vivimus movemur et sumus, si est-ce neantmoins qu'il y a certains lieux lesquelz luy estant consacrés, sont appellés mayson de Dieu, habitation, lieu, temple, tabernacle, non pas pour ce qu'il soit plus la qu'ailleurs (parlant de Dieu en sa divinité), mays pour ce que la il confere particulierement ses graces et benedictions, et la il faict plus de demonstration de sa gloire..
A007001351	Voyes vous comme il faut que Nostre Seigneur vienne le premier a nous? S'il n'eust entré en Hiericho, jamais Zachee ne le seroit allé trouver, dont il dict bien [315] par, apres: Venit enim Filius hominis quærere et salvum facere quod perierat..
A007001354	S'il s'en fust retiré au commencement, il eust eschappé; il voulut tant poursuivre qu'il [317] y demeura, et trop tard reconneut et dict: Fugiamus Israelem, Dominus enim pugnat pro eis contra nos; Exod., 14.
A007001386	La majesté de Dieu est tellement par tout, que saint Pol a dict: Non longe est ab unoquoque nostrum; in ipso enim vivimus, movemur et sumus; Act., 17.
A007001558	14, apres avoir monstré la betise de qui navige porté sur le bois et neantmoins la adore l'idole, parce que navem artifex fabricat, tua, Pater providentia gubernat, puis: Ab initio cum perirent superbi gigantes, spes orbis terrarum ad ratem confugiens, remisit sæculo semen nativitatis Benedictum enim est lignum illud per quod fit justitia..
A007001576	: Orate pro invicem ut salvemini; multum enim valet deprecatio justi assidua.
A007001577	37: Quid nobis prodest si occiderimus fratrem nostrum? Manus nostræ non polluantur; frater enim et sanguis noster est..
A007001717	Non enim in arcu meo sperabo, et gladius meus non salvabit me; sed in nomine tuo spernemus insurgentes in nobis.
A007001733	Aug.: « Amanti tantummodo nunciandum fuit; » « non enim amas et deseris.
A007001734	Cui enim unquam dixit Angelorum? etc. Et rursum: Ego ero illi in [377] Patrem, et ipse erit mihi in Filium? Hæc dies quam fecit Dominus; [Ps.] 117..
A007001810	En ce quil croit a la premiere denonciation qui luy est faite: Jam enim non poteris amplius villicare.
A007001811	14: Fugiamus Israelem; Dominus enim, etc. 2 Reg.
A007001833	Sicut enim exceptus est in domum Marthæ et Mariæ sororum, sic exceptus in domum Mariæ Virginis.
A007001977	erit enim magnus coram Domino..
A007001982	Sed audiamus philomelam Angelum, vel potius unum versum cantici ejus: Multi in nativitate ejus gaudebunt; erit enim magnus.
A007002187	In momento, in ictu oculi, in novissima tuba; canet enim tuba.
A007002187	Ut enim cæcinit buccina in monte Sinai cum daretur lex, sic et canet cum Legislator examinabit utrum lex servata sit.

08-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome VIII-Vol.2-Sermons.html

A008000195	Nam videtur alludere ad id quod dicturus erat: Possidete paratum vobis regnum; esurivi enim, etc. Psal. 61: Tu reddes unicuique secundum opera sua.
A008000256	Arcam fœderis portare est legem implere, juxta illud: Jugum enim meum suave et onus meum lev e.
A008000288	Docet Paulo, I Cor. XI: Ego enim accepi, etc., in qua nocte tradebatur, etc., accepit panem.
A008000291	I. V. 23: Coarctor enim a duobus, etc. [25].
A008000311	Prœ altitudine sonitus maris; maris, id est, mortis, mare enim dolorum est.
A008000383	Quis Angelus? Non sane Christi si commodi genitivum faciamus, sed Christi si possessive; non enim indiguit custode Angelo, sed ministro: ergo Gabriel fuit..
A008000388	Futurum est enim ut Hærodes quærat Puerum ad perdendum eum. Aliqui quærunt Jesum sicut Sponsa: Inveni quem diligit anima mea, tenui, nec dimittam.
A008000422	Quis? Donum enim ab iniquo profectum, ipsum propemodum iniquum est.
A008000464	Dic mihi, charissima Mater et dulcissima Domina mea, nonne in Verbo Dei, in Filio Dei, erant resplendentes illi thesauri sapientiæ et scientice antequam in utero tuo conciperetur? At tu, colendissima Domina, istos thesauros carne tua operuisti et abscondidisti; in eo enim sunt absconditi.
A008000465	Domine, in Cælo non sunt thesauri nisi sapientiæ, scientiæ et bonitati; tu autem omnes habes, in te enim sunt omnes: quomodo ergo dicis: Thesaurisate? Tu ipse da nobis thesauros et thesaurisabimus, et quia Mater tua veluti thesauraria thesauros abscondit, jube ut aperiat.
A008000473	Hieron.: Ex more gentis Judeorum loquitur; illi enim festivis diebus et inter epulas ungebant capita et lavabant facies.
A008000479	In Passione ejus enim fames erat salus animarum et ejus sitis..
A008000515	Venientem Christum ( sic ) in occursum Ecclesiæ, ipsa descendit per humilitatem et operit se pallio pœnitentiæ; sic enim Christo occurrere par est.
A008000517	Confige timore tuo carnes meas, a judiciis enim tuis timui.
A008000543	12: Deum time etmandata ejus observa, hoc est enim omnis homo.
A008000544	Confige timore tuo cames meas, a judiciis enim tuis timui.
A008000653	Præcepitque ei, dicens: De omni ligno paradisi comede, id est, comedere potes; de ligno autem scientiæ boni et mali ne comedas; in quacumque enim hora, etc. Adam mansit aliquamdiu solus sub præcepto; nam dedit nomina rebus et animantibus: sed non eum tentare tunc voluit serpens; expectavit donec haberet instrumentum tentationis suæ idoneum, fæminam.
A008000715	Ex hoc sensu fiat egregia comparatio Cæli et templi, templum enim imago est Cæli: hinc Majores imaginibus Cælitum templa ornaverunt, ut Deus cherubinis; ut imagines Cælitum essent in imagine Cæli.
A008000750	de Sac. c. 2: lutum imponi super oculos cæci ut recordetur se pulverem esse; cæcitas enim mentis plerumque superbia est.
A008000771	274: Et quis, quæso, Crucifixi imaginem videat quin fleat? Ecce enim videmus in Christo pendente corpus undequaque lacerum, oculos lacrimis onustos, labia felle et absinthio plena, caput corona redimitum, stillantes hinc inde omnes corporis artus.
A008000780	Charitas enim Christi urget nos, cestimantes hoc, quoniam si unus pro omnibus mortuus est, ergo et omnes mortui sunt.
A008000843	1 a Joseph polymita, qua induit eum pater suus: gratia sufficiens, infantum baptizatorum; unde damus illis chrismale: «Accipe vestem candidam.» Pulcra visu; fide enim scimus eos cum charitate omnes virtutes accipere.
A008000863	4, ad filium: Superbiam nunquam in tuo sensu aut in tuo verbo dominari permittas, in illa enim initium sumpsit omnis perditio.
A008000864	Dixit autem serpens ad mulierem: Nequaquam moriemini; scit enim Deus quod in quacumque die comederitis ex eo, aperientur oculi vestri, et eritis sicut dii, scientes bonum et malum.
A008000890	v. 1 et 2: Tanquam parvulis in Christo, lac potum dedi vobis, non escam, nondum enim poteratis; sed nec adhuc potestis, adhuc enim carnales estis.
A008000915	Si enim aliquando excurrunt, cito redeunt, et memores relictorum pullorum vix alibi cantant.
A008000917	«Non enim ut Petrus,» ait Bernardus, «vult in monte terreno habitaculum,» sed in Cælo; «aut cum Maria, [120] eum deinceps vult tangere in terra, sed plane clamat: Fuge.».
A008001013	Ecce inter multa Beati Joseph memoria occurrit; vestra enim devotio et mea.
A008001017	5: Qui suam uxorem diligit, seipsum diligit; nemo enim carnem suam odio habuit.
A008001019	At lapidabatur ex traditione, sic enim senes.
A008001053	Ecce enim ex hoc beatam me dicent omnes generationes.
A008001092	Risusque ille fuit portentum, et presagium malitiæ hominis et infortunii; ipse enim Zoroastres Bactrianorum rex post multas clades a rege Assiriorum, Nino, fractus, captus et occisus est, quamvis ab astrologia judiciaria et magia præsidium habere se existimaret.
A008001094	Media, id est, partes medias reclinatorii (est enim plurale substantivum), charitate, seipso, qui amor et deliciæ Sponsæ et animarum, constravit propter filias Hierusalem..
A008001158	Chrisostom.: Auget miseriam et exaggerat; «qui enim petunt solent amplificare,» qui dolent dolor verba ministrat.
A008001218	Alii ut Angeli, qui discedentes non discedunt, ut optimi prædicatores; adoraverunt enim Dominum juxta illud: Et adorent eum omnes Angeli ejus, et etiam aliis prædicaturi discedunt, non tamen discedentes, quia spiritu remanent..
A008001223	Nemo quicquam habet meum et tuum; si enim habere debuissent, maxime Maria Puerum, nam erat vere suus Filius: non habet tamen, sed, Pater tuus, inquit, et ego dolentes qucerebamus te..
A008001414	Diabolus enim artifex est et operarius architectonicus iniquitatis..
A008001447	Hæc enim in superioribus jam obviam habuimus; quæ autem hujus textus propria sunt dicenda juxta quadruplicem sensum..
A008001453	Sic enim plerique vellent dare sacerdotibus Evangelium ( Non in solo pane vivit homo ), at non, sed paleas, sed fenum, id est, temporalia.
A008001482	At Christus, qui est Dominus ipse, dat antequam petamus, non enim peteremus nisi petere doceret interius: Prævenisti eum in benedictionibus dulcedinis.
A008001572	Cum enim gloria Dei constet misericordia et justitia, vel uno vel alio modo omnia in ejus gloriam referuntur..
A008001573	v. ult.: Omnia enim vestra sunt, sive Paulus, sive Cephas; videndus locus mirabilis, et tandem: Vos autem Christi, Christus autem Dei.
A008001577	At vero, sunt cantica omnino aliis suaviora; cantica enim alia sunt vetera, alia nova.
A008001577	Vetus est illud Mosaicum pro liberatione temporali: Cantemus Domino, gloriose enim magnificatus est, et omnia cantica eo tendentia, ut Deboræ, Annæ, matris Samuelis.
A008001637	Cum enim in domo David regnum cornu stabilitum sit, in ejus et Salomonis unctione, per comu salutis in ejus domo regnum salutis exprimit.
A008001640	Solemnitas enim illa celebrabatur in memoriam liberati Isaac a morte per visionem arietis, sive vices ejus in subeunda morte gerente ariete, hærente cornibus inter vepres.
A008001641	Quid enim est erigere cornu salutis, quam tubam, id est, prædicationem, salutis extollere; juxta illud: Quasi tuba exalta vocem [218] tuam? Ecce enim verus jubileus, tempus remissionis, per redemptionem omnium: Ecce nunc tempus acceptabile, ecce nunc dies salutis.
A008001650	De cætero, nemo mihi molestus sit, ego enim stigmata Domini Jesu in corpore meo porto.
A008001685	In Davide origo regni; fuit enim ipse primus regum in ejus familia, et gratis electus de post fœtantes, et fuit Propheta; et fuit ter unctus, qua in re Christum expressit.
A008001686	Sed etiam in modo; nam non indutus regiis armis sed pastoritiis: Non enim habeo consuetudinem.
A008001710	Redemptio enim operata est antequam facta esset per prævisionem.
A008001712	At thronus iste sicut sol, sicut luna plena; sub luna enim plena arbores et conchilia plena sunt, pleins de suc et de mouelle.
A008001738	Nolo enim vos ignorare, fratres, quoniam patres nostri omnes sub nube fuerunt et omnes mare transierunt, et omnes in Moyse baptizati sunt in nube et in mari, et omnes eamdem escam.
A008001739	v. 6: Ego enim Dominus, et non mutor. Jac.
A008001823	Nemo cum tentatur dicat quia a Domino tentatur: Deus enim intentator malorum est, ipse autem neminem tentat; unusquisque vero tentatur a propria concupiscentia abstractus et illectus.
A008001824	Vet. et Novi Testamenti afferenda est, tomo 4; et citatur a D. Thoma, in illa verba: Tuam ipsius animam gladius pertransibit, ubi per gladium intelligit tentationem et dubitationem de Christi Divinitate tempore Passionis; quam dubitationem ait fuisse transeuntem, non inhaerentem: «Sicut,» inquit, «gladius pertransiens juxta hominem timorem facit, non percutit, sic dubitatio non sedit in animo Virginis, sed pertransiit velut per umbram.» Exornanda similitudo: si homo impenetrabili chalibe vel adamante armatus impetatur ense, ictus in cassum fertur, non enim penetrat sed elabitur circa thoracem, il coule, il glisse.
A008001827	Ergo Christus tentatione tantum externa, habebat enim non passiones aut perturbationes, sed propassiones; unde victoriam intactus reportavit.
A008001835	Hæc omnia; mihi enim omnia tradita sunt, et do illa cui volo..
A008001872	Erunt enim plures, erunt sane: Angelos mittet cum tuba, id est, singulos cum tuba; at novissima tuba est quam sequitur vox Archangeli.
A008001872	I. Cor. 15: In novissima tuba; canet enim tuba, et mortui resurgent (verba pensanda).
A008001872	In momento, in ictu oculi, in novissima tuba; canet enim tuba, etc. Id autem fiet congruenter; nam in antiqua Lege tubæ frequentes: in bello, ut Hiericho, in congregatione, ad festa; in clangore tubæ data sunt præcepta.
A008001872	Postea canet tuba, sic enim Christus ipse: Et mittet Angelos suos cum tuba et voce magna.
A008001935	Esurivi enim.
A008001993	Ecce enim in iniquitatibus conceptus sum.
A008001996	Ut enim Sara ex Agar suscipit filios, etc., Gen.
A008002002	Vis sanus fieri? Plerique enim nolunt, vel ita volunt ut nolint: vellem, sed nolo; vellem, sed non possum.
A008002034	Cor. 2: Loquimur sapientiam in mysterio, etc. Deinde, loquens de gloria quæ per hanc sapientiam acquiritur, quam, inquit, nemo principum hujus seculi cognovit; [276] si enim cognovissent, nunquam Dominum gloriæ crucifixissent.
A008002037	Verum nobis secundum modum nostrum competit; est enim «status omnium bonorum» nobis competentium «aggregatione perfectus;» unde terminatur ista beatitudo nostra per terminos capacitatis subjecti.
A008002072	1 a est falsa pœnitentia, similis enim est falsa veræ: Melas et Cyphissus; Stix undas habet similes reliquis; cometa et planeta; cigue et persil; miel d'Hæraclee et autre miel, l'aconit.
A008002074	Ut plurimum, sicuti viximus ita et morimur: sic enim videmus mori in mari qui mare incolunt, et in montibus qui montes.
A008002109	2: Angelus enim Domini exercituum est.
A008002144	Quia autem quæ maxime cupimus, semper in ore habemus, manus enim dolorem lingua amorem ostendit, propterea Christus sæpissime de Passione loquitur.
A008002260	Solent enim patres esse filiis debiliores, filii patribus indoctiores, spiritus vero violentiam ac vehementiam signat.
A008002267	Ut faciunt hæretici nostri temporis; cum enim non possint negare miracula, saltem ea quæ a probatissimis authoribus narrantur, ut ab Augustino, dicunt esse stratagemata diaboli..
A008002299	Christus cum esset in Nazareth, intravit in sinagogam, et lecto Libro Isaiæ docebat eos, ita ut omnes mirarentur et darent illi testimonium; sed tamen sine utilitate, dicebant enim: Nonne hic est filius fabri? nonne hic est faber? Unde huic sapientia? etc. Et ipse videns eos colloquentes, sciensque quid dicerent, ait: Utique dicetis mihi, etc. Et concludit Marcus: Et non poterat ibi virtutem ullam facere, nisi quod [311] paucos infirmos impositis manibus curavit; et mirabatur propter incredulitatem eorum.
A008002302	15; Ne dicas: Per Deum abest, quæ enim odit ne feceris.
A008002302	Ne dicas: Ille me implanavit; non enim necessarii sunt illi homines impii.
A008002333	Etsi enim Petrus vix etiam venialiter in eo peccavit, tamen reprehensus fuit a Paulo, propter gravitatem consequentiæ; «ut qui primus erat in dignitate, primus esset in humilitate.» «Non sentire bonos eadem de rebus iisdem incolumi licuit semper amicitia.» Qui autem corrigit debet esse justus, id est, irreprehensibilis; ne dicatur illi: Medice, cura teipsum.
A008002333	Hinc sequitur causa efficiens: omnes enim omnino homines tenentur corrigere, etiam inferiores respectu superiorum.
A008002333	Sic enim Paulus correxit Petrum, ad Gal.
A008002334	Quo loco reprehenduntur quidam importuni correctores, ut Pharisasi: Quare discipuli tui, etc., non enim lavant manus cum panem manducant.
A008002335	15, aves abigebat a sacrificio; et etiam muscas abigunt a mensa regum et principum: sic inter religiosos et eos qui ad perfectionem tendunt, etiam muscæ abigendæ, perdunt enim suavitatem unguenti..
A008002337	In Arca, tabulæ, virga, manna; in corrigente debet esse Lex, debet enim esse justus, manna mellitum et virga correctionis.
A008002372	Unde doctrinam suam non Eugraphium sed Evangelium nominavit, et prædicatione potissimum tradi mandavit; non enim unquam dixit: Scribite Evangelium omni creaturæ, sed: Prædicate..
A008002373	Judas in Epistola: Charissimi, omnem sollicitudinem faciens scribendi vobis de communi vestra salute, necesse habui scribere vobis, deprecans supercertari semel traditæ sanctis fidei; subintroierunt enim quidam homines.
A008002373	Opponit enim depositum prophanis vocum novitatibus et oppositionibus falsi [321] nominis scientiæ.
A008002409	Id enim fateri cogit [1°.] quod Scripturas habeamus; nam nos habere non nisi per Traditionem scimus..
A008002477	Plures enim causæ tribulationum sunt..
A008002480	Ut enim Plinius ait de rustico Siracusano omnes lapides e campo auferente, coactum fuisse ut referret, alioquin sterilis erat, sic et interdum tribulationes immittet Deus ut fertiles faciat animas..
A008002529	Ideo dæmon semper ait: Nequaquam moriemini; non absolute, quis enim credat? sed de die in diem.
A008002557	v. 15, erga Thamar; Divus enim Augustinus, 1.
A008002558	Sic enim [filius] Syrac, [Eccli.,] c. 27.
A008002701	[1°.] Præveniens misericordia operatur in nobis velle converti; at hoc satis non est, quoties enim dicimus: Volo converti, et tamen non convertimur! Sic enim increpat Idumæos Isaias, c. 21: Onus Duma, id est, [364] regionis Idumeorum, quae vergit ad austrum; clamat ad me ex Seir.
A008002707	Filiæ Hierusalem flebant a parte inferiori, unde Dominus: Nolite flere super me, a parte inferiori; et hinc bonus fletus, [368] est enim effectus contritionis; verum quia sensus non obedit rationi semper, non est opus fletu exteriori, sed interiori tantum..
A008002736	Ultimo meo sermone, hic habito, feria secunda Pentecostes, dicebam tempus mihi loquendi esse, quia linguæ igneæ nobis Apostolorum successoribus datæ erant; sed et nunc quoque tempus clamandi, nam tunc [370] festum linguarum, at nunc tempus vocis est, eum enim celebramus qui vox est clamantis.
A008002737	Et jam videtis, charissimi mei, de gaudio pacis nostræ etiamnum velle verba miscere; quomodo enim tacerem in tanta gaudii causa? Et sane opportune; ecce enim jam anniversarium diem ago primæ mese ad vos concionis, nec pauciores sunt 25 annis expletis; et quidem mihi ipsi gratulor qui semper exinde vos expertus sum benevolos auditores, qui nimirum ut multos [prædicatores] peritiores at nunquam habituri estis amantiores.
A008002739	Joanne nato, omnes mirabantur ob miraculum nativitatis ejus, ob matris sterilitatem et ætatem effcetam, ob patris interclusam vocem et iterum restitutam, dicentes invicem: Quis putas puer iste erit? At Zacharias prophetans: Et tu, inquit, Propheta Altissimi vocaberis, etc.; præibis enim, id est, Propheta, Præcursor.
A008002741	verbo: Poenitentiam agite, appropinquavit enim Regnum cælorum; et 2°.
A008002742	2: Et veniens evangelizavit vobis pacem; ipse enim est pax nostra.
A008002832	6: De caetero, fratres, confortamini in Domino et in potentia virtutis ejus; induite vos armaturam Dei, ut possitis stare adversus insidias diaboli; non enim est, [etc.,] sed adversus principes et potestates, adversus mundi rectores tenebrarum harum, contra spiritualia nequitiae in celestibus.
A008002832	Diabolus caput inimicorum, utitur enim caeteris; unde: angelus Satanae, carnis stimulus; hæc omnia tibi dabo.
A008002862	Scriptum est enim: Perdam sapientiam sapientium, et prudentium prudentiam reprobabo.
A008002862	Mot enim crucis pereuntibus quidem stultitia est, iis autem qui salvi fiunt, id est, nobis, virtus Dei est.
A008002888	I: Tanto melior Angelis effectus, quanto differentius proe illis nomen haereditavit; cui enim dixit aliquando Angelorum? [etc.] Heb.
A008002888	Ut patres omnia faciunt in gratiam filiorum, thesaurisant enim filiis, ut ait Paulus, sic Deus Pater omnia fecit propter Filium; nam, ut notat Cornelius, Filius Dei ut Deus haeres est naturalis; at ut homo constitutus est haeres..
A008002916	Ergo quantum unica hora, id enim placet comedere, [391] poterimus, comedemus, dicemusque: 1°.
A008002918	6: Bonum autem facientes non deficiamus, tempore enim suo metemus.
A008002923	XI. v. 6, impossibile est placere Deo; credere enim opportet accedentem ad Deum quia est, et quia inquirentibus se remunerator sit.
A008002923	ad Cor. c. 4: Id enim quod momentaneum est et leve tribulationis nostrae, supra modum in sublimitate aeternum gloriae pondus operatur in nobis; non contemplantibus nobis quae videntur, sed quae non videntur.
A008002923	v. 24: Fide Moyses grandis factus negavit se esse filium filiae Pharaonis, magis eligens affligi cum populo Dei, quam temporalis peccati habere jucunditatem, majores divitias aestimans thesauro AEgiptiorum improperium Christi, aspiciebat enim in retributionem.
A008003042	Et cum dicimus Patrem, loquimur de tota Sancta Trinitate; sic enim, c. 14: Si quid petieritis me in nomine meo hoc faciam.
A008003064	Vel brevi, id est, statim; est enim phrasis antiquae Scripturase ut dicat Incarnationem statim futuram, et non tardabit etc. Quod ideo dicitur quia breve est spatium, non absolute quidem, sed habito respectu ad id quod merebamur, cum enim meremur ut nunquam veniret qui mittendus erat.
A008003066	Accommodat enim se per similitudines et parabolas nobis, at quod reliquum est in sublimia et ardua misteria fertur.
A008003069	Quod nota, tum ut scias cum Maria multum esse lucri, tum praeferri Mariam omnibus honore tanquam omnium dignissimam; non enim diceremus principem ire vel esse cum assecla, sed asseclam cum principe.
A008003074	Illud enim: Major serviet minori, observatur recte ab Augustino non posse applicari personis nisi moraliter, ut Esau serviverit persequendo.
A008003074	Vix enim quicquam mali de eo referunt Scripturae; in Genesi mortem autem ejus non scribunt, quia persequuntur tantum quae ad populum electum spectabant.
A008003141	Que sera-ce donc, ajoute le saint Docteur, si nous réfléchissons que nos péchés sont les bourreaux de Jésus-Christ, que c'est pour nos crimes qu'il a été cloué à la croix, que ce sont nos iniquités qui lui ont fait ces plaies si humiliantes et si douloureuses! Quelle profonde tristesse, quelle vive componction, quelle contrition amère ne doit pas s'emparer de notre cœur! «In dolore enim Domini nostri Jesu Christi, debemus intime sibi condolere et compati.
A008003145	Plus enim sine comparatione me diligit, quam ego meipsum.» Ses plaies sont un monument éternel de sa charité, mais de la charité la plus tendre et la plus généreuse.
A008003157	«Fremit mundus, premit corpus, diabolus insidiatur, non cado; fundatus enim sum supra firmam petram.».
A008003158	Quelle plus grande miséricorde en effet que de donner sa vie pour d'infâmes criminels condamnés au supplice! «In quo enim clarius quam in vulneribus tuis eluxisset, quod tu, Domine, suavis et mitis, et multœ misericordiœ? Majorem enim miserationem nemo habet quam ut animam suam ponat quis pro addictis morti et damnationi.» Par la large ouverture que la lance fit au côté de mon bon Maître, [432] je pénètre jusqu'à son cœur; là je me repose dans les entrailles de la miséricorde de notre Dieu, et j'y prends abondamment tout ce qui me manque pour payer ce que je dois à sa justice: «Ego fidenter quod ex me mihi deest, usurpo mihi ex visceribus Domini, quoniam misericordiae affluunt.».

09-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome IX-Vol.3-Sermons.html

A009001218

Il est dit au Genese, qu'un Ange estant apparu à Jacob pres le guay de Jaboc, il lutta toute la nuit contre luy, et quand l'aube commença à poindre, l'Ange le voulant quitter: Laisse moy aller, luy dit-il, ne me retiens pas davantage; Dimitte me, jam enim ascendit aurora.

10-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome X-Vol.4-Sermons.html

A010001002	Mais helas! ils n'y demeurerent que fort peu, ce ne fut qu'un moment, et pour ce que nous sommes tous d'une mesme tige et semence qu'Adam, nous sommes tous atteints du peché originel; ce qui fait que le grand Prophete royal s'escrie: Ecce enim in iniquitatibus, et le reste qui suit.
A010001050	David mesme luy faisoit cette priere au Psalme CXVIII: Confige timore tuo carnes meas, a judiciis enim tuis timui; Transpercez mon cœur de la sagette de vostre crainte, car j'ay redouté vos jugemens.

11-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XI-Vol.1-Lettres.html

A011000289	At ne me de timore tuo [10] timere reflectas; mihi enim de eo mentio est, nullus vero metus.
A011000289	Ergo, quantumvis amantissimus, his timoribus locum deinceps ne dederis; quamvis enim ii ab amore proficisci videantur initio, postea tamen sæpe parvulis et brevissimis mutationibus temporisque processu genitorem ipsummet suum interimunt.
A011000311	Quid enim mihi gloriosius in humanis accidere potuit quam ignotum me quidem, tibi, doctissimo et absolutissimo viro, pro amico provocari, cum in me nihil sit tale quod tuam mihi possit conciliare voluntatem? Quamvis enim patriæ ac primi litterarii tirocinii mihi tecum intercesserit communio, tot me tamen ingenii et doctrinæ [13] gradibus inferiorem tibi fecisti, ut in tanta dissimilitudine mirum sit tantam amicitiam esse posse quantam tibi mecum esse vis..
A011000326	Sic enim edixit, Lege 6, Tituli 52, cujus titulus est De Professoribus et Medicis, libro decimo Codicis: « Medicos, grammaticos et doctores legum, cum uxoribus et filiis et rebus (hoc te Mot omnino liberum facit) quas in civitatibus suis possident, ab omni functione et ab omnibus muneribus vel civilibus vel publicis immunes esse, et nec in provinciis hospites recipere nec ullo fungi munere.
A011000348	Universo enim orbi litterario cum ex fructu arbor optima et sis et habearis, mihi unus perpetuo propositus es quem noctes diesque respicerem, et ad cujus exemplar quam maxime possem genuine animum meum efformarem, non tantum quod nullibi superiorem, paucos etiam habeas pares, sed quod provincialia, civilia aut, ut ita dicam, domestica exempla nescio quid habeant acutioris energiæ ac efficaciæ..
A011000350	Cum enim, ut in advocatorum numerum adscriberer, Chamberium peto, credoque admissus purpuratos omnes Patres salutare, de more gratias agere ac per hanc occasionem inter tuos locum impetrare, meaque manu nomen meum scribere, quia coguntur ad militiam nobiles, hora intempestiva [21] ipse cogor discedere insalutato te, quem obiter salutare, præsertim cui antea eram ignotus, nulla salutatione minus ducebam.
A011000352	Ego enim tuarum illustrium virtutum et amator et admirator fui priusquam vel de nomine tibi notus esse possem, nec ante amavi quam in te essent eæ quæ connatæ tibi sunt eximiæ animi dotes, quæ te non amari nullo unquam tempore permiserunt.
A011000354	Admirationem enim cognoscendi desiderium parere philosophiæ in limine tutum est proverbium..
A011000377	Non enim is sum apud aliquem cujus authoritate [hoc fieri posset].
A011000379	Ecquid enim in me sit juris uti virum longe gravissimum, annorum jam non exiguo cumulo venerandum, disciplinarum ac virtutum omnium ornamentis cumulatissimum, Franciscum Girardum, pro amico (ut ejus retineam verba) provocassem nihil omnino video.
A011000398	Quid enim tali amico optabilius in humanis esse potest? Donum istud est ipsa raritate illustre, ac quod nullo possit æstimari pretio longe pretiosissimum, mihique eo suavius possidendum, quo certius agnosco nihil unquam tale meis meritis accedere potuisse..
A011000399	Neque vero propterea in te quicquam imprudentiæ [29] esse dixerit quispiam, quod num donatarius cum dono sibi certa respondeat proportione parum prospexeris; verum enim est quod Alexander Magnus credidit, satius fore si donatore dignum sit donum, licet alioquin imparem sortiatur donatarium, ut in eo non tam ad quem, quam a quo proficiscatur considerandum sit.
A011000423	Ergo in sequentem hebdomadam scripturus, concioni parandæ (nec enim insalutatis Doctoribus id facere noster ferre potest vel genius vel ingenium) mentem attribuo..
A011000424	Quare missis omnibus ad eam, mea enim præsentia plurimum recreari solet, propero, nec primum redii quin melius per Dei gratiam, licet propinquiore partu, haberet; vixque consedi cum adest nuncius eam nullo fere negotio peperisse, dolorum nimirum præcedentium ex imminentium summa substractione.
A011000426	Etsi enim tanto viro, dicam suavius (quod per summam humanitatem tuam jam mihi licere existimo) etsi tanto amico, suavissime alloquenti non respondere durum fuerit, jucundissimum tamen fuit, interea, inter acerbas nonnullas animi occupationes, mellificium illud tuum degustare ac te ex litteris veluti loquentem subaudire..
A011000427	Quod enim tibi curæ ac cordi non est, jus non est; quod vero cuique juris est, id quoad per te potest integrum est ac tutum.
A011000427	Rogor enim inter hæc uti in quadam agricolæ nostri Thorentiani causa adversus Soudanum ejusdem loci notarium apud te intercessorem agam, ac rogem ut rustici jus suum supersit.
A011000444	Appetente et imminente jam tremendo illo ac, uti Chrisostomi verbo loquar, horrendo mihi tempore, quo ex Antistitis placito, id est, Deo volente tantum, non enim alio ad Dei voluntatem explorandam utor interprete, postquam per omnium Ordinum gradus sacratissimos iter hucusque feci, tandem ad augustissimum Sacerdotii apicem evehendus sum, committendum non duxi quominus te de hac mea tanta (sic) tam excellents honoris et boni expectatione admonerem, ne tanta te inscio in re tua fiat mutatio.
A011000445	Cum enim me omnium quas antea sensi maxima me torqueat solicitudo, timorque et tremor venerint super me, [tuæ benevolentiæ maxime indigeo.] Id enim moris est amantibus, si quid arduum ac periculosum aggredimur, sollicitudinem ac formidinem nostram solari amicis [communicatione] facta, ac formidinis motus sedantur si negotium ipsum mentemque nostram amicis exponere possimus.
A011000469	Quid enim convalescentibus optabilius, quid opportunius, quam ex unius domusculæ umbra [41] in amœnissimorum florentissimorum hortorum conspectum frequenter exire, ibique inter medios flores exspatiari ac auras odoribus gratissimis onustas colligere? Sic nempe amicissimas tuas litteras lego..
A011000474	Etiam te non veniente, non intrarem; quomodo enim nuptiis interessem qui vestem nullam habeo nuptialem? Antonianum timeo namque convivalem illum senatum..
A011000475	Ejus litteras simul cum meis procuratori Chappasio commendo; jamjam enim Seyssellum versus pergo, die Dominica concionaturus.
A011000475	Sic [44] enim scribo familiariter.
A011000497	Sic enim mea res se habet, ut cum vicariam pro matre præsentiam huic nuptiarum celebritati conferre deberem, quando ipsa interesse posse non crederet, et ego molestissime ferrem præsentiam etiam pro matre vicariam cuiquam tunc [46] conferre cum ex ea ab amantissimo tuo conspectu sequeretur absentia, enimvero factum est ut, rebus aliter succedentibus, mater ipsa vices jam meas expleverit.
A011000512	Accepisti sane tu nostras litteras tardius quam volueram; cum enim præceptori meo litteras antepenultimas dares, Chamberii te constantem fore iis totis feriis uti dixerat sic credebam, atque litteras do Joanni Baptistæ Valentiano (quo cum ex communione studiorum multa mihi intercessit necessitudo) vixdum scriptas, ne [48] accipiendis eis minus avunculo suo D. de Passier excedenti officiosus comes videretur; illi alioquin vix daturus qui tam cito volebat scribi, nisi multo magis dari quam cito dari; quamvis et hoc maxime postulasset quod tibi quem, ut est litterarum amans, unice colit, rem facturus gratam crederet si litteras nostras redderet..
A011000513	At vero quonam fieri potest modo ut non sat cito litteras acceperim, qui tam bene excepi quam bene aliud unquam sum excepturus? Non quidem quam bene sunt scriptæ et elaboratæ, (quis enim tuum illud mellificium satis pro dulcedine non dicam collocare sed gustare quidem possit?) sed jam tam eleganter, tam amice! Illud certe mihi accidit percommode ut priores tuæ litteræ cum ad me perlatæ sunt, secederem in avitam [49] Salesiorum domum; ut enim eas excepi tanta legere sum aggressus aviditate ut aviditas saporem omnem præriperet, at ubi mihi ipsum otium itidem relegendi facultatem comparavit, tum vero undique sese mihi effudit voluptas..
A011000560	Illud a te, Frater optime ac amantissime, enixe peto quæsoque uti me iterum ad laconismum redeuntem benigne uti soles complectaris; [profectio] enim hujus [Tulliani] alioquin domestici hominis [me ad scribendum [54] compellit].
A011000561	Quo fit ut quod hactenus feci tu quoque vicissim faciendum existimes, ut nimirum qualis unus es in me talem me esse erga te nusquam dubites; sic enim summa mea voluptate conficio omnino te fratrem amantissimum et omni meliori modo meum esse, qui adeo me fratrem tuum esse perspicio ut a me fere alter mihi [55] videar, ne si alter a me non sim, tyro grægarius, idem summo meo incommodo cum tanto fabro esse nequeam..
A011000576	Non enim id, vel a servis D. de [56] Charmoysi, aut D. de Beaumont, vel a D. Porterio, Ecclesiæ nostræ canonico, vel a Chappasio expectabam, uti me inscio discederent, quod vel in primis causæ fuit ut de iis nihil inquirerem.
A011000576	Sunt enim tuæ litteræ ejusmodi ut vel insipidissimum gustatum reficiant semper, obruant autem nunquam; imperfectæ namque suavitatis est copia obtundere gustantem.
A011000577	Neque vero cuiquam videri possum causam temerariam fovere velle, si quando ejusmodi tibi per ignorationem commendarem; non enim aurichalcum pro auro dare velle mala fide videri debet qui peritissimo fabro offert.
A011000597	Sic enim efficiam quod insolentius soient ventres quidam, qui, bacchanaliorum ritu Paschalia celebrantes, obtendunt consilium uti semper hinc inde inter bacchanalia, veluti carcere conclusam, retineant Quadragesimam..
A011000638	Calceamenta pedum nostrorum solvemus, locum enim ad quem pergemus sanctum existimamus, ligno illo pretiosissimo exornatum in quo Deus longe ardentiori charitatis specie quam in rubo illo Mosaico majoribus nostris apparuit.
A011000638	Non tamen totum iter, sed quædam tantum milliaria nudis pedibus conficiemus, ea enim lex non sine causa dicta est.
A011000658	Ego vero cum D. de Charmoysi, affini nostro, paulo citius expectaturi sumus; quorum enim longe majus futurum est bonum, expectationem anteriorem esse par est..
A011000659	De domo quam urbanam in epistola ad D. de Charmoysi appellas nihil est quod cures, habemus enim paratam, non unam tantum aut alteram, sed tertiam quoque; quandoquidem uti mea hoc nomine censeatur velle non debeo, Domini vero de Charmoysi, ut video, tu [69] ipse noluisti.
A011000680	De valetudine tua nihil ambigo, audivimus enim ex itinere virum qui te togatum ambulantem animi gratia die Veneris viderit..
A011000680	« Cuncta timemus amantes; » facile est enim minus volenti excusationes invenire.
A011000699	Sic enim fiet ut qui me totum semel pro ea qua me complexus [es] benevolentia tibi Fabroque nostro observandissimo, qui ejus mihi fuerit [auctor], ex unica causa debebam, jam tibi uni idem ipse totum me debeam; eoque sane majore ratione quo in eo sum magnificentissimo cœnobio quod qui ingreditur eam [75] subeat sententiam necesse est: « Difficilius est reformare quam formare.
A011000700	Est enim undevigesimus hic dies quo cum fratre meo Fabro nostro vitam ago suavissimam, cui ad perfectam fœlicitatem id defuisse unicum videbatur quod te nobiscum non haberemus.
A011000715	Sic enim Apollinem cum tanta subtilitate respondentem inducunt, ut si interrogasset nulla humani ingenii virtute responderi potuis set.
A011000716	Tanta enim mea est erga te observantia, ut ex hac parte vix equidem parem, superiorem omnino neminem habere possim, nec alio egeat monumento quæ tam justo caractere sit insculpta nullius ut temporis injuria deleri possit..
A011000733	Sic enim fiet ut ex ejus officina ingenui nunc quidem tyrones, subinde fabri nobilissimi prodeatis, ac me uti facit imprimis diligatis..
A011000785	Quid enim est quos Deus odivit odio habere et super inimicos Crucis tabescere quam pro Christo decertare? Nulla gloriosior bene de Deo ipso et Ecclesia merendi occasio potest esse quam hæc quæ tibi summa Dei providentia occurrit.
A011000786	Quæ quidem non eo animo a me esse dicta velim intelligas quo tibi animum addere vellem; non enim est discipulus super magistrum, et importunum omnino foret te veteranum et gravions armaturæ militem a grægario tyrone doceri.
A011000819	Fecissem id quidem libentissime, nulla enim cogitatio alia me dulcius recreat quam ea qua quotidie te mihi præsentem quoad expressissime fieri potest efficio.
A011000820	Post tuum enim discessum non cessavit animos horum [90] hominum in deterius quodque obvolvere.
A011000861	Alioquin et D. Guichardo ut admodum [96] monuisti dedissem, moxque dabo, si tamen receperis te antea bona fide facturum ut et me scripsisse noverit, et tam male quam soleo nesciat; sic enim fiet ut me diligentem sui cultorem agnoscat, tam incultum non omnino existimet.
A011000876	... Dum de patre et compatre [mater] cogitabit, prolem etiam patri pariter et compatri [similem] efficiat; scis [97] enim imaginationem facere casum.
A011000877	Lætiores enim fructus in dies allatura mihi videtur verbi hæc divini pluvia, quod ubi paulo pressius deprehendam, non committam quin te, qui rem tantopere consilio, auctoritate et opera promovisti [certiorem faciam]..
A011000894	Cum enim te discessum ad Albienses tuos parare audiverim, non debui committere quin, sin minus sacras illas [100] tuas manus religiose coram uti par est exosculari queam, saltem et veniam a te peterem simul ac, levi licet significatione, testatum facerem me immortali recordatione tuam illam qua me quondam complexus es benevolentiam animo servaturum, tuæque Paternitatis Reverendissimæ perpetuum ac humillimum cultorem futurum..
A011000949	Mirum ergo non fuerit si, quod per jocum nuper dixeram, nunc reipsa gallice scribendum mihi sit; cum enim Servetanus noster jam discedat et de hæreticorum hujus temporis instabilitate Meditationes animo volvam, vix quidem fieri posse reor ut graviter hispanico more scribere possim.
A011000963	Hoc enim pœnitentiæ solemni tempore, etiamque committendo in te peccassem, dimitteres; ergo veniam omissorum impetrare facile posse me extimavi.
A011000963	Quod autem inter milites pacem dilexisti, strenuum te præstas militem; sic enim monet Augustinus: Uspiam « pacem habere debet voluntas, bellum necessitas.
A011000977	Sic enim te quid etiam singulis agam horis scire vellem..
A011000994	Verebar enim ne charissimæ patriæ miseriam corde tuo illo piissimo exceptam paullo [112] durius, uti solemus qui nihil a nobis humani alienum putavimus, sustineres, videndo quam audiendo..
A011000995	Si quis enim unquam utilitatis ex adversis capiendæ modum cognoverit, si [113] quis attrita et lacerata tempora resarcire unquam potuerit, id a te (senatore dicamne an veterano fabro?) fuit expectandum..
A011001001	Cum enim ex arce velut eminus impetitus conditiones justas neglexerit, cominus nunc extremum impetum faciam; potior est numero at nos causa.
A011001002	Non sum nescius, mi Frater, quantopere te meæ litteræ delectent; id enim facile ex ea qua tuæ me vivissima afficiunt voluptate conjicio.
A011001004	Cæterum, velim a te scire quonam [modo] latine exprimere possim commissaire des guerres; et num procurator Principis idem sit quod procurator fisci? vel enim id antea numquam scivi, vel servisse non memini.
A011001004	Etsi enim recuperatores Præfecti et cætera id genus nomina viderim, non tamen mihi constat num huic significationi pressissime conveniant.
A011001114	Nimirum vult hic in canonicum haberi, nos repugnamus; habemus enim Constitutiones decreto Apostolico firmatas quæ cuiquam locum inter nos facere vetant, qui vel nobilis ex utroque parente vel doctor non sit.
A011001115	Tu judica; si enim tuta possit fieri conscientia non abnuo, non abnuunt cæteri, imo cupimus omnes eum optimo modo canonicum esse; vir enim est et doctus et pius.
A011001134	At hæc fusius cum integrum opus attentius paulo, iis quatuor aut quinque diebus, consideravero; vix enim aliquot paginas, partim concionibus, partim aliis negotiis abstractus, degustasse licuit; eramque in officio apud Dominum de Montrotier quod dixeras, cum libellum et litteras a te excepit..
A011001163	Sic enim animi quietem hac in causa tuo nomine indixit idem qui tuas attulit, hesterna die, urbis hujus præsbiter.
A011001165	Nec enim sigillatim adhuc singula inspexeram, et nostra laus deinceps, non minus quam mea, si quæ mihi foret propria, in ore meo, verecundiam movet.
A011001166	Quis enim nesciat talia qualia sunt quæ scribis ex paupercula officina mea non prodire, tamque grandes materias ingenia parva sustinere non posse? Et quidem si nonnulla quæ tu procul dubio prius noveras, ego vel prius dixi vel ad memoriam revocavi, esto mea dicas; sed tabulæ sunt rasæ et informes quas tam accuratæ picturæ cedere necesse est.
A011001195	Non enim tu ignotus es vicissim aut obscurus, qui tot recte (ut modestissime dicam) factis, dictis, scriptis pro Christo universis Christi fidelibus innotuisti, ut mirandum non sit eum qui omnibus toties scripsit Christianis, a multis hoc solum nomine quod Christiani sint, litteras item accipiat..
A011001196	Scriptum est enim: Interroga generationem pristinam et diligenter investiga patrum memoriam, et ipsi docebunt te; loquentur tibi, et de corde suo proferent eloquia..
A011001231	Non enim tu vicissim ignotus es aut obscurus, sed tot rebus bene (ut modestissime loquar) hactenus pro Christo gestis, dictis, scriptis, universis Christi fidelibus innotuisti, ut mirandum non sit eum qui universis toties scripsit Christianis, a multis hoc solum nomine quod Christiani sint, epistolas item accipiat..
A011001232	Sic enim scriptum est: Interroga generationem pristinam et diligenter investiga patrum memoriam, et ipsi docebunt te; loquentur tibi, et de corde suo proferent eloquia..
A011001234	Pauci tantum qui supersunt Catholici ea re recreati [sunt]; hæreticorum nullus propemodum accessit unquam, nisi videndi me potius (est enim genus hominum curiosum) quam audiendi gratia.
A011001291	Quid enim [qui] in tanta vicinitate tam audacter mentiuntur non audeant de homine tot intervallis disjuncto comminisci?.
A011001327	Res est in tuto; jam enim ad colloquia descendunt, mox, ut ex proverbio dicam, ad deditionem venturi; sic enim Crescanus advocatus nos docuit Tononienses communi consilio confessionem, uti vocant, suæ fidei scriptis prolaturos, uti si quid a nobis differunt, ea de re familiari ac privato colloquio vel privatis scriptis agamus.
A011001346	Sic enim apud me statutum est nihil nisi te censore proferre.
A011001347	Habebis ergo qualecumque id carminis, si placet, amanter; vir enim est admodum hæreticus, quem tamen propter spem melioris mentis et multa virtutum semina non mediocriter dilexi.
A011001347	Tu si separatim, cum ad me scribes, nonnullam de illis versibus amicam facias significationem (ad idem uti fit litterarium), mihi rem tuo genio dignam fecisse videaris; hoc enim argumento, quod sæpius jam cum eo feci, Mot Dei admonebo.
A011001347	Vellem enim, si qua posset, eum a pertinaci illa mente dimovere.
A011001448	» At ego, ne igitur spinetum rosa carens ingrediar (non [177] enim me ad sui contemplationem infœlix civitas, sed unius quidem hominis, sed qui instar multorum mihi sit, præsentia pertraxerat), et ut suavissimi complexus jacturam aliquo modo resarcirem, ad Salesios nostros venio, mox ad Baronem nostrum Chivronium, qui me tanta benevolentia quanta maxima dici potest exceptum, per multos dies quibusdam suis cum fratribus et agnatis rebus componendis retinuit, ut litteras illas suavissimas ad 7 calend.
A011001571	Crastinus enim hic et semper crastinus Principis adventus, quod crastinum etiam tandiu faciat hujus nostri Christiani negotii eventum hodiernum, mihi jampridem excitat animi dolorem..
A011001575	Quod enim optamus credimus..
A011001652	Peccator enim vivens potest melior esse justo mortuo si voluerit in ejus transire virtutes; vel certe, eo qui se [200] in malitia, potentia, procacitate jactabat et mortuus fuerit, melior potest quis pauper esse et vilissimus.
A011001653	Aliter referebat mihi Hebræus versiculum istum in quo dicitur: Melior est enim canis vivens super leonem mortuum, ita apud suos exponi: utiliorem esse quemvis indoctum, et eum qui adhuc vivat et doceat præceptore perfecto qui jam mortuus est.
A011001654	Nos enim viventes cognoscimus Patrem et Filium et Spiritum Sanctum; illi vero mortui nihil sciunt, neque expectant aliquam repromissionem atque mercedem, sed completa est memoria eorum; neque ipsi meminerunt quæ scire debuerant, neque illorum jam Dominus recordaturus est.
A011001654	Perspicuum est autem quod et pars eorum non est in sæculo; non enim possunt dicere: Pars mea Dominus.
A011001726	In Ducis nostri Gebennensium mente et ore eo es imprimis loco ut meliore vix esse possit quisquam, et si permittas intelligi te (sic enim de more aulico loquor) [208] Præsidem, hic non optatissimum modo, sed his temporibus necessarium sumus habituri.
A011001727	Ita tamen vidi ut vix vidisse dici possim, cum enim ad extremum diei crepusculum convenissemus, magis utrimque audivimus quam vidimus, etsi per duas horas simul fuimus..
A011001815	Quod optatissimum mihi fuerat, suavissime Frater, accepi nudius tertius tuas litteras, incolumitatis tuæ testes, eo etiam vel maxime jucundas quod de tuo ad nos adventu aliquam injiciant conjecturam; ut enim in maximis desideriis fieri solet, etiam levissimum rei gerendæ indicium spei certissimæ vices sustinet.
A011002945	Cum enim hoc in oppido 40 horarum [363] oratio celebraretur, ejusdem Cardinalis Illustrissimi ex itinere et Serenissimi Ducis nostri præsentia, Deo procul dubio ita disponente, incidit, faustis admodum auspiciis, quando per idem tempus innumera hominum multitudo hæresim abjurare fidemque Catholicam amplecti statuerat, quorum pars id in ipsius Illustrissimi Legati, pars in meis manibus sancté præstitit, Serenissimo Duce quam impensissime rem totam promovente.
A011003024	Sic enim præfari lubet, non quomodo plerique solent, qui cùm primùm eos quos numquam viderint aut coràm aut per literas salutant, ab excusationibus initium sumunt, ac si vel suspecta minusque laudabilis videri possit honesta illa ineundæ amicitiæ provocatio, vel in eo quod per se honestum atque laudabile sit exequendo, aliam quàm debiti officii rationem exquiri constareve oporteat..
A011003026	Nec enim malè quis, judicio meo, præclarum hoc encomium virtuti adscribat, jam olim à divino illo Platone soli attributum sapientias, quam utique sapiens nemo unquam à virtute sejunxit..
A011003047	Sed extra jocum, placere tibi imprimis theologiam nec miror nec doleo: est enim propria illa et peculiaris illorum scientia quos Deus optimus maximus, non tam ad amplissimas quasque Ecclesiæ dignitates, quas jam tibi sua spontè obvias video, quàm ad pietatem informaverit, cujus te gravissimum et sanctissimum, non nomen, sed numen præcipuo cultu habere certô scio.
A011003050	Quid ergo? Ad nostrum ego te, ad nostrum, inquam (vereor enim ne non exaudieris), collegium voco, et quanta possum contentione [374] hortor ut senatoriam dignitatem, non jam ambias, sed summis meritis tuis tam honorificè novoque exemplo oblatam alacriter suscipias, præsentemque urgeas occasionem: non quôd verendum sit, si te respicis, ne invitum te unquam effugiat, sed ut tantò longiores dulcioresque dignitatis tuæ fructus percipias, cujus nec minima pars illa futura sit quôd, in tanta rerum omnium perturbatione tamque perdita temporum conditione, tam citô vereque dignus habitus sis qui ad eam promovereris..
A011003065	Quas enim proximè dedi viro clarissimo D. Rogeto, senatori nostro, et ut video gaudeoque, utriusque nostrum amantissimo, ut pro sua erga me benevolentia perferri ad te curaret, eas tibi redditas esse certò scio..
A011003067	Itaque mihi gratissimum erit si me ab hac suspicione et dubitatione liberaveris, sed longè gratius ( non enim dimittam te donec benè dixeris mihi ) si voluntatem tuam à judicio meo nihil discrepare testaberis, deque eo interim, ut desideria mea spe aliqua sustentem, aliquid ad me, si lubet, rescribes.
A011003067	Neque enim magis publicè referre arbitror ut te senatorem omnes videant, quàm mea interesse ut qui videbunt sciant quantùm mutuo amori nostro indulseris, qui meis potissimum, sive precibus sive consiliis, persuasus sis, ut in hanc tam præclaram de Republica benè merendi occasionem traduci te paterêre.
A011003086	Nihil enim est quod commodius facere possis, ut dulcissimæ consuetudinis tuæ suavitatem, quam toto animo jam amplector et deosculor, etiam desiderando sentiam, præsertim cùm excellens quoddam argumentum illud fore necesse sit, si tu minus bonum istud vocas quod posterioribus his tuis literis causam dedit, nisi fortè ad id respicis quod litium odio et execratione, ut arbitror, inverecundus tibi et importunus videare, si pro inverecundo et importuno isto litigantium hominum genere me interpelles..
A011003087	Quid enim jucundius habere possim, quàm si ex his veluti testationibus intelligam perspectam esse quàm plurimis cunjunctionem nostram, nec minus exploratum quantùm me ames quàm illud etiam quanti ego vicissim te faciam?.
A011003087	Quod si ita est, patere, obsecro, me in hoc uno à te dissentire: non quoniam ea me ratio litigatoribus asquiorem faciat, quòd inter eos et in mediis litium anfractibus assiduè versari me sit necesse (tantò magis enim odisse deberem, cùm vel pulcherrimarum rerum oblectatio satietate sordescat), sed quia multùm iis debere me sentiam qui, ut mihi per te commendentur, literas ad me tuas deferre volent.
A011003089	Quid enim amicitiæ tam contrarium quàm improbitas?.
A011003089	Sunt enim nonnulla quæ vel à severissimo judice amicus flagitare honestè ac pro suo jure possit, quale illud imprimis ut bonam amico causam judex optet; quod ipsum non parvi momenti est ad impetrandum ut, si revera sit bona, [378] defendatur pertinaciùs, nec tam facilè per imperitiam aut timiditatem deseratur.
A011003109	Etsi enim quæcumque probitatis, pietatis et eruditionis exempla ab homine ullo vel singula sperari [379] possunt ea scio expectari à te debere universa, quis tamen mortalium tantis misteriis pro dignitate exequendis par esse queat quibus ipsi quoque immortales, ut sanctè vereque profiteris, omnino sunt impares?.
A011003110	Illa enim me ratio consolatur quæ tibi per modestiam tuam fortasse minùs perspecta est: quòd ad functionem istam probè capessendam dignitatis tantùm adferas quantum humanæ condicionis imbecillitas patiatur, nec quicquam causæ sit cur in eo officio, quod tibi cum tot sanctissimis viris commune esse voluit idem ille Deus optimus maximus quem tu ut debes suspicis et vereris, prascipua quadam solicitudine angi velis; nisi fortè hominem te natum pudet, cui nec satis esset humanam condicionem cum angelica commutasse ut tanto muneri obeundo sufficere (quomodo theologos tuos loqui audio) ex condigno posses..
A011003111	Est enim id præclarum eximiumque argumentum et amoris tui erga Deum maximi et observantiæ, quando nec aliter Deum amare nobis concessum est quàm timendo tremendoque, nec sacrosanctæ religionis nostræ arcana sublimiùs venerari quàm enitendo, quoad ejus facere liceat, ut quæ ne animi quidem cogitatione assequi possumus, verecundo saltem silentio et admiratione prosequamur.
A011003113	Idem enim ille est à quo evasit disertissimus qui legationem imperanti responderat: A, a, Domine, nescio loqui.
A011003114	Quare cùm ad istam omnium optimam vitæ rationem sis vocatus, tanquam Aaron, in eoque proprium habeas conscientiæ tuæ testimonium (taceo enim, quod sciunt omnes qui te norunt, quot quantisque difficultatibus impediri poteras ne tam sanctum institutum susciperes aut in suscepto eo perstares nisi te solus divini amoris ardor inflammasset), quid aliud optandum tibi aut faciendum restabat nisi ut vero nostro Aaroni sacerdotem te exhiberes secundum ordinem Melchisedech?.
A011003115	Igitur, quod facere et possum et debeo, non te hortabor ad istam dignitatem sic tuendam tractandamque ut appareat dignitatis functionem tibi cum multis communem esse functionis verò dignitatem cum paucis (neque enim tu is es qui moneri aut excitari debeas), sed illum ipsum Christum qui sacrificator tecum erit supplex orabo, ut qui tam sancti propositi autor fuit idem sit et adjutor perpetuus et remunerator, tantæque pietatis fructus in dies tibi præstet uberiores et cumulatiores, in annos longissimos sola æternitatis commutatione finiendos..
A011003137	De mea ad vos profectione nihildum habeo constituti, sed si quid me morabitur, tuum erit quam mihi jam pridem dedisti fidem præstare et ad nos venire; hic enim videre te quàm Necii malo..
A011003176	Cur enim certiorem te faciam quantum ex absentia tua mœroris contraxerim? Id ita futurum esse, et ego jam tibi prædixeram, et tu, etiam tacente me, credere non solùm potes sed etiam debes..
A011003178	Sed illud etiam à te peto, ut emendes quæ putabis et elegantiùs scribi potuisse et argutiùs; vellem enim dignos fieri qui ubique gentium legerentur ac insculperentur.
A011003200	Me hoc unum malè habet quòd parentem nostrum optimum de tua salute adeo anxiè laborare animadverto, ut vix persuaderi à me [385] possit nullo te ingeri periculo, ac ne quidem (sic enim existimo) ulla periculi suspicione.
A011003201	Ego te proxima ut spero hebdomade videbo, et ut patri tuisque omnibus restituam, dabo operam ut successorem habeas Spiritum Cappucinum, jamjam hunc venturum, et si qui alii erunt (neque enim adhuc exploratum habeo) quos Episcopus noster in locum tuum substituere volet.
A011003201	Quid tamen hactenus profeceris, aut in posterum profici posse speres, vellem jam ex tuis literis intellexisse; gratissimum erit si quod tuo commodo facere poteris nonnihil ad me de eo rescribes; versor enim in maxima animi, non solùm anxietate sed etiam perturbatione, non tam quòd hinc absis, quàm quia tibi adesse non possim, tecumque et diligentiæ et periculi societatem inire, ne alioqui leoninam contraxisse videar, si nulla laboris et incommodi parte suscepta laudis tuæ particeps fieri velim..
A011003220	Ego enim nudis ut aiunt lentibus video; ita undique occurrunt læta omnia quæ scribam.
A011003220	Primum illud est quòd tuas accepi literas dulcissimas, suavissimas et, ut meis mala fide tametsi bona mente objicis, Ciceronianas planè, quando non pateris ut dicam Athenienses; quid enim mihi potuit esse jucundius? Præsertim ex illa parte qua significas id, de quo non dubitabam, nec ullam te scribendi occasionem prætermissuram nec amandi mei finem umquam facturum esse; nam cætera quæ tu tam faciliter et eleganter de vale nostro gallicè latineque rescribis, etsi demulcent mirum in modum, ne tamen tam jucunda esse possint illud facit quòd absentiæ nostræ memoriam efficaciùs renovant, nec patiuntur ut tam facile mihi possim imponere cùm te præsentem videri volo..
A011003221	Natus est nobis felicissimo partu filius, junior (dicamne an senior?) mense uno quàm speraram, neque enim partum ante calend.
A011003221	Quòd nobis non mihi natum dico, quamquam mirari non potes qui omnia mea tecum communia esse jampridem voluisti, minus tamen miraberis cùm pulcherrimum et suavissimum (sic enim adrelatum est) videbis; patrem namque in eo ut te habeat necesse est qui me habere non potest.
A011003223	Vale enim non dicam, ut agendum aliquid supersit quod me huc proximo quoque tempore reducem faciat.
A011003224	Sic enim inter eos, me præsente, multis sermonibus actum est de te revocando tibique dando successore.
A011003225	Dixi tandem videri mihi totam rem istam tui esse debere consilii et judicii, ut si nihil istic profici posse [388] videres, majorem salutis tuæ paternique desiderii quàm tuæ laudis rationem haberes (neque enim dubito quin ex conatibus istis, tametsi, quod abominor, irriti forent, eo major tibi laudis materia paretur quo longiores erunt et, ut ita dicam, quando tibi cum obstinatissimis res est, obstinatiores), sin verò benè sperares, non committeres ut ex præcipuis laboribus et victoriis tuis successori tuo, quisquis ille futurus sit, triumphus quæreretur, sicut etiam quod te magis ut scio movebit, ut tanti momenti res prosperè inchoata successoris tui sive inscitia sive minùs felici industria concideret..
A011003226	Placuit enim communibus utriusque parentis votis, nec me valdè repugnante, ut jamjam redire et successorem accipere jubereris.
A011003248	Non patiuntur temporis angustiæ quibus premor ut vel repetam vel pluribus me explicem, præsertim cùm nec sit necesse: neque enim dubito quin tibi literæ meæ redditæ sint, tuque pro singulari prudentia tua jam ex te constitueris quid me tibi consulere, hoc est, quid te facere opporteret, prius etiam quàm literas meas accepisses.
A011003269	Occurrebat enim quod de Attilio Regulo apud Pomponium nostrum quodam loco legere memineram, cùm à Carthaginensibus Romam missus esset, non visum eum postliminio rediisse, quia dixerat se reversurum nec animam habuerat Romæ remanendi.
A011003271	Quamquàm enim te scio eum esse qui laudes tuas ne audire quidem libenter, narrare verò multo minus velis, tuam tamen modestiam hac in re illud frangere deberet quòd de iis nihil possis detrahere quin tantumdem ferè ex Dei optimi maximi gloria, ad quam omnia ut debes refers, detrahatur..
A011003272	Quid enim publicas [391] privatasque de temporum injuria querelas ad te deferam, aut cur velut in picta tabula ponam tibi ante oculos profugam ad me socrum cum liberis, quos misera nostra tenebat Sebusia, amissos biennii ferè integri redditus et facultates penè omnes quæ per lasciviam exercitus eripi diripique potuerunt, cæterarum, quarum amissio paulò difficilior est, jacturam nec dubiam ab hostibus imminentem?.
A011003294	Sic enim dixerat et receperat facturum se, si nihil scriberem, ut nullas tibi antehac à me præstantiores literas redditas faterere..
A011003295	Id enim occurrit quod prudentibus nostris placere scis: pure promissum videri quod sub conditione omnimodè extitura promittitur..
A011003318	Id qua ratione, aut ut veriùs dicam, cujus culpa factum sit, si ex eo cognovisti, non excuso tam improbabilem hominis negligentiam, sed ignosco culpæ, satis enim mihi fuerit quòd culpa me vacare intelliges; sin fuit ille in hoc ipso negligens ne se accusaret, neque excuso, neque ignosco, tametsi querelas omnes et injurias à me hodie, ut par fuit, remissas esse non nesciam; adeò mihi constitutum est perpetuas cum iis inimicitias gerere si qui erunt quorum culpa fiet ut de mea, non dicam voluntate, (qui enim facere posset?) sed diligentia malè suspicandi quæsita tibi occasio videatur..
A011003339	Illa enim præcipua laus mihi futura sit, si assequi [396] potero, ut hoc veluti nuncio singularis nostræ necessitudinis et, ut verè soles dicere, incomparabilis ad exteros quoque fama perferatur..
A011003359	Fuisset æquè perjucundum tui in hæreticos operis priores paginas videre; æstuo enim desiderio incredibili legendi quæ scribis, quòd ea scio futura ejusmodi quæ et te digna videri debeant et toti Reipublicæ Christianæ mirabiliter prodesse possint.
A011003359	Nec erat cur vereris ne minus grata forent si ea membratim exponeres; etsi enim multo jucundius rem totam quanta est et corporis et animi oculis subjicere, nihil tamen de jucunditatis magnitudine detrahet occupata per partes oblectatio.
A011003411	Nunc verò, majorne dicam nescio voluptas an admiratio est, non eerum dumtaxat qui negotio magis quàm tibi diffidebant, sed illorum etiam qui, cùm eam probarent, vix tamen persuaderi poterant futurum ut jam citò tam uberes diligentiæ et contentionis tuæ fructus constarent, quòd minùs tibi opis et auxilii parari viderent ab iis quorum authoritate præcipuè geri res debebat quàm necesse esset [401] ad tantam rem feliciter aggrediendam gerendamque; sic enim jam omnibus ferè persuasum est fore brevi ut sacrosancta religio per tot annos ab istis populis explosa pristinam suam per te recuperet dignitatem, indeque tamquam ex armario munitissimo potentissima ad expugnandam Babylonem machina tandem depromatur..
A011003412	Mihi sanè non parvi momenti esse videtur quod de Ponceto recuperato scribis; fuit enim ille hucusque præcipui, ut audio, inter hæreticos nominis pro ea qua præstat juris nostri rerumque agendarum scientia, ut liceat sperare non defuturos permultos qui exempli authoritate movebuntur, ut ratione tandem vinci se patiantur.
A011003414	Quid enim ardentiùs cupiam, quàm te videre, et Salesium meum, quid meum imò meissimum, aut, ut tandem dicam expressiùs, meipsissimum, totis oculis, brachiis et sensibus amplecti, totque et tam enixis amplexibus fatigare? [402].
A011003416	Hic ego finem facerem (sum enim meo more jam longior, sed consultò, ut hoc habeas diuturnioris meæ, licet inculpatæ cessationis fœnus), nisi quod tu de Patre Cherubino posterioribus literis adscripsisti cogeret me ut de tam propensa tanti viri erga te voluntate, tamque pio officio testata, tibi gratularer.
A011003437	Sic enim sales illos tuos interpretor, ut ironicum agas in eo ipso in quo me hyperbolicum fingis; sed alias, et ni fallor brevi, jocandum erit liberiùs et longiùs..
A011003440	Quo nomine mirum est quantis eum onerem ludibriis, quòd ille non ita dudum gloriaretur hanc sibi præcipuam fore oblectationem si, absente me, solus te frueretur; ego verò tantam felicitatem, fateor enim liberè, etiam fratri inviderem..
A011003441	Soror tua, quam tu clarissimam vocas, quam charissimam dicere clariùs posses, te salutat, sed ut fratrem potiùs quam ut compatrem, adeò ineptit illa in hoc ipso quòd ineptire velle desinit, nisi sororis nostræ Locatellæ, quam adprimè gravidam esse scis, exemplo movebitur; nec enim ignoras hoc genus, penè adjeci dæmoniorum, exemplo magis quàm ratione vel authoritate moveri..
A011003461	Etsi tam longo inter nos, mi Frater, silentio non magis delector quàm tu, dicam tamen ingenuè, me meæ pudet pœnitetque diligentiæ; audio enim te, si posteriores meas literas paulò tardiùs accepisses, ad nos venturum fuisse ut clarissimum Patrem Possevinum videres, quem si videre non potuisses, ego sanè te vidissem.
A011003462	Quòd verò tam opportune Spondæus advenerit, non tantùm tibi, sed etiam mihi summoperè gratulor; nihil enim est quod feram molestiùs quàm, cùm nebulones istos audio de suis ineptiis tam magnificè sentire et gloriari, de nostris verò nostrorumque egregiis meritis tam audacter et impudenter mentiri..
A011003509	Etsi enim ea ingenii tui vis est, ut ubi voles esse gentium non possis aut tui similis non esse aut extrinsecis hujusmodi subsidiis indigere, conducet tamen non parùm ad edendum feliciter partum hunc quem jampridem parturis, ut in eo loco sis in quo favorabilior tibi gratiorque Lucina adfutura sit.
A011003529	Sic enim mecum egit ut præcipuo quodam animi dolore angi videretur quòd, tantoperè urgentibus conscientiæ stimulis, rem tanti momenti tamdiù procrastinando in hunc usque diem distulisset..
A011003531	Ad eum enim, cum tuis literis, meas etiam dederam.
A011003531	Expectabam ut ad me scriberes aliquid de prioratibus; audio enim Baronem nostrum venisse, ex cujus literis sperabam fore ut ea de re fausti aliquid lætique intelligerem.
A011003573	Recessit enim postridie quàm Necio veni, cùm tamen non priùs recessurum putarem quàm Principem vidisset.
A011004192	Speramus enim quod labor tuus non erit inanis in Domino..

12-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XII-Vol.2-Lettres.html

A012000814	Diem enim hanc addixit Baro Lucensis deliberationi de religiïonis Catholicæ apud Gavanos restitutione; quare veritus ne si dies re infecta abiret, tum apud Deum tum apud homines tenear de mora, de vestra erga me humanitate confisus, discedo, et hac mese erga vos observantiæ contestatone, profiteor me victurum moriturum vestrum fratrem, votis placitisque vestris addictissimum..
A012002086	Videmus enim sexaginta quatuor parrochias, in quibus, exceptis Ducis officiariis quos semper habuit Catholicos, ne centum quidem ex tot hominum millibus Catholici inveniebantur.
A012002089	Illis enim aliquot mensibus quibus Dux hinc conversioni procurandæ incubuit atque adeo Tononi moratus est, cor ejus peculiari quadam gratia in manu Dei esse videbatur, ut ad quodcumque vellet converteret illud; cum sive publicis ad populum cohortationibus ac vocibus Catholico Principe dignis, sive privatis monitis ad eos qui videbantur hæresis majores columnæ, sive exemplis bonorum operum, [234] omnibus animi dotibus ac viribus, cum populo illo universo contenderet ut illum Ecclesiæ Catholicæ inferret referretque, constitutus scilicet Dux a Deo super plebem illam, prædicans præceptum ejus.
A012002838	Hic enim, Pater Beatissime, in ipsa certaminis acie constituti, inimicorum vires cominus experimur, quorum ingenium est ex moribus nostrorum depravatis Ecclesisæ illibatam doctrinam carpere, ac infirmas populi mentes [371] dejicere.
A012003149	Sic enim fiet ut quemadmodum munere, sic immortalibus meritis sit beatissima..
A012003259	Sunt enim in oppido Tononiensi sex e Societate Jesu Religiosorum, qui populum concionibus docent, excipiendis confessionibus instant, et pueros, cum litterarum primordiis tum fidei rudimentis, ingenti totius provinciæ bono et lætitia instituunt.
A012003260	Est enim oppidum Tononiense inter utramque civitatem situm, ut si qui sit in eo ambidexter miles, utramque possit impetere..
A012003261	Nam præter balliaggia Tononiense, Ternense et Gagliardense, quæ jam plurimo labore parta tueri sane sit sequissimum, superest balliagium Gaianum, quod ut est valde latum, ita difficillimæ est expugnationis; est enim inter Bernensium et Genevensium ditiones situm, veluti inter letiferas paludes, quarum pestilentibus aquis ita alluitur ut vix sanari posse videatur, nisi prius injecto in aquas ipsas salutifero Crucis ligno.

13-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XIII-Vol.3-Lettres.html

A013002089	Sic enim fiet, ut quemadmodum spiritum oris Christi ac gladium illum ancipitem ex Annalibus tuis, super aurum et topazion pretiosis, tam facili successu hactenus vibrasti, sic etiam nunc qua polies auctoritatem exeras ad faciendam vindictam in nationibus schismaticorum et increpationes in populis hæreticorum..
A013002107	Scis enim, Illustrissime ac Reverendissime Domine, scis, inquam, ubi habito, ubi scilicet sedes est Satanæ Geneva, et habeo adversum me multos tenentes doctrinam diaboli, quibuscum si, ut par est, pugnetur in gladio oris Christi, deficientes quemadmodum fumus deficient.
A013003018	Solent enim servi ac domestici patrifamilias merito [349] gratulari cum fauste ac recte filiam nuptui collocavit.
A013003019	At ego libentius ac opportunius, qui omnium optime virum de cujus promotione sermo est cognovi; est enim civis meus, Beatissime Pater, ab ineunte ætate litteris in hac ipsa civitate nostra ab optimo patre eruditus, [350] quibus postea alibi tanta studiorum contentione, tanta ingenii felicitate animum addixit, ut doctor theologus creatus, brevi in concionatorem omnino celeberrimum evaserit.

14-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XIV-Vol.4-Lettres.html

A014003433

Spes enim quæ differtur affligit animam; sed qui venit mittere ignem in terram, nec aliud vult nisi ut ardeat, eam reponit spem in sinu meo, ut quamvis me occiderit, sperem in eam; supliant en toute humilité Vostre Reverendissime Seigneurie d'aggreer recommander le tout a Nostre Seigneur, tant au famillier colloque du tres hault Sacrifice, comme en ses ferventes oraisons et sublimes elevations d'esprit a Dieu, afin que par sa toute puissante misericorde et paternelle providence, il ouvre les portes de salut a ceux qui s'amusent en l'ombre de mort.

15-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XV-Vol.5-Lettres.html

A015001284	Je voy bien en vostre lettre que vous languissés, puisque vous me dites: Ecce quem amas infirmatur; mais je n'en ay pourtant point de compassion qu'avec une extreme suavité, d'autant que infirmitas hæc non est ad mortem, sed ut manifestentur opera Dei; ecce enim qui amat infirmatur, puisque amore languet.
A015001748	Semper quidem operæ pretium fuit homines qui peculiari ac illustriori vitæ sanctimonia Deum coluerunt, in Sanctorum numerum, publica Ecclesiæ authoritate, solemnique ritu referre: sic enim Deus in Sanctis uberius laudatur, Sanctorum gloriam libentius enarrant populi et laudem eorum splendidius annunciat [173] Ecclesia.
A015002425	Aliquot enim illius loci virgines devotissimæ, cum summopere cuperent religiosum vitæ genus aggredi, viderentque se tam longe a monasteriis mulierum abesse, ut vix possent sperare se expetitis Sponsi cælestis nuptiis aliquando potituras, de monasterio ibi construendo cogitare cœperunt.
A015002427	Postulabit enim mecum idipsum quod expeto, innata Vestræ Celsitudinis benignitas, infusa religio, parta devotio, ac denique horum temporum miseranda conditio, quae ea est ut preces plurimas, ac proinde precatores multos requirat.

16-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XVI-Vol.6-Lettres.html

A016000725	Qui enim confidunt in Domino, assument pennas velut aquilae, volabunt et non deficient; deficientes autem, quemadmodum fumus deficient, et qui ad sarcinas formidolosus revertitur, otium quidem habet, sed non majorem quam qui praeliatur securitatem..
A016001495	Sic enim, quod ad me spectat, me tibi tuisque rationibus addictissimum semper fore polliceor, ut non modo pro communi nostra? utriusque vocationis vinculo, fraterna quaeque obsequia a me expectare debeas, sed etiam omnem quam optare placuerit, servi fidelissimi et humillimi accuratissimam operam.
A016001521	Sic enim, quod ad me spectat, tibi deinceps tuisque omnibus rationibus addictum fore me polliceor, ut non modo pro communi nostrae utriusque vocationis vinculo fraterna quaeque obsequia a me expectare debeas, sed humillimam et accuratissimam servi fidissimi et devotissimi quam optare tibi placuerit operam.
A016002326	Id enim a me Deus Salvator, qui nos nobis invicem finitimos constituit, ut invicem alter alterius quoad fieri potest onera portemus.
A016002327	Sic enim apudme constitutum est, Dominationem Vestram Ill mam et R mam omni veneratione ac sincera dilectione semper et ubique prosequi..
A016003260	Nos enim vobis in praemissis, plenam praesentibus impartimur facultatem viresque nostras quae ad haec in Domino, etc..

17-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XVII-Vol.7-Lettres.html

A017002320	Cumque hujusmodi viduæ obedientiam et exactam propemodum clausuram observent (vix enim semel bisve quotannis ad domestica negocia componenda illis egredi contingit), nihil omnino dispendii, plurimum vero compendii huic consuetudini inesse existimandum est.
A017002320	Quid enim interest num puella educationis, vel vidua castitatis gratia, in monasterio degat? Quæ omnia maxime vera existimabit quisquis harum regionum Gallicarum mores et ingenia recte perspexerit.
A017002321	Et sane, quam uberes fructus hæc sacra paucorum dierum hospitalitas afferat, nemo satis pro merito dixerit; per eam enim non quieti tantum, sed et pudori, verecundiæ ac honestati mulierum consulitur, dum ad fenestellam craticulis ferreis munitam, pro confessionibus Sororum audiendis efformatam, confessarios accerserunt, ibique documenta salutis audiunt, quæ postea per quietem cum aliqua ex Sororibus animo revolvunt..
A017002359	Et sane, quam uberes fructus istarum hæc sacra hospitalitas afferat, nemo satis exprimere queat; magna enim libertas qua in istis regionibus viri mulieribus mixti vivunt, plerumque impedit mulieres ne rite ad contritionem intimamque pœnitentiam per exercitia se inter domesticos præparare valeant, quibus propterea hac via succurritur.
A017004029	Ego quidem paratus sum pro viribus adjuvare propositum Reverendissimæ Dominationis Vestræ, si quis sit qui ad me veniat et negotium urgeat; hactenus enim neminem vidi, nec satis scio cui litteras tradam quas nunc scribo..
A017004030	Nec ignorat Amplitudo Vestra, coram Deo vota simplicia non minus obligare, nec minoris meriti esse quam solemnia; solemnitas enim, ut etiam clausura, inchoata est ecclesiastico instituto ab eodem Bonifacio VIII. Et nunc, etiam Romæ, floret valde Monasterium nobilium fœminarum a Sancta Francisca Romana institutum, in quo tamen, neque clausura est, nec solemnis illa professio..

18-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XVIII-Vol.8-Lettres.html

A018001060

Sic enim fiet ut molestissimis anxietatibus animi, quæ in tanta rerum omnium inopia spiritum propemodum extinguunt, liberatæ et solutæ, alacriter in cæteris Regulis sui Ordinis adamussim servandis, ac Dei laudibus [90] celebrandis, necnon pro Ecclesiæ precibus fundendis, longe fœlicius, facilius et attendus incumbant et perseverent..

22-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XXII-Vol.1-Opuscules.html

A022000169	Notandum est primo: Logicam ita dici a nomine greco logos, quae vox licet multas habet significationes, apud Aristotelem tamen 4 precipuas videtur sortiri: primo enim significat sermonem, seu orationem, ut I. Perili., c. 4, et aliis in locis; secundo, rationem seu argumentationem, ut ait Al.
A022000170	Quod si strictius Logica sumatur pro scientia quae agit de operibus rationis, comprehendet etiam sub se Rethoricam et Poesim; illae enim argumenta aliquomodo conficiunt et menti persuadere conantur.
A022000177	In Alcibiade vero, I, faelicitatem in sapientia et probitate videtur ponere; ait enim neminem faelicem dicendum nisi sapientem et bonum, malos autem miseros esse, quia faelicitas in bono est.
A022000179	Quod vero de theoretica beatitudine tradit Aristoteles, eam non solum consistere in contemplatione Dei, sed etiam in contemplatione intelligentiarum, de beatitudine formali debet intelligi, non de [6] objectiva; et adhuc est falsum ioquendo de beatitudine essentiali: non enim nostra foelicitas consistit in cognitione Angelorum, tum quia sunt finitas perfectionis et imperfecta bona, tum quia homo non dependet ab Angelis, nec horum existentiam requirit aut ab illis fit.
A022000179	a. 8, quia intellectus et voluntas sunt facultates universales, extendunt enim se ad omne verum et ad omne bonum; sed Deus est objectum universalissimum, continens in se omnem bonitatem et veritatem: ergo est objectum harum facultatum quod solum eas valeat satiare, quia reliqua omnia particularia non satiant praedictas facultates.
A022000182	Objicio 2°: quia solus Deus non videtur explere appetitum nostrum, illo enim habito adduc ( sic ) appeteremus alia.
A022000183	Ad primam objectionem, concessa majori, nego minorem: potest enim homo secundum rectam rationem amare Deum sibi ut illo fruatur, idque non est referre Deum ad se, sed potius referre seipsum ad Deum; nam aliter amat sibi homo Deum, aliter sanitatem et alia particularia bona, quia haec ordinat ad seipsum tanquam ad finem, eoquod vel ex natura vel ex Dei ordinatione hae res ipsum habent pro fine; Deum vero non ordinat ad se ut ad finem, sed illum amat ut ultimum finem cui cupit uniri, unde eo amore non se diligit plusquam Deum, cum amet Deum ut ultimum finem.
A022000183	Ad secundam nego antecedens: habito enim Deo essentialiter satiatur appetitus hominis et habet omne bonum, etiam bona extrinseca distinctaque a Deo in radice saltem et fonte; quare non obstat quod homo posset appetere alias perfectiones praeter Deum, quia ille etiam dimanant a Deo et ordinantur ad Deum tanquam ad ultimum finem.
A022000186	Unde debet [8] esse cognitio rei amatae et concupitae; quod si aliquis cognosceret Deum non amatum, non esset beatus, quia non esset consecutio; solum enim dicitur aliquis consequi quod volebat, non quod nolebat aut non amabat.
A022000217	Nonne Deo subjecta erit anima mea? ab ipso enim salutare meum.
A022000264	Pour [24] ceste fin je me serviray des parolles du Prophete royal David: Nonne Deo subjecta eris, anima mea? ab ipso enim salutare meum; eh bien, mon ame, n'obeyres vous pas de bon cœur aux saintes volontés de Dieu, veu que de luy depend vostre salut? Ah, que c'est une grande lascheté de se laisser persuader et conduire a mal fayre, contre l'amour et desir du Createur, par crainte, amour, desir et hayne des creatures, quelles qu'elles soyent! Certainement, ce Seigneur d'infinie majesté estant reconneu de nous digne de tout honneur et service, ne peut estre mesprisé qu'a faute de courage.
A022000278	La cinquiesme sera la resolution et ferme propos de ne jamais offencer Dieu, et particulierement en toute ceste journee, disant a bon escient a l'ame: Nonne Deo subjecta eris, a nima mea? ab ipso enim salutare tuum; et pensant combien c'est grande lascheté, par crainte, amour, desir et hayne des creatures, quelles qu'elles soyent, se laisser persuader et conduire a mal fayre, contre l'amour et desir du Createur, lequel, estant reconneu pour digne de tout service, ne peut estre mesprisé que par faute de courage de resister [25] au mal du cors et de l'honneur que nous peut fayre la creature.
A022000392	Atque haec tremens timensque notabam, anno 1590, 15 Decembris, ne si postea sententia ea quam confirmavi cum adolescerem, cum aetate, doctrina experitior, judicio vel sententia Ecclesise verior videri perseveret, ut visa est tunc in infantia mea; ex qua in ejus confirmatione meditatus sum quaeque rem astringere videntur a me forsan desiderarentur; id enim aliquando speculando accidit in puncto quod non accidit in anno.
A022000393	Credidi enim, propter quod locutus sum, non, locutus sum propter quod credidi; hoc est: fides debet esse regula credendi, sed claudat omnia humilitas: ego autem humiliatus sum nimis.
A022000409	Quae dicta sunt ad majorem cauthelam, videtur enim opinio tam consona Scripturis, Patribus, modo tractandi Ecclesiae, nostri saeculi Doctoribus, ut eam sine trepidatione recipiam, aut sine aliqua formidine.
A022000410	Deus autem ipse est Pater totius consolationis, nec inde gloriari nos oportet quasi quid-quam sit ex nobis tanquam ex nobis, nam, ut alibi ostendi, omnis sufficientia nostra a Deo; non enim liberi arbitrii seclusa gratia, opera prsevisa dicuntur ratio praedestinationis, sed semper opus est praevisione gratiae Domini, per cujus misericordiam in domum ejus ibimus si in hac vita pedes nostri in atriis tuis, Hierusalem, fuerint, sine enim Christo nihil possumus facere..
A022000430	Tertio: Perditio tua ex te, Israel; Plantavi vineam, expectabam ut faceret uvas, fecit lambruscas; Cunctos fecit vocare ad convivium; Omnes vult salvos fieri; Venite ad me omnes: hae sane locutiones proprie nec congrue intelligi possunt si prius quibusdam determinaverit non dare gloriam; esset enim illudere eum ad nuptias vocare quem nullis suis meritis excludere constituisti.
A022000431	Si Deus ordinavit aliquos ad poenam ante culpae praevisionem, quare dictum est: Prout gesserit quisque in corpore suo, sive bonum; sive malum? Quomodo enim factum ut poenae quam Deus sine ulla ratione culpae ordinavit, tam juste corresponderet culpa ex libero nostro arbitrio? Sane opportuit Deum ordinare culpam ut responderet poenae jam ordinatae, aut committere libero arbitrio nostro ut sine culpa damnaremur, ut clarum est.
A022000434	Notandum tertio, non esse jam ullo testimonio Scripturae firmam hanc sententiam; cum enim necesse sit eam respondere authoritati Pauli ad Romanos, et ea authoritas non magis probet unum quam aliud, necesse est dicere neutrum probare..
A022000469	Ad pedes beatorum Augustini et Thomse provolutus, paratus omnia ignorare ut illum sciam qui est scientia Patris, Christum crucifixum, quanquam enim quae scripsi non dubito vera esse, quia nihil video quod de eorum veritate solidam possit facere dubitationem; quia tamen non omnia video et tam reconditum misterium est [64] clarius quam fixe ab oculis meis victicoracis inspici possit, si postea contrarium appareret (quod nunquam futurum existimo); imo, si me damnatum (quod absit, Domine Jesu!) scirem voluntate illa quam ponunt Thomistae in Deo ut ostenderet Deus justitiam suam, libenter, obstupescens et suspiciens altissimum Judicem, post Prophetam dicerem: Nonne Deo subjecta erit anima mea? Amen, Pater, quia sic placitum est ante te; fiat voluntas tua.
A022000470	Nonne tibi subjecta erit anima mea? ate enim salutare meum.
A022000574	Quia vero illis temporibus fides catholica de augustissimo Trinitatis misterio ab haereticis impugnabatur atque ab iisdem haereticis authoritas Sanctse Sedis Apostolicae et catholicorum Conciliorum contemnebatur, primum primi Libri titulum posuit: «DE SUMMA TRINITATE ET FIDE CATHOLICA. » Atque «Summam» appellat Trinitatem, quia cum plures sint trinitates in rebus creatis (trinitas enim non unitatem, sed trium realem distinctionem notat), «de Summa» ait cum de Divina tractat, quia caeterae ejus respectu infimae sunt.
A022000576	Licet enim de relligionis ( sic ) misteriis humiliter et cum submissione disserere, etiam aliquando publice, in concionibus contra haereticos, in publicis disputationibus et lectionibus; id enim non est de fide contendere, sed disputare, illustrandae veritatis gratia..
A022000579	Quod autem ait Imperator: «Quem ex summo rerum Parente speramus et accipimus,» non innuit opinionem illam Grecorum de processione Spiritus Sancti a Patre tantum, cum illa multis post seculis exorta sit; sed loquitur de receptione Spiritus Sancti gratiae; ita enim dicitur hominibus dari Spiritus Sanctus a Patre per Filium, quem mittet Pater in nomine meo.
A022000646	Caetera enim vel fortunae vel corporis sunt ornamenta; hoc unum doctoratus ipsam exornat virtutem, quae per se ornatissima [83] est; atque eo majus splendidiusque munus hoc existimo, quod non solum laurea, sed laurus ipsa mihi per hoc Gymnasium collata est; hoc est, non me solum doctorem fecit, sed etiam dignum qui doctor forem et nuncuparer..
A022000714	LITTERIS VERO MAJUSCULIS INSCRIBENDUM QUOD DICITUR L. I, scilicet: «IN IIS IN QUIBUS CORRECTIONEM MORUM INDUCIMUS, FISCI RATIONEM HABERE» NON DEBEMUS. Cujus Legis observatio parum urget hoc tempore, usurarii enim et sordidissimi quique fceneratores, postquam provinciam integram ad inopiam redegerint, si corripiantur, fisco omnia addicuntur; qua, sane, ratione nescio, cum ea non sint bona foeneratorum, sed pauperum debitorum.
A022001298	Aliter enim fiet ut dispergantur hi Canonici desinantque in vinea Domini laborare, eo quod vivere nequeant..
A022001307	Exponit humillime: omnia fere tum virorum cum mulierum Monasteria et Prioratus conventuales in Sabaudia, Gebennesio aliisve Serenissimi Allobrogum Ducis ditionibus et regionibus ultramontanis, adeo ab regulari et antiqua disciplina deciderunt, ut vix Regulares a saecularibus dignoscantur; alii enim huc et illuc palantes discurrunt, alii autem in claustris degentes gravissimo populis sunt scandalo..
A022001370	Verum, quia non habent quo decenter vivant, non enim quilibet eorum canonicatus sexaginta ducatorum est; Thononi autem erat antiquitus ecclesia cum conventu Ordinis Eremitarum Sancti Augustini, valoris annui centum nummorum circiter, unita Militiae Sanctorum Mauritii et Lazari a Gregorio, fcelicis recordationis, Papa decimo tertio, sub praetexta causa quod populus ille longe a convertione esset; conventus autem ille destructus, et ecclesia multas patitur ruinas, unde impossibile fere esset Fratribus illis restruere.

23-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XXIII-Vol.2-Opuscules.html

A023000139	Jam vero, ut sigillatim de singulis eorum propositionibus aliquid dicamus, prima refutata est argumento Sancti Thomae; cum enim volitid finis sit prior volitione mediorum, praeparatio finis debet esse prior praeparatione mediorum, imo praeparantur media propter finem.
A023000140	Ergo non «antequam quicquam fecissent;» facere enim illic non tantum facere positive, sed privative intelligitur.
A023000141	Ergo ex operibus, opera enim privationem operum cum ordine ad debitum complectuntur.
A023000141	Ergo, ideo odio habuit, id est non dilexit (ita enim interpretantur), quia non usi sunt.
A023000142	Hoc enim in eo tantum sequuntur quod negent praevisionem; quid autem hac negatione intelligat ac velit, nihil curant.
A023000142	Isti enim volunt praevideri non usum gratiae; Augustinus nihil, nisi peccatum originale.
A023000142	Sane, si ita dure loquendum erat, cum Augustino fieri debuerat; intolerabile enim est sine Augustino cum omni Patrum veneranda caterva contendere..
A023000177	Quod vero dicitur de salute ad quam conducit, removendo, scilicet, impedimentum majus, minus enim impeditur quia moraliter bene agit.
A023000201	Ad formale boni concurrit; est enim differentia realis: ergo ad totum bonum, non ad totum malum.
A023000384	Sic enim baptizari etiam ipse dignatus est baptismo Joannis, qui erat baptismus pœnitentiae in remissionem peccatorum, quam vis nullum haberet» ipse «peccatum.».
A023000582	Possumus enim vere affirmare, nihil a nobis hac in re factum esse, nisi quod pio et Christiano cuilibet facere licuerit, eamque nos in tanti momenti negotio adhibuisse cautionem, quae fuit necessaria, ne justissimas Ecclesiae censuras, quas et veremur ut par est, et reveremur, ullo modo incurreremus.
A023000598	Nec enim apud Juris nostri sive auctores sive interpretes dubitationem res habet, quin actor, quisquis [72] est, probare debeat suam intentionem, etiam quae in negando consistat, praesertim vero si agat quis ad turbandum eum, qui sit in pacifica rei de qua controvertitur possessione.
A023000602	Potuit et Praxeam» (addamus, si lubet, Lutherum et Calvinum) «et omnes pariter haereticos extinxisse; non tamen quia potuit extinxit.» Haec autem omnia non potuit Deus de potentia ordinaria; alio enim ordine res et stabilitae sunt et peractae; ergo de potentia absoluta, id est, [74] quae soluta sit ab omni lege promulgata, et ab ordine rerum constituto; sed non absoluta eo sensu, quasi soluta sit ab aequitate et justitia, quomodo perperam interpretatur Calvinus; aequitas enim et justitia lex Dei intrinseca est, ipsa vero nihil aliud quam ipsemet Deus, qui, ut sibi ipsi lex est, ita recedere a lege et aequitate minime potest..
A023000610	Calvini enim verba haec sunt: «Ne Augustinus quidem illa superstitione interdum solutus est, quemadmodum ubi dicit indurationem et excaecationem non ad operationem Dei, sed ad praescientiam spectare; at istas argutias non recipiunt tot Scripturae,» etc. Huic autem negationi contrarium est quod passim affirmat Sacra Scriptura, Deum praevidisse proditionem Judae, negationem Petri, excaecationem Judaeorum; quae quidem praedixit et praescivit Christus, nec tamen voluit aut effecit..
A023000614	Quis enim, vel intellectu solo mentisque ulla cogitatione, assequi possit, eum qui Filius sit et dicatur, Filium ejus esse a quo essentiam naturamve non habeat? Quid vero [76] aliud Filius a Patre habere potuit, quam Divinitatem? Quid Patri et Filio commune est, prseter essentiam? Quid ergo Filio communicavit Pater, si non essentiam ipsam? Quare passim clamant Scripturae, Concilia, Patres, universus denique Christianorum orbis, Filium esse «Deum de Deo, Lumen de Lumine, Deum veyum de Deo vero»? Habet ergo Deus Pater veram essentiam divinam, quae nec a se, ut parum caute loquitur Calvinus, nec ab aliquo alio est; sed prorsus a nullo, cum essentia neque generet, neque generetur.
A023000622	Negant Christum esse Legislatorem, atque adeo ullam in Evangelio legem proponi; sic enim Lutherus: «Necesse est,» inquit, «ut scias quid sit Christus definitive: Christus autem definitive non est Legislator.» Mox doctrinam de Christo Legislatore «pestilentem» appellat.
A023000626	Negant Christum esse Judicem; sic enim Lutherus eodem loco: «Persuasus,» inquit, «eram pestilentibus illis opinionibus.» Quas subinde explicans, ponit hanc, inter caeteras, quod Christus sit Judex; seque laborare ait, ut illam dediscat.
A023000638	Omitto enim quod hanc Epistolam non esse Apostoli Jacobi, nec apostolico spiritu dignam, multi valde probabiliter asserant, licet consuetudine auctoritatem, cujuscumque sit, obtinuerit.
A023000651	Quid ergo erit quod nobis tam certum et exploratum esse opporteat, ut nec si Angelus de cælo contrarium dicere velit, ei tamen credere debeamus? Quis non enim deberet Angelo caelesti potius quam sibi credere, si non ex alia parte auctoritas et certitudo fidei Ecclesiae angeli cujuslibet auctoritatem contrariam, si qua unquam, per impossibile contraria esse posset, superaret?.
A023000655	Christus enim» ait: « Attendite a falsis prophetis... Haec sola auctoritas satis» est, inquit, «adversus omnium Pontificum, omnium Patrum, omnium Conciliorum, omnium scholarum sententias, quae jus judicandi et decernendi solis Episcopis et ministris tribuerunt, et impie ac sacrilege populo, id est Ecclesiae reginae, rapuerunt.» Et paulo post insultat Regi Henrico: «Et ut hic mei Henrici et sophistarum recorder, qui a longitudine temporum et multitudine hominum pendent cum sua fide, primum negari non potest hujus rapti juris tyrannidem ultra mille annos durasse; nam in ipso.
A023000655	Negant Conciliorum, etiam generalium, auctoritatem [85] eam esse, cui firmiter adhaerere debeamus, ut affirment privato cuilibet, nedum populo, incumbere, ut Conciliorum doctrinam ad amussim Scripturae exigat et examinet; sic enim Lutherus: «De doctrina,» inquit, «cognoscere et judicare, pertinet ad omnes et singulos Christianos, et ita pertinet, ut anathema sit qui hoc jus uno pilo laeserit.
A023000656	Quid vero, te rogo, quisquis es qui haec legis, scribi potuit arrogantius et impudentius? Non Concilia, non Pontifices, non Patres, non Doctores, unus Lutherus, imo, quilibet de faece populi, dummodo Lutheranus (sic enim opinor Lutherus sensit, alioqui actum esset de ipso et de Lutheranis omnibus, si Calvino et Calvinianis de Scripturarum interpretatione credendum esse faterentur), jus habebit de doctrinis cognoscendi et judicandi.
A023000674	Admittunt quidem reliqua duo Sacramenta: Baptismum et Eucharistiam; sed ita ut negent Baptismi ad peccatorum remissionem efficaciam; non enim, si Calvino credimus, aqua Baptismi «ablutionem et salutem nostram [90]» perficit, «aut purgandi, regenerandi et renovandi virtutem in se» continet.
A023000678	Negant fidelium filios nasci filios iræ, aut damnationi obnoxios, etiam ante Baptismum; sic enim Calvinus: «Infantem ex» fideli «progenitum hæreditario jure secundum promissionis formulam jam a matris utero in foedere» contineri, ait.
A023000683	Est enim hoc solemne Calvini et Calvinianorum omnium paradoxum, unde et Sacramentarii ab omnibus appellantur, propria veluti quadam et insigni nota, quod scilicet Sacramentum sine re fingant et constituant.
A023000688	Addamus illa quoque tam enixa verba Pauli: Qui [97] enim manducat aut bibit indigne, judicium sibi manducat et bibit, non dijudicans corpus Domini.
A023000688	Quid enim potuit scribi apertius, aut ad excludendam figuram istam et significationem commentitiam, aut ad eam quoque interpretationem explodendam, quae veritatem corporis Christi in fide accipientis, non in Sacramenti veritate constituit, plus tribuens fidei accipientis quam potentiae instituentis? Quis enim potest indignius manducare, quam qui omnino non credit esse corpus Christi? Atqui etiam is qui indigne manducat et bibit, ideo judicium sibi manducat et bibit, quia non dijudicat corpus Domini.
A023000692	Ita et ab expresso Dei verbo, et ab omnium antiquorum Patrum et Christianorum fide, prorsus dissentiunt; quid enim clarius illis verbis: Hoc est corpus meum, quod pro vobis datur; Hic est sanguis meus, qui pro vobis et pro multis funditur in remissionem peccatorum? Nimirum datur sacrosanctum corpus illud, non solum nobis in Sacramentum, sed etiam pro nobis in Sacrificium.
A023000692	Satis enim superque fidem nostram adserit Mot illud quod os Domini locutum est, quo evidentissime et efficacissime probatur Eucharistiam non modo Sacramentum esse nobis exhibendum, sed etiam Sacrificium pro nobis offerendum..
A023000693	Ergo, inquies, a sacrificii Crucis positione ad sacrificii altaris eversionem isti argumentantur: hoc vero quis credat? Recte sentis, quisquis ita colligis; istorum [100] enim solemnis mos iste est, veritatem nimirum veritate destruere.
A023000693	Quibus si addas: Christum pro fidelibus et electis omnibus et resurrexisse, et ad caelos ascendisse, ergo ex electis et fidelibus neminem aut resurrecturum, aut ad caelos ascensurum, aeque credent isti, si modo Lutherus aut Calvinus affirmet; idem enim argumentandi modus mendacium hoc evincit.
A023000693	Quid vero esse potuit, quod miseros istos moverit, ut verborum Christi splendorem suis nugis obscurare voluerint? Dicam paucis; plura enim ex professo theologi.
A023000694	At apud eruditos, et sive in theologia, sive in logica melius versatos, sunt ista omnino ridicula; sciunt enim sic potius e contrario argumentari nos debere: Quia fides justificat, ergo multo magis charitatem justificare, sine qua fides mortua est; quia Christi justitia nobis imputatur, ergo realem et veram justitiam in nobis effici et procreari; quia Christus nobis meruit, ergo in nobis esse merita, quae meritis Christi nobis sunt comparata; quia Christus est summus Pontifex, ergo inter eos qui ejus vices interim gerunt, unum debere esse summum Pontificem; quia Christus mediator redemptionis unicus est, ergo multos esse posse et debere mediatores intercessionis, qui nobiscum ab eo pro nobis petant, ut redemptionis supe pretium et efficaciam nobis applicet; quia Christus nobis jejunavit, ergo multo magis nos, ad ejus exemplum et imitationem, jejunare oportere; quia Christus resurrexit et ad caelos ascendit, ergo nos, si non tantum fideles, sed etiam electi erimus, et resurrecturos et ad caelum ascensuros, quo modo Paulus ad Thessalonicenses argumentatur; denique, quia in Sacramento signum est, ergo rem quoque ipsam significatam adesse debere.
A023000695	At non eo minus verum illud quoque est, Eucharistiam esse sacrificium; non enim duo sunt sacrificia, Crucis et altaris, sed unicum; unica nempe res in utroque offertur, et ab unico offerente, unico fine et unico Patri.
A023000713	«Quis,» inquit Calvinus, «eo usque longas illis esse aures revelavit, quae ad voces nostras porrigantur?» Quam justius liceat mihi exclamare: Quis tam maledicam animam Calvino esse crederet, ac tam insipientem animam, ut auditum beatarum mentium longitudine aurium metiretur? An non Christus ipse revelavit Angelos de peccatorum poenitentia etiam in caelis gaudere? At quomodo gaudent, si non cognoscant? Si vero cognoscunt, quibus auribus id [108] perceperunt? Nam iisdem plane auribus animse Sanctorum voces nostras percipiunt; illis enim aequales sunt et aures et oculi et manus et pedes, cum idem Christus Dominus dixerit: Erunt aequales Angelis Dei..
A023000857	Non enim volunt deleri, non extergi, non longe fieri a nobis, non transferri peccata, nec animam mundari, ablui, lavari, illuminari, aut cor purgari, creari, renovari (quae omnia toties affirmat Scriptura); sed remanere peccata volunt, nec tamen imputari; tegi, non abstergi; abscondi, non deleri.
A023000866	Idem Lutherus, eodem loco: «Plane,» inquit, «contrarii sunt effectus, officia et virtutes charitatis et fidei.» Et paulo post: «Charitas enim, vel sequentia opera, nec informant fidem, nec ornant; sed fides mea informat et ornat charitatem.» Paulus autem, e contrario, fidem sine charitate inutilem esse pronunciat; Jacobus, mortuam; atque, si inter se comparandae sint, charitatem majorem esse testantur.
A023000870	Affirmant omne opus bonum esse peccatum; haec enim maxima est et solemnis Lutheri propositio, quam ex professo plerisque locis propugnat.
A023000872	Si enim praestat «otiosum esse quam nihil agere,» ut Plinius dicebat, an non multo tutius est nihil agere quam male agere et peccare? Hic vero quis non videat in hoc hominum genere miram perpetuamque contradicendi libidinem? Bonum, inquiunt, est malum; lux sunt tenebrae; calidum, frigidum.
A023000885	Affirmant bona opera nocere, aut saltem incommodare ad salutem; Lutherus enim, sermone quodam, introducit Christum dicentem ad fideles: «Unica ego sum porta ad Caelum ducens.
A023000885	Via arcta est; singulum te fieri necesse est, si transire velis ac penetrare rupem; qui operibus, ceu Jacobitae peregrinatores cocleis circum undique muniti sunt, penetrare non possunt; si saxis operum refertus adveneris, nisi deposito prius onere, non pertransibis.» Et alibi: «Justitia,» inquit, «legis, etiam Decalogi, [121] est immunda et abolita per Christum.» Quis vero tibi, Luthere, has Christi voces revelavit? Nec enim reperisti in Evangelio, in quo nihil tantopere Christus commendat quam ut, si velimus ad vitam ingredi, servemus mandata, et operariis, non fiduciariis, mercedem se daturum pollicetur..
A023000890	Affirmant nulla ex circumstantia fieri peccata deteriora; Lutherus enim hanc propositionem, inter caeteras quas pro certissimis habet, tuetur: «Circumstantias peccatorum, cum matribus, filiabus, sororibus, affimbus, quacumque die, quocumque loco, quibusvis cum personis, ac si quid aliud praeterea externum sit, aequales esse ac penitus contemnendas.» Quam vero eleganti ratione? «Quia,» inquit, «Christus talia non praecepit in suis legibus.» Et alibi: «Apud Christianos,» inquit, «una tantum est circumstantia, quae est peccasse in fratrem.» [122] Qua affirmatione negant peccatorum inaequalitatem, saltem in eodem genere peccati.
A023000894	Non tamen omnia recensebo (quis enim ferre posset?), sed pauca tantum, ex iis tamen quae ex ungue leonem demonstrent.
A023000895	Si enim non magis a luxuria quam ab esu et potu abstinere possunt, et meretrices erunt et hypocritae.
A023000908	Parole [127] enim ejus gallica haec sunt: «Par quoy nous nous osons promettre asseurement que la vie eternelle est nostre, et ne nous peut faillir non plus qu'a Jesus Christ mesme; d'autre part, que, par nos peches, nous ne pouvons estre damn6s non plus que luy.» Horresco referens! et quis non horrescet, sive legens, sive audiens?.
A023000912	Affirmant electos de sua electione esse certissimos «Pessime ergo,» inquit Calvinus, «et perniciose Gregorius, homilia 38, dum vocationis tantum nostrae conscios nos esse tradit, electionis incertos; unde ad formidinem et trepidationem omnes hortatur.» Qua affirmatione negant et spem et timorem in praedestinatis esse posse; nam quis timeat de amissione illius boni quod amittere se non posse certo sciat? Et quod magnus ille nec unquam satis laudatus Gregorius hortatur nos ad timorem et formidinem, quid aliud est, quam illud ipsum quod consulunt apices omnes [128] Sacrarum Scripturarum? Cur enim putemus laudatum in Evangelio Simeonem, quod non tantum justus esset, verum etiam timoratus, nisi ut intelligamus justitiae comitem perpetuum esse hunc timorem sanctum, non qui servilis sit, sed qui filialis? Itaque mentiantur isti quantum volent; cum se justos dicunt, satis est, ut mentiri eos appareat, quod se timoratos nolunt dicere, ne quidem per mendacium; non quia non audeant (est enim longe audacior qui se justum esse contendit quam qui se fatetur timoratum), sed quia eos pudeat non quidem mentiri, sed ita loqui, ut hac parte mentiendo veritatem dicere videantur..
A023000913	Si enim ab iis exquiras unde illa tanta certitudo, respondent statim se responsum, nescio quod, Spiritus Sancti interius percipere, veluti quadam echo, unde dubitare de sua praedestinatione non possint.
A023000917	Ex quo indubitate sequitur, Christum incertum fuisse de salute animae suae; nam ut quis timeat timore formidinis, de quo Calvinus loquitur, necesse est ut malum quod timet, praevideat et suspicetur tanquam saltem probabiliter [130] futurum: malum enim a quo se tutum aliquis esse certo cognoscat, quomodo formidare quis potest aut timere? Digna profecto Calvini ingenio et subtilitate affirmatio; ut qui, per summam impudentiam, quemlibet ex suis discipulis de salute sua certissimum esse jubet, Christum de animse suae salute incertum esse, per inauditam hucusque blasphemiam, asseveret.
A023000925	Non enim destitit Mot esse, etiam cum Mot non proferret, aut sapientiam habere, cum nondum sapientiam loqueretur; quippe quem fides nostra credit, a primo instanti suae conceptionis tam cito fuisse comprehensorem quam viatorem..
A023001024	Secunda igitur nota haec erit, quae ex vocationis defectu proficiscitur; est enim haereticorum omnium proprium, quarto modo, ut vocatione ad ministerium careant.
A023001025	Calvinus enim Lutherum aliosque novatores qui sectas istas excitaverunt, non ordinaria vocatione, sed extraordinaria, ministerium suum sumpsisse asseverat, indeque Apostolos illos et Evangelistas censendos esse dicit.
A023001025	Talibus enim, qui Ecclesiam ab Antichristi defectione reducerent, opus fuit.
A023001026	Lutherus autem palam fatetur se non extraordinaria, sed ordinaria et mediata vocatione vocatum esse: «Sumus [135] igitur,» inquit, «et nos divina auctoritate vocati, non quidem immediate a Christo, ut Apostoli, sed per hominem.» Cum autem explicat quanam ratione vocatus sit per hominem: «Cum autem,» inquit, «princeps seu alius magistratus me vocat, hinc certo et cum fiducia gloriari possum quod mandante Deo per vocem hominis vocatus sim; Est enim ibi mandatum Dei per os principis, quod me certum facit, vocationem meam esse veram et divinam.» Et alibi dicit «vocationem antiquitus quidem per Apostolos, qui suos successores vocaverunt, factam esse, sicut,» inquit, «adhuc vocantur etiam a potestatibus carnalibus et magistratibus seu communitatibus.» Vides igitur ut Lutherus suam vocationem non quemadmodum Apostolorum et Evangelistarum extraordinariam, sed ordinariam et mediatam esse asserat, eamque non ab Episcopis aut ecclesiasticis personis, sed «a magistratibus carnalibus» (hoc enim ipsum ejus Mot est) profectam esse ac derivatam..
A023001028	At Plessseus, velut quidam inter tantos contendentes de caelo delapsus arbiter, quasi vocationi aliorum interfuerit, audacter pronuntiat: Male Lutherum, pejus Calvinum; esse enim illos ab Episcopis nostris vocatos.
A023001034	Ea vocatio duravit usque ad nostra tempora, et durabit usque ad finem mundi; estque mediata, quia per hominem fit, et tamen divina est.» Calvinus autem: «Supersunt,» inquit, «Episcopi et parochiarum rectores, qui utinam de retinendo officio contenderent; libenter enim illis concederemus eos habere pium et eximium munus, siquidem eo defungerentur.» Et alibi: «Videmus,» inquit, «hodie papistas, quomodo sibi nomen Ecclesiae arroganter attribuant, sub praetextu successionis perpetuae, quam obtendunt.
A023001035	Quo admisso, sic jam nobis licebit argumentari: Ecclesia Christi recte semel constituta est, ita ut nunquam inferorum [139] portae adversus eam praevalere possint; ergo in ea locum habere vocatio extraordinaria non potest, nisi quatenus ab ordinaria approbetur: Christus enim divisus non est.
A023001035	Ut merito verbis Tertulliani urgere liceat apostaticos istos reformatores: «Qui estis» vos, aut «unde venistis?» Quis vos misit evangelizare? «Edant,» inquit ille, «origines ecclesiarum suarum, evolvant ordinem episcoporum suorum.» Quin etiam verbis Lutheri, qui de vocatione ab Apostolis instituta tractans: «Est igitur,» inquit, «non contemnenda vocatio, neque enim satis est habere Mot et puram doctrinam; opportet etiam ut vocatio certa sit, sine qua qui ingreditur ad mactandum et perdendum venit; nunquam enim fortunat Deus laborem illorum qui non vocati sunt; sic hodie fanatici spiritus nostri habent verba de fide in ore, tamen nullum fructum faciunt.» Et ibidem: «Diabolus [140] incitare solet suos ministros, ut non vocati currant et praetextant zelum.».
A023001112	Sextus haereticorum character est contemptus antiquorum Ecclesias Patrum, quos venerari et colere deberent, si Hieremiam audirent, aut potius Spiritum Sanctum loquentem per Hieremiam: Haec dicit Dominus, inquit ille: State super vias, et videte, et interrogate de semitis antiquis, quæ sit via bona, et ambulate in ea, et invenietis refrigerium animabus vestris. Et alibi Scriptura Sacra: Non te prætereat narratio seniorum; ipsi enim didicerunt a patribus suis.
A023001127	Divina Majestas mecum facit ut nihil curem, si mihe Augustini, mille Cypriani...contra me starent...Augustinus et Cyprianus, sicut omnes electi, errare potuerunt et erraverunt.» Et in fine: «Neque enim,» inquit, «ego quaero quid Ambrosius, Augustinus, Concilia et usus saeculorum dicant; nec fuit opus mihi Henrico Rege magistro qui me haec doceret, qui adeo [154] pulchre ea noveram, ut etiam impugnarim, ut miranda sit stultitia Sathanae, quae iis me impugnat, quae ipso impugno, et perpetuo principium petit.».
A023001127	Quantopere enim Patrum antiquorum auctoritatem Lutherus Calvinusque contempserint, primo statim intuitu videbit quisquis eorum scripta quantumlibet oscitanter leget.
A023001130	Cum vero tractat ille de Ecclesia Romana: «Hoc primum,» inquit, «praefari volo, me non negare, quin magnum Ecclesiae Romanae honorem deferant Veteres, reverenterque de ea loquantur.» Et paulo post: «Opinio enim illa, quae, nescio quomodo, invaluerat, fundatam et constitutam» esse «Petri ministerio, ad conciliandam gratiam et authoritatem, plurimum valebat; itaque, in Occidente, Sedes Apostolica honoris causa vocabatur.» Atqui eodem ipso loco contemnit ille, quantum potest, Ecclesiam Romanam, eamque a Petro fundatam esse negat.
A023001131	Et tamen non eo minus statim spernit monachos; nec tantum monachos nostri temporis, sed antiquos etiam iUos, quos Augustinus tanto-pere commendat; ait enim nonnulla «esse in prisca» illa monachorum «forma,» quae sibi displiceant, «immodicam» scihcet «affectationem et χαχοζηλίαν, et quod exemplum inutile ac periculosum in Ecclesiam induxerit.».
A023001132	Et in quaestione de ceremoniis Baptismi fatetur quidem esse illas origine vetustissimas, sed addit statim: «Respuere tamen mihi et piis omnibus fas est, quicquid ad Christi institutionem addere ausi sunt homines.» Et in quaestione de Sacramento Altaris pro viatico infirmorum reservando, quae quidem quaestio praecipui est momenti pro confirmanda fide praesentiae realis corporis Domini, objiciit ille sibi ipsi: «Sed enim qui sic faciunt, habent veteris Ecclesiae exemplum.» Tum respondet: «Fateor verum, in tanta re et in qua non sine magno periculo erratur, nihil tutius est quam ipsam veritatem sequi.» Quasi vero Ecclesia vetus secuta sit falsitatem.
A023001158	Hoc enim addendum est, quia in postrema editione latina, quae fuit anni 1602, «subsistentiam» pro persona invenies, non «residentiam»; ideo, ut opinor, quod Calvini discipulos, a nostris admonitos, puduit novae hujus theologiae, suumque doctorem ita corrigendum esse censuerunt.
A023001159	Deinde, aliquot verbis interpositis: «Quod si odit anima mea vocem homoousion et nolim ea uti, non ero haereticus; quis enim me coget uti, modo rem teneam quae in Concilio per Scripturas definita est? Etsi Ariani male senserunt in fide, hoc tamen optime, sive bono, sive malo animo exegerunt, ne vocem prophanam et novam in regulis fidei statui liceret.» Quid, obsecro, impudentius isto nebulone possis fingere? Pugnavit antiquitas catholicorum Patrum trecentis pene annis pro verbo hoc homoousion sacratissimo retinendo, in cujus pronunciatione haeretici a Catholicis discernerentur, et ecce novator et nugator iste novam ac prophanam vocem esse pronunciat! Proinde nec mirum [168] est, ex ejus discipulis et sectatoribus inventos fuisse, qui pro homoousion substituerint όμοούσιον, per summam perfidiam; digni sane discipuli apostatae istius et desertoris, qui, post mille trecentos annos, Concilium Nicaenum, omnium quae unquam celebrata fuerunt, augustissimum, prophanationis accusat, Arianos autem pietatis studio adornat.
A023001165	Quidni enim hoc facere debeant, qui vos et fideles et sanctos fuisse confitentur? Atque, ut nullus tergiversationi locus relinquatur, non proferam nisi quod ab Ecclesia primis quingentis annis factitatum esse constabit; quandoquidem Calvinus, post Lutherum, ita nos admonet: «Meminerimus quingentis circiter annis, quibus magis adhuc florebat religio et sincerior doctrina vigebat.» Et alibi, de Augustini aetate loquens: «Extra controversiam,» inquit, erat, «nihil a principio usque ad illam aetatem mutatum fuisse in doctrina.».
A023001170	Videbis virginem, Augustino nostro notissimam, quae cum se oleo perimxisset, cui, pro ipsa orans, presbyter lachrymas suas instillasset (sic enim loquitur Augustinus), mox a daemonio fuisse sanatam.
A023001175	Fuistis, Luthere et Calvine, nimis liberales, qui hoc nobis concessistis, Ecclesiam Dei primis illis quingentis annis nullis erroribus aut abusibus deformatam fuisse; quid enim nobis facilius, quam probare saeculoram illorum Patres ea ipsa omnia credidisse quae hodie credimus et de quibus vobiscum disputamus? Probarunt hoc Illustrissimi Cardinales, magna aetatis nostrae lumina et ornamenta, Baronius in Annalibus Ecclesiasticis, et Bellarminus in Controversiis, ne dubitare amplius possitis.
A023001214	Inde solemus dicere, haereticorum proprium esse dispergere [178], sicuti Catholicorum congregare; venit enim Christus, ut oves quae dispersae erant, congregaret in unum.
A023001215	Sed unus pro omnibus in testem sufficiat Lutherus, qui, suo illo libro contra Sacramentarios, non perfunctorie, sed ex professo demonstrat septem diversissimas et haereticas interpretationes verborum illorum: Accipite et comedite: hoc est corpus meum, a duobus antea annis emersisse; postquam enim sex enumeravit, addit: «Praeter hos alii accedunt, ut septenarius numerus compleatur, qui dicunt non esse articulum fidei, ideoque liberum cuique esse, ut hic sentiat quicquid velit.
A023001224	Atqui Scriptura Sacra, inquiunt, unica via est recte sentiendi et consentiendi; in hanc si omnes intendamus, facile consentiemus: sic enim isti exclamant.
A023001226	Quamquam, ne etiam hac in re haereticus non sit, Lutherus mentitur splendide, dum Concilia «humanum praesidium» appellat; divinum enim est, non humanum, quod in hanc vocem sua decreta inchoat: Visum est Spiritui Sancto et nobis.
A023001253	Nonus haereticorum character est spiritus contentionis, superbiae, arrogantiae et pertinaciae; sic enim illorum mores describit beatus Judas, in Epistola canonica: Vae illis qui in via Cain abierunt, et errore Balaam mercede effusi sunt, et in contradictione Core perierunt.
A023001253	Quare merito divus Augustinus haereticum definit, qui, «Scripturas non recte intelligens, suas falsas opiniones contra earum veritatem pervicaciter asserit.» Et alibi: «Neque enim,» inquit, «natae sunt haereses, nisi dum Scripturae bonae intelliguntur non bene, et quod in eis non bene [188] intelligitur, etiam temere et audacter asseritur.» Et rursum, alio loco: «Qui ergo,» inquit, «in Ecclesia morbidum aliquid pravumque sapiunt, si, correpti ut sanum rectumque sapiant, resistunt contumaciter suaque pestifera dogmata emendare nolunt, sed defensare persistunt, haeretici fiunt.».
A023001254	Irritatos enim volo magis ac magis, donec, effusis omnibus viribus et furoribus, concidatis in vobis ipsis.
A023001254	Qui primus alterum compescuerit, sit ipse victor; sicut vultis, sic fiat vobis.» Et eodem libro: «Non sumus Papae, sed Papa noster est; nostrum est non judicari ab ipso, sed ipsum judicare: spiritualis enim a nemine judicatur, et ipse judicat omnes.» [190].
A023001255	Nec ipse tandem negat; cuidam enim amico suo, respondens per epistolam: «Recte,» inquit, «mones me modestiae; sentio et ipse, sed compos mei non sum, sed rapior, nescio quo spiritu, cum nemini me male velle conscius sim, verum urgent etiam illi furiosissime, ut adversarium non satis observem.».
A023001256	Primum erit ex epistola quam ille ad Argentinenses scripsit, in qua, de Sacramentariis loquens: «Diffiteri,» inquit, «non possum nec volo, quod si Carolostadius aut alius quispiam ante quinquennium mihi potuisset probare in Sacramento praster panem et vinum esse nihil, ille magno beneficio me sibi devinctum [191] reddidisset; gravibus enim curis anxius, in hac excutienda materia multum desudabam, omnibus nervis extensis, me extricare et expedire conatus sum, cum probe perspiciebam hac re Papatui cum primis me valde incommodare posse.
A023001256	Verum ego me captum video, nulla elabendi via relicta.» Et paulo post: «Quod si etiam hodierno die fieri posset, ut quis firmo Scripturarum testimonio mihi fidem facere queat, in Sacramento non nisi panem et vinum esse, nihil tamen opus esset quemquam tam amaro me adoriri animo; sum enim, proli dolor! plus aequo in hanc partem propensus, quantum Adami mei naturam animadvertere possum.» Quid, obsecro, hujusmodi ingenio contentiosius, quod non quaerit quid verum sit aut falsum, sed quid Papatui, ut ipse loquitur, aut Ecclesiae incommodare possit, studetque non veritatis amori et desiderio, sed Papatus odio?.
A023001257	Aliud exemplum, adhuc clarius, ex alio loco sumi potest, in quo, tractans de Missa: «Quid ergo,» inquit, «dicemus ad Canonem et auctoritatem Patrum? Primum respondeo: si nihil habetur quod dicatur, tutius est omnia [192] negare, quam Missam concedere...» Quid enim hoc aliud, quaeso, est, quam velle quocumque periculo ac per omne fas et nefas suam tueri opinionem, et poeticum illud exequi:.
A023001259	Etsi enim de Calvino diserte non loquitur, qui vivente Luthero non adeo infamis erat nec magni nominis, quod tamen de aliis Sacramentariorum capitibus dixit, quidni etiam in Calvinum optime quadret, qui tanto superbior fuit et arrogantior caeteris, quanto posterior tempore? Si enim arrogans Carolostadius fuit et Zwinglius, qui Luthero parenti contradixerunt, arrogantior sane fuit, qui et Luthero et Zwinglio et omnibus omnium aetatum Christianis contradixit.
A023001266	At-qui de Scriptura nobis controversia est, quam a nobis stare manifestissimum est; justificationem enim scripsit Apostolus, non justificationis manifestationem.
A023001267	Quaeritur quis rectius interpretetur; nec enim sequum est quemquam in causa sua et testem esse et judicem.
A023001267	Quis vero te constituit illorum judicem? hoc ipsum enim est de quo quaerimus: cur tibi magis licere debeat sententiam ipsorum et interpretationem examinare, quam illis aut nobis tuam, et quis in pari omnium jure futurus sit judex? Quod si fallantur interpretando, quia homines fuerunt, ut objicis, quidni etiam tu fallaris? An non et tu homo es, [aut saltem bestia?] Neque enim, opinor, aut angelus aut deus es, aut quicquam ex inanimatis.
A023001268	Quid agas cum impiis istis qui semper in circuitu ambulant, et eo semper redeunt, unde tu tam saepe illos dejeceris? Quae impudentior pertinacia, quam nolle stare judicio Ecclesiae, Patrum, Conciliorum? Quis finis tantae contentionis, si nemo erit qui litem dirimere possit, quique ejus tandem definiendae habeat auctoritatem? Nec enim dubitandum est quin litigandi futura sit immortalis libido.
A023001269	Exemplum praebeat Lutherus ipse: is enim a Legato [197] Sedis Apostolicae ad Sedem Apostolicam initio appellavit; tum, a Sede Apostolica condemnatus, quievitne an acquievit? Neutrum; sed, factus impudentior, iterum provocat ad Concilium.
A023001278	Quid enim movere Lutherum [201] potuit, ut Jacobi Epistolam damnaret? «Quia,» inquit, «non sapit spiritum apostolicum.» Cur damnat Calvinus Libros Machabaeorum? Quia, inquit, non sapiunt spiritum divinum.
A023001280	Placent vero sibi novatores nostri tum maxime in sua pertinacia, cum aliquam sententiam in libris Patrum deprehendunt, quae primo intuitu ac in speciem favere iis videatur; est enim hoc fuitque semper hæreticis omnibus commune, ut jam olim Vincentius noster Lirinensis observavit: «Cum sub alieno,» inquit, «nomine haeresim concinnare machinantur, captant plerumque veteris cujuspiam viri scripta paulo involutius edita, quae pro ipsa sui obscuritate dogmati suo quasi congruant, ut illud, nescio quid, quodcumque proferunt, neque primi neque soli sentire videantur.» Hunc scilicet morem tenens minister iste noster egregius, de quo nunc dicebamus, tot illis Augustini locis clarissimis, quae jam citavimus, opponebat locum unum, in quo Augustinus, de Christo loquens: «Ipse Sacerdos est,» inquit, «qui nunc ingressus in interiora veli, solus ibi ex his qui carnem gestaverunt, interpellat pro nobis.» Itaque Augustinum cum Augustino pugnantem inducere volebat subtilis doctor, nec videbat Augustinum eo loco non de alia interpellatione loqui, quam quae fit per [204] redemptionem, quod et praecedentia et sequentia illius loci manifestissime ostendunt.
A023001287	Sic enim dicimus inter nos et solem umbracula et tentoria nostra esse media, licet non modo non sint in medio, sed etiam nobiscum sint in extremo.
A023001338	Primum enim arcanae illius theologiae, quae inter eos regnat, caput est, nulium esse Deum; alterum, quaecumque de Christo scripta sunt ac docentur, mendacia esse et fabulas.
A023001356	Et Luthero quidem id pro gloria est, quod primus et solus fuerit, qui turbas excitavit; nam congratulatur sibi ipsi, quod «Germani, suspensis animis, expectabant» quem eventum habitura esset contentio quam ipse excitaverat et «quam,» inquit, «nullus antea, neque episcopus, neque theologus ausus esset attingere.» Tantique fecit hanc haereticam laudem, ut injuriae loco duxerit, si quando suas opiniones ab aliis didicisse diceretur; cumque plerique Hussitam eum esse existimarent, reclamat ipse et exclamat: «Non recte vocant, qui me Hussitam appellant, non enim mecum ille sentit; sed si ille fuit haereticus, ego plus decies haereticus sum, cum ille longe minora et pauciora dixerit.» At videamus quibus viis et quo genio Lutherus in hanc doctrinae novitatem venerit.
A023001356	Illud sane constat, non divino impulsu (tametsi dicat ille alibi se a Deo vocatum, ut jactare solent haeretici omnes), sed humano prorsus carnalique affectu rem totam aggressus est: «Casu enim,» [213] inquit ille ipse, «non voluntate nec studio in has turbas incidi, Deum ipsum testor.» Quid vero tam contrarium, quam ut divino impulsu factum esse existimetur quod factum sit casu? Aut quid apertius quam, ex supradictis verbis, non in pacificam Evangelii praedicationem, sed in turbas apostatam illum incidisse? Neque vero solus ipse hoc testatur, sed et Philippus Melanchton, egregius Lutheranus: «Haec initia fuerunt,» inquit, «hujus controversiae, in qua Lutherus, nihil adhuc suspicans aut somnians de futura mutatione rituum, ne quidem ipsas Indulgentias prorsus abjiciebat, sed tantum moderationem flagitabat.
A023001357	Tum vero primi motus et inspirationes quibus Lutherus tactus fuit ut doctrinam catholicam desereret, fuerunt merae et crassissimae blasphemiae; sic enim ipse de se scribit: «Oderam,» inquit, «vocabulum istud: Justitia Dei, quod, usu et consuetudine omnium doctorum, doctus eram philosophice intelligere de justitia formali et activa Dei, [214] qua Deus est justus et peccatores injustosque punit.» Et paulo post: «Non amabam,» inquit, «imo odiebam justum et punientem peccatores Deum, tacitaque, si non blasphemia certe ingenti murmuratione indignabar Deo.» Et alibi, explicans locum illum Pauli: Justitia Dei revelatur in Evangelio, ait omnes Doctores, excepto Augustino, interpretatos esse de justitia Dei puniente; tum subjungit: «Quoties legebam hunc locum, semper optabam ut Deus nunquam revelasset Evangetfum; quis enim possit diligere Deum irascentem, judicantem, damnantem?» Et rursum, alio loco: «Olim, cum legendum esset,» inquit, «et orandum illud Psalmi: In justitia tua libera me, totus exhorrescebam et ex toto corde vocem illam oderam.» Et paulo post: «Atque hic sane,» inquit, «omnes Patres, Augustinus, Ambrosius, etc., hallucinati sunt, et in hoc veluti scandalum impegerunt.» Ex hoc autem odio Dei irascentis et justi in meditationem venit, per quam ait se fidem suam justificantem invenisse: «Tunc,» inquit, «me prorsus esse renatum sensi et, apertis portis, in ipsum Paradisum intrasse.
A023001359	Secundtun est, quod Lutherus non resipuit, postquam haeresim excitavit, sed in hoc execrando odio perstitit: «Quis enim,» inquit, «possit diligere Deum irascentem, judicantem, damnantem?» Quibus verbis non solum se odio Deum habuisse profitetur, sed etiam neque potuisse amare neque posse.
A023001370	Mox, conversus ad Catholicos: «Si vobis,» inquit, «sustinendi essent ictus diaboli et audiendae disputationes, non diu essetis cantilenam de Ecclesia et veteri recepto more cantaturi; Sathan enim in ictu oculi repente [221] totam mentem terroribus et tenebris adobruit.» Deinde, ut objectioni suae pro diabolo satisfaciat et respondeat, conatur pluribus ostendere diabolum etiam interdum veritatem docere, et ita mentiri, ut mendacium veritate perfundat.
A023001407	Neque enim ignoravit homo, qui se videri voluit tam magnum politicum, nihil esse periculosius quam populum primoresque populi titillare spe melioris gubernationis ad dominationem ambiendam vel optandam, ne, postquam ambierint vel optaverint, etiam captare nitantur.
A023001420	Rex, inquit Paulus, non sine causa gladium portat; Dei enim minister est, vindex in iram.
A023001420	Tertia ejusdem Lutheri propositio est: «Adversus Turcas praeliari, esse repugnare Deo visitanti nostras iniquitates per ilios.» Qua propositione quid, obsecro, dici potest stultius, iniquius et ad totam Rempublicam Christianam perdendam accommodatius? Ergone grassatores viarum, [227] depopulatores agrorum, incendiarios, hostes denique domi forisque infestantes nulius Principum reprimere debebit? Certum enim est perditos homines qui vexant bonos, ita facere, Deo permittente, ut eorum vexatione boni visitentur a Deo et corrigantur.
A023001428	Ideo necessitate subditi estote, non solum propter iram, sed etiam propter conscientiam, ministri enim Dei sunt.
A023001428	Vixit Paulus eo tempore quo Principes et Imperatores non solum non sequebantur, sed etiam persequebantur Christum et convenerant in unum adversus Dominum et adversus Christum ejus; et tamen exclamat ille: Omnis anima potestatibus sublimioribus subdita sit, non enim est potestas nisi a Deo.
A023001435	[O Reges, o Principes, permittite ut pro vestra proque populorum vestrorum securitate liceat mihi exclamare: [231] Quid agitis? Quid expectatis, qui tam perniciosae pestilentisque doctrinae auctores et sectatores in ditionibus vestris fovetis, amatis et quasi magnos Dei prophetas recipitis? Vos enim solos appelio et miror, non ilios qui, ne bellis et factionibus turbent omnia, toierant propemodmn inviti etiam quos oderunt.] Quando autem foelicius beatiusque regnis et populis res cedunt, quam cum Principes eorum, dummodo juste et ex sequo, amplissimis provinciis dominantur? Quando beatius actum est cum Gallis, quam regnante Carolo Magno, Rege ac Imperatore potentissimo? Quando foelicius cum Israelitis, quam regnante magno Salomone?.
A023001441	Sexta propositio est Lutheri (promiscue enim de Luthero et Calvino loquimur, quia parum inter eos distare arbitramur): «Nuliam rempublicam legibus foeliciter administrari.» Cum enim id ex ejus assertionibus doctores nostri [232] collegissent eique tanquam errorem absurdissimum objicerent, ille non modo non negavit, sed diserte affirmavit suaeque affirmationis rationem his verbis reddidit: «Hoc,» inquit, «docet experientia.» Quaenam vero experientia, Luthere? An forte rempublicam aliquam vidisti, audivisti, legisti, sive monarchicam, sive aristocraticam, sive democraticam, quae legibus non regatur et dirigatur? An tu fortasse melior politicus es et prudentior Deo Opt.
A023001453	Ergo pessime Lutherus consuluit Principibus, sed tamen bene et accommodate ad eam quam de illis gerebat, opinionem; nec enim illum pudet Reges omnes et Principes vocare «robustos venatores,» ut de Nembroth loquitur Scriptura: Nimium, inquit, honoris est et gloriae dicere «Papatum esse robustam venationem Romani Episcopi»; «nam id exempli Nembroth omnibus quoque principatibus prophanis convenit, quibus tamen nos Deus vult subdi, honorare, benedicere et pro eis orare.» Qualis autem fuerit Nembroth et quaenam ejus robusta ista venatio, explicat D. Hieronymus: nimirum, quia primus in populo tyrannidem arripuit.
A023001453	Monet enim eo loco tyrannos omnes [236] et Principes, robustos esse venatores, non quod feras, sed quod homines persequantur, subditque: «Hic postea generalis titulus fuit omnium tyrannorum et Principum.».
A023001455	Nec enim hodie quisquam fere uliibi gentium fit haereticus, si eos excipias, qui vel nascuntur inter haereticos [237] et ex haereticis neque ullas de religione nostra Catholica nisi calumniantium voces unquam audiverunt; vel a monachatu et sacerdotio magis quam a religione deficiendi votum gerunt, ut scelerum quibus apud nos sunt infames, impunitatem sibi apud haereticos quaerant; vel luxuriae et scortationis licentiam, quam conscientiae libertatem vocant, laxiorem et liberiorem nanciscantur; vel denique utilitatis alicujus aut etiam erubescentiae, magis quam scientiae aut conscientiae, rationibus ullis, ne ad nos redeant, prohibentur.
A023001528	XV; praecum pro defunctis, ibidem; videtur enim Absalon religiose videri velle se ad loca patrum proficisci..
A023001670	Possum enim vere, ita salvus sim, affirmare quicquid est, sive pietatis et sanctimoniae pene incomparabilis, sive eruditionis admirabilis, quod in caeteris Episcopis vel requirere vel laudare possis, totum id in hoc uno elucere tam magnifice ac eminenter, nec eo minus tamen circa ostentationis invidiam: ut sive familiariter colloquentem videas, incredibilem in ore dignitatem, in sermone comitatem, in utroque miram suavitatem morum statim agnoscas; sive graviter ac pie, ut semper solet, concionantem audias, non facile possis decernere an eloquentia praestet, an doctrina, et an gravitate sententiarum ac orationis majestate superet, an apposite ac partite loquendi facilitate; sive, denique, cum haereticis disputantem observes, omnino dubitandum habeas majorene ille eruditione certaverit et vicerit (certare, nempe, illi semper vincere est), an modestia et patientia.
A023001670	Successor is fuit FRANCISCUS DE SALES, (quid enim laudibus ejus efficere debet quod vivat, meque fraterno et amore et nomine prosequatur, quominus a me nominetur, qui ab omnibus laudatur?) non modo splendore generis inter nobiliores totius patrise familias clarissimus, sed etiam doctrinae ac, quod primum est, pietatis et conspicuae innocentiae gloria perillustris; jurisconsultus (nam et hoc ad rem nostram pertinet) ipso etiam Senatus nostri judicio eximius, theologus vero inter doctissimos quosque subtilissimus, et inter subtilissimos scientissimus; praedicator etiam non solum disertissimus, quod ei cum multis commune est, sed etiam, quod cum perpaucis, eloquentissimus; scriptor vero, sive Latina sive Gallica lingua scribendum habeat, elegantissimus, et venustatis aeque ac succi plenus; is denique, quem non aliter aut melius pro dignitate laudare possim, quam si impetrem, ut sufficiat nominasse.
A023001673	Quid plura? O utinam (quidni enim exclamem, ut votis saltem assequar, quod verbis exprimere, non datur?), utinam iterum atque iterum, utinam multos haec nostra aetas haberet Salesios I Utinam vero etiam superior habuisset! is maxime in locis in quibus haereticorum defectionem ab Episcoporum, sive inscitia, sive ignavia, principium sumpsisse compertum est; nunc de profligandis haeresibus et de dirutis Jacob restituendis non laboraremus.
A023002001	Mensa enim episcopalis tenuior est, quam ut ex ea quicquam amputari aut resecari debeat; mensa Capituli cathedralis pauperrima est, nec alendis Canonicis sufficit, ut et aliae pariter ecclesiae seculares Collegiatae.
A023002015	Omnibus autem, tam Cisterciensibus quam Sanctae Clarae, illud solatium deest quod Concilium Tridentinum, non sine Spiritus Sancti instinctu, illis vult concedi: ut scilicet, ter saltem quotannis illis confessarius extraordinarius constituatur; coguntiu: enim uni eidemque semper confiteri, neque unquam illis liberum est alterius operam expetere; quod quanto animarum illarum periculo fiat, nescio, Deus scit..
A023002029	De Geneva autem nihil addam, cum enim quod Roma est Angelis et Catholicis, illa sit idem diabolis et haereticis.
A023002227	Rivulorum enim originem a civitate trahentium praecisionem, non civibus inclusis, sed potius hostibus exclusis, non obsessis, sed obsidentibus, aquarum copiam intercidere et auferre manifestum est..
A023002229	Quamvis enim inter populares nostros nemo palam haeresim profiteretur, aliqui tamen haeresis crimen non ita ut par est execrandum existimabant: homines non frigidi quidem, sed certe neque etiam calidi in fide; pauci quoque aliquot scioh, rerum literarumque humaniorum spectatores, ritus catholicos non sane damnare, sed tamen ad censuram et in discrimen suo judicio examinandos revocare contendebant.
A023002230	Porro igitur, ecce successit in ejus locum Claudius de Granier, vir dilectus Deo et hominibus, cujus memoria in benedictione est, quemque, propter veritatem, et mansuetudinem et pietatem, mirabiliter deduxit dextera Excelsi, similem illum faciens in gloria sanctorum ut honestaret eum in laboribus et impleret labores illius; huic enim praestantissimo Praesuli, quicquid propemodum in hac diaecesi non poenitendum videmus, nos ingenue [353] acceptum ferre justum est.
A023002232	At enim, quia propemodum ultimo suo aetatis decennio, partim bellorum cladibus, partim variis ecclesiis restituendis multisque haereticorum millibus ad poenitentiam per se suosque reducendis (quos deinde flenti Matri Ecclesiae, tanquam filios redivivos, reddidit), fractus, occupatus, impeditus, interim dum editio Ritualis differtur, maximum omnibus bonis sui desiderium relinquens, ipse nobis aufertur, et in Caelos, uti sperandum est, effertur.
A023002234	Nihil enim propemodum amplius in hac re desiderari posse videbatur, praeter eas quas a me frequenter plerique vestrum postularunt, cathechisticas et familiares de Sacramentis et reliquis praecipuis capitibus religionis exhortationes; quas tamen, Deo propitio, me quoque daturum polliceor, ubi variarum solicitudinum actionumque mihi hinc inde occurrentium turba otium aliquod spiritumve mihi permiserit.
A023002235	Sic enim omnes, non tantum eadem fide, sed etiam uno eodemque ore ac vultu, in ecclesiis benedicemus Deo Domino, et juxta praeceptum Apostolicum, omnia inter nos honeste et secundum ordinem fient..

24-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XXIV-Vol.3-Opuscules.html

A024000273	Non [4] enim decet quemquam a tam solemni catholicæ religionis professione abesse, seorsim festum illud agere, in quo Sacramentum celebratur quo [Dominus] noster in Ecclesia sua, tanquam simbolum, reliquit ejus unitati qua Christianos omnes inter se conjunctos et copulatos esse [voluit]..
A024001633	Tantis enim fluctibus, in hac altitudine maris quatior, ut vetustam multisque locis putrescentem navim, nullatenus ad portum dirigere posse videar, timendumque sit ne tempestas demergat me.
A024001719	Atque ut id muneris efficacius aggrediaris, Nos tibi sigillatim visitationes hujusmodi faciendi et quæ opportuna tibi videbuntur injungendi, potestatem [167] iisce Nostris litteris impartimur, præcipientes omnibus ad quos spectaverit, ut te quæ correctione indigent corrigentem audiant, ac monita tua executioni mandent; id enim ad Dei honorem futurum tua pietas, tuus zelus, tua prudentia Nobis facile persuadent..
A024001986	« Dignum » enim justumque « est, » ut qui totius orbis advenientes viatores cibis, potu, hospitalitate ac ope juvant, a totius orbis hominibus piis juventur..
A024002141	Sic enim eos per præsentes excommunicatos, eo casu, declaramus et censemus..
A024002813	Vicarius enim foraneus, pro iis tantum rebus quæ ad forum contentiosum spectant constitutus, non sat habet auctoritatis ut populum in reverentia et ecclesiasticos in officio contineat.
A024002834	Cum enim, ut magnus Nazianzenorum [292] Pontifex Gregorius dixit, Episcopi sint pictores virtutis, rei præclarissimæ, remque tam excellentem verbis ac operibus concinné, et quoad fieri potest, exacte pingere debeant, non dubito quin in nostri clarissimi et spectatissimi Juvenalis vita, justitiæ christianæ, hoc est omnium virtutum omnibus numeris absolutam imaginem conspecturi simus..
A024002843	Ex quibus facile est conjicere quanta fuerit magni Juvenalis Ancinæ in dicendo efficacia, in consulendo sagacitas et in juvandis proximis constans et perfecta charitas; quod enim nunc exempli gratia a me recitatum est, idipsum cum plerisque aliis actum cognovimus.
A024003156	Idcirco autem ad Calvinistas accessi, quia illi primi sese obtulerunt, quos compellarem; non autem quod sectam illorum doctrinamve sectæ ac dogmatibus Lutheranorum aut aliorum quorum cumque sectariorum præferrem; adeo, ut cum rem diligenter perpendo, schismaticus potiùs quam hæreticus ex animo fuerim; neque enim relligione (sic) ductus id feci, vel quod hæresi ex animo adhærerem, sed temporariæ cujusdam commoditatis causa.
A024003609	Nos, CLAUDIUS DE GRANIER, Dei et Apostolicæ Sedis gratia Episcopus et Princeps Gebennensis, universis notum facimus et attestamur omnia et singula quæ superius digesta sunt pro Confraternitatis erectione in honorem Sanctæ Crucis, Conceptionis Beatæ Mariæ et Sanctorum Petri et Pauli Apostolorum, per dilectos in Christo Ecclesiæ Nostræ Canonicos, attente perlegisse et [382] nihil invenisse quod christianas aures possit offendere; immo vero dignissima quæ ad communem Ecclesiæ utilitatem ab iisdem fratribus religiose observentur, ad cultus enim divini augmentum, mores formandos et piorum operum exercitium, cum totius populi ædificatione, utilia et accommodata esse deprehendimus; ut merito eis Nostrum consensum dari et per Nos approbari ac recipi debeant, prout per præsentes assentimus, recipimus et approbamus..
A024004218	FRANCISCUS DE SALES, Dei et Apostolicæ Sedis gratia Episcopus Gebennensis et Princeps, die 24 Septembris anni 1603, ad abbatiam et ecclesiam de Six accessit; ac primo sequenti die, celebrata Missa, R. D. Jacobum de Mouxi una cum omnibus Religiosis ibidem residentibus [441] et præbendatis convocavit, et coram se stantibus declaravit se accessisse ad eos eorumque abbatiam ut omnia quæ ad eorum mores, vitam et conversationem, ac etiam quæ ad ædificia, bona ac jura visitaret tanquam prædictæ abbatiæ Superior; se enim id facere, debere et posse juxta antiqua episcopatus Gebennensis jura et consuetudines: quare, si quid haberent quo existimarent id fieri non debere, libere panderent.
A024004236	Religiosi conquesti sunt quod tres ex numero debito jampridem desint; cum enim duodecim esse deberent, decimum, undecimum et duodecimum deesse..
A024004898	Nos enim vobis præmissa et quæcumque in eisdem Literis contenta facienda mandamus, ordinamus, et exequendi facultatem tenore præsentium concedimus et impartimur.

25-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XXV-Vol.4-Opuscules.html

A025003513	Ut autem rite et devote Officium recitent, multum interest ut semper idem Officium recitent: clarius enim, distinctius et certius illud pronunciant quod tam saepe pronunciare consueverunt, neque totam suam attentionem in recta lectione et pronunciatione ponunt, ut facere illis necesse est quando quotidie illis nova ac inusitata legenda sunt..
A025003518	Sic enim fiet ut possint omnes pariter, senes cum junioribus laudarc nomen Domini..

26-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XXVI-Vol.5-Opuscules.html

A026000913	Mathioli, sur le c. 93, dit que c'est si les pailles sont frottees d'huile, et dit que ce qu'on dit quil n'attire pas l'hissope est faux. Anima comedit et attrahit vilia quæque et stipulis quæ vertuntur ante faciem venti; sed id non facit si linita sit gratia et charitate, tunc enim cessant rerum inutilium desideria..
A026000914	Du Pinet, p. 12.] Si nos dæmon momordit tentatione, alacriores reddit ( priusquam enim humiliarer, ego deliqui ); sed si vestigia ejus sequamur, id est gloriemur et induremur in peccatis, tunc obstupescunt affectus.
A026000996	[Ibid., p. 5.] Sic Deus initio mundi: Fiat; et factum est ita, et fecit bestias, etc,; vidit quod esset bonum, sic enim ait Scriptura cum de cæteris creaturis.
A026001022	Ou le soleil bat a plomb il ny a point d'ombre; ainsy en la Vierge, regardee directement et a plomb par Nostre Seigneur, il ny a nulle ombre de peché: Quia respexit [153] humilitatem ancillæ suæ, ecce enim ex hoc beatam me dicent omnes.
A026001049	XXXV]: « A juvenili ætate accersitus fui (libet enim aliquid ignotum in vulgus efferre) atque ad Deum, a vulva ipsa projectus, maternaque pollicitatione in munus oblatus.
A026001071	Amor qui expletur summo bono, alacrior est ad amorem et non vult cessare, unde et satietas sine fastidio; desiderium habet et quietem; desiderat non rem absentem, sed presentem et quam habet, non enim tam expletur quam repletur.
A026001072	Sic, quamvis in nobis non appareat amor Dei super omnia, videmus enim, si recte inspiciamus, quemdam vaporem, qui etiam tempore siccissimo apparet: quosdam, scilicet, mentis affectus, quasdam inclinationes quæ fontem hujus amoris latentem indicant..
A026001074	Le pin, sapin, cypres et autres arbres gommeux et oleeux, ne reçoit (sic) le mariage d'aucun arbre, arbres insociables; quia succus (la seve) ne se peut mesler, ou parce qu'ell'est trop espesse et parce qu'estant grasse elle ne se peut appliquer. Sic fabulis poetarum, vix inseras conceptus theologicos; non enim mendacia poetarum possunt misceri veritatibus theologorum, neque prudentiæ carnis prudentiam spiritus..
A026001076	Non student Scripturis, nam Scriptura est affectiva scientia, illi tantum student litteræ, non sensui; aliud est enim studere intelligentiæ ut intelligas, aliud studere sensui ut sentias.
A026002541	O Dio degl'Angeli, quanto sono belli, quanto sono amabili cotesti vostri tabernacoli! Concupiscit et deficit anima mea in atria Domini; melior est enim dies una in atriis tuis super milita.