Mot «Quod» [1177 fréquence]


01-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome I-Les Controverses.html
  A001000205 

 v. 17: Omne vas quod fictum est contra te non dirigetur, et omnem linguam resistentem tibi in judicio judicabis; hæc est hæreditas servorum Domini et justitia eorum apud me, dicit Dominus..

  A001000216 

 Item faciendum erit caput de majori gloria Evangelii per fidem Ecclesiæ quam per fidem hereticorum: quo loco repetendum erit quod dictum in fine c. de visibili, etc., nimirum, in Ecclesia visibili pasci oculum mentis et corporis, in invisibili nullum..

  A001000217 

 : Hieroboam non arguitur quod regnum sciderit sed quod Ecclesiam, feceritque phana in excelsis, et sacerdotes de extremis populi qui non erant de filiis Levi: nota missionem.

  A001000413 

 Les Messaliens mesprisoyent les ordres sacrés, les eglises et les autelz, comme dict saint Damascene, Hær. 80; Ignatius (apud Theodoretum, Dialogo 3, qui dicitur Impatibilis ): Eucharistias et oblationes non admittunt, quod non confiteantur Eucharistiam esse carnem Servatoris nostri Jesu Christi, quæ pro peccatis nostris passa est, quam Pater benignitate suscitavit; contre lesquelz a escrit saint Martial, [81] Epistola ad Burdegalenses.

  A001000433 

 Saint Luc nous monstre bien que saint Pierre est ce serviteur, car, apres avoir raconté que Nostre Seigneur avoit dict par advertissement a ses disciples: Beati servi quos cum venerit Dominus invenerit vigilantes; amen, dico vobis, quod præcinget se, et faciet illos discumbere, et transiens ministrabit illis, saint Pierre seul interrogea Nostre Seigneur: Ad nos dicis hanc parabolam an et ad omnes? Nostre Seigneur, respondant a saint Pierre, ne dict pas: Qui putas erunt fideles, comm'il avoit [dit] beati servi, mais, Quis putas est dispensator fidelis et prudens, quem constituit Dominus super familiam suam ut det illis in tempore tritici mensuram? Et de faict, Theophylacte dict que saint Pierre fit ceste demande comme ayant la supresme charge de l'Eglise, et saint Ambroise, l. 7.

  A001000441 

 Vous me dires encores, quil ni a poinct d'autre fondement que Nostre Seigneur en l'Eglise: Fundamentum aliud nemo potest ponere præter id quod positum est, quod est Christus Jesus.

  A001000615 

 Leva in circuitu oculos tuos et vide; omnes isti congregati sunt, venerunt tibi; filii tui de longe venient, et filiæ tuæ de latere surgent; et: Pro eo quod laboravit anima ejus, ideo dispertiam ei plurimos.

  A001000806 

 Il veut donques que les louanges qui se faysoyent en Corinthe se fissent en Grec, car, puys quilz se faysoyent non ja comme services ordinaires, mays comme cantiques extraordinaires de ceux qui avoyent ce don, pour consoler le peuple, il estoyt raysonnable quilz se fissent en langue intelligible, ou que on les eust interpreté sur le champ; ce quil semble monstrer quand plus bas il dict: Si ergo conveniat universa ecclesia in unum, et omnes linguis loquantur, intrent autem idiotæ aut infideles, nonne dicent quod insanitis? et plus bas: [191] Sive lingua quis loquitur, secundum duos aut ut multum tres, et per partes, et unus interpretetur; si autem non fuerit interpres, taceat in ecclesia, sibi autem loquatur et Deo.

  A001000812 

 Audito, scilicet, quod Dominus ait, Confiteor tibi, Pater, in hoc ipso quod sonuit Confiteor, pectora vestra tutudistis: tundere autem pectus quid est, nisi arguere quod latet in pectore, et evidenti pulsu occultum castigare peccatum? quare hoc fecistis, nisi quia audistis, Confiteor tibi, Pater? Confiteor audistis, quis est qui confitetur non attendistis; nunc ergo advertite.

  A001000828 

 De mesme: Multa quidem et alia signa fecit Jesus quæ non sunt scripta in libro hoc; hæc autem scripta sunt ut credatis quod Jesus est Filius [Dei], et ut credentes vitam habeatis in nomine ejus: donques il ny a rien autre a croire que cela; belle consequence! Nous sçavons bien que Quæcumque scripta sunt ad nostram doctrinam scripta sunt; mays cela empechera il que les Apostres præchent? Hæc scripta sunt ut credatis quod Jesus est Filius Dei; mays cela ne suffit pas, car, quomodo credent sine prædicante? Les Escritures sont donnees pour nostre salut, mays nompas les Escritures seules, les Traditions y ont encor place: les oyseaux ont l'aisle droite pour voler; donques l'aysle gauche ny sert de rien? ains l'une ne va pas sans l'autre.

  A001000829 

 Quand ilz produysent ces paroles, Non addetis ad Mot quod ego præcipio vobis, nec auferetis ab eo; Sed licet nos aut angelus de cælo evangelizet vobis præterquam quod evangelizavimus vobis, anathema sit, ilz ne disent rien contre le Concile, qui dict expressement que la doctrine Evangelique ne consiste pas seulement es Escritures, mays encores es Traditions.

  A001000829 

 Que si vous consideres de pres comme le Concile apparie les Traditions aux Escritures, vous verres quil ne reçoit point de Tradition contraire a l'Escriture; car il reçoit la Tradition et l'Escriture avec [198] pareil honneur, parce que l'une et l'autre sont ruysseauz tres doux et purs, qui sont partis d'une mesme bouche de Nostre Seigneur, comme d'une vive fontayne de sapience, et partant ne peuvent estre contraires, ains sont de mesme goust et qualité, et se joignans ensemble arrousent gayement cest arbre du Christianisme, quod fructum suum dabit in tempore suo..

  A001000837 

 N'est ce pas la Saint'Escriture de saint Pol qui dict, Itaque, fratres, tenete traditiones quas accepistis, sive per sermonem sive per epistolam? Hinc patet quod non omnia per epistolam tradiderunt Apostoli, sed multa etiam sine literis; eadem vero fide digna sunt tam ista quam illa, dict saint Chrysostome, en son commentaire sur ce lieu.

  A001000839 

 Le mesm'Apostre loue il pas les Corinthiens de l'observation des Traditions? Quod per omnia, dict, mei memores estis, et sicut tradidi vobis præcepta mea servatis.

  A001000856 

 Saint Hilaire dict tresbien: De intelligentia hæresis est, non de Scriptura, et sensus, non sermo, fit crimen; et saint Augustin: Non aliunde natæ sunt hæreses nisi dum Scripturæ bonæ intelliguntur non bene, et quod in eis non bene intelligitur etiam temere et audacter asseritur. C'est le vray jeu de Michol, de couvrir une statue faitte a poste dans le lict, des habitz de David; qui regarde cela pense avoir veu David, mays il s'abuse, David ny est pas: l'heresie couvre au lict de son cerveau la statue de sa propre opinion des habitz de la Sainte Escritture; qui voit ceste doctrine pense avoir veu la sainte Parole de Dieu, mays il se trompe, elle ny est point, les motz y sont mays non l'intelligence.

  A001000872 

 Ceux donques qui voudroyent que l'Empereur eust ceste authorité, n'ont point de fondement en l'Escriture ni en la rayson; [211] car, quelles sont les causes principales pour lesquelles on assemble les Conciles generaux, sinon pour reprimer et repouser l'heretique, le schismatique, le scandaleux, comme loups de la bergerie? ainsy fut faicte ceste premiere assemblëe en Hierusalem pour resister a certains de l'heresie des Pharisæens: et qui a charge de repouser le loup sinon le berger? et qui est berger que celuy a qui Nostre Seigneur dict, Pasce oves meas? trouves que semblable charge fut donnée a Tibere? Qui a l'authorité de repaistre le troupeau a l'authorité d'assembler les bergers, pour cognoistre quelle pasture et quelles eaux sont saines aux ouaïlles; cela est proprement assembler les pasteurs in nomine Christi, c'est a dire, par l'authorité de Nostre Seigneur, car qu'est ce autre chose assembler les estatz au nom du prince que les convoquer par authorité du prince? et qui a cest'authorité que celuy qui comme lieutenant a receu les clefz du royaume des cieux? Qui fit dire au bon pere Lucentius, Evesque vicaire du Saint Siege apostolique, que Dioscorus avoit eu tresgrand tort d'avoir assemblé un Concile sans l'authorité Apostolique: Sinodum, dict il, ausus est facere sine authoritate Sedis Apostolicæ, quod nunquam rite factum est, nec fieri licuit; et dict ces paroles en la pleyne assemblee du grand Concile de Calcedoyne.

  A001000887 

 Athanase dit que Mot Domini per æcumenicam Niceæ Sinodum manet in æternum; saint Gregoire Nazianzene, parlant des Apollinaristes, qui se ventoyent d'avoyr estés avoüés par un Concile Catholique, Quod si vel nunc, dict il, vel ante suscepti sunt, hoc ostendant et nos acquiescemus; perspicuum enim erit eos rectæ doctrinæ assentiri, nec enim aliter se res habere potest; saint Augustin dict que la celebre question du Baptesme, meüe par les Donatistes, fit douter plusieurs Evesques, donec, plenario totius orbis Concilio, quod saluberrime sentiebatur etiam remotis dubitationibus firmaretur; Defertur, dict Ruffin, ad Constantinum [218] sacerdotalis Concilii (Nicæni) sententia; ille tanquam a Deo prolatam veneratur, cui si quis tentasset obniti, velut contra divina statuta venientem in exilium se protestatur acturum. Que si quelqu'un pensoit, pour produire des analogies, des sentences de l'Escriture, des motz grecz et hebreux, quil luy fust permis de remettre en doute ce qui a desja esté determiné par les Conciles generaux, il faut quil produise des patentes du ciel bien signëes et scelees, ou quil die que chacun en peut autant faire que luy, et que tout est a la merci de nos subtiles temerités, que tout est incertain et sujet a la diversité des jugemens et considerations des hommes.

  A001000897 

 Et neanmoins, Nostre Seigneur fit cest honneur a la sacrificature d'Aaron, que non obstant toute la mauvaise intention de ceux qui la possedoyent, le grand Prestre prophetisa et prononça une sentence tres certayne, Quia expedit ut unus moriatur homo pro populo, ut non tota gens pereat; ce quil ne dict pas de luy mesme et a cas, mays prophetiquement, dict l'Evangeliste, par ce quil estoit Pontife de ceste annëe la. Ainsy voulut Nostre Seigneur conduire ceste Sinagogue et l'authorité sacerdotale avec un remarquable honneur a la sepulture, pour luy faire succeder l'Eglise Catholique et le sacerdoce Evangelique; et la, ou la Sinagogue prit fin, qui fut en la resolution de faire mourir Nostre Seigneur, l'Eglise fut fondëe par ceste mort mesme: Opus consummavi quod dedisti mihi ut faciam, dict Nostre Seigneur aprës la cene, et en la cene Nostre Seigneur avoit institué le nouveau testament, si que le viel, avec ses ceremonies et son sacer [224] doce, perdit ses forces et ses privileges, quoy que la confirmation du nouveau ne se fit que par la mort du testateur, comme parle saint Pol.

  A001000935 

 Mays une grande preuve au contraire, ce semble aux adversaires, c'est que selon saint Pol, Fundamentum aliud nemo potest ponere præter id quod positum est, quod est Christus Jesus; et selon le mesme, nous sommes domestiques de Dieu, superædificati supra fundamentum Apostolorum et Prophetarum, ipso summo angulari lapide, Christo Jesu; et en l'Apocalipse, la muraille de la sainte cité avoit douze fondemens, et en ces douze fondemens le nom des douze Apostres.

  A001000936 

 Vous nous faictes tort; nous ne le mettons pas pour fondement, Celuy la outre lequel on n'en peut point mettre d'autre, l'a mis luy mesme; si que, si Nostre Seigneur est vray fondement de l'Eglise, comm'il l'est, il faut croire que saint Pierre l'est encores, puysque Nostre Seigneur l'a mis en ce rang: que si quelqu'autre que Nostre Seigneur mesme luy eust donné ce grade, nous crierions tous avec vous: Nemo potest aliud fundamentum ponere præter id quod positum.

  A001001151 

 Et quand a l'authorité de cest'epistre, Damasus, in Pontificali, en la vie de Clement, en parle ainsy: In epistola quæ ad Jacobum scripta est, qualiter Clementi commissa est a beato Petro Ecclesia reperies; et Rufin, en la præface sur les Livres Des Reconnaissances de saint Clement, en parle fort honorablement, et dict quil l'avoit mise en Latin, et que saint Clement y tesmoignoit de son institution, et quod eum reliquerit successorem Cathedræ.

  A001001170 

 Voici mon premier tesmoin: S t Clement, disciple de S t Pierre, en l'epistre premiere quil a escrit ad Jacobum fratrem Domini, laquelle est si authentique que Ruffin en a esté traducteur il y [280] a environ douze cens ans, dict ces paroles: Simon Petrus, Apostolus primus, Regem seculorum usque ad Romance urbis notitiam, ut etiam ipsa salvaretur, invexit; hic pro pietate pati volens, apprehensa manu mea in conventu fratrum, dixit: Clementem hunc Episcopum vobis ordino, cui soli meœ prædicationis et doctrinæ Cathedram trado; et peu apres: Ipsi trado a Domino mihi traditam potestatem ligandi et solvendi. De quoy parlant Damasus, in Pontificali, en la vie de Clement, In epistola, dict il, quæ ad Jacobum scripta est, qualiter Clementi commissa est a B. Petro Ecclesia reperies; et Rufin, en la preface sur les Livres Des Reconnaissances de S t Clement, en parle fort honorablement, et dict quil l'avoit traduitte en Latin, et que S t Clement y tesmoignoit de son institution, et quod eum reliquerit Petrus successorem Cathedræ.

  A001001190 

 Mays avant que mourir, empoignant par la main son disciple saint Clement, il le constitua son successeur; charge a laquelle saint Clement ne voulut pas entendre ni en faire exercice qu'apres la mort de Linus et Cletus, qui avoyent estés coadjuteurs de saint Pierre en l'administration de l'evesché Romaine; si que, qui voudra sçavoir pourquoy quelques autheurs anciens mettent le premier au rang, apres saint Pierre, saint Clement, et quelques autres, saint Linus, je luy feray respondre par saint Epiphane, autheur digne de foy, et voicy ses paroles: Nemo miretur quod ante Clementem Linus et Cletus episcopatum.

  A001001202 

 Or, avant que mourir, il empoigna par la main son disciple S t Clement, et le constitua son successeur; a quoy S t Clement ne voulut pas entendre ni en faire exercice qu'apres la mort de Linus et Cletus, qui avoyent estés coadjuteurs de S t Pierre en l'administration de l'Eglise Romaine; partant, qui veut sçavoir pourquoy quelques autheurs anciens mettent en rang S t Clement apres S t Pierre, et quelques autres, S t Linus, je luy feray respondre par S t Epiphane: Nemo miretur quod ante Clementem Linus et Cletus episcopatum assumpserunt, cum sub Apostolis hic fuerit contemporaneus Petro et Paulo, nam et illi contemporanei Apostolorum fuerunt; sive igitur adhuc ipsis superstitibus a Petro accepit impositionem manuum episcopatus, et eo recusato remoratus est, sive post Apostolorum successionem a Cleto Episcopo hic constituitur, non ita clare scimus. Parce donques que S t Clement avoit esté choisi par [291] S t Pierre, et que neanmoins il ne voulut pas accepter la charge avant la mort de Linus et Cletus, les uns, en consideration de l'election faite par S t Pierre, le mettent le premier en rang, les autres, eu esgard au refus quil en fit et a l'exercice quil en laissa a Linus et Cletus, le mettent le 4 e.

  A001001343 

 Quid etiam actione firmastis, nisi scientes quod per omnes provincias de Apostolico fonte petentibus responsa semper emanent? Præsertim quoties fidei ratio ventilatur, arbitror omnes fratres et coepiscopos nostros non nisi ad Petrum, id est, sui nominis et honoris authorem, referre debere, velut nunc retulit vestra dilectio, quod per totum mundum possit omnibus ecclesiis in commune prodesse. Voyes vous l'honneur et le credit auquel estoit le Siege Apostolique vers les Anciens les plus doctes et saints, voire mesme vers les Conciles entiers? on y alloit comme au vray Ephod et Rational de la nouvelle Loy: ainsy y alla saint Hierosme, du tems de Damasus, auquel, apres avoir dict que l'Orient rompoit et mettoit en pieces la roubbe, entiere et tissue par dessus, de Nostre Seigneur, et que les renardeaux gastoyent la vigne du Maistre, Ut inter lacus contritos, dict il, qui aquam non habent, difficile ubi fons signatus et hortus ille conclusus sit possit intelligi, ideo mihi Cathedram Petri et fidem Apostolico ore laudatam censui consulendam, etc..

  A001001382 

 Saint Chrysostome en raconte deux belles apparitions, ou une multitude d'Anges furent veus au tour du saint Sacrifice de l'autel, sic capite inclinatorum ut si quis milites, præsente rege, stantes videat; id quod facile mihi ipse persuadeo, dict ceste bouche d'or..

  A001001387 

 Vincit quod pejus est. Eusebe faict foy des merveilles que Dieu a faict par ce saint signe au tems de Constantin le Grand..

  A001001476 

 Et quand a la tressainte Eucharistie, qui est l'autre Sacrement que les ministres font semblant de recevoir, ou trouveront ilz jamais que Nostre Seigneur y aÿe usé de prædication? Saint Pol enseigne aux Corinthiens comm'il faut celebrer la cene, mays on ny trouve point qu'il y soit commandé de precher; et affin que personne ne doutast que le rite quil proposoit fut legitime, il dict quil l'avoit ainsy apris de Nostre Seigneur: Ego enim accepi a Domino, quod et tradidi vobis.

  A001001476 

 Qui doute que saint Pol n'ait catechisé et instruict de la foy plusieurs Corinthiens qui ont estés baptisés? que si l'instruction et prædication estoit la forme du Baptesme, saint Pol n'avoit pas rayson de dire, Gratias ago Deo quod [352] neminem baptizavi nisi Crispum et Caium, etc.; car donner forme a une chose, n'est ce pas la faire? Bien plus, que saint Pol met a part le baptizer du precher: Non me misit Christus baptizare sed evangelizare.

  A001001478 

 Quomodo, dict le grand saint Ambroise, potest qui panis est Corpus esse Christi? consecratione; et plus bas: Non erat Corpus Christi ante consecrationem, sed post consecrationem dico tibi quod jam est Corpus Christi; et voyes le bien au long, mays je me reserve sur ce sujet quand nous traitterons de la sainte Messe..

  A001001479 

 Mays je veux finir par ceste signalëe sentence de saint Augustin: Potuit Paulus significando prædicare Dominum Jesum Christum, aliter per linguam suam, aliter per epistolam, aliter per Sacramentum Corporis et Sanguinis ejus: nec linguam quippe ejus, nec membranas, nec atramentum, nec significantes sonos lingua editos, nec signa litterarum conscripta pelliculis, Corpus Christi et Sanguinem dicimus; sed illud tantum quod ex fructibus terræ acceptum, et prece mistica consecratum, rite sumimus. Que si saint Augustin dict, Unde tanta vis aquæ ut corpus tangat et cor abluat, nisi faciente verbo? non quia dicitur, sed quia creditur, nous ne disons rien au contraire: car, a la verité, les paroles de benediction et sanctification avec lesquelles on forme et parfaict les Sacremens, n'ont poinct de vertu sinon estant proferëes sous la generale intention et creance de l'Eglise; car si quelqu'un les disoit sans cette intention, elles seroient dites voirement, mais pour neant, par ce que, non quia dicitur, sed quia creditur.

  A001001538 

 En la premiere des Corinthiens: Dies Domini declarabit, quia in igne revelabitur, et uniuscujusque opus qualis sit ignis probabit; si cujus opus manserit quod superædificavit, mercedem accipiet, si cujus opus arserit, detrimentum patietur; ipse autem salvus erit, sic tamen quasi per ignem.

  A001001539 

 Le fondement en ceste similitude est Nostre Seigneur; dont saint Pol dict, Ego plantavi, et, Ego ut sapiens architectus fundamentum posui, et puys [370] apres: Fundamentum enim aliud nemo ponere potest præter id quod positum est, quod est Christus Jesus.


02-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome II-Defense de l'estendart de la Sainte Croix.html
  A002000576 

 Je dis secondement, que la defense du Concile Elibertin, selon la portee de la rayson laquelle y est alleguee, ne s'estend pas aux images mobiles, mays a celles seulement qui sont peintes en et sur les murailles, et ne serait a l'adventure pas mal que telle defense fust observee parce que telles images sont sujettes a se gaster, desfaire et effacer, non sans quelque mespris de leur saint et sacré usage, qui est la rayson du Concile disant: « Ne quod colitur aut adoratur in parietibus depingatur: Affin que ce qui est honnoré ou adoré ne soit peint es murailles.

  A002000623 

 Incende quod adorasti,.

  A002000624 

 Et adora quod incendisti..

  A002000668 

 Et a ce propos, quand j'ay veu Illyricus ou Simon Goulart, au Catalogue des tesmoins de leur verité pretendue, apres avoir cité saint Chrysostome attribuant a la Croix plusieurs beaux tiltres, adjouster par forme de commentaire: Encomia Crucis Chrysostomus suo more canit, signo quod signatæ rei convenit tribuens; ista vero postea pontificii non sine blasphemia et idolatria ad signum ipsum retulerunt; [166] c'est a dire: « Chrysostome, a sa façon, chante les louanges de la Croix attribuant au signe ce qui convient a la chose signifiee, mais par apres les papaux ont rapporté ces choses au signe mesme, non sans blaspheme et idolatrie; » quand j'ay veu cela, dis-je, j'ay admiré la vehemence de ceste passion qui ne permet aux novateurs de prendre en bonne part de l'Eglise Catholique les mesmes motz et les mesmes parolles qu'ilz prennent bien en bonne part de la bouche de saint Chrysostome.

  A002000852 

 Vincit quod pejus est, hæc dixit simul et persuasit. » [285] Ce sont paroles de saint Gregoire Nazianzene, qui recite l'histoire, avec Theodoret et l' Histoire tripartite..

  A002000857 

 Vincit quod deterius est, dit saint Gregoire Nazianzene, « le pis l'emporte; » mais s'il eust veu le traitteur attribuer la fuite des malins a ruse et stratageme, comme s'ilz faisoyent les fins, feignans de fuir pour surprendre leur homme, je crois qu'il eust dit, Vincit quod pessimum est: le pis du pire l'emporte.

  A002000893 

 Et quand j'ay dit, de la bonté de quelqu'un, c'est a dire, de quelque personne, j'ay eu ceste rayson: l'excellence de la bonté, laquelle est le propre objet de l'honneur, n'est sinon la vertu; la vertu ne se trouve sinon es personnes: donques l'honneur ne se rapporte ou mediatement ou immediatement qu'aux personnes, lesquelles sont le sujet lequel est honnoré, et leur vertu le sujet pour lequel elles sont honnorees, objectum quod et objectum quo, disent nos scholastiques.

  A002001144 

 Rufinum: Veni Bethleem, et præsepe Domini et incunabula adoravi. Et epist. 53, ad Riparium: Non Seraphim et omne nomen quod nominatur et in præsenti seculo et in futuro colimus et adoramus.

  A002001237 

 Car de cognoistre Dieu par l'esprit seulement [ne suffit pas], sinon que par mesme moyen l'on cognoisse le Fils de Dieu estre venu pour nostre redemption in carne; et sic inseparabiliter debemus agnoscere, et divinitatem et humanitatem, ut habeamus vitam æternam: vieille heresie tiree de Triphonis antro; contra quem le Pere sainct Augustin ayant disputé, combattu, et gagné la caverne de Dieu, ita posteritati scripsit, in suo tract. De fide et symbolo: Solet quosdam offendere, vel ipsos gentiles vel hæreticos, quod credamus assumptum terrenum Christi corpus in cælum; ut dicant terrenum aliquid in cælo esse non posse: nostras enim Scripturas non noverant, nec sciant quomodo dictum sit: Seminatur corpus animale, surget corpus spiritale..

  A002001239 

 Neque moveat Catholicos quod subjungit Calvinus eodem libello in contumeliam Salvatoris, judaïsant et se mocquant de Jesus crucifié: Denique, si congesta essent in acervum omnia quæ reperiri possent ligna Crucis, integrum navis onus efficerent, cum tamen Evangelium testificetur ab uno homine ferri potuisse.

  A002001241 

 Quand aux autres choses qui sont esté instruments de sa mort et Passion, comme les cloux, couronne, lance et autres, nous ne les adorons aucunement de l'adoration de Latrie comme la Croix, pource que ces choses ne representent point l'image de Jesus-Christ comme la Croix, quæ est signum filii hominis quod apparebit in cælo; et partant l'Ange dict aux femmes: Jesum quæritis crucifixum; non, lanceatum aut spinea corona coronatum, et hujusmodi.

  A002001278 

 Signum †, quod ipse nosti,.


05-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome V-Vol.2-Traitte de l'amour de Dieu.html
  A005001381 

 Quod autem Tolet.


07-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome VII-Vol.1-Sermons.html
  A007000133 

 Cœlum et terram ego impleo; Spiritus Domini replevit orbem terrarum, et hoc quod continet omnia scientiam habet vocis..

  A007000141 

 Mais ce bruit, ce vent, ceste impetuosité, au lieu de frayeur se changea en une douce pluye des graces celestes, qui abbreuva si a souhait leurs courages, que des lhors il ne se parla plus de secheresse, ni d'aridité, ni de fletrisseure; car il leur arriva ce qui est dict de l'homme de bien par le saint roy David, lequel dict: Tanquam lignum quod plantatum est secus decursus aquarum, quod fructum suum dabit in tempore suo; et folium ejus non defluet, et omnia quæcumque faciet prosperabuntur..

  A007000160 

 Et d'ailleurs, ces animaux sont d'une extreme vistesse; et telz sont les Apostres desquelz la voix a couru tout le monde: In omnem terram exivit sonus eorum, et in fines orbis terræ verba eorum; et a rayson d'eux fut dict: Spiritus Domini replevit orbem terrarum, et hoc quod continet omnia scientiam habet vocis. Aussi estoyent ilz ambassadeurs vers tout le monde, et portoyent la parolle pour un Monarque qui est extremement viste et courant, duquel l'Eglise chante: « Nescit tarda molimina Spiritus Sancti gratia.

  A007000212 

 Lhors ce grand Saint, avec son ordinaire simplicité, luy demanda ou il alloit: « Domine, quo vadis? » auquel Nostre Seigneur respondant: « Vado Romam, iterum crucifigi, » saint Pierre par ces paroles conneut que Nostre Seigueur vouloit estre crucifié en sa personne, puysqu'il a dict: Quod uni ex minimis meis fecistis, mihi fecistis; Matth., 25.

  A007000283 

 Ce n'est pas donques merveille si Nostre Seigneur ayant fait un tel payement, il a rompu le decret par lequel nous estions livrés es mains du diable: Delens, dict le grand vase d'élection, Col., 2, quod adversus nos erat chirographum decreti..

  A007000285 

 Et ne me dites pas que le Filz de Dieu a satisfait selon la nature humaine, car je vous l'accorde, pour parler a la scholastique, si vous dites ut quo; si vous dites ut quod je vous le nie, « quia actiones, » dit le philosophe, « sunt suppositorum.

  A007000286 

 Et puys: Humiliavit semetipsum, factus obediens usque ad mortem, mortem autem crucis; propter quod et Deus exaltavit illum, et dedit illi nomen quod est super omne nomen, ut in nomine Jesu omne genu flectatur.

  A007000287 

 chap., ou Job dict: Vere scio quod non justificetur homo compositus Deo. Accordes l'un avec l'autre.

  A007000289 

 rayson pour laquelle Nostre Seigneur a dict: Beati oculi, etc., est prise encores de ce mesme Docteur seraphique: pource que la gloire principale des yeux corporelz sera de voir Jesus Christ, et de l'ouye, de l'ouyr; en l'autre monde sera parfaitte pour lhors ceste gloire qui n'a esté ici que commencëe, dont Job a dict: Credo quod Redemptor meus vivit, et in carne mea videbo Deum Salvatorem meum: quem oculi mei [72] conspecturi sunt.

  A007000291 

 Vous me dires: Si ceste parolle s'entend de la foy, comme vient a propos ce qui s'ensuit: Dico enim vobis, quod multi prophetæ et reges voluerunt videre quæ vos videtis? car il n'y a point eu de Prophetes qui n'ayent creu.

  A007000296 

 Non, non, il ne le faut pas penser sans rien faire, mays en faysant: Domine, quid faciendo? Et de vray, qui croit bien ce dont nous avons discouru au commencement, comme n'esperera il de Dieu toute sorte de biens? Qui connoist combien Dieu a faict pour nous, et qui croit aux peynes que Nostre Seigneur a endurëes pour nous, il ne peut qu'il ne soit en bonne esperance: ainsy la Magdeleyne, [76] ut cognovit quod Jesus accubuisset, attulit alabastrum.

  A007000318 

 Mes Freres, nous allons en Bethel: Bethel veut dire mayson de Dieu; nostre Jacob sera pour ceste heure saint Pol, qui crie: Hoc sentite in vobis, quod et in Christo; comme s'il disoit: Abjicite deos alienos.

  A007000336 

 Bibunt sicut aquam iniquitatem; ilz sont comme Esaü, parvipendens quod primogenita perdidisset; se flattant, ilz sont semblables au Pharisien..

  A007000349 

 Quod licet ex littera aliter intelligatur, ex spiritu tamen qui vivificat, ad eos qui quærunt antea præsidere quam sedere traducendum relinquitur; atque sane fructus præcoces et vernales non diu asservari possunt quin putrescant..

  A007000352 

 Mihi vero qui iis sum præpositus qui ea pollent modestia, fortitudine, prudentia ac charitate quæ in quolibet Prælato desiderari potest, ut eorum quilibet Præpositus esse mereatur; quid in hac causa metuendum est? Quid enim me moretur infantia, imperitia ac mentis [96] imbecillitas, cum nec monitis, nec disciplina, nec correctione ullo in hoc munere mihi futurum sit opus? Nisi quis velit, quod dixerunt veteres, « Minervam docere, » aut, ut more nostrorum dicam, « Sanctum Bernardum hortari, » vel inter Cordigeros, ut jam sumus, conceptum tegere latinitate.

  A007000353 

 Illud quidem satis adverto, vos, Præpositis doctissimis, gravissimis, fœlicissimis hactenus assuetos, in tanta ejus quæ hujus consessus prima est dignitatis mutatione ac declinatione, non posse quin aliquod sentiatis fastidium; illudque animo subibit quod dixit quispiam:.

  A007000379 

 De Geneva enim recipienda, quod antea tantopere desideratum est consilium cujuscumque illud fuerit, quanta unquam in nobis fuit maxima alacritate excipi par est et excipiendum existimo.

  A007000379 

 Quod ne aliqua [100] de me sinistra minuatur ac debilitetur suspicione, quanta mentis trepidatione ac animi reverentis demissione hunc ad supremum vestri Capituli locum accesserim vobis prius patienter audiendum est..

  A007000381 

 Illud enim subibat Davidicum: Vanum est vobis ante lucem surgere; surgite postquam sederitis; quod licet ex littera alio spectet, ex spiritu tamen qui vivificat, ad eos facile traduci potest qui quærunt antea præsidere quam sedere, quique, fructus vernalis et præcocis instar, non diu asservari possunt quin putrescant.

  A007000390 

 Merito, Patres, hæc omnia faustane sint an infausta vicissitudo nihil est quod dicam.

  A007000392 

 Dicam ergo et fatebor in dissita longeque inferiori conditione quod olim sapientissimus hominum dixit: Stultissimus sum virorum et sapientia hominum non est mecum; non didici sapientiam et non novi scientiam sanctorum. Sed idem subinde cum Davide animum solabor: Quoniam non cognovi litteraturam, introibo in potentias Domini.

  A007000392 

 Quoniam scilicet debilis sum ingenio et doctrina, omnem meam spem in eum conjiciam qui potens est ut linguas infantium faciat esse disertas et qui « facienti quod in se est nunquam denegat auxilium, » ut suavissime et verissime omnes boni theologi pronunciaverunt..

  A007000393 

 Sed ne quis dicat nihil esse quod tam magnifice de [104] Dei bonitate sperandum mihi sit, qui ipse ultro gradum conscendi ex quo tam facilis est casus et præcipitatio; Deum quippe eos juvare in arduis qui sibi pericula non concitaverunt, qui vero periculum amant in eo perituros, tollam, si placet, hujusmodi de me sperandi impedimentum..

  A007000394 

 Ii, me inscio (vere dico et ingenue, Patres, nec est quod illis presentibus falso dicam), amicis per litteras commendarunt, ut si quo possint modo Præfecturam hanc vestram (quandoquidem vacabat) meo nomine impetrarent.

  A007000397 

 » Quod ego ita vobiscum usurpabo ut Præfecturam canonicatui semper præferam, Franciscum autem de Sales, sive quod idem est hunc vestrum Præpositum, cuilibet Canonico demississime postponam, memor opificis Antigoni qui quamlibet dignitatem, vel etiam regiam, honoratam appellavit servitutem.

  A007000399 

 Fame, siti, non tam aliorum quam nostri, pellendi sunt hostes; oratione sunt abigendi, quandoquidem genus est dæmoniorum quod non nisi oratione et jejunio ejici potest.

  A007000404 

 Quem locum ita accipiamus velim, ut quod senes Hebræi nos Canonici tanquam Ecclesiæ senatores aggrediamur, quod virgines Juda faciebant, id virginibus Sanctæ Claræ, quæ ut nos sunt ex reliquiis cleri Gebenensis, faciendum relinquamus.

  A007000404 

 Sic enim fiet quod majores nostri justo Dei judicio perdiderunt, nos ipsius benignitate recuperemus..

  A007000405 

 Quod ut consequamur pœnitentia propitiandum est Numen; et ut uno verbo dicam (modus enim orationi aliquis faciendus est), sic nobis ex regula Christiana vivendum est, ut Canonici, id est, regulares, et filii Dei vere nominemur et simus..

  A007000410 

 In quam deliberationem cum vos, Socii optimi, videam sponte satis incitatos... tum enim sperandum erit; est utique in solatium miserrimi temporis, quod boni plerique et prudentes viri præsagiunt nostro tempore futurum illud quod antea tantopere desideratum est, ut scilicet, receptis antiquis sedibus, in sanctitate et justitia, de manibus inimicorum nostrorum liberati, serviamus illi qui est Deus superexaltatus in sæcula..

  A007000411 

 At tu (sic) Illustrissime ac Reverendissime Antistes, quod me universumque hunc conventum majorum amicorum meorum quos dilexi super mel et favum, super aurum et topazion clarissima præsentiæ tuæ luce illustraveris, gratias ago immortales, ac eam tuam in me beneficentiam ut cumulatiorem reddas, pro ea quæ tibi desuper data est potestate, tua benedictione nos omnes sancitos munitosque facias, enixe præcor et obtestor.

  A007000459 

 Nemo potest venire ad me, etc. Quis te discernit? Quid habes quod non accepisti? Si autem, etc. Trahe me post te; curremus in odorem.

  A007000460 

 Dedit illi nomen quod est super omne nomen; ut in nomine Jesu omne genu, etc..

  A007000495 

 Il demande le nom de Celuy qui l'envoye: Si dixerint mihi: Quod est nomen ejus? quid dicam eis?.

  A007000505 

 Qu'il ne suffit de dire qu'on est envoyé, car il faut justifier comment: si mediatement, comme Timothee par saint Pol, auquel il escrivit, 2 Timot., 1: Admoneo te ut resuscites gratiam quæ est in te, quæ data est tibi per impositionem manuum mearum; si immediatement, comme saint Pol et Barnabas, Act., 13: Segregate, dict le Saint Esprit, mihi Saulum et Barnabam in opus ad quod assumpsi eos.

  A007000515 

 Ite et vos in vineam Domini; quod justum fuerit, dabit vobis.

  A007000533 

 Ah non; mays comme il faut desirer la viande pour [se] nourrir, ainsy faut il user de la parole de Dieu, qui est l'aliment de nos ames: Non in solo pane vivit homo, sed in omni verbo quod procedit de ore Dei.

  A007000622 

 quod venit Jesus Hierosolymam,.

  A007000635 

 15, se tenant a la porte du palais de son trop bon pere, la il flattoit et corrompoit le peuple; et en fin fit si bien par ses secrettes menëes, qu'il fit la guerre et chassa son pere de son siege: ainsy le cors demeure tousjours a la porte, car « nihil est in intellectu quod prius non fuerit in sensu, » et la, corrompt les objectz, prattique ores en ceste façon, ores en l'autre, et ainsy se rend le plus fort.

  A007000670 

 Mais en la Croix de Nostre Seigneur, o quelle gloire! Si Celuy la qui estoit si grand qu'il estoit Dieu, y constitue son exaltation, sa clarification, s'il l'appelle la porte de sa gloire, que vous reste il a faire et que me reste il a dire, sinon: Hoc sentite in vobis quod et in Christo Jesu, qui cum in forma Dei esset, non rapinam arbitratus est se esse æqualem Deo, sed semetipsum exinanivit; propter quod, etc.?.

  A007000678 

 Or, ce royaume luy est acquis naturellement et par merite sur l'arbre de la Croix: Propter quod et Deus exaltavit illum, etc.; ut in nomine Jesu omne genu flectatur, etc. A cause de quoy, a sa mort tout l'univers se revest de deuil et proteste que son Roy est mort, etc. Qui fut prædict par David, Psal. 95: Commoveatur a facie ejus universa terra; dicite in gentibus quia Dominus regnavit a ligno.

  A007000681 

 Quod Christus sit Deus, « ut qui partem ex illo habere possunt, auro includant et cervicibus imponant.

  A007000724 

 Tantost par ses Prophetes: Quod confractum fuerit, alligabo, et quod infirmum fuerit, consolidabo (Ezech., 34 ); Spiritus Domini super me, propter quod unxit me, ad annuntiandum pauperibus misit me, ut mederer contritis corde (Isa., 61 ); Mundabit eos [185] ab omnibus inquinamentis suis (Ezech., 36 ); Tu populum humilem salvum facies (Psal. 17 ).

  A007000735 

 Venit Filius hominis quærere et salvum facere quod perierat; Luc., 19.

  A007000741 

 Quid est, Israel, quod in terra inimicorum inveterasti, in terra aliena? Voulons nous estre ensevelis en Egypte? Egredere, egredere in fortitudine tua, Sion.

  A007000763 

 L'ame regardant en Dieu l'infiny merite de sa bonté, et que d'ailleurs en ce sauverain Estre rien ne manque, mays y est plus parfaittement quod factum est ( in ipso vita erat ), elle ne desire pas qu'autre bien luy arrive, pource qu'il est impossible.

  A007000773 

 Quod est nomen ejus? quid dicam eis?.

  A007000792 

 13: Segregate, dict le Saint Esprit, mihi Saulum et Barnabam, in opus ad quod assumpsi eos.

  A007000799 

 Asperges me, Domine, hyssopo, et mundabor; quod testatur: Et veniebat, atteste saint Marc, I, ad eum omnis Judeæ regio, et baptizabantur ab illo in Jordanis flumine, confitentes peccata sua.

  A007000816 

 Mays ou est ce que nos adversaires ont leur esprit en cest endroit? Ne voyent ilz pas qu'ilz mesprisent le merite de la Passion de Nostre Seigneur? Isa., 53: Pro eo quod laboravit anima ejus, ideo dispertiam ei plurimos, et fortium dividet spolia; pro eo quod tradidit in mortem animam suam, et cum sceleratis reputatus est.

  A007000817 

 : « Si sic pro voluntate vestra in angustum coarctatis Ecclesiam, ubi erit quod Filius Dei meruit? ubi erit quod libenter largitus est ei Pater, dicens: Dabo tibi gentes hæreditatem tuam? Quare in carcere latitudo est regnorum? Permittite Filium possidere concessa, permittite Patri promissa complere.

  A007000817 

 adversus Luciferianos: « Gratulor tibi quod animo bono a falsitatis ardore ad totius orbis te saporem contulisti, nec dicis more quorumdam: Domine, salvum me fac, quoniam defecit sanctus; quorum vox impia Crucem Christi evacuat, Dei Filium subjugat diabolo, et illam complorationem quæ a Deo de peccatoribus prolata est, de universis hominibus dictam intelligit.

  A007000863 

 Deux calices, desquelz saint Luc, et de l'aigneau: Desiderio desideravi hoc, etc.; dico enim vobis quia ex hoc non manducabo illud donec impleatur in Regno Dei; Et accepto calice, gratias egit et dixit: Accipite et dividite inter vos; dico enim vobis quod non bibam de generatione vitis donec Regnum Dei veniat.

  A007000863 

 Quod pro vobis tradetur.

  A007000912 

 La croix n'avoit point de mal en soy, et fut embrassëe volontairement de Nostre Seigneur, et par icelle il est arrivé a sa gloire et exaltation, comme dict saint Pol, aux Philipp., 2: Humiliavit semetipsum; propter quod, etc..

  A007000959 

 quod per omnia mei memores estis, et sicut tradidi vobis, præcepta mea tenetis. De modo orandi, etc. Si quis autem videtur contentiosus esse, nos talem consuetudinem non habemus, nec Ecclesia Dei.

  A007000961 

 » Et post: « Quod [248] autem si neque Apostoli scripta quidem reliquissent, nonne oportebat sequi ordinem Traditionis quem tradiderunt iis quibus committebant Ecclesias? » etc. Il dict que « plusieurs nations sans escrit gardent l'ancienne Tradition escritte dans leur cœur.

  A007000963 

 3: « Admonitos nos scias, ut in calice offerendo Dominica Traditio servetur, nec aliud fiat a nobis quam quod pro nobis Dominus prior fecerit; ut calix qui in ejus commemorationem offertur, mixtus vino offeratur.

  A007000971 

 (In omni scripto ut recipiatur, debet constare de veritate testificantis et testificationis.) A Christo immediate, ut Sacramentorum forma et quod vino aqua sit admiscenda, ut Justinus testatur, Apol.

  A007000973 

 118: Non recte fieri quod universa Ecclesia facit, « insolentissimæ est insaniæ [disputare].

  A007000973 

 Quando Ecclesia universa aliquid agit quod non posset agere nisi mandata Christi, ut baptizare parvulos, et non rebaptizare hsereticos.

  A007000976 

 Et par ce moyen s'en vont a neant tous ces passages que nos adversaires ont accoustumé de nous objecter: Non addetis ad Mot quod ego præcipio vobis, Deut., 4 et 12; Gal., 1: Sed licet nos, aut Angelus de cœlo evangelizet vobis præter quam quod evangelizavimus vobis, etc..

  A007000979 

 Comme Irenæus ait: « Evangelium prædicaverunt, postea scripserunt; » ergo nihil de Evangelio prædicaverunt, quod non scripserint.

  A007001072 

 Saint Remy, il y a plus de 700 ans, l'a interpreté: « Id quod manducabunt adorabunt.

  A007001121 

 5: Memento quod servieris in Egipto, et eduxerit te Dominus in manu forti et brachio extento..

  A007001126 

 Contristatus est Petrus, ex Chrysostomo, quia metuebat ne id accideret quod accidit cum dixit: Etiamsi opportuerit, etc.

  A007001132 

 Non tollitur non dilectione quod datur pro dilectione.

  A007001142 

 Es eis quasi carmen musicum quod suavi dulcique sono canitur; et audiunt verba tua et non faciunt ea.

  A007001143 

 Eph 6: Gladium spiritus, quod est Mot Dei.

  A007001190 

 Nos candide corpus Dominicum ipsissimum quod fuit in ara Crucis, in hoc Sacramento esse profitemur.

  A007001191 

 disertis Scripturæ verbis: Hoc est corpus meum quod pro vobis traditur.

  A007001192 

 16: Cavete a fermento Pharisæorum, quod est hipochrisis.

  A007001192 

 1: Adimpleo quæ desunt passionum Christi pro corpore ejus, quod est Ecclesia: quod est Ecclesia determinat hic; non aliter determinat quam quod pro vobis datur.

  A007001194 

 Confirmatur 3°, quia ita semper credidit Ecclesia, quod ex Concilio Niceno patet, ex commotione Ecclesiæ contra Berengar., et ex confessione adversariorum..

  A007001199 

 Similitudo, quod utrumque cibus erat.

  A007001200 

 In Eucharistia enim duo sunt: forma, et quod sub forma.

  A007001247 

 Res dicitur id quod fuit: Pulvis es, et in terram reverteris; Gen.

  A007001269 

 Bis Christus docuit institutionis ritum, ut ego observare soleo: primo, instituendo, quod Evangelistæ narrant; 2°, instruendo Paulum postquam assumptus est in Coelum: Ego enim accepi a Domino.

  A007001351 

 Voyes vous comme il faut que Nostre Seigneur vienne le premier a nous? S'il n'eust entré en Hiericho, jamais Zachee ne le seroit allé trouver, dont il dict bien [315] par, apres: Venit enim Filius hominis quærere et salvum facere quod perierat..

  A007001355 

 Vous demanderes quand, et il vous dira: Quod unus de minimis meis dixit, ego dixi; Qui vos audit me audit, qui vos spernit me spernit..

  A007001403 

 4: « Aquam aliquando mutavit in vinum, et non erit [337] dignus cui credamus quod vinum in sanguinem transmutarit? » Nyssenus, in Oratione Magna, c. 37: « Recte Dei verbo sanctificatum panem in Dei Verbi corpus credimus immutari.

  A007001432 

 Heb., 9: Lecto omni mandato Legis a Moyse universo populo, accipiens sanguinem vitulorum et hircorum, cum aqua et lana coccinea et hissopo, ipsum quoque librum et omnem populum aspersit, dicens: Hic est sanguis testamenti quod mandavit ad vos Deus. Ad Gal., 3: Hominis confirmatum testamentum nemo spernit, aut superordinat.

  A007001434 

 Christ., cap. 6 et 9: Nihil est dictum obscure nec scriptum quod spectet ad fidem et mores, quod non planissime dictum sit in aliis locis..

  A007001443 

 Mays Luther, pour monstrer qu'il avoit autant d'esprit que les autres pour se mocquer des Sacremens, en son livre Quod verba Domini firmiter stent, dict: « Meum, quia omnia mea sunt.

  A007001459 

 ad Cor. c. 10: Fidelis Deus, qui non sinet vos tentari supra id quod potestis.

  A007001461 

 Est communicativum; non communicat quod non [349] habet.

  A007001477 

 Cum dixerit: Quod est opus vestrum? respondebitis: Viri pastores sumus, et nos et patres nostri.

  A007001496 

 5: Quid est quod ultra debui facere vineæ meæ et non feci? Hier.

  A007001544 

 3: Apparuit humanitas et benignitas Salvatoris, etc. Psal. 7: Exurge, Domine Deus, in præcepto quod mandasti, etc..

  A007001545 

 Universæ viæ Domini. Psal. 7: Exurge Domine in ira tua, et exaltare in finibus inimicorum tuorum; et exurge Domine Deus meus in præcepto quod mandasti. Jo. 12: Nunc judicium est mundi..

  A007001557 

 4: Dixit Dominus: Quid est quod tenes in manu tua? Virga.

  A007001558 

 14, apres avoir monstré la betise de qui navige porté sur le bois et neantmoins la adore l'idole, parce que navem artifex fabricat, tua, Pater providentia gubernat, puis: Ab initio cum perirent superbi gigantes, spes orbis terrarum ad ratem confugiens, remisit sæculo semen nativitatis Benedictum enim est lignum illud per quod fit justitia..

  A007001558 

 Coloss. 1: Pacificans per sanguinem crucis ejus, etc. Esther, 5 et 7: Suspensus est [360] itaque Aman in patibulo quod paraverat Mardochæo, et regis ira quievit.

  A007001605 

 can., 2, omne quod est in mundo, aut est concupiscentia carnis, aut concupiscentia oculorum, aut superbia vitæ.

  A007001655 

 Quarto, ut curaret temperantia quod Adam vastarat gula..

  A007001725 

 8: Quid est homo, quod memor es ejus? etc. In humilitate nostra memor fuit nostri; Psalm.

  A007001758 

 Sets quod numerat pater meus dies; Tob.

  A007001792 

 nomina Boanerges, quod est, filii tonitrui..

  A007001800 

 Et factus est repente, etc. Sed præcipue a Domino Joannes et Jacobus dicuntur filii tonitrui; quod intelligi debet ex altero duorum hebraismorum.

  A007001823 

 ; propter quod... et dedit illi nomen, etc. Humiliavit semetipsam, facta obediens usque ad mortem.

  A007001833 

 Sed notatur Martha agens circa ministerium exterius, quia Christus receptus est in corpore Beatæ Virginis, quod ministravit illi corpus beatissimum.

  A007001843 

 [II] de Dormitione Deiparæ: « In Getsemane, quo loco Angelorum himnodia et psalmodia post tres dies cessavit, cum Thomas absens quod Deum susceperat corpus adorare voluisset, » « hoc solum cogitare potuerunt.

  A007001984 

 Generationem ex sterili et sene matre et patre: Eo quod esset Elisabeth sterilis, et ambo processissent in diebus suis.

  A007002067 

 Hé, Seigneur, dit la cour celeste apres la mort de la Vierge, exurge in præcepto quod mandasti.

  A007002099 

 7: Non ego operor illud, sed quod habitat in me peccatum.

  A007002100 

 Ita Dominus Ludovicus: Castigo corpus meum; nam quod sine pugna tunc, nunc cum pugna.


08-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome VIII-Vol.2-Sermons.html
  A008000122 

 Videtur Christus reprehendere istos quod signa petant? [1] Tantum, quomodo? An non merito a Christo signa petunt et expetunt?.

  A008000195 

 Nam videtur alludere ad id quod dicturus erat: Possidete paratum vobis regnum; esurivi enim, etc. Psal. 61: Tu reddes unicuique secundum opera sua.

  A008000258 

 Signum prsedestinationis et quod sumus filii Dei est audire ejus verba.

  A008000288 

 Sed fecit corpus suum, quod prius panis fuit; ut aquam in vinum, pulverem terræ in corpus hominis et carnem, os Adami in Evam.

  A008000336 

 I: Eo quod habeam vos in corde meo, est adhæsio intima.

  A008000391 

 Fabrum contemplamini, et ego quidem existimo quod quemadmodum Joseph parvulus somniabat, qui tam egregius postea fuit somniorum interpres, et David pascebat gregem patris qui tam belle pavit Israelem, ita Christus faciebat cruces, unde postea tam egregius fuit crucifixus et crucifixor..

  A008000424 

 Suam devotionem testantur quod regnis relictis veniant, et intrepide regem Herodem adeant, confite anturque ingenuesuam religionem.

  A008000425 

 Sunt qui honorant Deum de eo quod non habent.

  A008000430 

 Itaque dono tibi quod unum habeo, meipsum; hoc munus, rogo, boni consule, cogitesque alios, cum tibi multa dederint, plus sibi reservasse.

  A008000463 

 Quod si ranæ coaxantes in paludibus de pluvia illa et tempore illo caliginoso gaudebant, at philomela cælestis et turtur de sicco jejunii et claro pœnitentiae tempore invicem gratulantur, nosque suo canto lætificant, admixtis suavissimis pœnitentiæ et spei vocibus.

  A008000464 

 Quod ergo abscondisti jam pande, cum Filius tuus, quasi intumescens et nimia thesaurorum suorum abundantia exuberans, clamet: Thesaurisate vobis thesauros in Cælo..

  A008000465 

 O bona Mater, aperi nobis quod operuisti; sed iterum, ubi thesaurizaverimus, absconde thesauros in nobis, quemadmodum abscondisti in Filio.

  A008000469 

 Alii, ut Leo Imperator apud Hilaretum: «condita ab ignotis dominis tempore vetustiori mobilia.» Augustinus, apud D. Thom., idem censet, præterquam quod non de tempore vetustiori agit; sed ait thesaurum esse vel pæcuniæ quæ ærugini vel vestium quæ tineæ vel gemmarum quæ latronum incommodis patent.

  A008000474 

 Intentio formanda, nam rectificat opus, et si, quod plerique existimant, ut inter alios Suaresius, non sit necessaria formalis et actualis, at certe certius et tutius est eam habere actualem et oculos in Deum intendere: Ad te levavi oculos meos, qui habitas in cœlis; ecce sicut oculi servorum in manibus dominorum suorum, etc. In manibus sunt, quia quidquid manus [52] domini indicat, id facere manus servi tentat; oculus autem admonet faciendum: Vulnerasti me in uno oculorum tuorum.

  A008000474 

 Reddet tibi quod in ejus gratiam facis, non idem sed mercedem.

  A008000566 

 1 re opinio, Tertul., dat ansam dicendi quod Joannes non solum fuisset privatus spiritu prophetiæ sed spiritu fidei.

  A008000567 

 2 e opinio, Ambr., mistica, dat ansam dicendi quod supra, hac columna, dixi..

  A008000619 

 Quod Mot significat varia pro varietate radicum, Filius ejus, pacificum, missum; Sept.: Donec veniat cui repositum est, scilicet sceptrum.

  A008000644 

 Quod Isaiæ aliquando accidit, id omnibus Christi servis prsedicatoribus usuvenit: [1°.] Vox dicentis mihi, inquit ille, vox quoque dicentis mihi: Clama.

  A008000647 

 C'est pourquoy, ecce Heliseus noster: Affer, inquit, mihi, farinam; produc Evangelium, quod nihil aliud est quam granum frumenti (id est, Christus ipse, [78] comminutum et in varias doctrinas declaratum); et misit in ollam, junxit Evangelium Prophetiæ, et dixit: Infunde turbæ.

  A008000647 

 Colochintes est in terram reverteris; sed farinam immitte: Thezaurizate vobis, etc. En ergo, dilectissimi Fratres, ex colochintide et farina admixtum vobis hodierna die cibum præbeo, de quo dici potest quod, etsi ex amaris constat, tamen admixta farina præmii non est amplius quicquam amaritudinis in eo.

  A008000650 

 Quasi dicat: Vis secura esse? ne declines post amatores multos; incipe a cognitione tui, et habe pro certo quod si ignoras te, o pulcherrima inter mulieres, abibis post vestigia gregum tuorum, id est, affectuum variorum, et pasces hædos, id est, motus pravos, juxta tabernacula aliorum, qui se sodales meos esse gloriantur, corrivaux, et pascunt animas, sed ventis..

  A008000654 

 Nescitis quod dæmones a sagis et magis non petunt plerumque res magnas, sed pilum barbæ vel [83] rasuram unguium? Si des, captus es.

  A008000708 

 V. 13, respondens Baldad Suhites, de Dei potentia et providentia, inter alia summopere laudat Deum, ex eo quod: Spiritus ejus ornavit cælos, et obstetricante manu ejus eductus est coluber tortuosus.

  A008000709 

 Non majora tantum, qualia sunt cælorum ornamenta, id est, sphærarum dispositio, cursuum motuumque varietas, stellarum ac planetarum collocatio, etc., [89] sed etiam minima, ut generatio serpentis et colubri, quod omnium animalium quæ per se et non per accidens nascuntur infimum et minimi prætii est, curat.

  A008000771 

 Et ego quidem vellem quod contigit Macrinæ; nam Vestiana eam ornans ut moris est virgines, «Ecce,» aiebat, «quale a collo Sanctæ monilis ornamentum dependet,» etc.; [Gretserus, De Cruce,] lib. 1.

  A008000864 

 Dixit autem serpens ad mulierem: Nequaquam moriemini; scit enim Deus quod in quacumque die comederitis ex eo, aperientur oculi vestri, et eritis sicut dii, scientes bonum et malum.

  A008000864 

 Quod Eva cum diabolo colloqui cæperit, nunquam colloquendam est cum hoste reipublicæ, aut cum hæretico, aut cum impudicis.

  A008000864 

 Sic hæretici: Cur præcipit [113] Ecclesia ut de omni Scriptura non legatis? cur prohibet nubere? cur vesci cibis creatis a Deo? etc. Cui respondit mulier: De fructu lignorum quæ sunt in paradiso vescimur; de fructu vero ligni quod est in medio paradisi, præcepit nobis Deus ne comederemus et ne tangeremus illud, ne forte moriamur.

  A008000887 

 Interdum interrogare nolumus, ne sciamus quod scire nobis triste est.

  A008000964 

 Manna duplicem substantiam habere videbatur: panis oleati, qui e terra, et mellis, quod e cælo.

  A008001019 

 Una virtus fuit summus Dei timor, quod videre est Mat.

  A008001045 

 Ce fut un songe, mais, o mon cher peuple, ce n'est pas en songe, c'est en la sainte veille de ma consideration, [134] que contemplant l'histoire de la vie et de l'Assomption de la Vierge, video fontem parvum, Virginem humilem, qui crevit in fluvium ( Fluminis impetus lætificat civitatem Dei; Aquæ multæ; Si quis sitit, veniat ad me et bibat ), in fluvium passionum et afflictionum, et in lucem solemque conversus est, hodie in Assumptione: Quæ est ista quæ progreditur quasi aurora consurgens, pulcra ut luna, electa ut sol? Et quod mirabilius, lux ista et iste sol in aquas plurimas redundavit; quia ubi Virgo ascendit, plurimæ per ejus præces gratiæ nobis factæ sunt..

  A008001093 

 I, videtur sanctificatus in utero; quod Lyranus credit at Sa de sanctificatione prædestinationis intelligit, ut conforme sit Paulo: Qui segregavit me ab utero matris in Evangelium, etc. De Jacob autem vide Pereira, ad illa verba: Major serviet minori.

  A008001131 

 Quid habes quod non accepisti? Sed jam, quid habes quod non furatus es? Debemus Christo gratias et Sacramenta et sanguinem ejus, quæ omnia nobis donavit..

  A008001158 

 Tertio, utrumque dixisse: primo quod ponit Marcus, tandem, post nuncium acceptum, quod dicit Mathæus..

  A008001251 

 Quod a Magis: Non inveni tantam fidem in Israel.

  A008001252 

 Quod in infantia, mirum.

  A008001253 

 Quod e longinquo.

  A008001254 

 Quod munera prætiosa, aurum, thus, mirram.

  A008001278 

 Timui eo quod nudus essem.

  A008001327 

 Propter David, etc., Abiam dedit filium Asa, eo quod fecisset rectum David in oculis Domini, et non declinavit ab omnibus quæ præceperat [170] ei, excepto sermone Uriæ Hetæi.

  A008001382 

 Alienigena unguibus pilisque, etc. Eva excusat peccatum quod fecit, Maria purgat quod non fecit.

  A008001407 

 Rectum cor est quod concordat cum Deo qui ipse rectitudo est et sequitas; itaque quEecumque Deus vult illi grata sunt, etiam tribulationes et afflictiones, et loco beneficii ea accipit.

  A008001415 

 Hinc Pereira, Viegas, Cornelius aiunt cum Hieronymo Israel idem esse quod princeps cum Deo vel Dei.

  A008001415 

 XXXII: luctatur cum Deo, inde nomen accepit prævalentis ad Deum, vel principis cum Deo; quod idem est, nam qui cum Deo agit ut princeps, ipse pugnat faciendo Deum sibi [186] subditum.

  A008001569 

 15; hoc tantum addito, quod, quamvis unicuique granato suum tintinnabulum additum est, [202] tamen interdum cum ob motum gressus, complicaretur ora vestis vel fimbriæ, tintinnabulum adjacens uni granato aliud tangebat, et juxta illud sonabat.

  A008001573 

 Immola Deo sacrificium laudis, etc. Sacrificium laudis honorificabit me, et illic in laude iter per quod pervenitur ad videndum salutare Dei.

  A008001575 

 Id agunt propter quod omnia fecit Dominus.

  A008001577 

 Canticum novum est quod pro Redemptione.

  A008001577 

 Sic nomen [206] novum quod os Domini locutum est; Isa.

  A008001577 

 Ut Testamentum Antiquum quo terra promissionis dabatur, et virtute cujus possidebatur; Novum Testamentum quo gratia et Ecclesia possidetur, et corpus ipsum Christi quod terra est promissionis.

  A008001579 

 Dorien, quod ad animos ligandos, conciliandos et persuadendos tendit; tales Psalmi morales, ut Beatus vir qui timet Dominum, Beati immaculati, etc., Nisi Dominus ædificaverit domum; talis fuit Magnificat, et Gloria in excelsis.

  A008001633 

 Excipiendum pro initio quod et, comparatione rerum, dicitur initio sermonis de Rosario, fol.

  A008001633 

 Quod perinde est ac dicat: Quid gloriaris in malitia, qui potens es in iniquitate? Tota die injustitiam cogitavit lingua tua, sicut novacula acuta fecisti dolum.

  A008001634 

 Neque obstat quod dicatur de David: Inveni David servum meum, oleo sancto meo unxi eum, [Ps.] 88; nam et forsan oleum sanctum de tabernaculo sumpsit Samuel pro Davide, ut Sadoc pro Salomone, tamen non in cornu aliquo tabernaculi, sed in cornu suo, quod habebat penes se; et forsan etiam, non tulit de tabernaculo, sed sanctificatum et sanctum factum dicitur oleum quod Dei jussu fusum est, vel ab ipso Propheta benedictum.

  A008001634 

 Neque vero aspernanda est observatio Rabani, Hugonis, Comestoris, Ruperti: Saul unctum ex lenticula, vase fragili, David autem cornu, vase firmissimo, quod regnum Saul fragile, David stabile, futurum; nam quamquam Abulensis et Pineda existiment lenticulam fuisse ex auro, tamen Sa, et si adducere licet pessimos authores, Gebennenses, phialam esse existimant, et [213] Lyra, quadratæ figuræ.

  A008001636 

 Neque vero legimus aliquem regum in cornu olei unctum præter David et Salomonem, quod observatione dignius existimo.

  A008001637 

 Et erexit cornu salutis nobis, id est, regnum salutis; nam quia rex David unctus oleo cornu, rite regnum per cornu exprimitur, regnum salutis: quod vero ad id alludat Propheta, facile est existimare, cum addit: in domo David pueri sui.

  A008001638 

 Et sensu prophetico, Ecclesia vinea Dei facta est in regno Christi, vel in Christo, qui per cornu quod continebat oleum representabatur.

  A008001640 

 Arietinas tamen fuisse eas quibus clangebant in festo tubarum nemo negat (et vide eumdem, eodem [libro,] cc. 9. et 10); quod [217] celebrabatur prima die mensis septimi, ut habetur Num. 10, Levit.

  A008001640 

 Joannis, ubi de festis Judeorum; ubi tanquam probabilem recitat causam eam liberati Isaac, quamvis probabiliorem existimet esse quod clangor audiretur dum Lex daretur in monte Synai.

  A008001642 

 At ante omnes tubas ecce Joannes præcurrit omnes, missus a Patre ante Filium, vel coram Filio, et vox clamantis in deserto, etc. Jam veniendum est ad Evangelium Dominicæ, hoc modo: Verum ut [219] etiam aliquid de Evangelio, et hac insigni tuba, dicamus, mirum est eum ignorare videri Christum esse cornu illud quod erexit, etc..

  A008001645 

 21 in titulo, plerique, pro eo quod habet Editio nostra: Pro susceptione matutina, legunt cum Hieronimo: Pro cervo matutino, vel, Pro cerva matutina.

  A008001685 

 Spiritus Domini super me, eo quod unxerit me.

  A008001714 

 Quod Deus conjunxit, homo non separet.

  A008001740 

 Commutationem, id est, quod mutaveris sententiam de Christo tuo.

  A008001740 

 Memor esto, Domine, opprobrii servorum tuorum, quod continui in sinu meo, multarum gentium; quod exprobraverunt inimici tui, Domine, quod exprobraverunt commutationem Christi tui.

  A008001832 

 Neque urget quod ait Barradas de tertia tentatione; nam quia assumpserat et portaverat Dominum, etsi eo esset habitu, tamen præsumebat Dominum sibi forte crediturum; deinde desperati hostis vices gerebat..

  A008001836 

 At imitatio puerorum non est irridenda: alioqui, si quod non possint assequi matrum linguam, nunquam incipiant loqui; si quia non possunt passus æquales patri facere, nunquam gradiantur.

  A008001836 

 Nota Calvinum irridere Catholicos quod imitari velint [250] Christum cacozelia.

  A008001874 

 Et Job, in lege naturæ: Credo quod Redemptor meus vivit, et in carne mea, etc. Martha credit.

  A008001930 

 Nihil magis incredibile quam quod credere nolumus; judicii rigor omnibus perversis odio est.

  A008001933 

 Vel potius, videre mihi videor in hoc judicio quod visum est in Jordane cum exiret Israel de Ægipto, Jos.

  A008001966 

 Hæc autem facta sunt in domo in qua latebat: «et fugit ad salices.» Latere volebat et nolebat; latere volebat, id est, facere quod latentes faciunt.

  A008001967 

 (Clamant pauperes post nos: «Nostrum est quod consumitis, nobis crudeliter eripitur quicquid inaniter expenditur.») At mulier audiens: Etiam, nam et catelli.

  A008001990 

 Communi Patrum consensu, piscina hæc Baptismum significat; paraliticus, humanum genus, quod nisi Christo veniente non sanabatur..

  A008002034 

 Sed sicut scriptum est: Quod oculus non vidit, nec auris audivit, nec in cor hominis ascendit, quæ præparavit Deus iis qui diligunt eum.

  A008002034 

 Unde, Apoc. 2, Angelo Pergami: Qui habet aurem audiendi audiat quid Spiritus dicat Ecclesiis: Vincenti dabo manna absconditum, et dabo illi calculum candidum, et in calculo nomen novum scriptum, quod nemo scit nisi qui accipit..

  A008002070 

 Baruch, 3: Quid est, Israel, quod in terra inimicorum es? Inveterasti in terra aliena, coinquinatus es cum mortuis, id est, [281] inter mortuos vixisti; deputatus es cum descendentibus in infernum.

  A008002147 

 Audierant Christum Dominum paulo ante dicentem: Sedebitis et vos super sedes, et nunc: tertia die resurget; occasionem aucupant faciendi quod forsan jam diu cogitaverant.

  A008002147 

 Semper quod petimus nihil est..

  A008002182 

 Quis est hic et laudabimus eum? Avaro tam deest quod habet quam quod non habet..

  A008002223 

 En perit Iscariotes, ex tribu Isachar (vel a sechar, quod est, Syriace, marsupium), et ecce Petrus exurgens in medio fratrum: Episcopatum.

  A008002264 

 ignorantia, numerans populum; fuitque, meo judicio, tantum peccatum veniale, juxta illud quod habetur, 3.

  A008002299 

 Christus cum esset in Nazareth, intravit in sinagogam, et lecto Libro Isaiæ docebat eos, ita ut omnes mirarentur et darent illi testimonium; sed tamen sine utilitate, dicebant enim: Nonne hic est filius fabri? nonne hic est faber? Unde huic sapientia? etc. Et ipse videns eos colloquentes, sciensque quid dicerent, ait: Utique dicetis mihi, etc. Et concludit Marcus: Et non poterat ibi virtutem ullam facere, nisi quod [311] paucos infirmos impositis manibus curavit; et mirabatur propter incredulitatem eorum.

  A008002301 

 Ac quidem auxilium suum Deus semper Israeli porrexit; at Israel neglexit, et illud est quod ait: Perditio tua ex te, Israel; nam ideo perditio tua ex te, quia neglexisti auxilium quod est ex me..

  A008002370 

 Dominus arguit hic istos hipocritas quod traditiones quasdam urgerent superstitiose, et quasdam etiam dedissent contrarias Verbo Dei.

  A008002409 

 Id enim fateri cogit [1°.] quod Scripturas habeamus; nam nos habere non nisi per Traditionem scimus..

  A008002410 

 Quod tali numero habeamus; nam quomodo scimus Epistolam ad Laodicenses et Epistolas ad Senecam non esse veras Pauli Epistolas, nisi Traditione? Deinde, Apostolus ipse, Heb.

  A008002416 

 Non quod ibi sit venenum, sed quod ipsæ ( sic ) sensum in venenum convertant.

  A008002419 

 Nam Scripturæ superant in eo quod omnia in eis sint canonica, etiam puncta; ut constat ex eo quod Arriani transponere volebant punctum: In principio erat Mot, et Mot erat apud Deum, et Deus [328] erat.

  A008002419 

 Traditiones autem superant in eo quod ab hæreticis non possint falsificari.

  A008002449 

 5, quod contigit Ananiæ et Saphiræ.

  A008002483 

 Cum percutimur, tunc facere debemus quod fecerunt nautæ, Jona3, 1: Venite, mittamus sortes, et sciamus quare hoc malum sit nobis.

  A008002483 

 Tunc ergo pœnitentia agenda; postea faciendum quod David, [Psalm.] 38, [335] v. 10, [11]: Obmutui, et non aperui os meum, quoniam tu fecisti; amove a me plagas tuas.

  A008002523 

 Cum [340] percutimur, facere debemus quod fecerunt nautæ; Jonæ, I..

  A008002524 

 Etsi plerique dicunt (ex communiter accidentibus quod soleant matres unigenitos perdere), tamen minime credibile.

  A008002555 

 Dicerem libenter Petro quod Isaias, 14, ad litteram regi Tiri, et mistice Lucifero, improperat: Universi respondebunt, et dicent tibi.

  A008002558 

 v. 12: Homo sanctus in sapientia manet sicut sol; nam et stultus ut luna mutatur; quod dupliciter intelligi potest.

  A008002559 

 Quod ad primum angelum, uno ictu cecidit; nam non potuit peccare venialiter (ut in minori causa de Adamo in Paradiso existente dicunt D. Thomas, D. Bonaventura et Alensis), nam nulla surreptio, nullus inordinatus motus..

  A008002563 

 II: Iratus est Dominus Salomoni, quod aversa esset mens ejus a Domino Deo Israel.

  A008002615 

 Angelo Philadelphiæ: Tene quod habes, ne alius accipiat coronam tuam.

  A008002617 

 34: Quod confractum est non alligastis.

  A008002644 

 Ad illa verba: Et statim adhuc illo loquente gallus cantavit iterum, et conversus Dominus respexit Petrum; et recordatus est Petrus verbi Domini Jesu quod dixerat..

  A008002646 

 Hinc: Adam, ubi es? Et Caim irato: Nonne si bene feceris, etc. Baruch, 3: Quid est, Israel, quod in terra alienorum es? Inveterasti in terra aliena, coinquinatus es cum mortuis, deputatus es cum descendentibus in infernum; dereliquisti fontem sapientiæ. Hinc: Duo mala fecit populus meus: dereliquerunt me, etc..

  A008002702 

 O faelix poenitentia in Magdalena! Ut cognovit quod.

  A008002736 

 At vero inter laudes ipsius, illa una fuit quod non vento superbise moveatur: Arundinem vento agitatam.

  A008002855 

 «Ille tenet et quod latet et quod patet in Divinis Sermonibus qui charitatem tenet in moribus;» August., serm. de Laudibus Charitatis.

  A008002859 

 Sed ipsi fatentur Hebraice legi secundum versionem nostram, et Hebraeos dicere de speculis et mulieribus quod minime decuit, nimirum mulieres devotas specula sua quae de more serea erant ex placito contulisse, quia abjecta vanitate Deo et Templo vacabant.) Ut si les dames darent hujusmodi specula sua aurea et ornata, quibus se tam inaniter aspiciunt ad cerusam et alia unguenta vultibus suis imponenda!.

  A008002861 

 Or, certum est Beatam Genovefam (multasque Sanctas) hujusmodi specula non dedisse, quae nunquam habuit, sed dedit mysticum speculum: exemplum mirabile quod nobis dedit qui lavari ac mundari volumus; nostros repraesentat vultus conservandos.

  A008002862 

 [386] Ubi sapiens? ubi scriba? ubi conquisitor hujus saeculi? Nonne stultam fecit Dominus sapientiam hujus mundi? Quod stultum est Dei sapientius est hominibus, et quod infirmum est Dei fortius est hominibus.

  A008002890 

 Favet pro reverentia passiva quod sequitur: Et quidem cum esset Filius Dei, didicit ex iis quae passus est obedientiam.

  A008002913 

 Conventione autem facta, [etc.] Ite et vos in vineam meam, et quod justum fuerit dabo vobis..

  A008002920 

 Nescitis quod ii qui in stadio currunt? etc.; sic currite ut comprehendatis.

  A008002923 

 ad Cor. c. 4: Id enim quod momentaneum est et leve tribulationis nostrae, supra modum in sublimitate aeternum gloriae pondus operatur in nobis; non contemplantibus nobis quae videntur, sed quae non videntur.

  A008002980 

 O Sancte Joseph, «quibus te laudibus efferam nescio, quia quem caeli capere non poterant» tuis brachiis conclusisti! Et ecce primum elogium quod hodierna die profert et cantat Ecclesia in officio Missae: Justus ut palma florebit.

  A008002980 

 Quod ideo elegi tractandum [397] quia primum est, quia ab avo Sancti Joseph est, sed maxime quia uberem mihi profert materiam loquendi de sacratissimo matrimonio Josephi et Beatae Virginis, et de sacratissima humilitate qua excellentissima sua privilegia et virtutes celavit.

  A008002980 

 Sed ut utiliter loquar de tuo hoc Patre, verto me ad tuam pietatem: «Sanctissimae Genitricis tuae Sponsi, quaesumus, Domine, meritis adjuvemur, ut quod possibilitas nostra non obtinet, ejus nobis intercessione donetur;» et tibi, o Virgo, dico Ave Maria, etc..

  A008002999 

 C'est le Saint Esprit qui feconde la tressainte Vierge: Spiritus Sanctus superveniet in te, et virtus Altissimi, etc.; Quod in ea natum est, de Spiritu Sancto est.

  A008003033 

 Inter alia vero eos [405] consolatur ex eo quod quamvis eos relicturus erat quoad prsesentiam temporalem, tamen eos semper sua protectione erat defensurus et exauditurus.

  A008003061 

 Quomodo intelligi etiam debet id quod de vasis dixit idem Sanctus Paulus, ad Rom. c. 9, et de Jacob et Esau, etc.; nam unus locus alteri lucet ad interpretationem forsan.

  A008003064 

 Vel brevi, id est, statim; est enim phrasis antiquae Scripturase ut dicat Incarnationem statim futuram, et non tardabit etc. Quod ideo dicitur quia breve est spatium, non absolute quidem, sed habito respectu ad id quod merebamur, cum enim meremur ut nunquam veniret qui mittendus erat.

  A008003066 

 Accommodat enim se per similitudines et parabolas nobis, at quod reliquum est in sublimia et ardua misteria fertur.

  A008003066 

 Serpit haeresis, quia tota terrae humanoque intelligendi modo innititur, et ventri innititur et gulae et libertati carnali; at sermo Domini currit, scilicet quia pedibus leviter terram tangit, quod faciunt velociter currentes.

  A008003069 

 Quod nota, tum ut scias cum Maria multum esse lucri, tum praeferri Mariam omnibus honore tanquam omnium dignissimam; non enim diceremus principem ire vel esse cum assecla, sed asseclam cum principe.

  A008003070 

 Prima verba quae dicta sunt in deformatione generis humani dicta sunt ad mulierem; prima quae dicta sunt in reformatione dicta sunt ad Mariam, quod ad ea attinet quae relata sunt ab Evangelistis; quoad alia vero idem dicendum est, cum credendum sit experimentaliter vel exercitative ab ipsa Matre didicisse.

  A008003074 

 Esau fuisse damnatum quod ad personam attinet, non video quomodo constet.

  A008003122 

 Zacharie doute, et l'Ange lui dit: Ecce eris tacens, et non poteris loqui usque in diem quo hœc fiant, pro eo quod non credidisti verbis meis; Parce que vous n'avez pas cru, vous perdrez l'usage de la parole jusqu'à la naissance de votre fils.

  A008003141 

 Debemus etiam ei condolere et multum dolere quod peccata nostra fuerunt sibi occasio tantae abjectionis et tam immensse afflictionis.».

  A008003143 

 «Ce n'est pas que nous nous réjouissions de ses ignominies et de ses douleurs;» non, non, elles feront toujours la matière de nos gémissements et de nos larmes, mais nous sommes saisis de joie à la vue des admirables effets qu'a produits le sang précieux qui coule de ses plaies; nous bénissons mille et mille fois la tendre affection, l'amour ardent qu'il nous a témoigné en mourant sur la croix pour notre salut: «Non quod gaudeat de ejus vilitate et Passione, sed de ejus effectu affectuque, et amoris manifestatione.».

  A008003154 

 Or, qu'est-ce qu'habiter dans les plaies de Jésus? C'est, dit saint Bernard, avoir une dévotion tendre pour les plaies sacrées du Sauveur, s'élancer vers elles par les affections d'un cœur brûlant d'amour, y tenir l'âme comme collée par une méditation continuelle: « Columba mea in foraminibus petrœ, quod in Christi vulneribus tota devotione versetur, et jugi meditatione demoretur in illis.».

  A008003158 

 Quelle plus grande miséricorde en effet que de donner sa vie pour d'infâmes criminels condamnés au supplice! «In quo enim clarius quam in vulneribus tuis eluxisset, quod tu, Domine, suavis et mitis, et multœ misericordiœ? Majorem enim miserationem nemo habet quam ut animam suam ponat quis pro addictis morti et damnationi.» Par la large ouverture que la lance fit au côté de mon bon Maître, [432] je pénètre jusqu'à son cœur; là je me repose dans les entrailles de la miséricorde de notre Dieu, et j'y prends abondamment tout ce qui me manque pour payer ce que je dois à sa justice: «Ego fidenter quod ex me mihi deest, usurpo mihi ex visceribus Domini, quoniam misericordiae affluunt.».


09-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome IX-Vol.3-Sermons.html
  A009000544 

 Magister, quod est mandatum magnum.

  A009000993 

 Inspice, et fac secundum exemplar quod.


10-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome X-Vol.4-Sermons.html
  A010001081 

 Scientes quod Christus resurgens ex mortuis jam non moritur, mors illi ultra, etc.; Ro.


11-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XI-Vol.1-Lettres.html
  A011000288 

 Ingenti te metu perculsum ais ne aliquam in te concepissem indignationem, quod postremis meis litteris stomachari viderer, quasi tu vel in amando me pertinax non esses aut diligens in scribendo; quo magis miror in te eum metum extitisse, qui sane « in constantem virum cadere [9] non possit.

  A011000289 

 Gratius accepi quod posterioribus scribis adduci non posse ut credas in me aliquam tui oblivionem cadere posse; id apud te firmissimum ac omni formidine remota constitutum velim.

  A011000289 

 Quos de me passim seris sermones apud tuos, maxime apud eum quem hærum tuum appellas, vide ne ita accipiantur quasi sementem agri tui colloces ac quod sentio sentiant alii: tua tibi in ore esse, tuoque te melle delectari.

  A011000290 

 Antonium, quem Franciscum vi simpathiæ nominas, Merindulensem suamet manu inter tuas (sic) adscribam, bonum, prudentem, ac supra ætatem philosophum [11] juvenem; hoc solo nomine miserandum quod tanto ingenio genioque minime par sit nactus corpusculum, sed calculo generando pessime aptum (lapidem philosophicum a generante nominarim).

  A011000311 

 Quid enim mihi gloriosius in humanis accidere potuit quam ignotum me quidem, tibi, doctissimo et absolutissimo viro, pro amico provocari, cum in me nihil sit tale quod tuam mihi possit conciliare voluntatem? Quamvis enim patriæ ac primi litterarii tirocinii mihi tecum intercesserit communio, tot me tamen ingenii et doctrinæ [13] gradibus inferiorem tibi fecisti, ut in tanta dissimilitudine mirum sit tantam amicitiam esse posse quantam tibi mecum esse vis..

  A011000325 

 Arcepi jam bis litteras tuas omnino jucundas, sed maxime quod amari me abs te serio testentur.

  A011000325 

 Minus credendum est tam pio patri qualis est [15] R mus Antistes meus de filio testificanti, quod sæpissime etiam prudentissimi parentes quod volunt in filiis inesse credunt id bonum.

  A011000325 

 Prioribus cur non responderim id fuit causse quod sperarem, cum Episcopo meo Reverendissimo, istuc coram videndi te ocasionem futuram.

  A011000325 

 Quod tam amanter scribas gratias ago quantas possum maximas, ac ut etiam si et in me referre possum saltem testificationem aliquam referam..

  A011000326 

 Quod audiverim plebem illam apud quam sementem ingenii tui facis adeo rudem esse ut te non immunem ab oneribus publicis existimet, ac ego uti immunem te mea non possum authoritate quæ nulla est facere, authoritate sane Imperatoris Constantini efficio.

  A011000347 

 Si qualis in me fuit jam pridem observandi te et amandi propensio, ejus et fuisset aliqua significatio, non tam ad amandum te, ut modestissime loqueris, aliqua provocatione opus mihi fuisse cognovisses, quam concessione libere id agendi ac palam profitendi quod intimis hærebat sensibus.

  A011000348 

 Universo enim orbi litterario cum ex fructu arbor optima et sis et habearis, mihi unus perpetuo propositus es quem noctes diesque respicerem, et ad cujus exemplar quam maxime possem genuine animum meum efformarem, non tantum quod nullibi superiorem, paucos etiam habeas pares, sed quod provincialia, civilia aut, ut ita dicam, domestica exempla nescio quid habeant acutioris energiæ ac efficaciæ..

  A011000352 

 Neque tamen efficias velim te priorem amasse, quod existimas aut hinc minus me tibi debere aut te magis virtutibus meis.

  A011000352 

 Quod autem per summam humanitatem prior ipse scripseris, id nimirum [22] causæ fuit et te priorem dare, quod divinius est, et me priorem accipere, quod inferius decebat. Et ego ne potius in te senatoriam dignitatem, quam in senatore consummatissimam virtutem colere existimarer, absentem salutare minime consentaneum videbatur, cum præsertim me non ejusmodi juvenem crederem qui in ore vel aure cujusquam purpuratorum Patrum venissem, in intima videlicet juvenili umbra adhuc delitescens.

  A011000352 

 Quod cum secus evenerit, et lætandum mihi est me tam facile tuam benevolentiam consecutum, quæ non tam superbiam (etsi non levis esset titillatio) excitat ullam quam in melius eundi animos addit..

  A011000353 

 Quare sive mei ad virtutem studii promovendi causa, sive tuæ in eos qui vel exiguum habent ingenii ac probitatis sementem (quorum in te sunt uberrimæ segetes) propensionis sedandæ, non amaveris tantum (quod fide non negata referentibus necesse habebas), sed etiam scripseris, nihil formido quin deinceps amare pergas..

  A011000355 

 Interim, dum id expecto, et mihi quam maximæ agendæ gratiæ quod prior scripseris, promitto me in colendo te [24] et observando nullum unquam habiturum superiorem, ac tuæ in me humanitati intima responsurum voluntate, quamvis meæ minus tersæ litteræ jucundissimis et elegantissimis quas dedisti non respondeant.

  A011000378 

 Vere [26] nullam unquam tibi parem me gratiam daturum sperandum est, propterea vel maxime quod, ut ea pollerem authoritate, qui te non colat, non amet, non suspiciat, si quis aliquem invenire velim doctum aut probum virum hemispherii hujus nostri limites deinceps egrediatur necesse est; neque alioqui, si is non esses, Franciscum Girardum, quantum tua docet epistola, accurre foret... Et rursum ut argumenti perspicuitate ac lumine res confici verius quam proferentis opera diceretur..

  A011000379 

 Quapropter, ut quod jam proximum est faciam, quoniam nullus qui te non summopere suspiciat, nullus Franciscus Girardus alius superest, quicquid hujus rei fuerit id tibi totum ac integrum me debere profitear.

  A011000398 

 Quid enim tali amico optabilius in humanis esse potest? Donum istud est ipsa raritate illustre, ac quod nullo possit æstimari pretio longe pretiosissimum, mihique eo suavius possidendum, quo certius agnosco nihil unquam tale meis meritis accedere potuisse..

  A011000399 

 Neque vero propterea in te quicquam imprudentiæ [29] esse dixerit quispiam, quod num donatarius cum dono sibi certa respondeat proportione parum prospexeris; verum enim est quod Alexander Magnus credidit, satius fore si donatore dignum sit donum, licet alioquin imparem sortiatur donatarium, ut in eo non tam ad quem, quam a quo proficiscatur considerandum sit.

  A011000399 

 Rem ergo fecisti meis longe superiorem meritis, Francisci Girardi humanitate dignam, ei quam tu mihi tecum esse voluisti amicitiæ consentaneam, qui mihi bonum illud animi tui singulare, hoc est, voluntatem eximii viri Francisci Girardi, mihi quoque fecisti commune, atque, quod consequens erat, me, jampridem in solidum tuum, Francisco quoque Girardo tuo in solidum adduxeris, ne vel minimæ rei inter vos societas desideraretur..

  A011000401 

 Vivet vero semper in pectore meo ardens quoddam desiderium omnes quidem amicitias, sed hanc maxime Francisci Girardi, et cæteras quæ ex tua, Faber optime, prodibunt officina diligenter colendi; quod ut præstare possem, utinam non verbis tantum (qualia solet Franciscus Præpositus, et id genus alia, in quibus nescio quid inter nos est similitudinis), sed re etiam et meritis, quod tu credis, conjungeremur, ut amore præstantissimorum virorum vel eo nomine merito non indignus videar qui me indignum esse agnoscam libenter, et tenuitatem meritorum desiderii amplitudine resarciam..

  A011000402 

 De cætero, quod parum promptus fuerim in respondendo, vel tuis vel Francisci Girardi litteris, causam profero, non meo quidem judicio minus honestam, nec [31] tibi, ut arbitror, minus jucundam, qui familiaritate delectaris, quod scilicet ex media familia deprompta sit.

  A011000423 

 Ecce ab Antistite nostro supplicationes obsecrationesque pro captivo Gebenensi Duce (quod Dux ipse per [32] litteras postulaverat) per 9 dies publice decretæ; ac uti populus Deo placando ardentius incumbat in sequentem Dominicain diem concionem indicunt, idque muneris tyroni tuo, qui extra scholas vix negare novit, impositum.

  A011000425 

 » Cujus ego eam vim quod ad rem attinet esse credo, ut tum demum obtineat cum nullum officit impedimentum quod « in virum constantem cadere possit.

  A011000426 

 Etsi enim tanto viro, dicam suavius (quod per summam humanitatem tuam jam mihi licere existimo) etsi tanto amico, suavissime alloquenti non respondere durum fuerit, jucundissimum tamen fuit, interea, inter acerbas nonnullas animi occupationes, mellificium illud tuum degustare ac te ex litteris veluti loquentem subaudire..

  A011000427 

 Quod enim tibi curæ ac cordi non est, jus non est; quod vero cuique juris est, id quoad per te potest integrum est ac tutum.

  A011000445 

 Nihil vero unquam tam arduum tamque periculosum, ni fallor, mortalibus occurrere potest quam id manibus tractare ac, ut cum Hieronimo [loquar], id ore suo conficere quod vix ac ne vix [quidem] cogitatione complecti vel ore laudare satis possunt beatissimæ illæ mentes, quibus nos (sic) laudandis aut intellectu percipiendis nos minime satis sumus.

  A011000447 

 Nisi forsitan illud est quod miseratione clarissime illucescit amicitia, quæ cum sit optima rerum omnium, in amico longe melius est deprehendere cum miseratione quam si sine ulla mali communione vel nulla vel exigua superesset benevolentia..

  A011000447 

 Verum hæc dixisse sat est; tantum commovendæ [misericordiæ tuæ] gratia ita tibi sensus meos explicavi, [39] quod scirem medelam esse ægris amicis opportunam.

  A011000448 

 Lætor plurimum et gaudeo me posthac eo saltem officio respondere posse quod omnium supremum est, nimirum sacrificiis, iisque medullatis ....

  A011000470 

 Illud autem moleste admodum fero, quod tam meo nimirum morbo angi te scribas, maxime cum ego vel nullum vel minimum sentirem dolorem; ac cum tu per summam amicitiam de febricula mea doleres, prope fuit ut nostra dicerem si malorum ut bonorum inter nos communio inducta foret (quod ego vix indemnis facere possem, hoc genere longe locupletior), ovationem propemodum ipse deportassem; at mihi jam vicissim dolendum de tuo dolore foret, nisi iis doloribus modum facere tandem aliquando satius esset..

  A011000471 

 Si a Sancto Antonio velis non recte dici aliter posse quam Antonianum, appelles quod minime taie sit, cum nullum aliud convivium dicatur Antonius habuisse, [42] præter unicum illud in quo convivator corvus affuit, convivæ Paulus et Antonius, pro lautissimo edulio panis, pro potu aqua..

  A011000473 

 Praecipua vero quam appellas amœnitas loci in quo mei habitant, quod nimirum eos omnes mecum sis visurus, vereor ne nobis desit, quoniam per idem tempus clarissimus senator, nostrum omnium amantissimus, Dominus [43] Rogetius, filiæ natu majoris matrimonium cum judice majore Focunacensium celebrabit; parentes mei pro sua erga senatoris universam familiam observantia, jam per litteras rogati, deesse minime poterunt..

  A011000475 

 Baro Chivronius facillime a Principibus impetravit ut in sententiam Antistitis nostri consentirent, quod ad ea spectat de quibus ipse tecum coram disseruit.

  A011000497 

 Quare, quod antea sperabamus, erimus simul, Frater amantissime, hisce liberalibus, si intra Fabricarum limina Fabrum viderint Fabricenses.

  A011000498 

 Dominum de Montrotier, hodie ad Marchionem Sansorlinum redeuntem, tuo nomine adeo opportune salutavi ut cum eo vel ea causa [47] actum optime ducam quod de te Necienses (sic) ultima discedenti verba animo sint injecta, quasi odoratissimi conditus oblectamentum....

  A011000512 

 Accepisti sane tu nostras litteras tardius quam volueram; cum enim præceptori meo litteras antepenultimas dares, Chamberii te constantem fore iis totis feriis uti dixerat sic credebam, atque litteras do Joanni Baptistæ Valentiano (quo cum ex communione studiorum multa mihi intercessit necessitudo) vixdum scriptas, ne [48] accipiendis eis minus avunculo suo D. de Passier excedenti officiosus comes videretur; illi alioquin vix daturus qui tam cito volebat scribi, nisi multo magis dari quam cito dari; quamvis et hoc maxime postulasset quod tibi quem, ut est litterarum amans, unice colit, rem facturus gratam crederet si litteras nostras redderet..

  A011000526 

 Nobilis vidua Villæi illius qui hæreticorum insidiis inter sedium suarum incendia ante aliquot annos peremptus est, cum te referente de causa quadam quæ inter Villæos filios, et Dominum Bessonet agitatur ex Senatu [50] proximis hisce diebus sententiam expectaret, nescio quanam ratione resciverit, mulier quam nunquam vidi, me præcipuo quodam amore tibi charissimum esse, rem sibi admodum utilem et fructuosam facturam existimavit si me, matris optimæ meæ implorata authoritate, intercessorem apud te faceret, quo ei quod a candidissimo judice honestissimum amicum petere posse antea monuisti, bonam exoptes causam.

  A011000527 

 Quod vix postea faciendum ducebam, cum non præcedentibus tantum sed posterioribus quoque litteris animorum nostrorum vicissim tantam exprimamus unitatem, ut supervacaneum fere crederem te de cogitationibus meis deinceps aliter certiorem facere quam profunda quadam attentione.

  A011000527 

 Unico tantum hac in [51] re perculsus argumento, quod meis exhortatiunculis interesse tantopere desideres, quas tamen cum habeam summa quadam intensione simul et attentione, alioquin cogitatione subaudire posses.

  A011000561 

 Quo fit ut quod hactenus feci tu quoque vicissim faciendum existimes, ut nimirum qualis unus es in me talem me esse erga te nusquam dubites; sic enim summa mea voluptate conficio omnino te fratrem amantissimum et omni meliori modo meum esse, qui adeo me fratrem tuum esse perspicio ut a me fere alter mihi [55] videar, ne si alter a me non sim, tyro grægarius, idem summo meo incommodo cum tanto fabro esse nequeam..

  A011000576 

 Non enim id, vel a servis D. de [56] Charmoysi, aut D. de Beaumont, vel a D. Porterio, Ecclesiæ nostræ canonico, vel a Chappasio expectabam, uti me inscio discederent, quod vel in primis causæ fuit ut de iis nihil inquirerem.

  A011000576 

 Qua dum utor laconice, peto a te, Frater optime, ne unquam, si quidem me quod facis scribendo expleveris, satiatum credas.

  A011000577 

 Venio ad Rodulphum Mellierum, Torentianum rusticum, quem dum ut commendatum habeas peto, jam nunc gratias ago quantas maximas possum quod meæ commendationi longe plus deferas quam meis meritis deferre te par esset.

  A011000578 

 Expectamus te uterque (sic) avidissime; hoc tamen cum incommodo meo, quod dies Crucifixo solemnes, qui mihi ob Divinorum tam solemnem et lectissimam [58] celebrationem brevissimi mihi futuri erant, eo longiores sint quo te avidius expecto..

  A011000596 

 Neque tamen velim credas Domini Monodii reditu alia ratione me non usum esse quam quod me inscio discesserit.

  A011000596 

 Quibus ne amantes diligentia cedant, curabo quam potero impensissime ut quod operæ miserandum illud genus hominum suis discordiis ac inimicitiis [non] recte fovendis tam libenter insumunt et turpiter, id amicitiæ ac concordiæ liberaliter simul pariter et honestissime conservandæ, per summam quæ iis bonis inest voluptatem, amantes saltem acerrimi attribuant..

  A011000597 

 Sic enim efficiam quod insolentius soient ventres quidam, qui, bacchanaliorum ritu Paschalia celebrantes, obtendunt consilium uti semper hinc inde inter bacchanalia, veluti carcere conclusam, retineant Quadragesimam..

  A011000619 

 Angor desiderio incredibili id præstandi quod promisi, quod quamprimum potero faciam; nullamque dicam diem ne obviam accedas iterum, quod te cum tali ac tanto comitatu semel fecisse, mei scilicet causa, nisi amor ille eximius (cæcusne dicam an cæcutiens?) erga me tuus excusaret, intolerabile omnino videretur in tanto senatore.

  A011000639 

 Ita, mi Frater, non poterit ea non esse vera fraternitas quæ ad ejus ligni conspectum jurejurando firmanda est quod cœlites ipsos immortales mortalibus hisce inferioribus conciliavit.

  A011000639 

 Neque vero prætermittam unum hoc loco mirandum, quod vos eo ipso scivistis momento hujus nostræ peregrinationis decretum quo vixdum statutum inter nos fuerat; extrema namque Mercurii die hac de re deliberavimus, ut divinitus factum videri [67] possit, ut qui ad eamdem respiciebamus Crucem, eumdem sensum receperimus.

  A011000659 

 De domo quam urbanam in epistola ad D. de Charmoysi appellas nihil est quod cures, habemus enim paratam, non unam tantum aut alteram, sed tertiam quoque; quandoquidem uti mea hoc nomine censeatur velle non debeo, Domini vero de Charmoysi, ut video, tu [69] ipse noluisti.

  A011000677 

 Quod D. de Charmoysi affini nostro scripseras, te ad diem postremum Veneris vel Sabbathi venturum, utroque die fuimus cum D. de Chisse, vicario R mi Episcopi nostri, D. de Montrotier et de Noveri in insidiis inter utrumque iter ad solis occasum usque, ut te, sicuti prioribus scribebam litteris, paulo citius expectaremus quam reliqui plurimi.

  A011000698 

 In tanta quam feci scribendi cessatione, humanissime et clarissime Girarde, id mihi fere accidit quod probis pueris interdum usuvenire solet, qui si statis collegii horis quibusdam lectionibus per imprudentiam non interfuerint, quamvis in officium gratiamque magistri quam primum redire cupiant, nesciunt tamen inter spem [et] metum nutantes horam sibi ipsis dicere, qua in irati præceptoris conspectum venire debeant; dum præsentem ejus iram declinare cum veniæ speratæ jactura, an veniam [74] cum tanta molestia obtinere satiusne sit, dubia mens pueri vix statuere potest.

  A011000699 

 Sic enim fiet ut qui me totum semel pro ea qua me complexus [es] benevolentia tibi Fabroque nostro observandissimo, qui ejus mihi fuerit [auctor], ex unica causa debebam, jam tibi uni idem ipse totum me debeam; eoque sane majore ratione quo in eo sum magnificentissimo cœnobio quod qui ingreditur eam [75] subeat sententiam necesse est: « Difficilius est reformare quam formare.

  A011000700 

 Est enim undevigesimus hic dies quo cum fratre meo Fabro nostro vitam ago suavissimam, cui ad perfectam fœlicitatem id defuisse unicum videbatur quod te nobiscum non haberemus.

  A011000715 

 Alioquin cum in ipso fere [77] provocandi articulo, tuas illas amœnissimas et, quod caput est, amicissimas litteras accepissem, tanto tuæ humanitatis lumine mentem meam obtundi sensi ut qui jam jam scripturus eram, tantæ humanitati respondere posse omnino deinceps desperarem.

  A011000715 

 Nulla sane minori authoritate ea quam maximam apud me habes adduci omnino possem ut crederem id ita semper esse verum quod scribis, respondere nimirum facilius esse quam provocare.

  A011000769 

 Quo mihi suavior est ea qua me prosequitur benevolentia quod a tua omnino proficiscatur, ac ad tuam pœnitus, ut « ad primam in suo genere et cæterarum mensuram, » immediate referatur.

  A011000769 

 Sane, quantum conjicere potui, non alia me ratione amare cupiebat Franciscus Chosallius quam quod me amares; alioquin cum in me tam pauca e multis quæ dixeras deprehenderit, neque te neque me jam amaret, nisi amari me abs te, te quidem excusatione, me benevolentia, utrumque admiratione dignum redderet.

  A011000785 

 Quid, quæso, tanta religione gloriosam nobis antiquorum [85] Ecclesiæ Patrum memoriam commendavit quam quod nullis se minis a Crucifixi patrocinio (ut interim ita loqui concedas) abduci se passi sint? Martinos sane, Chrysostomos, Hilarios, Damascenos nulla adeo sursum evexit eruditio quam ea Christiani animi celsitudo qua Imperatoribus cæterisque falsis fratribus pugnam pro Christo indixerunt, fortesque sese omnino ad prælia Domini prælianda præbuerunt..

  A011000786 

 Gratulor potius tibi majorem in modum quod in provecta jam hæc ætate, tam alacriter bellum pro Christo susceperis ac susceptum sustinueris; ut verum jam sit illud etiam de te pronunciare quod est apud Hieronimum: « Bos lassus fortius figit pedem.

  A011000820 

 Idque actum est, quantum audio, nudiustertius in urbis ipsius sedibus publicis, cum jam antea abiissent in concilio impiorum, hoc est, per speciem matrimonii cujusdam, uti soient, dirimendi convenissent in suo quod appellant [91] consistorio, in quo idem jam plerique inter se decreverant..

  A011000860 

 Nunc demum mihi de rebus Tononiensibus bene sperare licet, quod te scire par est, Frater suavissime, cum me nudiustertius ex eis quidam tanto [obsequio] prosecutus fuerit quanto nihil jucundius nihil gratius, immutata [95] jam ex parte eorum lege qua cautum fuerat uti ne mecum non beneficiis modo, sed ne quidem verbis agerent.

  A011000877 

 Ego quidem ejus erga me amorem eo jucundius et gratius præstantiorem esse existimo quod in eo me tecum conjungat.

  A011000877 

 Lætiores enim fructus in dies allatura mihi videtur verbi hæc divini pluvia, quod ubi paulo pressius deprehendam, non committam quin te, qui rem tantopere consilio, auctoritate et opera promovisti [certiorem faciam]..

  A011000895 

 Quod cum ita sit, tuæ erit humanitatis ac amplitudinis, mihi inter tuos ita locum aliquem fixum firmumque attribuere, ut me non minus unquam tuum existimare possis quam esse possim, et quando tuorum Allobrogum numerum inire placuerit, ego ultimus in mentem tandem tibi veniam, qui si propensionem ac erga te observantiam animorum tam probe perspectam haberes quam merita, inter primos facile apparerem..

  A011000896 

 Quod reliquum est, nobis tuisque omnibus Albigensibus ac reipublicæ litterariæ Christum quam diutissime [101] habeas servatorem, ac Albigenses tuos ita ad Christianam disciplinam compositos ut ex tua præsentia tantum percipiant fructum ac voluptatem quanta nos ex absentia et dolorem et jacturam..

  A011000948 

 Et reipsa mihi nunc id faciendum est quod per jocum dixeram, gallice scribendum est mihi, Frater.

  A011000949 

 Mirum ergo non fuerit si, quod per jocum nuper dixeram, nunc reipsa gallice scribendum mihi sit; cum enim Servetanus noster jam discedat et de hæreticorum hujus temporis instabilitate Meditationes animo volvam, vix quidem fieri posse reor ut graviter hispanico more scribere possim.

  A011000949 

 Sed tu, mi Frater, inter tuam fabram Benedictam clarissimam, tuosque omnes fabros et fabritios, bene vale et me quod facis ama..

  A011000963 

 Mora est, fateor, et quæ culpa non careat; ea tamen ex parte [109] excusationem aliquam habeo, quod me tantopere tuæ delectant litteræ, ut quamvis continua confractatione detrimentum charta sentiat, novara tamen mihi quotidie suggerant voluptatem qua mihi recentes subinde videantur esse, maxime cum nullam temporis habeant notam.

  A011000963 

 Quod autem inter milites pacem dilexisti, strenuum te præstas militem; sic enim monet Augustinus: Uspiam « pacem habere debet voluntas, bellum necessitas.

  A011000976 

 Ergo quod optas, priores mei in hæreticos operis paginas videre, ego quoque summopere desidero, nec prius qua par est alacritate in hostium cuneos signa inferam quam tu consilium meum ac ordinem modumque certandi probaveris.

  A011000977 

 Quod reliquum est Quadragesimæ Tononi transigam; id et re mea est.

  A011000995 

 Lædebar ego a meipso, qui ideo lædebar quod te lædi existimarem.

  A011000995 

 Quod dum ita cogito, oculum in quemdam librum conjicio, cujus ea linea mihi primum occurrit: « Nemo læditur nisi a seipso.

  A011000995 

 » O sententiam hisce temporibus peropportunam et magno Chrisostomo dignam, cujus homilia quædam, quod omnium optime nosti, clarissimo hoc frontispicio illustris est.

  A011001000 

 Lædebar ego a meipso qui ideo lædebar quod tu quoque lædi putarem, cum primos hos animorum motus ratione antevertere fabri sit non tyronis..

  A011001003 

 At hæc animi gratia dicta sint, cum ego, nec vi ulla ingenii neque [115] aliqua scientia sed patientia fretus, in hanc arenam venerim: Expecta, reexpecta, manda, remanda, utinam, quod sequitur apud Isaiam, non vadant et cadant retrorsum et confringantur..

  A011001004 

 Cæterum, velim a te scire quonam [modo] latine exprimere possim commissaire des guerres; et num procurator Principis idem sit quod procurator fisci? vel enim id antea numquam scivi, vel servisse non memini.

  A011001077 

 Nihil est in hac mea oblectatione durius quam quod in id tempus ceciderit quo mihi, per aliquot saltem dies, fixo pede in hoc agro sit permanendum..

  A011001077 

 Ob id tamen nollem existimes minori me teneri ejus in se videndi desiderio quod ex libro viderim; quin tam jucundo invitamento ipse acuitur appetitus.

  A011001078 

 Quod tamen nunc facere se debere fatetur; sed rei familiaris perdendæ timor, antiquorum amicorum objurgatio, induciarum incerta duratio, currenti alioquin compedem injiciunt.

  A011001102 

 Et qua est statura et voce, ut vides, rodomontea, non ausus sum omnino negare inermis homuncio; quamvis nihil aliud habeam quod iterum scribam, præsertim sic ex tempore, quam Poncetum, de quo superioribus, jam promisisse se in verba Ecclesiæ Catholicæ palam paulo post juraturum, [ac primo] quidem Compesio, [128] qui id ab eo primum expressit, ipsaque eadem hora mihi.

  A011001102 

 Qua in re videbis verbis militaribus non parum sibi gralulari hunc nostrum equitem, quod meam hanc lætitiam anteverterit..

  A011001102 

 Quod non ad dictam diem servum suum in urbem miserit eques Compesius, alia via litteras ad te et ad P. Possevinum nuperrime perferendas curavi; at cum nunc idem ipse iter conficiat, noluit propter moram sine meis ad te litteris proficisci ac ea occasione salutandi te destitui.

  A011001114 

 Nuper cum in Romana [130] Curia conditionis remissionem postularet, repulsam quod certo scimus passus est; et vult nihilominus canonicus et dici et esse.

  A011001134 

 At hæc fusius cum integrum opus attentius paulo, iis quatuor aut quinque diebus, consideravero; vix enim aliquot paginas, partim concionibus, partim aliis negotiis abstractus, degustasse licuit; eramque in officio apud Dominum de Montrotier quod dixeras, cum libellum et litteras a te excepit..

  A011001134 

 Nescio vero debeamne nunc ex equo propemodum de sacra tua poesi mihi tam amice nuncupata gratias agere; et sane opportunum fuerit, si ex temporis penuria mihi liceat brevius agere quod si semper agam nequidem semel satis egisse videar.

  A011001162 

 De Guichardi nostri casu cum primum audivi, attonito similis, oculis mens et vox faucibus hæsit, nihilque vel lætum vel infaustum altius cordi insidere unquam mihi poterit quam quod [dicis] de tanto amico; ut vix tuam ferre possim elegantiam, qua meam diligentiam tuæ in hac causa vices gerere velis, cum nec si diligentissimus sim mortalium, meam erga ipsum clarissimum Guichardum observantiam et propensionem explere possim.

  A011001163 

 Gratias autem Deo omnipotenti quantas possum ago maximas, quod amicitiæ nostræ vires hisce conatibus experiri nos non sit passus qui ex amici communis miseria prodire debuerant.

  A011001163 

 Scio namque primum te esse Guichardum, et ordine naturæ, quod aiunt, et temporis, me vero secundum; qui si ordinem affectionis spectes, neque primus sim neque secundus, ne forte vel numero simus diversi.

  A011001171 

 Propero jam, mi Frater, Tononum versus, te propemodum solo, quod satis est, probante; sicque sum animatus ut sequentes post menses quatuor, expleto nimirum anno, nisi suas quisque partes hoc in negotio fideliter obeat, nullis me deinceps aliis retineri in officio verbis quam tuis patiar.

  A011001172 

 Bene vale, et humillimum fratrem, quod facis, ama; nostrisque omnibus salutem, meo si placet nomine, dicas, seorsim clarissimæ sorori meæ, quæ mihi non aliter....

  A011001195 

 Non enim tu ignotus es vicissim aut obscurus, qui tot recte (ut modestissime dicam) factis, dictis, scriptis pro Christo universis Christi fidelibus innotuisti, ut mirandum non sit eum qui omnibus toties scripsit Christianis, a multis hoc solum nomine quod Christiani sint, litteras item accipiat..

  A011001195 

 Quo minus excusatione indigere nunc me reor quod, ignotus et obscurus homuncio, litteras ad te dare non verear.

  A011001195 

 Virtutis is est splendor, quod tu omnium minime ignoras, Pater observandissime, nullis ut locorum intervallis [140] impediri possit quominus et videatur ipsa, et eos a quibus possidetur suo lumine reddat omnibus qui vel virtutis nomen tantum honorant conspicuos et amabiles.

  A011001196 

 Cum ergo non longo multum intervallo, et solo fere quod aiunt Lemano lacu a te cognovissem me abesse, rem quidem tibi non ingratam, mihi vero in posterum [141] longe utilissimam facturum existimaverim si qui præsens nequeo, absens per litteras, commodum aliquando de rebus et dubitationibus theologicis interrogarem, et docentem te per litteras item interdum audirem.

  A011001197 

 In iis Petrus Poncetus, jurisconsultus eruditus sane, et quod ad hæresim spectat etiam Calviniano ministro loci longe doctior.

  A011001198 

 Huic nimirum rationi refellendæ, etiam adhibita Bellarmini opera, satis esse non potui, libris autem in id necessariis hic careo, quod paucos tantum de controverses hujus sæculi, ut fit, mecum attulerim.

  A011001198 

 Rationemque reddebat eorum, Calvino authore, quod relativa illa apud Hebræos sint masculina, vocem autem Hæbraicam qua peccatum exprimitur esse fœmininam.

  A011001199 

 Quodque reliquum est, Deus optimus maximus venerandam tuam canitiem quam diutissime reipublicæ Christianæ servet incolumem; at tu me, quod e vestra Societate jampridem fecit Antonius Possevinus, in humillimum, quæso, et addictissimum servum habeto et filium in Christo..

  A011001231 

 Non enim tu vicissim ignotus es aut obscurus, sed tot rebus bene (ut modestissime loquar) hactenus pro Christo gestis, dictis, scriptis, universis Christi fidelibus innotuisti, ut mirandum non sit eum qui universis toties scripsit Christianis, a multis hoc solum nomine quod Christiani sint, epistolas item accipiat..

  A011001231 

 Quo minus excusatione nunc indigere me reor quod, ignotus et obscurus homuncio, litteras ad te dare non verear.

  A011001231 

 Virtutis quidem ea est præstantia, Pater observandissime, ut quod tu omnium minime ignoras, nullis terrarum aut locorum intervallis impediri possit, quomimis et videatur et eos a quibus possidetur iis etiam reddat ronspicuos et amabiles qui, quamvis quid ipsa sit virtus ignorent, virtutis tamen nomen honorant.

  A011001232 

 Cum ergo non longo admodum intervallo, et solo propemodum quod aiunt Lemanno lacu a te me abesse cognovissem, rem tibi quidem non ingratam, mihi vero in posterum longe utilissimam facturum existimavi, si qui præsens nequeo, familiarius per litteras absens interrogarem, et docentem te per litteras item interdum audirem, pro tua in proximos charitate.

  A011001233 

 Inter rumores bellicos metuunt incolæ ne si iterum Bernensium aut Gebenensium in nos explicentur arma, et non modo ad Ecclesiam redeat aliquis (quod se nunquam facturos pollicentur omnes), sed tantum aures Catholicis theologis dederit, is pessime et crudelissime excipiatur..

  A011001233 

 Princeps cujus tamen authoritate res incæpta, quod aliis rebus sit impeditus, nullam huic rei dat operam.

  A011001234 

 In iis Petrus Poncetus, jurisconsultus eruditus sane, et quod ad hæresim spectat etiam ministro longe doctior.

  A011001235 

 Is autem cum nuper pro libero hominis arbitrio urgerem locum Genes., 4: Sub te erit appetitus ejus, et tu dominaberis illius, objecit referri voces (ejus et illius) ad Abelem; nimirum, dominaberis fratris non peccati; rationemque ex Calvino reddebat quod in Hebreo relativa illa sint masculina, peccatum vero apud Hebræos fœminina voce exprimatur.

  A011001236 

 Quod reliquum est, Deus optimus maximus venerandam canitiem tuam quamdiutissime reipublicæ Christianæ servet incolumem, et tu me, quod e vestra Societate Antonius Possevinus jam pridem fecit, in humillimum habeto servum in Christo et filium..

  A011001291 

 Ac Spondæus quidem quam opportune cum sua recenti præfatione venerit, vel ex eo intelliges quod et Gebennenses et Chablasiani ministelli nihil quod tanto viro tonderent habebant quam eum, in pœnam fractæ fidei, amentatum et furiosum in angulo quodam Galliæ delitescere.

  A011001291 

 Quod ego ne crederem faciebat, tum dicentium authoritas mentiendi, tum quod recenti et insigni petulantia Poncetum a demone crudelissime vexari dicerent iidem, et me nocturnis exorcismis abigendo spiritui immundo operam secretam navare.

  A011001312 

 Nonne bene dixeram, mi Frater, facturum me deinceps ne ullum inter nos audiretur silentium? Cum inter nostros Tononenses vix semel in mense ad te possim scribere, scribo nunc ex paterna Salesiorum casa per [156] Coquinum, eo sane jucundius quod paulo meliora de rebus nostris jam audiverim.

  A011001325 

 Heri namque parum abfuit quin Avullæus cum urbis sindicis, uti vocant, ad concionem palam venirent, quod me de augustissimo Eucharistiæ Sacramento disputaturum audivissent.

  A011001345 

 Quam eo beatiorem ego suspicor futuram, quod videam hæreticis omnibus Genevensibus maxime ingratam esse..

  A011001345 

 Quod autem de Barone nostro scribis, male apud malos qui religionem ferream sequuntur audit, eo vero me nomine angit quod spes quæ differtur affligit animam.

  A011001346 

 Nunc paullo pressius rem cum iis Tononensibus ago, agamque brevi pressissime, ubi quod jampridem meditabar opusculum ad maturitatem qualem meum fert ingenium perduxero, et tu negotium probaveris.

  A011001347 

 At ipse, quod conscientiam rationibus Catholicis concuti sentiat, insequentem fugit Christum Dominum..

  A011001347 

 Interim advocatus de Pres ad me versus quosdam in [162] tuam, quod ipse dixit, laudem misit, ea quantum audivi mente uti ad te quoque, non suo quidem sed meo nomine gratulabundus scilicet, perferre curarem.

  A011001347 

 Tu si separatim, cum ad me scribes, nonnullam de illis versibus amicam facias significationem (ad idem uti fit litterarium), mihi rem tuo genio dignam fecisse videaris; hoc enim argumento, quod sæpius jam cum eo feci, Mot Dei admonebo.

  A011001367 

 Accepi tandem breviores illas tuas cum Possevini nostri libro et litteris; nihilo sane longiores redditurus, quod concionibus crastinis texendis tempus instet.

  A011001368 

 Quod tua limandum erit, si placet, opera, ut me deinceps eo vehementius reformident ministri quod me tuo pugnare Marte certius cognoscent..

  A011001369 

 Bene vale, Frater suavissime, et me, quod facis, ama Christumque imprimis habeto, cum clarissima universa familia, propitium ac Servatorem..

  A011001448 

 Habes sane, fateor, suavissime Frater, quod de me conqueraris qui hoc anno a me nihil litterarum accepisti; habeo vero quod de anno hoc conquerar qui tot me cursitationibus initio torsit ac contorsit ut nullibi secundum propemodum diem quiescere licuerit.

  A011001448 

 Martinengius [176] quidem cum ad Divæ Catharinæ arcem venturus speraretur, nostrorum precibus adactus sum ut partim nocturno, partim diurno itinere ad condictum locum et diem, negotiorum quorumdam pro clericis cum eo tractandorum gratia, [me conferrem;] cumque mœnia Gebenensia mane lamberemus, didici te inde [aurora] ejus diei discessisse, quo mecum longe durius actum existimavi quod tam parvo temporis intervallo disjungeremur, ac ut fieri solet, veluti præcurrentem consequuturus, ad multam usque noctem iter feci; sed frustra, nam ut, si tamen factu possibile foret, desiderium quo crucior fruendi te acueres, mihi ejus ingenium imitatus videbaris, quæ fugiebat « ad salices sed » se cupiebat « ante videri.

  A011001449 

 At me nunc nulla potest diutius continere modestia quin tibi paullulum succenseam, quem cum toties serio dicentem audiverim summopere optare te nomen tuum ab ore et aure principum quam longissime abesse, te [178] jam lætitiam de eo maximam capere videam quod magnifice Principem nostrum de me passim et sentire et loqui cognoveris.

  A011001449 

 Ego vero, mi Frater, quod postea dicis, Genandi nostri fœlicitati invidere, vel potius deinceps niti non invidere, beatius semper existimavi.

  A011001449 

 Quod si stationem inferiorem navicula nostra sortiatur, portum tamen teneat secura; ne si velificationi velit incumbere, fiat tempestas magna, ita ut operiatur fluctibus..

  A011001450 

 Quod autem attinet ad prioratus, prior ratus sum egomet nihil ad me spectare; hoc autem ad me spectat uti Chaventius, qui a secretis est Principis, ingratum me non existimet.

  A011001451 

 Duodecimum Conjecturarum librum, mihi quod ais inscriptum, videre non minus cupio quam soleant alii amicorum liberos legitimos; et quod duodecimus sit, universitate numerorum quam universam totius amicitiæ summam inter nos esse commonstrabit, quod nihil mihi gloriosius.

  A011001571 

 Crastinus enim hic et semper crastinus Principis adventus, quod crastinum etiam tandiu faciat hujus nostri Christiani negotii eventum hodiernum, mihi jampridem excitat animi dolorem..

  A011001571 

 Quam verum spem quæ differtur animam affligere, et certius ex Sacro Codice cognoveram, et nunc quod peccata mea meruerunt, in causa propria durius experior.

  A011001575 

 Quod enim optamus credimus..

  A011001575 

 et accedit, Frater suavissime? Videndi te ingens, ut par [193] est, et me apud te de mora in scribendo purgandi desiderium [erat] quod litteris nulla possum ex parte explere; nec otium quidem affuit, nec tabellarius; dicam candide, nec etiam animus, cum singulis propemodum momentis profectioni intenderem.

  A011001576 

 Si venerit Princeps, ad te propero quamprimum; si, quod Deus avertat, non venerit, non committam quin ad te quoque, si qua fieri possit, ex itinere omnino divertam; namque ecquid in animo habeat, quando per litteras nequeo, coram extorquere in nomine Domini decrevi.

  A011001577 

 Itaque, suavissime Frater, me quod facis plurimum [194] ama, et bene vale cum clarissima familia tua, quam plurimum salvere cupio, Christumque habeto propitium.

  A011001652 

 Est confidentia quoniam canis vivens melior est leone mortuo; quia viventes sciunt quod moriantur et mortui nesciunt quicquam, etc. Quia supra dixerat cor filiorum hominum impleri malitia et procacitate, et post hæc omnia morte finiri, nunc eadem complet, et repetit: donec vivunt homines eos posse fieri justos, post mortem vero nullam boni operis dari occasionem.

  A011001652 

 Quare? Quia viventes, metu mortis, possunt bona opera perpetrare; mortui vero nihil valent ad id adjicere quod semel secum tulere de vita, et oblivione obvoluta sunt omnia; juxta illud quod in Psalmo scriptum est: Oblivioni datus sum tamquam mortuus a corde.

  A011001652 

 Sed et dilectio eorum et odium et æmulatio, et omne quod in seculo habere potuerunt, mortis finitur adventu; nec juste quippe possunt agere nec peccare, nec virtutes adjicere nec vitia..

  A011001653 

 Licet quidam huic expositioni contradicant, asserentes etiam post interitum excrescere nos posse et decrescere, et in eo quod nunc ait: Et pars non erit eis adhuc in seculo, in omni quod factum est sub sole, ita intelligunt ut dicant eos in hoc seculo, et sub hoc sole quem nos cernimus, nullam habere communionem, habere vero sub alio seculo (de quo Salvator ait: Non sum ego de hoc mundo ) et sub sole justitiæ; et non excludi opinationem quæ contendit, postquam de hoc seculo migraverimus, et offendere posse creaturas rationales et promereri.

  A011001654 

 Perspicuum est autem quod et pars eorum non est in sæculo; non enim possunt dicere: Pars mea Dominus.

  A011001725 

 Nunc vero in profectionis articulo, quod a mora non potui, ab ipso discessu otium hoc scribendi quale quale est expressi..

  A011001728 

 Incæperam bene sperare, sed de bello audio nescio quid quod meæ spei negotium facessit.

  A011001730 

 Bene vale, Frater suavissime, et me quod facis ama.

  A011001815 

 Et quidem si, quod Deo adspirante futurum speramus, iis in locis Christus, inter sacros Natalibus suis dies velut repuerascens, paucosque quos habet hic fideles, iterum tandem aliquando nascatur, certissimum mihi est te primum universa de re admonere, tum vero testem oculatum advocare.

  A011001815 

 Quod optatissimum mihi fuerat, suavissime Frater, accepi nudius tertius tuas litteras, incolumitatis tuæ testes, eo etiam vel maxime jucundas quod de tuo ad nos adventu aliquam injiciant conjecturam; ut enim in maximis desideriis fieri solet, etiam levissimum rei gerendæ indicium spei certissimæ vices sustinet.

  A011001815 

 Quod si urbanorum pastorum colloquia cum [217] rusticanorum societate non facile commutaveris, at saltem te cum Orientalibus Dynastis venturum expectabimus.

  A011002208 

 Cum anno præterito de Bezæ, primarii inter Calvinianos hæretici, ad Ecclesiam Catholicam reditu ac conversione, tum Pater Spiritus Balmensis, ex Ordine Cappuccinorum concionator, tum ego ipse quoque, non [268] levibus multorum permoti sermonibus, bene sperare cœpissemus, ne in re tam optata aut industria nostra aut adminicula cætera desiderarentur, ita inter nos convenit, uti nimirum ille quidem, qui ad Capitulum, quod vocant, generale sui Ordinis, Romæ indictum, properabat, de re tota cum Beatitudinis Vestras clementia coram dissereret, peteretque ne redeunti hæresiarchæ (si videlicet rumorem sequatur eventus) Apostolica desit providentia.

  A011002210 

 Hæc ita fusius Beatitudini Suæ exhibere sum ausus, quod non sim nescius quam fidei ac disciplinæ [271] Christianæ instaurandæ Clementia Sua libenter animum adjiciat, et absentia (quæ hujus mortalitatis est conditio) non nisi per præsentes cognosci possint..

  A011002210 

 Verum, quando per tantam benignitatem licet, committendum non existimo quin dicam passim finitimos undequaque Genevensium populos, hactenus hæreticos, ballivagiorum ut loquuntur de Gex et Gaillard, restitutionem fidei reique Catholicæ infimis postulare precibus, quo deinceps Catholice vivere queant; atque plurimorum [270] inter eos quotidianam audivi quærimoniam quod Catholici cum sint, ritu tamen Catholico vivere Reipublicæ Genevensis tirannide prohibeantur, cum alioquin ea Respublica non suo, sed Francorum Regis Christianissimi nomine in ejusmodi populos violentum illud exerceat imperium; neque probabile sit ejus tyrannidis qua Catholicorum conscientiæ opprimantur conscium esse Regem, qui nuperrime tanta contentione Catholicam communionem expetivit.

  A011002246 

 Cum anno præterito de Theodori Bezæ, primarii inter Calvinianos hæretici, ad Ecclesiam Catholicam reditu et conversione, tum Pater Spiritus Balmensis, ex Ordine Cappuccinorum, insignis et probitate et doctrina concionator, tum etiam ego ipse, multorum non levibus permoti sermonibus, bene sperare cœpissemus, ne in re tam desideranda aut industria nostra aut adminicula cœtera desiderarentur, ita inter nos conventum fuit, uti scilicet ille quidem, qui per ea tempora ad Capitulum, quod vocant, generale sui Ordinis, Romæ indictum, properabat, de re tota coram Beatitudine Tua dissereret, peteretque ne (si rumorem sequatur eventus) redeunti hæresiarchæ Apostolica providentia desit.

  A011002248 

 Meum vero de homine illo judicium est, si paulo frequentior, tutior ac commodior ad ejus colloquia pateret accessus, forsitan fore ut reducatur ad caulas Domini; sed præcipue si, quod speramus, Beatitudine Tua annuente, [273] Genevæ instituatur cum ministris disputatio.

  A011002249 

 Hæc ita, Beatissime Pater, fusius explicare sum ausus, quod non sim nescius quam fidei ac disciplinæ Christianæ instaurando Clementia Tua libenter incumbat, et absentia nonnisi per præsentes possit cognoscere..

  A011002828 

 Accepi litteras, quas ad me postridie Assumptionis Beatæ Virginis dedisti, incredibili cum animi mei voluptate, quod ex iis non mediocrem in te erga Deum pietatem et erga nos benevolentiam perspexerim, cum hanc precum nostrarum destinatam celebritatem, non tuis tantum sed etiam populi cui præes precibus cumulasse significas, eam utique, si res tulisset, tua præsentia exornaturus.

  A011002945 

 Quæ omnia hic, quem ad Beatitudinis Vestræ pedes supplicem destinamus, fusius facillime exponet, quod omnibus rerum harum successibus interfuerit..

  A011003024 

 Sic enim præfari lubet, non quomodo plerique solent, qui cùm primùm eos quos numquam viderint aut coràm aut per literas salutant, ab excusationibus initium sumunt, ac si vel suspecta minusque laudabilis videri possit honesta illa ineundæ amicitiæ provocatio, vel in eo quod per se honestum atque laudabile sit exequendo, aliam quàm debiti officii rationem exquiri constareve oporteat..

  A011003026 

 Nam quod iis usu venire solet qui longiore absentis aut defuncti alicujus desiderio torquentur, ut ea demùm ratione recreari se sentiant, si non solum amici memoriam diligenter et religiosè, ut par est, colant, sed etiam exactissima naturæ imitatione, quantùm arte effingi potest, ejus quasi præsentis imaginem oculis suis intuendam objiciant, id ipsum nobis, quotquot ad virtutem contendimus, faciendum existimo; ut quoniam admirabilem ejus pulchritudinem, qualis quantaque est, ne animi quidem cogitatione assequi possumus, eos saltem nobis ad amandum et imitandum proponamus in quibus vivam illa sui effigiem elegantioribus et aptioribus, ut ita dicam, coloribus depinxerit.

  A011003027 

 Ego sanè, quamquam id mihi semper enitendum credidi, ut boni cujusque amicitiam quibus possem officiis et obsequiis promerêrer, nihil tamen facio libentiùs quàm ut totum me, quantulus sum, iis dedam ultroque voveam quos mihi persuadeo sic natos et educatos esse ut ab iis consilii, doctrinæ et, quod in re ardua laboranti præcipuum est, boni exempli adjumenta comparare possim..

  A011003028 

 Non quod non sis tu tibi ipsi mihique testis optimus, nisi tua te fallit modestia, majorem tibi laudem deberi quàm ex commendatione mea possit accedere; sed quia minus fortassis credibile tibi futurum sit tale jam meum de te judicium esse quale esse deberet, si mihi tam perspecta probataque foret virtus tua quàm frequentissimis omnium quos de te loquentes audio sermonibus est commendata.

  A011003029 

 Itaque quod superest, ne longiori epistola fiât importuna salutatio, rogo te et, si pateris, etiam atque etiam peto, ut hanc perexiguam quidem, sed promptissimam et liberalem singularis meæ erga te voluntatis significationem sic excipias, tanquam ab eo profectam à quo omnia devotissimi et amicissimi hominis officia, non tam expectare debeas quàm pro jure et arbitriotuo, quoties videbitur, vindicare..

  A011003045 

 Quo nomine non solùm mirabiliter gaudeo, sed etiam, si tua causa id facis, ut facere debes, et tibi et jurisprudentiæ gratulor: tibi, cui amplissimam gloriæ messem ex eo consilio paratam esse prospicio; jurisprudentiæ, quam mira ingenii tui felicitate ornatam maxime et illustratam iri confido si, quod facturum te non dubito, ad eam sic voles incumbere ut quæ te prior disciplinæ suæ alumnum habuit, ejus laudem cum tua putes esse conjunctam.

  A011003046 

 Utcumque verô sit, est quôd quantas possum tibi referam gratias, qui meis sive precibus sive consiliis tantùm indulgere te profitearis ut studiorum tuorum legem ex arbitrio meo non solùm instituere, quod esset facilius, sed etiam institutam et compositam immutare non recuses.

  A011003054 

 Non te hortor ad vanam illam gloriam, quam à te tantùm abesse scio quantùm à Christiano pioque viro, ad veram gloriam nato, abesse debeat, quæque, etiamsi ex hominum existimatione aucupanda esset, sequi tamen, non appeti deberet: sed hoc unum contendo, nihil esse quod tu, vel tua vel mea vel denique publicæ utilitatis causa, libentiùs concedere et præstare debeas; quo magis mihi sperandum est, non commissurum te uti minorem dignitatis tuæ quàm voluntatis rationem habuisse videaris....

  A011003065 

 Mihi verò jam longior ista cessatio videbatur; neque tamen tam eo nomine molesta quùd nullas ad me literas mitteres (quamquarn hoc ipsum esset molestissimum, nisi vel ex eo maxime cognoscerem quod malo, gravioribus te intentum studiis ocio minùs abundare) quàm quia subvereri inciperem ne quid adversi vel tuæ valetudini accidisset vel meis literis, quas Octobri superiore, cùm apud Sebusianos meos feriarer, binas ad te longissimasque exararam.

  A011003066 

 Utrumque sane quàm fuit, ut esse debuit, jucundissimum, sed hoc mihi ad plenam defuit voluptatem quòd de prioribus meis literis intelligere nihil potui; quæ si aut interceptæ essent, aut, quod vix credo, deperditas, ferrem equidem gravissimè, et eo penè animi affectu quo ferre soleo illa ipsa quæ ad publicam jacturam pertinent..

  A011003085 

 Quando tamen ita res fert, volo ego mihi quoque ipsi illudere, et in longioris augurium felicitatis accipere si te in anni principio quàm si in fine videbo; quamquam si quæ mihi, quod nondum despero, ad te citiùs convolandi nascetur occasio, non ero tam superstitiosus ut non malim incipere à fine: quod prudentiores, ex vulgari sapientiæ præcepto, scis facere debere.

  A011003086 

 Nihil enim est quod commodius facere possis, ut dulcissimæ consuetudinis tuæ suavitatem, quam toto animo jam amplector et deosculor, etiam desiderando sentiam, præsertim cùm excellens quoddam argumentum illud fore necesse sit, si tu minus bonum istud vocas quod posterioribus his tuis literis causam dedit, nisi fortè ad id respicis quod litium odio et execratione, ut arbitror, inverecundus tibi et importunus videare, si pro inverecundo et importuno isto litigantium hominum genere me interpelles..

  A011003087 

 Quod si ita est, patere, obsecro, me in hoc uno à te dissentire: non quoniam ea me ratio litigatoribus asquiorem faciat, quòd inter eos et in mediis litium anfractibus assiduè versari me sit necesse (tantò magis enim odisse deberem, cùm vel pulcherrimarum rerum oblectatio satietate sordescat), sed quia multùm iis debere me sentiam qui, ut mihi per te commendentur, literas ad me tuas deferre volent.

  A011003089 

 Sunt enim nonnulla quæ vel à severissimo judice amicus flagitare honestè ac pro suo jure possit, quale illud imprimis ut bonam amico causam judex optet; quod ipsum non parvi momenti est ad impetrandum ut, si revera sit bona, [378] defendatur pertinaciùs, nec tam facilè per imperitiam aut timiditatem deseratur.

  A011003110 

 Illa enim me ratio consolatur quæ tibi per modestiam tuam fortasse minùs perspecta est: quòd ad functionem istam probè capessendam dignitatis tantùm adferas quantum humanæ condicionis imbecillitas patiatur, nec quicquam causæ sit cur in eo officio, quod tibi cum tot sanctissimis viris commune esse voluit idem ille Deus optimus maximus quem tu ut debes suspicis et vereris, prascipua quadam solicitudine angi velis; nisi fortè hominem te natum pudet, cui nec satis esset humanam condicionem cum angelica commutasse ut tanto muneri obeundo sufficere (quomodo theologos tuos loqui audio) ex condigno posses..

  A011003111 

 Est omnino, ut scis, Divinæ Majestatis hoc proprium, ut tum maximè amari se intelligat cùm timetur, agatque nobiscum tam liberaliter, ne dicam humaniter, ut timorem nostrum pro amore habeat et, quod est consequens, humilitatem pro dignitate.

  A011003113 

 Ac sanè quid esse potest quod te tantopere debeat conturbare? An humanæ naturæ infirmitas? An non verò et hominem te nasci Deus voluit et homines illos esse per quos juge illud tremendumque sacrificium offerretur? An ergo indignitas tua cum sacerdotii dignitate collata? At hoc ipso dignum te facis quod indignum esse agnoscis, nec tuæ est pietatis tam inverecunda verecundia obsistere ne quò te Deus vocat trahitque ultrò evehi patiare.

  A011003114 

 Quare cùm ad istam omnium optimam vitæ rationem sis vocatus, tanquam Aaron, in eoque proprium habeas conscientiæ tuæ testimonium (taceo enim, quod sciunt omnes qui te norunt, quot quantisque difficultatibus impediri poteras ne tam sanctum institutum susciperes aut in suscepto eo perstares nisi te solus divini amoris ardor inflammasset), quid aliud optandum tibi aut faciendum restabat nisi ut vero nostro Aaroni sacerdotem te exhiberes secundum ordinem Melchisedech?.

  A011003115 

 At ridiculus planè sum qui theologum ago, leviaque hæc mitto ad te cui longè preciosiora domi nascuntur; quamquam ut ineptire audeam cogis tu qui, in tanta celestium beneficiorum abundantia quantam tibi jam obtigisse credendum est, non solùm participem me habere vis consiliorum tuorum et, quod amicius est, intimiorum (sic) affectuum, verum etiam adjutore met quasi consolatorem.

  A011003115 

 Igitur, quod facere et possum et debeo, non te hortabor ad istam dignitatem sic tuendam tractandamque ut appareat dignitatis functionem tibi cum multis communem esse functionis verò dignitatem cum paucis (neque enim tu is es qui moneri aut excitari debeas), sed illum ipsum Christum qui sacrificator tecum erit supplex orabo, ut qui tam sancti propositi autor fuit idem sit et adjutor perpetuus et remunerator, tantæque pietatis fructus in dies tibi præstet uberiores et cumulatiores, in annos longissimos sola æternitatis commutatione finiendos..

  A011003115 

 In quo etsi nihil me præstare posse sentio quod vel tua erga Deum pietate vel mea in te voluntate dignum videri debeat, putavi tamen faciendum uti quantum in me esset animum tibi declararem meum, ut intelligeres [381] si quantum tibi me hoc nomine pro tanta benevolentiæ significatione debere agnosco, tantundem referre possem non magis voluntatem mihi quàm facultatem defuturam.

  A011003116 

 Quod si accidet, non tantùm in felicitatis tuæ partem venisse me putabo, verùm etiam pro animorum nostrorum conjunctione felicitatem tuam quanta tota erit in me transfudisse si non invidebis.

  A011003136 

 De Tullianorum negotio quod habes, gratiam facis tu liberaliter, qui in beneficiorum loco ponis officia quæ à me sine scelere prætermitti non potuerunt.

  A011003136 

 In Millierei causa feci quod impræsentiarum fieri potuit, curaboque in cæteris omnibus ut commendationis tuæ memoriam sentiat apud me manere alta mente repostam..

  A011003177 

 Nebulones istos Deus malè perdat si diutiùs in tenebris versabuntur, quarum fugandarum gratia lux mihi mea erepta est! Quamquam id ipsum est quod me maximè consolatur, quòd de præclaris tuis conatibus tam benè spero quàm qui optimè, nec dubito quin tuam et industriam et diligentiam, sed præcipuè pietatem, Deus optimus maximus sit fortunaturus..

  A011003198 

 Nequedum habui, Frater charissime, cui poterim literas ad te dare neque occurrebat ferè quod scriberem.

  A011003199 

 Itaque, sic plerosque omnes affectos video: ut si feliciter res cedet, laudatores habiturus sis etiam improbos et perditos viros, non laudandi tui studio vel impetu elatos, quod esset infamiæ proximum, sed virtutis veritatisque viribus fractos; sin, quod abominor, aliter eveniet, boni sanè conatum laudabunt nec nisi hæreticorum insaniam accusabunt, pessimi temeritati tribuent quòd industriæ potiùs et charitati Christianæ acceptum ferre deberent: omnes planè fatebuntur, neque animum tibi defuisse ad audendam rem maximam neque ingenium ad agendam, sed seculi potiùs felicitatem ad peragendam.

  A011003201 

 Quid tamen hactenus profeceris, aut in posterum profici posse speres, vellem jam ex tuis literis intellexisse; gratissimum erit si quod tuo commodo facere poteris nonnihil ad me de eo rescribes; versor enim in maxima animi, non solùm anxietate sed etiam perturbatione, non tam quòd hinc absis, quàm quia tibi adesse non possim, tecumque et diligentiæ et periculi societatem inire, ne alioqui leoninam contraxisse videar, si nulla laboris et incommodi parte suscepta laudis tuæ particeps fieri velim..

  A011003221 

 Secundum est quod scire te mea refert.

  A011003222 

 Tertium est quod te scire volo.

  A011003223 

 Vale enim non dicam, ut agendum aliquid supersit quod me huc proximo quoque tempore reducem faciat.

  A011003225 

 Dixi tandem videri mihi totam rem istam tui esse debere consilii et judicii, ut si nihil istic profici posse [388] videres, majorem salutis tuæ paternique desiderii quàm tuæ laudis rationem haberes (neque enim dubito quin ex conatibus istis, tametsi, quod abominor, irriti forent, eo major tibi laudis materia paretur quo longiores erunt et, ut ita dicam, quando tibi cum obstinatissimis res est, obstinatiores), sin verò benè sperares, non committeres ut ex præcipuis laboribus et victoriis tuis successori tuo, quisquis ille futurus sit, triumphus quæreretur, sicut etiam quod te magis ut scio movebit, ut tanti momenti res prosperè inchoata successoris tui sive inscitia sive minùs felici industria concideret..

  A011003269 

 Etsi namque subverebar ne qua temporis prorogatio et desiderio meo et labori tuo accederet, malebamque te ubivis gentium quàm inter perditos et desperatos istos helluones vivere, tamen non dubitabam quin si quid aut jam proficeres, aut longiore molestia profici posse sperares, nihil tibi adeò durum aut difficile videretur quod non facilè concoqueres, ne tam præclari instituti te umquam pœniteret..

  A011003269 

 Occurrebat enim quod de Attilio Regulo apud Pomponium nostrum quodam loco legere memineram, cùm à Carthaginensibus Romam missus esset, non visum eum postliminio rediisse, quia dixerat se reversurum nec animam habuerat Romæ remanendi.

  A011003272 

 De me nihil est quod scire te putem oportere.

  A011003295 

 Id enim occurrit quod prudentibus nostris placere scis: pure promissum videri quod sub conditione omnimodè extitura promittitur..

  A011003316 

 Itaque noli quærere quanta me voluptate perfuderint; nam cùm toto isto novendio mihi in mentem veniret illius (illud?) temporis quod Necii, annus unus est, tam suaviter tecum transegeram, nec facilè ferrem, auctis tantoperè amandi tui rationibus, præreptum mihi usum dulcissimæ consuetudinis tuæ, commodissima fuit ea consolatio quam literæ tuæ attulerunt, in quibus utinam oris istius castissimi oculorumque quos semper in oculis fero vivam imaginem tam benè expressisses, quàm expressisti præclarè magnitudinem animi studiique in te mei!.

  A011003317 

 Neque verò quotquot sumus tui in Christo confratres, aut potiùs filii, quoties convenimus, desistimus, quantùm votis precibusque possumus, Deo supplicare, ut tam fortunata initia feliciore in dies progressu augeat, tandemque optatissimo fine compleat; quod ita venturum sperant omnes, neque dubitare possunt, qui pietatem tuam et ad maxima quæque peragenda faciliùs quàm audenda præstantem proclivemque industriam perspectam habent.

  A011003339 

 An non autem tibi nescio quo fato factum videtur, quod eodem tempore typographo quoque nostro charta defuit, ne poëticas illas meas Meditationes adhuc excudere potuerit? Id tamen propediem facturum se pollicetur, et ut faciat quantum possum urgeo, non tam quòd meæ sint, quàm quòd tibi jampridem nuncupatæ.

  A011003359 

 Ex quibus et ex Servetani sermonibus cognovi te et optimè valere, quod fuit præcipuum, et absentis mei præsentem memoriam, de quo dubitare non poteram, constantissimè retinere.

  A011003381 

 Eram apud Sebusianos meos, et cum Guichardo nostro, viro (quod te scire arbitror) nunc prorsùs militari, ut tempori nihil nisi bella et classicum resonanti magis quàm genio meo inservirem,.

  A011003388 

 Fero licet ista minùs æquo fortasse quàm deceret, tamen satis erecto animo; non quòd ad eum sapientiæ gradum pervenerim quem tu mihi ob oculos ponis (nimirùm, ut astutè quidem sed benevolè mihi imponas, ne cunctari possem quin talem me præstare debeam qualem me tibi videri fingis), sed quia [399] nihil tam durum aut calamitosum accidere potuit quod non jam inde à multis annis eventurum præviderim, quòdque ridendus mihi ipsi videar magis quàm miserendus, si in tantis totius reipublicæ calamitatibus, cùm in eadem sim navi in qua cæteri, præcipua quadam immunitate vitæque conditione gaudere velim..

  A011003389 

 Et nihil me æquè ac illud confirmat, quòd quoties de te cogito (facio autem ferè assiduè), agnosco indignum fore me quem tu fraterno amore prosequi deberes, si ab ea desciscerem animi magnitudine quam in te admirabilem et propemodùm singularem, non modo vultu et oratione præ te fers, quod tibi cùm multis commune est, sed etiam, quod paucis contigit, facto ipso totaque institutæ vitæ ratione testaris..

  A011003390 

 Idque me tuo etiam exemplo, quod mihi instar omnium est ut esse debet, facere certò scio.

  A011003390 

 Quàm, putas, animo meo hæret hærebitque semper, quod te nuper cùm una essemus dicere memini, cùm quidam ad te retulissent me, levissimo implicitum morbo, graviore quàm par fuerat mortis metu cruciatum fuisse, id te de eo qui se fratrem tuum diceret et gloriaretur non temerè credere potuisse! Nam qui, te potissimùm magistro, didicerit mortem non pertimescere, quam ego nunquam sanè pertimescendam existimavi, an non multò stultior sit, si iis rebus moveatur quæ non aliam ob causam acerbæ videri possint quàm quia mortem, vel quod adhuc insanius fuerit, vitam quoque ipsam reddere soleant acerbiorem? Sed tamen facere non possum quin me communes miseriæ conturbent, quibus non valdè affici vereor ne inhumani potiùs quàm constantis hominis esse videretur.

  A011003392 

 Non possis credere quàm id me malè torqueat, pro arctissima quæ inter nos, non tantùm dignitatis et ordinis, sed etiam, quod primum est, animorum conjunctione.

  A011003412 

 Mihi sanè non parvi momenti esse videtur quod de Ponceto recuperato scribis; fuit enim ille hucusque præcipui, ut audio, inter hæreticos nominis pro ea qua præstat juris nostri rerumque agendarum scientia, ut liceat sperare non defuturos permultos qui exempli authoritate movebuntur, ut ratione tandem vinci se patiantur.

  A011003412 

 Sed de hoc audio nescio quid quod mihi bilem movet et stomachum facit; verùm ipse viderit..

  A011003413 

 Quando rediturus sit, planè adhuc in incerto est, etsi Bonaldus ille noster, cui tuas ad se et ad Possevinum literas reddidi, sperat non diutiùs abfuturum, quod ex ejus rescriptione commodiùs cognosces..

  A011003414 

 Ubi verò redierit, si nihil intercessit quod consilii mutandi causam præbeat, hoc possim confirmare facturum eum ut ad te quàm citò advolet; quamquam multò gratius mihi fuerit si pro sua gravitate hanc tibi ad se, ut æquius est, veniendi necessitatem imponet, ut quod per me, ut video, impetrare abs te vix possem, per eum assequerer cui nihil tu denegare magis possis quàm debeas.

  A011003416 

 Hic ego finem facerem (sum enim meo more jam longior, sed consultò, ut hoc habeas diuturnioris meæ, licet inculpatæ cessationis fœnus), nisi quod tu de Patre Cherubino posterioribus literis adscripsisti cogeret me ut de tam propensa tanti viri erga te voluntate, tamque pio officio testata, tibi gratularer.

  A011003416 

 Pervenerat ad nos superiore mense nec varius nec inconstans rumor, defunctum apud Salinates virum clarissimum; hoc solo incertus, quòd alii ferro hostium, alii veneno inter pocula propinato necatum mentiebantur; mirus ex eo stupor dolorque optimorum omnium animos occupaverat, me verò, licet non sim ex optimis, tantò gravior quantò major jactura fuisset mea, defuncto illo cujus probitate et summo in me studio possim aliquando, si non optimus, quod propemodùm despero, saltem bonus fieri, aut minus malus quàm sim.

  A011003435 

 Ad priores vix habeo quid respondeam; namque de Guichardo nostro, si repetam liberatum eum à latronibus, casumque illum moderatè, ut debuit, pertulisse, nihil novi dixerim, nisi quòd suis ille ad me literis idipsum testatus est, quod ego ex hominis moribus mihi perspectissimis jam satis per me conjiciebam, quorum testimonium mihi multò certiùs est quàm literarum..

  A011003437 

 De libello meo, quem tibi aliisque multis exemplo tuo tantoperè probari video, quid rursus dicam, aut novas habeam gratias? Vetus jam istud beneficium tuum est, quod ego sic accipio ut quasi nihil dùm præstiterim, majus quidpiam à te expectari, et à me plura præstari debere intelligam; quæ si voto et animo meo respondebunt, possis tu faciliùs et lubentiùs tua agnoscere quàm hæc leviora quæ tu tanta contentione mea esse defendis, ne quid de tuis laudibus detrahatur.

  A011003438 

 Venio ad posteriores tuas literas, in quibus jucundissimum illud fuit quòd te video nihil de pristina ista animi alacritate remittere, nihilque non tentare ut, si (quod abominor) minùs feliciter res succedet, ea sola tibi culpa objici possit quòd plus animi et ingenii [404] habueris ad audendum, quàm ii omnes, quorum hac parte præcipua authoritas est, voluntatis ad adjuvandum..

  A011003439 

 Habebis tuæ fortitudinis virtutisque, non modò testes sed etiam admiratores, eos ipsos quos fautores habere, ut decebat, non potuisti; Deum verò optimum maximum retributorem, qui laborum tuorum æstimationem non ex perceptis fructibus, sed ex iis qui percipi potuerunt et debuerunt pro pietate sua initurus est: quamquam vix mihi in animum cadere potest ut de tam piis et, quod præcipuum est, pie habitis conatibus desperandum putem..

  A011003439 

 Sed illud sanè molestissimum est quod conquereris, nec immerito, tam frigide tantam rem ab ipsis tractari, qui tam præclaros conatus tuos et modis et artibus omnibus fovere deberent.

  A011003462 

 Quòd verò tam opportune Spondæus advenerit, non tantùm tibi, sed etiam mihi summoperè gratulor; nihil enim est quod feram molestiùs quàm, cùm nebulones istos audio de suis ineptiis tam magnificè sentire et gloriari, de nostris verò nostrorumque egregiis meritis tam audacter et impudenter mentiri..

  A011003464 

 Id unum nobis benè cedit, quòd cùm nihil sit in tanta rerum omnium perturbatione quod non ducat ad desperationem, de omnibus tamen benè et in dies meliùs ac meliùs sperare non desinimus; sed cedet multò faciliùs si, quòd tecum precari faciliùs est quàm ominari, una cum Elia illo tuo per turbinem in Cœlum rapimur..

  A011003508 

 Non est quod ex me nunc, mi Frater, aut longas aut suaves literas expectes, adeò me conturbat repentinus sic obitus Baronis nostri Hermanciani, sivè privatam jacturam meam considero sivè totius reipublicæ nostræ causam, quæ tot jam adversis casibus cladibusque miserè conflictatam spes erat maxima, hujus potissimùm viri opera vehementique pacis studio quo flagrabat, restitui posse et recreari.

  A011003529 

 Non minùs ex Avullæi, tandem nostri, sermonibus quàm ex literis tuis, mi Frater, cognovi quod maximè cupiebam, præclarè illum de religione sentire nec magis quidquam in votis habere quàm [411] ut publicè id testatum faciat.

  A011003530 

 Itaque noli quærere quàm alacriter utroque ut jubebas amplexu hominem sim complexus, quamquam in eo mihi minus satisfecerit quod visus est publicam conversionis suæ significationem nescio qua majoris boni spe in ulteriorem diem differre velle.

  A011003532 

 Benè vale, Frater suavissime, et quod felix faustumque sit ad me scribe.

  A011003549 

 Acceptis uno die binis à te, mi Frater, literis, expertus sum, quod jam sæpe anteà, numquam te minùs negligentem esse quàm cùm negligens videris.

  A011003550 

 Nunc mihi planè satisfactum est iis literis quibus ad omnia mearum capita tam diligenter et accuratè respondisti, nisi quod subticuisti (dolone bono an malo non ausim dicere), quod maximè significare debueras, quodque ex Chaventio cùm ei tuas darem intellexi, habere te nunc Principis nostri, non voluntatem solùm, quæ tibi numquam defuit, sed eam quæ tamdiu desiderata et expectata est subscriptionem.

  A011003552 

 De Centuria mea faciam quod suades et scribis.

  A011003552 

 De pecunia curavi quod petis ut humanissimæ creditrici meæ satisfiat, duplici in eam rem exquisita ratione, ut si una deesset, altera succederet.

  A011003552 

 Si, quod abominor, neutra succedet, curabo artibus omnibus ne illam collati in me beneficii, te verò præstiti amicissimè officii pœnitere possit.

  A011003572 

 Scripsissem ad te, mi Frater, diligentiùs, si de Serenissimi Ducis nostri adventu, de quo te scio potissimùm laborare, certi quid et explorati habuissem; sed fuerunt omnia in hunc usque diem adeò incerta et in utrumque eventum titubantia, ne dicam penè deplorata, ut nihil scribendum occurreret quod levandi et consolandi tui causa scirè te mea interesset.

  A011003572 

 Tu, quod facturum te promittis, si et Principem et nos amas, fac ut venias; multum tibi ex loci et temporis opportunitate auxilii præsidiique accesserit ad ista quæ solo Deo optimo maximo auspice tam feliciter instituisti, et commodè et honorificè peragenda..

  A011003573 

 De Avullæo nostro doleo mirum in modum quod longioribus eum sermonibus tenere, ut sperabam et cupiebam, non potuerim.

  A011003573 

 Literas à te nullas mihi reddidit; itaque quas Necii dixeras ad me scripsisse video interceptas, feroque, ut debeo, molestissimè; etsi fuit illud multo jucundius te videre, tanta præsertim videndi mei cupiditate incitatum, ni puderet magis quod mea causa tam grave et noctis et itineris incommodum suscepisses.

  A011003574 

 Si ocium erit, scribe; at etiam si ocium non erit, quod tamen sine ocio facere potes, me ama; et vale, mi Frater, iterum atque iterum suavissime, iterùm atque iterum vale..

  A011004177 

 Narravit Nobis vir religiosus Frater Spiritus, ex Ordine Capucinorum, verbi Dei concionator, de tua pietate et zelo divini honoris, quod pergratum Nobis accidit.

  A011004192 

 Speramus enim quod labor tuus non erit inanis in Domino..

  A011004192 

 Tuam, Fili, diligentiam et sedulitatem in Domino commendamus, et quamvis ea res, cujus felicem exitum valde optavimus, non mediocrem, ut scribis, difficultatem habeat, quia tamen Dei opus est, cujus gloriam quærimus et cujus misericordia atque auxilio nitimur, te propterea magnopere hortamur ne eam curam deseras, neve cesses quod semel inchoasti, Dei adjutrice gratia, urgere.

  A011004193 

 Quod ad populos illos attinet, quos Catholicæ religionis restitutionem avide expetere significas id quidem perjucundum Nobis accidit ut ea de re scribamus in eam sententiam quam res postulat et tu admones.

  A011004193 

 Tu interea quod potes præsta, Deo juvante; et Nos tibi paterne benedicimus..


12-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XII-Vol.2-Lettres.html
  A012001318 

 At vero (quæ est horum temporum injuria!) vix quidquam tandem post multam tam sancti negotii jactationem consecuti sumus, præterquam quod tribus in locis nobis religionis Catholicæ mysteria peragere liberum est, addito in id pro sacerdotibus nostris annuo commeatu.

  A012001318 

 Quod autem ad caetera spectat, Rex ipsemet duram temporum conditionem objecit: tum se plus omnibus Catholicæ religionis in integrum restitutionem expetere, sed non id omne sibi licere quod libet, et id genus multa; ita ut, exactis plane mensibus novem, re propemodum infecta redire coactus sim..

  A012001322 

 Ad sacros autem pedes humillime provolutus, Apostolicam benedictionem expecto, quo munus consecrationis, quod statim sum suscepturus, mihi et gregi sit uberius et lætius.

  A012001322 

 Cujus beneficii loco nihil quod rependam invenio, præter gratam et propensissimam voluntatem meam, quam universam et integram Beatitudinis Vestræ imperio ac nutui addico, Deum omnium remuneratorem obsecrans, ut eamdem Beatitudinem Vestram multa et felicissima valetitudine Ecclesiæ suæ quam diutissime servet incolumem.

  A012001341 

 Ea autem occasione, Catharina Aurelianensis, Princeps a Longavilla, virgo non tantum magnorum Principum sanguine, sed etiam, quod caput est, [131] Christi charitate perillustris, quæ per id tempus monasterium fœminarum Ordinis Carmelitarum reformatarum in ipsa Parisiensi civitate fundare animo moliebatur, me aliquot excellenti pietate et doctrina theologis adjungendum duxit, quorum sententiis animi sui consilium et sensum expenderet et probaret.

  A012001342 

 Angebat tamen quod fieri posse non videbatur, ut Fratres ejusdem Ordinis, qui monasterii hujusmodi gubernacula susciperent, in Galliam facile inducerentur.

  A012001342 

 Veruni huic difficultati obviam itum est, ex recenti exemplo ejus monasterii illius ejusdemque Ordinis, quod in Urbe unius ex Patribus Congregationis Oratorii curæ commissum est.

  A012002086 

 Jam ergo, de eo quod vidi loquor et quod ut ita dicam manus meæ contrectaverunt, ut sim impudentissimus si mentior, imprudentissimus si rem nescio.

  A012002087 

 Nostri tamen rem pro virili promovent, ac primarios primum viros aliquot ex hæresis vorticibus in communionis Catholicæ portum recipiunt, sexque variis locis erectæ [sunt] Catliolicorum parrochiæ: tres in Tononensi, tres item in Terniensi agro (cur autem plures non erigerentur, partim operariorum paucitas, partim quod non suppeteret unde sustentari possent, partim quia pace nondum firma, res adhuc incertæ videbantur), et e Patrum Capuccinorum Ordine novi et strenui adveniunt messores, qui alacritate et zelo multorum vices supplebant..

  A012002090 

 Ut nullum lapidem relinqueret Dux religiosissimus quem ipsemet suis, ut ita dicam, manibus non moverit, per blanditias, per minas, ut quoad per eum fieri posset populi illi converterentur; et quod laude dignius est, magna consilii sui parte contra sentiente et consulente.

  A012002091 

 Sicque factum ut tria illa balliagia quæ ex pacis conditionibus Duci obtigerunt, omnino Ecclesiæ restituta sint, ac, quod caput est, ita in fide et religione recepta perseverent, ut nullis extremorum bellorum persecutionibus, nullis hæreticorum minis ab ea se dimoveri passi [237] sint.

  A012002179 

 Accedit et alia scriptionis causa, commendandi scilicet D. Rudolphum, filium Joannis a Dunghen, tuæ diœcesis virum, qui et ipse primus Reverendissimæ Paternitatis Vestræ colendæ animum injecit, cum inter multas [247] laudes, quibus te dignum sæpe prædicat, hanc adjiceret, multam quidem suorum civium erga Principes suos devotionem, tua tamen præsertim opera effectum quod urbs illa jam toties [tam] inusitatis quoque stratagematibus tentata, in hostium potestatem nondum venisset; illud nimirum tuum esse eloquium ac vim dicendi, ut cum buccinæ clangore muri Hierichuntini sint eversi, tubæ tuæ evangelicæ sonitu Buscoducensia mœnia et propugnacula sarta tecta hucusque permanserint..

  A012002180 

 Jam [248] triennium fere in domo ac contubernio illustris et clarissimi viri Antonii Fabri, ducatus Gebennensis Præsidis, vixit, mensæ ejusdem et sermonis ac disciplinæ particeps: quo toto tempore mitto quanta cura jurisprudentiam et li littras coluerit; sed quod apud me caput est, pietatis et religionis officia semper diligentissime amplexus est, ut nunc redeuntem sicut omni virtutum et pietatis genere onustam navim institoris videre liceat.

  A012002180 

 Quod et tibi, Reverendissime Pater, gratissimum fore non ambigo, et hominis plurimum diligendi causam per se acceptissimam.

  A012002564 

 Saint Bernard nous instruit disant: Clamant pauperes post nos: « Nostrum est quod » expenditis, « nobis crudeliter eripitur quidquid inaniter expenditur.

  A012002621 

 Ou bien de considerer comme il a combattu le diable, le monde, la chair: la superbe, l'avarice, la concupiscence, qui est la division de saint Jan: Omne, dit il, quod est in mundo, aut est concupiscentia carnis, etc. Ou bien, comme je fis a Fonteynes, sur saint Bernard: comme il faut honnorer Dieu en son [318] Saint et le Saint en Dieu; comme il faut servir Dieu a l'imitation de son Saint; comme il faut prier Dieu par l'intercession de son Saint; et ainsy effleurer la vie du Saint dont on parle, et mettre chaque chose en son lieu..

  A012003148 

 Quod nos oves non ita pridem errantes, nunc autem ad caulas Christi reversas, tanta sollicitudine ac charitate complectatur Sanctitas Tua, sicuti ex litteris amantissimorum nostri virorum qui in Urbe versantur, ac præsertim ex Archiepiscopi Viennensis ad nos adventu [406] cognovimus, illud ipsum est procul dubio, quod ab iis qui nos per Evangelium in Christo genuerunt statim initio audivimus: unum esse nimirum in terris Pastorem maximum, cui sic absolute, sic indistincte suas oves Christus commiserit, ut planum sit « non aliquas designasse, sed assignasse omnes, » cuique proinde, præter instantiam quotidianam, sollicitudo sit omnium Ecclesiarum..

  A012003149 

 Principatum namque Apostolici sacerdotii et zelum tali congruentem fastigio in Beatitudine Tua agnoscimus, quam propterea Petri, cujus tenes sedem, vices etiam in eo vel maxime sustinere lætamur, quod ovibus non præesse tantum, sed præsertim prodesse velie videamus; omnibus sane, nobis autem seorsim quam impensissime.

  A012003261 

 Nam præter balliaggia Tononiense, Ternense et Gagliardense, quæ jam plurimo labore parta tueri sane sit sequissimum, superest balliagium Gaianum, quod ut est valde latum, ita difficillimæ est expugnationis; est enim inter Bernensium et Genevensium ditiones situm, veluti inter letiferas paludes, quarum pestilentibus aquis ita alluitur ut vix sanari posse videatur, nisi prius injecto in aquas ipsas salutifero Crucis ligno.

  A012003261 

 Quod quam e re [423] hac Christiana futurum sit, ex eo satis manifestum est quod non modo parta tueri, sed pedetentim perdita quærere neque jam quæsitas arces tantum propugnare, sed quærendas expugnare hoc tempore debemus.

  A012003869 

 Aussy que j'ay doubté si j'en avois bien grand besoing, d'autant que despuis, les parties ont revocqué toutes promesses suspectes, et: quod consensu et pacto contractuel est, contrario consensu et pacto dissolvitur, et obligatio inde nata (quy est icy ex delicto per pactum illicitum contracta ) ipso jure tollitur.


13-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XIII-Vol.3-Lettres.html
  A013002089 

 Neque est quod apud [237] Illustrissimam et Reverendissimam Dominationem Tuam multis explicem quanta sit aut oneris gravitas, aut provinciæ difficultas, aut diæcesis necessitas.

  A013002200 

 Accepi, etiam secundo, præclarum illud opus quod de augustissimo Eucharistiæ Sacramento, publicæ utilitati consecrasti et meo nomini inscripsisti.

  A013002200 

 Atqui miraberis [249] forsitan, Doctor optime, quod gratias quas ob id debeo tibi maximas tardius egerim longe quam par esset; et quidem puderet etiam me summopere, nisi visitationis generalis hujus nostræ diocæsis munus, cui obeundo annum elapsum bona ex parte insumpsi, multis mensibus aliati tui libri ac litterarum copiam, et mearum ad te mittendarum facilitatemi mihi sustulisset.

  A013002241 

 Cum Romanæ Sedis majestas omnes totius orbis Christianos suo splendore perlicere consueverit, tum vero Sanctitatis Vestræ clementia eos vel maxime pertrahit [253] qui ex errorum tenebris sub ejus autoritate per Dei gratiam emerserunt; inter quos cum vir hic, loca sancta visitaturus, litteras a me postularet quibus de ejus religione ac fide quod res est, Sanctitati Vestræ testatum facerem, quo gratius ac facilius ad ipsius pedes admittatur, ita sane faciendum existimavi ne defuisse videar, cum meo erga eum officio, tum etiam hominis pietati.

  A013002241 

 Quæ eo majore acceptione et commendatione digna est, quod cum fuerit inter cives suos omnium primus, tum nobilitate, tum conditione, elegit abjectus esse in domo Domini, magis quant habitare in tabernaculis peccatorum; a quibus et uxorem et liberos jamdudum abduxisset, si illi par desiderio sors constaret..

  A013003019 

 Cumque propterea parrochialis ecclesiæ curam a me suscepisset mox ad canonicatum majoris Ecclesiæ nostræ evocatus, non potuit diutius tantisper splendor tam angustis finibus contineri, sed Lutetiam Parisiorum Quadragesimalium concionum causa accersitus, ubi primum ejus dicendi ac docendi vis, Christianissimi Regis aures pervasit, non fuit ei deinceps liberum quin concionatoris Regis honore afficeretur et onere, cui sustinendo cum in dies majorem animi firmitatem, ac doctrinæ robur [351] ostenderet, quod plerique præclari alioquin viri vix multis annis ac maximis intercessoribus obtinere possunt, hic tribus annis consequutus est, ut scilicet a Rege ad episcopatum Montispessulanensem Sedi Apostolicæ promovendus exhibeatur.

  A013003019 

 Quod ubi Catholici Montispessulanenses rescivere, mira concepta lætitia, ad Regem ex primoribus destinaverunt, qui omnium nomine gratias agerent de tanto Pastore sibi destinato..

  A013003020 

 Quod alacri us præstabit, si eum Beatissima [352] Vestra clementia paternis amplexibus erigat, foveat, protegat ac confirmet..

  A013003506 

 Quod ut facilius assequamur, assiduis id ab eo precibus petamus, qui novit bona cuncta cultoribus suis largiri..

  A013003525 

 Quæ omnia sacram Congregationem Cardinalium Concilio Tridentino interpretando, atque Prælatorum sacra limina visitantium postulatis audiendis præpositorum, maxima jucunditate spiritali perfuderunt; illud nimirum respicientem, divina factum esse Providentia, ut isti ægræ ac nutanti Christianæ reipublicæ parti, tantæ pietatis, zeli, virtutis ac sollicitudinis contigisse Pastorem, ut de animabus istis meliora quotidie, Deo dante, sperare possit; jamque pro certo habeat sanas oves sub tali Pastore ægritudinem non contracturas, imo et quotidie plures ex asgris veræ Catholicæque Religionis sanitatem, quod jam multe sacris concionibus permotæ fecerunt, aliquando recuperaturas..


14-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XIV-Vol.4-Lettres.html
  A014000487 

 Quod ubi cognovi, non diutius immorandum duxi quin humillimis praecibus a Dominatione Vestra Ill ma et R ma contenderem ut mihi eadem facultas, et per longius temporis spatium, si qua fieri possit ratione, concedatur..

  A014000488 

 Caeterum, quo fructu hactenus ea facultate usi fuerimus, illud satis testatum faciet quod hominum et mulierum haereticorum multa millia, istis duodecim annis novissime elapsis, partim meo, partim aliorum ministerio, haeresim abjurarunt et in Catholicae Ecclesiae gremium per Dei gratiam reversi sunt..

  A014000488 

 Petitionis ratio est quia plerosque adhuc in diocæsi habemus haereticos qui quotidie, tum publicis concionibus, tum privatis colloquiis, ad Ecclesiae caulas redeunt, et quia cominus, non solum cum haereticis, sed cum haereticorum magistris pugnare, et mihi interdum et aliis [31] etiam per diocaesim concionatoribus contingit, quod sine prohibitorum librorum lectione vix fieri posse, nemo peritus dixerit.

  A014000550 

 Verum est Genevae fabricari libellos multos pestilentissimos, sed quod Sabaudi nostri eos legant, nullo modo verum est..

  A014000787 

 Je persiste tous-jours a vous dire que vous deves servir Dieu ou vous estes, et facere quod facis.

  A014000787 

 Non pas, mon cher Frere, que je veuille forclorre l'accroissement de vos bons exercices ni la purification continuelle de vostre cœur; mais, fac quod facis, et melius quam facis.

  A014002109 

 Quod a me petiit vir clarissimus Dominus Ludovicus Bonierius, ut filium suum Laurentium, optimae indolis adolescentem, tibi pro tua in me benevolentia commendarem, non debui neque potui praetermittere; tum quia is mihi amicissimus semper extitit, tum etiam quia hac data occasione mei apud te recordationem excitabo, et [249] simul obtestabor ut quem hactenus non solum dilexisti, sed dilectionis etiam perenni signo cohonestasti, deinceps impense diligere ne desinas..

  A014003385 

 Ac praeterea, ut cum singulares casus occurrerint, vel alias Paternitati tuae expedire videbitur, aliquos sacerdotes saeculares vel cujusvis Ordinis Regulares idoneos, et ad sanctum Poenitentiae Sacramentum ministrandum praevio examine a Paternitate tua approbatos, et in dicta diaecesi Gebennensi constitutos seu residentes, qui haereticos, schismaticos et delinquentes praedictae diaecesis Gebennensis ad eos sponte venientes, et ad sanctae matris Ecclesiae gremium recipi et admitti humiliter postulantes, abjuratis per eosdem verbo in ipso Sacramento Pcenitentias, haeresibus, schismate et erroribus suis, ac aliis quibuscunque praestitoque jurejurando, quod talia deinceps non committent, si in haereses et errores relapsi non sint, aut de eis in judicio inditiis praeventi vel condemnati, in forma Ecclesiae consueta, impositis eisdem pcenitentiis salutaribus et aliis injungendis, in foro conscientiae duntaxat, citra ullam habilitationem aut dispensationem, absolvere praedicti sacerdotes possint, et quilibet eorum possit, eligere et deputare Paternitas tua possit et valeat..


15-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XV-Vol.5-Lettres.html
  A015001749 

 At vero, Beatissime Pater, hoc quod « semper et ubique dignum et justum est, » hisce nostris temporibus, non solum « salutare » tantum, sed fere necessarium videri debet, cum scilicet quia abundavit iniquitas, refrigescit charitas multorum, imo propemodum omnium; unde quoniam defecit sanctus a terra, ex iis qui redempti sunt de terra, revocandi sunt in memoriam et in medium Ecclesiæ reducendi illi qui hactenus majore sanctitatis splendore claruerunt, ut sint (quemadmodum unus eorum dixit) in speculum et exemplum, [174] ac quoddam veluti condimentum vitæ hominum super terram, sicque apud nos etiam post mortem vivant, et multos ex iis qui viventes mortui sunt, ad veram provocent et revocent vitam..

  A015001751 

 Postulat rerum præclare a Sanctitate Vestra gestarum series, ut quia nuper ex principibus ecclesiasticis Divum Carolum Sanctis annumeravit, hunc quoque ex secularibus adjungat, ut utriusque sortis homines habeant quod imitentur.

  A015001751 

 Quod dum facio, idem omnia idem mecum agere videntur.

  A015002298 

 Je vous en fay donq tres humblement action de graces, et des bons souhaitz que vous faites pour mon restablissement dedans ma miserable ville de Geneve, pour laquelle je fay cette courte orayson: Domine, aut convertatur, aut evertatur; sed, pro tua pietate, potius convertatur quam evertatur, et « quod nostra peccata præpediunt, indulgentia tuæ propitiationis acceleret.

  A015002427 

 Postulabit enim mecum idipsum quod expeto, innata Vestræ Celsitudinis benignitas, infusa religio, parta devotio, ac denique horum temporum miseranda conditio, quae ea est ut preces plurimas, ac proinde precatores multos requirat.

  A015002427 

 Quod dum impensissimis precibus facio, non certe propterea me velle ambulare in magnis existimare quisquam debet: ideo namque ambulo confidenter, quia ambulo simpliciter, confisus nimirum preces meas a plerisque magnæ erga Vestram Celsitudinem auctoritatis intercessoribus auxilium accepturas.

  A015002428 

 Vive porro, Celsissime et Serenissime Princeps, vive quam diutissime, quam felicissime ac sanctissime, ac sacrarum harum virginum humillimarum faventibus oculis aspice, excipe, perfice votum, quod humillime exposuit Serenissimæ Celsitudini Vestræ... [251].

  A015002836 

 Cui quod satis est satis non est, illi nihil satis est..

  A015003756 

 « Musteriensis diœcesis finibus appropinquanti, occurrit Franciscus Sales, Genevensium Antistes, elegantis ingenii homo, doctusque, ac pius divini verbi præco, simul et Anastasii studiosissimus, quod ejus opera, a Summo Pontifice Paulo Quinto plurima, eademque non vulgaria et sibi et canonicis suis utilia beneficia accepisset; quem Anastasius ad se officii gratia venientem amanter, ac pro loci angustia honorifice habuit..


16-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XVI-Vol.6-Lettres.html
  A016000280 

 Quam vellem, Imperator Augustissime, mandatis Majestatis Vestrae Caesareae ad amussim obtemperare posse, [3] comitiis nimirum imperialibus, quae nunc indicit, interesse, ingenium, si quod in me sit, operamque meam honorificentissimis suis conatibus impendere ac denique augustissimum invictissimi Caesaris vultum coram venerari! Verum haereticorum Gebennensium rebellio, quae episcopalem hanc cathedram omni penitus rerum humanarum praesidio per summam perfidiam spoliavit, efficit ne quod volo bonum, hoc faciam..

  A016000281 

 Quare, quod superest, Serenissime Caesar, nunquam intermittam, quin Deum optimum, maximum, Sacrificiis [4] precibusque placare contendam, ut tribuat tibi auxilium de sancto, et omne tuum pium consilium confirmet.

  A016001492 

 Intima sane ac peculiari mœstitia Illustrissimi ac [158] Reverendissimi D. Adriani, praedecessoris vestri, obitus animum meum exagitavit et affecit, non solum propter eam qua tantum Praesulem colebam venerationem, aut illam qua me vicissim ornabat benevolentiam, sed ideo maxime quod celeberrima Sedunensis Ecclesia, ac universa Vallesiorum gens, insigni illo Principe et Pastore orbata iniquo tempore et praemature remansisset, cum religionis avitae tuendae augendaeve Catholicae fidei zelo ac peritia, neminem cum defuncto Praesule comparandum illis in partibus esse putaremus..

  A016001493 

 Verum, ubi de Illustrissimae et Reverendissimae Dominationis Vestrae promotione a Reverendissimo Ecclesiae [159] vestrae Canonico qui huc Ordinationis gratia accesserat, deque cumulatissimis personae vestrae illustrissimae dotibus, paulo fusius ac uberius audivimus, tum vero tristitia nostra versa est in gaudium et luctus noster versus est in cytharam, ut nimirum Deo ingentes gratias ageremus quod lucernam suam in Hierusalem extingui non esset passus, sed pro patre filium excitasset quem constitueret super civitatem illam Sedunensem, quam et nos Sion appellamus..

  A016001495 

 Sic enim, quod ad me spectat, me tibi tuisque rationibus addictissimum semper fore polliceor, ut non modo pro communi nostra? utriusque vocationis vinculo, fraterna quaeque obsequia a me expectare debeas, sed etiam omnem quam optare placuerit, servi fidelissimi et humillimi accuratissimam operam.

  A016001518 

 Intima ac peculiari Illustrissimi D. Adriani, Dominationis Tuae R mae et Ill mae antecessoris, obitus animum meum affecit mestitia, non tantum propter eam qua tantum Praesulem colebam observantiam, aut illam qua vicissim ipse me recreabat benevolentiam, sed ideo maxime quod Sedunensis Ecclesia et universa Vallesiorum gens, insigni Principe ac Pastore orbata remansisset, cui [162] vel religioni avitae ac Catholicae tuendae augendaeve, zelo ac peritia neminem in illis partibus comparandum inter superstites esse existimabamus..

  A016001519 

 Verum, ubi de Ill mae et R mae Dominationis Vestrae promotione, a R do Canonico Ecclesiae Vestrae accepimus qui, etiam ipse, nos de dotibus quibus Deus omnipotens Vestram R mam Personam uberrime cumulavit, ad amussim quoad per eum fieri poterat edocuit, tum vero, Ill me et R me Praesul, tristitia nostra versa est in gaudium, aut, ut more Sacrae Scripturae dicam, versa est in cytharam, qua nimirum gratias plurimas Deo ageremus quod lucernam suam in Hierusalem non extinxisset, sed pro patribus filium nasci fecisset, quem constitueret principem super omnem illam terram tibique fausta ac salutaria praecaremur..

  A016001521 

 Sic enim, quod ad me spectat, tibi deinceps tuisque omnibus rationibus addictum fore me polliceor, ut non modo pro communi nostrae utriusque vocationis vinculo fraterna quaeque obsequia a me expectare debeas, sed humillimam et accuratissimam servi fidissimi et devotissimi quam optare tibi placuerit operam.

  A016001522 

 Interim vero, quod hactenus feci, non desinam impensius praestare, ut scilicet a Deo Salvatore nostro tibi [164] auxilium de sancto exoptem, ut spiritu principali confirmatus, navem illam, jamdudum gravissimis procellis agitatam salvam ad optatum pacis ac felicissimae pietatis portum perducas..

  A016003448 

 M. de Savigny a faict bonne procure, mais il n'y a pas mis tout ce qui est necessaire, car il nous commet en façon que l'un ne peut rien sans l'autre, et quod unus cœperit, alter prosequi poterit; et ny est pas aussy la... substitutionem.

  A016003567 

 Quod ille oneris et libens suscepit et libentissime sustinet ut ego quoque sustinerem, si eo absente, operamque meam sibi commodam fore putante, similia facere juberet, atque utinam desiderio meo occasio respondeat, quo et ipse expertus cognoscat, res suas mihi non minus cordi esse quam sibi meae sint et ego eam benevolentiam, qua ornatissimum amicum constanter prosequor et sua et omnium opinione majorem esse ostendam...............................

  A016003567 

 Quod scribitis, Capuccinorum ecclesiam et absolutam et dedicatam esse, summopere placuit, eo magis quo eum honorem assequuta sit per religiosissimum Genevensem Antistitem, Franciscus Salinam ( sic ), virum doctissimum atque in pastorali officio vigilantissimum; cui ego discedens, partes meas muniaque pastoralia delegaveram, ut quae in iis praesertim quae ad episcopale officium spectant, nec ab aliis quam ab Episcopis administrari possunt, vobis adesset, eum amice rogaveram.


17-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XVII-Vol.7-Lettres.html
  A017000441 

 Le Frere N. vint a moy au plus fort de son affliction, et puis dire qu'il estoit plus mort que vif, tant sa desolation estoit extreme; et je me resouvins de Celuy qui linum fumigans non extinguit, et quod confractum est non conterit.

  A017001249 

 Quod me præcedentibus litteris monuisti, desiderare te ut aliquem concionatorem ad vos transmitterem, id ego enixe cuperem me præstare posse.

  A017001251 

 Doleo vero quod Agaunenses peste premantur, [122] neque deero quin præcibus meorum illos adjuvem, pro mea erga omnes Paternitatis Vestræ Illustrissimæ subditos observantia et charitate..

  A017001252 

 Mitto aspersorium pro aqua benedicta impertienda, quod vestra in me benevolentia gratum habebit; cuperem vero aliquid aliud vestris meritis dignius habere, quo testatum facerem me intimo corde Paternitatem Vestram Illustrissimam venerari et colere.

  A017001253 

 Quod superest, Deum optimum maximum impensissime rogo, ut te sospitem, sancte pieque viventem, tuo gregi et mihi conservet..

  A017002318 

 Deinde, quia breve illud Officium Beatæ Virginis magna vocum, accentuum pausarumque distinctione celebrant, quod nequaquam, si longius Officium recitandum foret, præstare possent.

  A017002318 

 Primum est, ut ad Officium clericale quod magnum vocant non obligentur, sed tantum ad Officium parvum Beatissimæ Virginis.

  A017002318 

 Quod ideo maxime consideratione dignum est, quia inter omnes totius orbis mulieres, nullæ sunt quæ [242] ineptiore latini sermonis pronunciatione utantur quam Gallicæ, quas proinde impossibile esset accentuum quantitatum et rectæ pronunciationis leges in tanta Officiorum, Lectionum et Psalmorum varietate observare.

  A017002319 

 Secundum est, quod viduas interdum etiam aliquot annis, in habitu seculari, sed tamen modestissimo, secum ad Congregationis pia officia exercenda habitare permittant.

  A017002321 

 Tertium est, quod non solum viduas hujusmodi quæ serio seculo renunciare intendunt, sed interdum alias etiam conjugatas admittunt; eas, scilicet, quœ cum velint novam in Christo vitam instituere, atque adeo confessiones, quas vocant generales, præviis aliquod exercitiis spiritualibus facere, opus habent in remotum a secularibus locum tantisper aliquot diebus secedere.

  A017002322 

 Quod si ex præteritis de præsentibus et futuris conjectura sumenda sit, nihil omnino sanctius, nihil utilius; quinimmo, quia res omnino fœlicissimum hactenus habuit successum, in posterum eumdem quoque habituram sperandum est..

  A017002360 

 Secundum est, quod viduas interdum etiam aliquot mensibus secum habitare permittunt, sed eas tantum quæ cum veræ viduæ esse velint, dum de nuntio seculo ac nuptiarum interpellatoribus remittendo cogitant, thesaurum quem in vasis fictilibus portant, abscondere quærunt, ne in manibus illum portantes, a latronibus illas depredari contingat.

  A017002361 

 Tertium, non Officium ecclesiasticum, sed tantum Officium Sanctissimæ Deiparæ recitant, quod ideo faciunt quia plerumque inter eas recipiuntur jam ætatis provectæ quæ Officium magnum vix addiscere possent; deinde, quia breve illud Officium, magna vocum pausarumque [252] distinctione adhibita facile observant: quod nequaquam in magno Officio recitando præstare possent..

  A017002362 

 Quartum est, quod incorrigibiles ejicere possunt, ea tamen lege ut prius Episcopum moneant, ejusque decreta expectent, et quicquid propter ejiciendam receperint, eidem restituant: quod quidem nunquam hactenus contigit.

  A017003987 

 Je tiens pour certain de bon lieu que Messieurs de Berne, entre autres conditions, ont demandé que l' Interim soit remis aux bailliages de Chablais esquels il a esté autrefois; quod Deus avertat.

  A017004029 

 Sed quod attinet ad negotium virginum et viduarum quod mihi Amplitudo Vestra commendat, non scio prorsus quid agam; tum quia nemo hic est, quod sciam, qui causam sollicitet, tum quia certum est cum illis tribus conditionibus obtineri non posse ab Apostolica Sede, ut confirmetur vera monastica professio.

  A017004030 

 Ego igitur retinerem virgines et viduas istas in statu in quo sunt, nec mutarem quod bene se habet; nam ante tempora Bonifacii VIII, erant in Ecclesia Sanctimoniales, tum in Oriente, tum in Occidente, quarum sæpe mentionem faciunt sancti Patres: ex Latinis, Cyprianus, Ambrosius, Hieronymus, Augustinus; et ex Græcis, Athanasius, Basilius, Chrysostomus et alii, sed illæ non erant ita clausæ in monasteriis, ut non exirent quando opus erat.

  A017004030 

 Sed tamen, interim consilium dabo, quod mihi ipse acciperem, si res mea ageretur.


18-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XVIII-Vol.8-Lettres.html
  A018000975 

 Nam quod ad canonicatum attinet, nemo sane, quantumvis parcus, ex ejus fructibus vivere posset, quippe qui ad summum 40 scutorum vix unquam ascendunt, et quam sæpissime, ne quidem ad summam 25 aureorum.

  A018002717 

 Quod sane mihi gratissimum fuit, qui nimirum eam semper, ut Dei misericordiæ ac gratiæ magis consentaneam, veriorem ac amabiliorem existimavi, quod etiam tantisper in libello de Amore Dei indicavi..

  A018002717 

 Vidi postea consilium quod a magni consilii Angelo per te mortalibus datum est de vera Religione eligenda; ac demum obiter vidi in bibliotheca Collegii Lugdunensis Tractatum de Prædestinatione, et [272] quamvis nonnisi sparsim ut fit oculos in eum injicere contigerit, cognovi tamen Paternitatem Vestram sententiam illam antiquitate, suavitate ac Scripturarum nativa authoritate nobilissimam, de prædestinatione ad gloriam post prævisa opera, amplecti ac tueri.

  A018002718 

 Quod ut semper contingat, et dictum magistrum Gabrielem commendatissimum habebo, et si quid unquam potero, quod tibi piacere cognoscam, id exequar quam impensissime..

  A018004088 

 Quod attinet ad explicationem illam in Apostolum Paulum, cujus memini in opusculo ad Cardinalem Farnesium, litteralem, dogmaticam et moralem, jam scripseram in primum caput Epistolæ ad Romanos, cum animadverti supra vires meas esse laborem illum.


19-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XIX-Vol.9-Lettres.html
  A019002792 

 Nos, pro Domus vestrae fama et longe lateque diffuso splendore, litteras quidem amanter scriptas, amantissime vidimus et perspeximus, neque sine magna quadam animi propensione id praestandi quod petebatur.

  A019002792 

 [346] Prudentia autem multis experimentis comprobata docet non cuilibet dicenti se nomine locorum piorum eleemosynas colligere debere credendum esse, aut concedendum quod quaerit; qua de re non ita pridem ipsamet Sancta Sedes nos peculiari cura monuit..

  A019002793 

 Dominationem Vestram id non aequo tantum, sed etiam laeto et consentiente accepturam animo credimus, nosque nihilominus suis suorumque precibus Deo optimo commendaturam, quod et nos vicissim facimus..

  A019003373 

 Hinc est quod Nos felici, prosperoque Domus Beatae Mariae Compassionis, seu Septem Dolorum nuncupatae, presbyterorum saecularium, loci Tonnonis, Gebennensis dioecesis, regimini et gubernio prospicere volentes, ac de tua singulari fide, prudentia, doctrina et religionis catholicae zelo plurimum in Domino confisi, Tibi per prsesentes committimus et mandamus, ut tanquam noster et Apostolicse Sedis delegatus, dictam Domum, omnesque et singulos illius superiores, presbyteros aliasque personas etiam Nobis et dictas Sedi immediate subjectas tam in capite quam in membris, semel tantum, auctoritate Apostolica visites ac in illorum statum, vitam, mores, ritus et instituta diligenter inquiras, necnon evangelicae et apostolicae doctrinae, sacrorumque [417] Canonum et generalium Conciliorum et praesertim Tridentini decretis ac Sanctorum Patrum traditionibus, dictaeque Domus regularibus institutis a Sede Apostolica approbatis inhaerendo, quacumque mutatione, correctione, emendatione, revocatione et renovatione indigere cognoveris, reformes, mutes, corrigas et etiam de novo condas ac condita sacris Canonibus et Concilii Tridentini decretis et regularibus dictae Domus institutis non repugnantia confirmes; abusus quoscumque tollas; regulas, institutiones et ecclesiasticam disciplinam, ubicumque illse exciderint, modis congruis restituas et reintegres; ipsasque personas ad debitum et honestum vitae modum revoces, et quidquid statueris et ordinaveris observari facias; inobedientesque, per censuras ecclesiasticas aliaque opportuna juris et facti remedia, cogas et compellas; aliaque in praemissis et circa ea necessaria quomodolibet et opportuna facias, geras et exequaris.

  A019003374 

 Volumus autem, ut si quae graviora in hujusmodi visitatione repereris, illa, necnon informationes omnes in hujusmodi visitatione sumendas, sub tuo sigillo clausas, ad Nos quam primum diligenter transmittas, ut quod in illis statuendum sit matura consultatione adhibita decernamus.


20-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XX-Vol.10-Lettres.html
  A020000301 

 Quod si id tibi sit oneri, tibi imputes, Illustrissime Domine, qui talis esse voluisti..

  A020000302 

 Expetiit et expetit impensissime umbraculum protectionis Illustrissimæ Dominationis Vestræ, et quia me ejusdem cultorem addictissimum cognovit, petiit ut litteris opem istam charitatis Illustrissimæ Dominationis Vestræ exposcerem; id quod vestra humanitate fretus facio quam humillime, sciens quia Vestra Illustrissima Dominatio libenter oculus est cæco, pes claudo.

  A020003142 

 Quod sane omnino hoc triennio futurum sperandum mihi videtur, quando quidem Domnus Frater Joannes a Sancto Francisco, qui Congregationis Superior Generalis est creatus, vir est non tantum spectatæ ac eminentis eruditionis quippe qui variis sacris et præclaris lucubrationibus scripto Ecclesiam ornavit et adversus hæreticos munivit, sed etiam vir est prudentia ac rerum gerendarum peritia excultissimus, quodque caput est, pietate ac zeli scientia instructissimus, ut credendum sit, sub ejus moderamine, Congregationem universam uberiores in dies proventus habituram..

  A020003143 

 Unum tamen est, Beatissime Pater, quod in hac eadem Congregatione desiderandum existimabam, quod tamen urgere me debere non putavi, sed potius providentiæ Vestræ Apostolicæ relinquere.

  A020003143 

 Verum, quia id quidem plerique capitulantium doctiores et sapientiores expetebant, sed simpliciores ac suarum antiquitatum, ut vocant, plus sequo amantiores tueri conabantur Breviarium usu inter eos hactenus receptum, non putavi Capitulum tanta alioquin concordia celebratum, debere me fortiori authoritate compellere; [326] ratus fœlicius ac facilius rem totam definiendam, si Beatitudo Sua coram præcipiat Generali ut quamprimum rejecto illo antiquato Breviario, monasticum quod a Sede Apostolica non solum approbatum est, sed omnibus Monachis maxime commendatum in usum inducat.

  A020003173 

 Ita sane, ut illud Propheticum dici de hoc Capitulo existimem: Quam bonum et quam jucundum habitare [328] fratres in unum! Sicut unguentum in capite, quod descendit in barbam, barbara Aaron. Nihil ut expectandum supersit, nisi ut quemadmodum non tam unio quam unitas inter tot variarum provinciarum ac nationum capita hoc tempore laudanda est, ita et deinceps laudari possit..

  A020003996 

 Quibus quod respondeamus aliud non habemus quam insistere nos contentis priorum nostrarum literarum, obligante ad id nos muneris nostri ratione et munificentissimi nostri fundatoris suprema voluntate..

  A020003997 

 Quod translationem Collegii in dictos Patres excusatis obtentu conditionis adjectæ et ab iisdem Patribus in se receptæ procurandi nostri in eam translationem consensus, eam opportuerat esse impletam antequam realis fieret Collegii translatio.

  A020004000 

 Quod ad Mathurinum Jacquet attinet, quem denuo admittendum sistitis, nonobstantibus ultimis nostris rationeque in eisdem addita, etsi plurimum apud nos valeat clarissimus D. Fabricius, obedire [417] tamen oportet magis Deo quam hominibus.


21-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XXI-Vol.11-Lettres.html
  A021000202 

 Libenter dicam charitati vestræ, quod si vel minimum suspicarer in corde meo dilectionis motum qui ad Deum non tenderet, aut alteri quam divino consecraretur amori, infidelem ac spurium hunc animi mei fœtum, omni conatu, cum ipsis visceribus evellere satagerem, nec in mente mea abhortivum illud vel uno momento patierer....


22-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XXII-Vol.1-Opuscules.html
  A022000163 

 Verum, quamvis ita procedendum sit et Logicae naturam ac proprietates inquirere non ad Logicam sed ad metaphisicam spectet, tamen, quia imperfecta posset merito censeri illius artificis cognitio qui quid sit id quod tractat ignoraret, et manca ejus hominis doctrina qui postea quam totam aliquam disciplinam sit edoctus quid fiat adhuc nesciat, ideo prima disputatio de Logica est habenda in qua ipsa aliarum scientiarum viribus adjuta, quod ad sui perfectam cognitionem attinet manifestet.

  A022000170 

 Hinc ergo Logicam latine interpretari possumus facultatem sermocinantem, facultatem rationandi vel definiendi, vel quod omnia haec simul munera prestet.

  A022000170 

 Quod si strictius Logica sumatur pro scientia quae agit de operibus rationis, comprehendet etiam sub se Rethoricam et Poesim; illae enim argumenta aliquomodo conficiunt et menti persuadere conantur.

  A022000177 

 Nam in Philebo facit duplex summum bonum: unum simpliciter, quod in se continet omnem rationem boni, qualis est Deus; alterum humanum, in quo videtur ponere nostram beatitudinem, quod definit esse optimam divinorum possessionem ex sapientia constantem et voluptate.

  A022000177 

 Quod ibi ostendit ex eo quod nemo appeteret sapientiam ita [ut] voluptate deberet carere, et nemo appeteret voluptatem ita ut deberet ignorare id ex quo voluptas nascitur; idemque videtur sentire in Phaedos ( sic ), significans sapientiam per ambrosiam, et voluptatem per necter ( sic ).

  A022000177 

 Verum hanc foelicitatem hujus vitae imperfectam esse censebat Plato, quia, ut ait in Phædone, perfectam beatitudinem nequeunt homines in praesenti vita habere, eo quod animus noster in corpore res a materia omnino separatas non valet comprehendere aut perfecte cognoscere, et multis perturbationibus impeditus sapiens fieri non potest.

  A022000179 

 Quod optime significavit S. Aug., I. Confess., c. I: FECISTIS NOS, inquit, DOMINE, AD TE, ET INQUIETUM EST COR NOSTRUM DONEC REVERTATUR AD TE. Videatur D. Th., tertio Contra Gentes, c. 17. et 25, qui idem docet quod tradidimus..

  A022000179 

 Quod vero de theoretica beatitudine tradit Aristoteles, eam non solum consistere in contemplatione Dei, sed etiam in contemplatione intelligentiarum, de beatitudine formali debet intelligi, non de [6] objectiva; et adhuc est falsum ioquendo de beatitudine essentiali: non enim nostra foelicitas consistit in cognitione Angelorum, tum quia sunt finitas perfectionis et imperfecta bona, tum quia homo non dependet ab Angelis, nec horum existentiam requirit aut ab illis fit.

  A022000179 

 Reliquum igitur est ut objectum nostrae beatitudinis essentialis, etiam si in puris naturalibus relinqueremur, esset Deus ipseque solus: quod praeter refutationem omnium aliarum sententiarum probatur, quia Deus est primum principium hominis, maxime animi humani; effectus autem maxime perficitur in reditu ad suum primum principium: ergo in hoc consistet maxima hominis perfectio.

  A022000179 

 a. 8, quia intellectus et voluntas sunt facultates universales, extendunt enim se ad omne verum et ad omne bonum; sed Deus est objectum universalissimum, continens in se omnem bonitatem et veritatem: ergo est objectum harum facultatum quod solum eas valeat satiare, quia reliqua omnia particularia non satiant praedictas facultates.

  A022000182 

 Sed contra praedicta objicio: quia beatitudo nostra debet consistere in aliquo bono quod possimus secundum rectam rationem agendo nobis diligere hujusmodi autem non videtur Deus, nam amare Deum propter nostram beatitudinem esset inordinatus amor et contra rectam rationem.

  A022000183 

 Ad secundam nego antecedens: habito enim Deo essentialiter satiatur appetitus hominis et habet omne bonum, etiam bona extrinseca distinctaque a Deo in radice saltem et fonte; quare non obstat quod homo posset appetere alias perfectiones praeter Deum, quia ille etiam dimanant a Deo et ordinantur ad Deum tanquam ad ultimum finem.

  A022000186 

 Deinde ratione arguitur, quia non consistere essentialiter in delectatione patet ex eo quod delectatio supponit consecutionem ex eaque sequitur et non est precipuum bonum nec per se primo intentum.

  A022000186 

 Quod vero essentialiter tantum consisteret in cognitione Dei, probatur quia ita asserit Aristoteles, ut multi interpretantur, 1.

  A022000186 

 Unde debet [8] esse cognitio rei amatae et concupitae; quod si aliquis cognosceret Deum non amatum, non esset beatus, quia non esset consecutio; solum enim dicitur aliquis consequi quod volebat, non quod nolebat aut non amabat.

  A022000286 

 Transeamus usque Bethlehem, et videamus hoc Mot quod factum est, quod Dominus ostendit nobis; Allons a l'eglise, car c'est la ou l'on faict le pain supersubstantiel avec les saintes parolles que Dieu a mises en la bouche des prestres pour nostre consolation..

  A022000295 

 Transeamus usque Bethlehem, et videamus Mot quod factum est nobis a Domino; c'est a dire: Allons a l'eglise, la ou on faict ce pain substantiel avec ces divines parolles que Dieu a donné en la bouche des prestres pour nostre consolation..

  A022000392 

 Atque haec tremens timensque notabam, anno 1590, 15 Decembris, ne si postea sententia ea quam confirmavi cum adolescerem, cum aetate, doctrina experitior, judicio vel sententia Ecclesise verior videri perseveret, ut visa est tunc in infantia mea; ex qua in ejus confirmatione meditatus sum quaeque rem astringere videntur a me forsan desiderarentur; id enim aliquando speculando accidit in puncto quod non accidit in anno.

  A022000393 

 Credidi enim, propter quod locutus sum, non, locutus sum propter quod credidi; hoc est: fides debet esse regula credendi, sed claudat omnia humilitas: ego autem humiliatus sum nimis.

  A022000393 

 Haec ergo ita scripsi humillime, ut pro sententia quam Ecclesia Catholica, Apostolica et Romana, Mater mea et columna veritatis amplexa est, aut deinceps amplectetur, non modo omnes, omnino omni meo renitente intellectu, quas habeo aut habiturus sum conclusiones, sed etiam caput ipsum a quo manant prorsus abjicere sum paratissimus, nec quidquam unquam dicturus sum, dum Deus dabit intellectum, nisi id quod fidei Catholicae conformius videbitur.

  A022000409 

 Quia tamen possem ita decipi, ut quod videtur non esset, me per omnia Spiritui Paraclito qui per Ecclesiam nostram moderatur ingenia, committo.

  A022000427 

 Quae pag. XV, LXII et LXX ex multis observavimus de praedestinatione praevisis meritis confirmari possunt authoritate D. Petri Emotte, doctoris theologi Parisiensis, in sua egregia Confessione fidei, titulo hac de re, ubi diserte id quod nos asserit: non modo scilicet [51] reprobationem fieri praevisis demeritis, sed etiam praedestinationem praevisis meritis, idque constanter probat.

  A022000430 

 Sed sine Dei voluntate nihil possumus; ergo ea sublata, salvari non possumus, et ea sublata et remota negatave a Deo, effectus negatus videtur, scilicet gloria, quod absurdissimum est.

  A022000432 

 Atque ita satis intelligibilis est, nec cuiquam injuriam faciet Dominus: nam quos damnabit, suis demeritis damnabit; quos salvabit, sua misericordia, et conquaerenti dicet: Amice, tolle quod tuum est; si autem iis volo dare, quid ad te?.

  A022000432 

 In hanc + sententiam notandum est: Primo, posse [57] forsan hanc sententiam, quod scilicet praedestinatio fiat sine praevisis operibus, reprobatio autem minime, hoc modo explicari, ut Deus primo det cunctis hominibus auxilium sufficiens; deinde, cum videat multos eo non utentes, hos reprobet; alios vero, tam utentes quam non utentes, per media efficacia salvet: ita ut inter non utentes, quosdam damnet, alios efficaciter a praecipiti damnationis cursu retrahat.

  A022000440 

 Et urget validissime si una vera est veram esse alteram, quod quinto notabili notavi, et innumera quae afferri possent.

  A022000469 

 Ad pedes beatorum Augustini et Thomse provolutus, paratus omnia ignorare ut illum sciam qui est scientia Patris, Christum crucifixum, quanquam enim quae scripsi non dubito vera esse, quia nihil video quod de eorum veritate solidam possit facere dubitationem; quia tamen non omnia video et tam reconditum misterium est [64] clarius quam fixe ab oculis meis victicoracis inspici possit, si postea contrarium appareret (quod nunquam futurum existimo); imo, si me damnatum (quod absit, Domine Jesu!) scirem voluntate illa quam ponunt Thomistae in Deo ut ostenderet Deus justitiam suam, libenter, obstupescens et suspiciens altissimum Judicem, post Prophetam dicerem: Nonne Deo subjecta erit anima mea? Amen, Pater, quia sic placitum est ante te; fiat voluntas tua.

  A022000495 

 Hac animadversione percutitur peccator, quod.

  A022000507 

 Matrimonia dirimebantur apud Gentes qua erat levitate idololatria; nunc autem indissolubile est matrimonium quod ad vinculum attinet, paucissimis exceptis casibus.

  A022000507 

 Quo ad torum vero difficillime dissolvitur, quia quod erat contractus purus inter gentes quæ Deum non noverunt et nomen sanctum Dei non invocaverunt, et pura fides per consensum, nunc est augustissimum Sacramentum per Christum Dominum nostrum, cui, cum Patre et Spiritu Sancto, laus, honor, imperium; Beatissimae Dominae nostrse Mariae Deiparae Virgini, Sanctisque Petro et Paulo Apostolis, quorum hodie celebris memoria est ex Chatedra ( sic ) Sancti Petri in [69] Ecclesia; Sanctis Fabiano et Sebastiano, martiribus; Sanctis Joseph, Francisco et Bonaventurae, confessoribus.

  A022000553 

 Instruunt copias bellicas Itali Principes et Germani; jam Anglus, Hispanus, Gallus, strictis gladiis, aerem terramque gemitibus et sanguine conturbant; regnum Scotiae, Angliae, Daniae in horrendum haeresum baratrum prolapsum est Polonicum, Ungaricum, Boemicum; ac quod omnem superat dolorem, Christianissimum olim Gallorum diadema in caput haeretici, aut potius in miserandum [73] exitii genus inclinatum, non sine lachrimis sentimus et contemplamur!.

  A022000576 

 Jam vero quod additur: «ET UT NEMO DE EA PUBLICE CONTENDERE AUDEAT,» ita intelligitur, ut contendere quidem non liceat de fide, cum vetemur esse contentiosi, id est, pertinaciter et verbose, opinioni propriæ adhaerentes.

  A022000579 

 Quod autem ait Imperator: «Quem ex summo rerum Parente speramus et accipimus,» non innuit opinionem illam Grecorum de processione Spiritus Sancti a Patre tantum, cum illa multis post seculis exorta sit; sed loquitur de receptione Spiritus Sancti gratiae; ita enim dicitur hominibus dari Spiritus Sanctus a Patre per Filium, quem mittet Pater in nomine meo.

  A022000612 

 Hæreticus a quolibet accusari potest; [L.] IIII. Secularibus dominis extirpantibus hsereticos, a quolibet Catholico bona auferri possunt; quod si dominus superior, ut Rex, obstare velit, ipse imperio privabitur..

  A022000645 

 Etsi satis apud me reputo quantum existimationis meae intersit ut eas vobis gratias agere enitar, quas exigit a me maximas sacrosanctum illud quod hodierna die in me collocastis beneficium, Reverendissime Proantistes, venerande Prior, Patres conscripti; cum [82] tamen iis agendis, ut par est, neque me satis esse, et vos gravissimis occupationibus intentos interesse commode non posse, cognoscam; vestrae commoditatis quam meae ipsius existimationis amantior, ab hoc debito grati animi officio libenter abstinuissem.

  A022000646 

 Caetera enim vel fortunae vel corporis sunt ornamenta; hoc unum doctoratus ipsam exornat virtutem, quae per se ornatissima [83] est; atque eo majus splendidiusque munus hoc existimo, quod non solum laurea, sed laurus ipsa mihi per hoc Gymnasium collata est; hoc est, non me solum doctorem fecit, sed etiam dignum qui doctor forem et nuncuparer..

  A022000647 

 In hac humanioribus litteris primo operam navavi sedulus, tum universae [84] philosophiae, eo faciliori negotio ac uberiori fructu, quod philosophiae ac theologiae schola illa ita sit addicta, ut ejus tecta propemodum ac parietes philosophari velle videantur..

  A022000649 

 Postea doctissimum Otellium habuit, qui ita doctrinae soliditatem jucunditate condire sciat, ut «omne punctum» tulisse videatur, qui scilicet misceat «utile dulci.» Docebat praeterea excellentissimus Castellanus, qui mihi [87] eo tantum nomine extra ordinem docere videtur, quod extra praeterque ordinem, ac captum communem doctus sit et doceat.

  A022000650 

 Hisce praeceptoribus fere omnibus quidquid in me est civilis disciplina, ab hoc vestro Collegio, Patres, ad me derivatum est, quod tale judicastis, ut ad lauream consequendam satis esse sententia vestra pronuntiaveritis, [88] sententia, inquam, ea quae transeat in rem judicatam.

  A022000653 

 Quod reliquum est age, quaeso, illustrissime Pancirole, praeceptor colendissime, purissimis ac beneficentissimis illis tuis manibus iis me ornamentis insignitum facias, quibus tali loco constitutos Gymnasium hoc alumnos suos dimittere consuevit exornatos..

  A022000680 

 1591 Venetiis navem ingressi, prima noctis hora ventis vela dedissemus perincommoda navigatione, minime tamen periculosa (quod Dei est beneficium), 18 ejusdem mensis, qui dies S. Lucae sacer erat, primo diluculo Anconam appulimus.

  A022000680 

 Et inox Anconae eadem prorsus qua delati fueramus, navi; ac fortunato Clodiensi parone eodem usi, multo magis quam antea aspera velificatione, 5° die Novembris ad columnas areae maximae S. Marci, naulo recte soluto, [92] sub vesperam exscendimus, mixta de interrupta peregrinatione Romana, quam maxime desiderabamus, mestitiae gratulatione, quod incolumes tandem in solido pedem figere liceret..

  A022000681 

 Id vero incommodum et periculosum iter Romanum per Anconitanam plagam vel maxime fecerat quod Gregorius XIIII, Pontifex, longo ac ancipiti morbo diu vexatus, humanis nuantium remiserat; quod ingredientibus nobis Anconam certa denunciatione primum cognovimus.

  A022000681 

 Quare, de regressu cogitandum eo vel maxime fuit, quod non nisi equo peregrinari assuetis tribus, D. Joanne Deage, prœceptori colendissimo, et Galesio [93] fratri, et mihi, cum tantum 28 coronati superessent, equos non nisi triginta datis coronatis attribuere proxenetae ac ductores recusabant.

  A022000681 

 Quod postea Clodii re confirmata, partim campanarum festivo sonitu, partim referentibus civibus credidimus, atque Venetiis de ejus nomine Innocentius Nonus certiores redditi sumus.

  A022000684 

 Quo tempore recepto cursu quem per universos Juris Titulos inceperam ante facere, in suprascriptum, De [95] rebus creditis et jurejurando, incidi; quo lustrato, quandoquidem nihil reperi quod titulo De rebus creditis consonaret, cum omnia de jurejurando tractent, januam toto aedificio majorem admiratus.

  A022000714 

 LITTERIS VERO MAJUSCULIS INSCRIBENDUM QUOD DICITUR L. I, scilicet: «IN IIS IN QUIBUS CORRECTIONEM MORUM INDUCIMUS, FISCI RATIONEM HABERE» NON DEBEMUS. Cujus Legis observatio parum urget hoc tempore, usurarii enim et sordidissimi quique fceneratores, postquam provinciam integram ad inopiam redegerint, si corripiantur, fisco omnia addicuntur; qua, sane, ratione nescio, cum ea non sint bona foeneratorum, sed pauperum debitorum.

  A022000738 

 Quod fecerat optima et charissima mater erga me, dum solum me et unicum haberet filium; postea tamen revocata est hujusmodi donatio, non ulla materni amoris remissione, sed fratrum, quibus Deus benedicat, accessione: quos ut non mihi sic nec me illis praeferre, communis et prudentissima parens judicavit..

  A022001268 

 Exponit humillime Tuae Sanctitati Claudius Granierius, Episcopus Gebennensis, cum alias, ad instantiam [189] Emmanuelis Philiberti, tunc Sabaudiae Ducis, unita fuerint Militiae Sanctorum Mauritii et Lazari omnia beneficia simplicia, curionia, monasteria, prioratus et alia, agrorum Gexensis, Terniacensis et Caballiani, sub praetexta causa quod eorum tractuum incolae lutherani seu calviniani essent, nec divinus idcirco in iis cultus exerceri posset; praefinita fuit haec unio cum clausula, per quam Gregorius, foelicis recordationis, Papa decimus tertius, uti quandocumque earum ditionum incolae ad sanctam fidem converterentur, Lazariani Equites unicuique [190] curioni quem Episcopus elegisset, quinquaginta ducatos dare deberent annuatim, declaravit.

  A022001298 

 Aliter enim fiet ut dispergantur hi Canonici desinantque in vinea Domini laborare, eo quod vivere nequeant..

  A022001308 

 Quapropter supplicat Sanctitati Tuae, uti commissionem alicui ex ultramontanis Praelatis de rebus omnibus bene instructo dignetur dare, qui cum duobus ex Societate Jesu, vel Capucinorum Ordine Patribus, addito etiam [198] brachii saecularis auxilio, si opus fuerit, debeat possitque libere et absolute ejusmodi Monasteria visitare, et in veterem ordinem reducere, et inobedientes corrigere, et rebelles coercere, prout expedire viderit ad animarum ipsorum salutem populique consolationem, appellatione quavis neglecta et oppositione; quandoquidem illorum Monasteriorum Superiores hujusmodi dissolutiones ferunt et patiuntur, eo quod remedium nullum adhibeant..

  A022001370 

 Verum, quia non habent quo decenter vivant, non enim quilibet eorum canonicatus sexaginta ducatorum est; Thononi autem erat antiquitus ecclesia cum conventu Ordinis Eremitarum Sancti Augustini, valoris annui centum nummorum circiter, unita Militiae Sanctorum Mauritii et Lazari a Gregorio, fcelicis recordationis, Papa decimo tertio, sub praetexta causa quod populus ille longe a convertione esset; conventus autem ille destructus, et ecclesia multas patitur ruinas, unde impossibile fere esset Fratribus illis restruere.

  A022001371 

 Quod si nulli inveniantur qui ad eam [203] residentiam obligare se velint, tunc illius sacelli fructus et reditus mensae capitulari applicentur..

  A022002158 

 Gregorio Papae decimo tertio, prasdecessori Nostro, pro parte bonae memoriae Emanuelis Philiberti, Sabaudia; Ducis, exposito quod cum dictus Emanuel Philibertus quaedam balliagia, videlicet Ternier, Chablaix et Gex, sub ditione ejus temporali existentia, a Bernensibus recuperasset, et ad pristinam temporalem jurisdictionem suam revocasset, licet illorum populorum pravis opinionibus et inveteratae haereticae perfidiae malitia obduratas mentes serius quam ipse Gregorius praedecessor optabat sanari posse vereretur, ejusdem tamen Ducis et publicae ecclesiae Catholicae nomine valde laetatus, conducibile fore existimabat ut religiosa loca ipsorum balliagiorum profanata, quae in pristinos usus et officia restitui non poterant, Militiae Sanctorum Mauritii et Lazari, cujus ipse Dux Magnus Magister existebat, aliquo modo inservirent.

  A022002160 

 Ita tamen, quod cumprimum eorumdem balliagiorum et locorum recuperatorum homines veritatis lumen, commiserante Domino, recepissent, in quacumque ipsorum parte contingeret, parrochiales ecclesiae et alia ecclesiastica loca ad exercitium curae animarum idonea, ab Ordinariis locorum quibus illa suberant, cum dote non minore quinquaginta ducatorum annuatim, de proprietatibus bonorum praedictorum ad justum [et] competentem numerum instituerentur, illisque ab iisdem Ordinariis de rectoribus et pastoribus idoneis, juxta Concilii Tridentini dispositionem et alias canonicas sanctiones provideretur, et aliter prout in Litceris Apostolicis in forma Brevis, sub Annulo Piscatoris, sub datum videlicet XIII mensis Junii millesimo quingentesimo septuagesimo nono, Pontificatus sui anno octavo, quarum tenores pro expressis haberi volumus plenius continetur..

  A022002162 

 Et cum non sufficiat tot animas Dei Ecclesiae acquisisse, si modus illas retinendi ac ita manutenendi non reperiatur, et factum vix dici queat quod non durat factum, etsi praedicta unio, annexio et incorporatio quoad parrochiales ecclesias, attento quod conditio in illa seu Litteris desuper expeditis apposita, praedictorum populorum ad Catholicarn fidem et Ecclesiae unitatem reversionem purificata extitit, dissolvatur, et rectores in parrochialibus ecclesiis praedictorum balliagiorum, quae numerum quadraginta quinque vel circa ascendunt, qui in Catholica fide in iliis locis et personis conservanda et confirmanda, aliisque adhuc naeretica pravitate labefactatis ad eandem Catholicam fidem revocandis insistant constituentur, ex hoc profecto Catholicae fidei propagationi et manutentioni vaide prospiceretur..

  A022002163 

 Sed quia ipsis rectoribus sic deputandis, ut illorum muneri sedulo et absque alia rei familiaris distractione satisfaciant, congrua sustentatio assignanda esset, et si ipsi rectores a praedictae Militiae Militibus sustentandi, aut portio quinquaginta ducatorum, ut praefertur, eis per ipsos Milites assignanda venirent, ilii proculdubio in eo quod eorum victui necessarium foret, seu praedictorum quinquaginta ducatorum exactione ab iisdem Militibus procuranda, plus temporis quam in eorum muneris et officii exercitio impenderent; si unio per Gregorium, praedecessorem, dictae Militiae, ut praefertur, facta, in totum perpetuo dissolveretur, ac revocaretur et annullaretur, ipsorumque beneficiorum unitorum hujusmodi fructus in praedictarum parrochialium ac aliarum ecclesiarum utilitatem et reparationem, earumdem parrochialium rectorum congruam sustentationem, arbitrio tuo; necnon trium aut plurium insignium secularium, vel cujusvis Ordinis regularium, verbi Dei praedicatorum et concionatorum, in eisdem balliagiis manutentionem converterentur; ex hoc profectio ipsorum conversorum in Christi fide perseverationi earumdemque animarum saluti divinique cultus incremento et manutentione ut plurimum consuleret et, annuente Domino, aliud balliagium de Gex ad eandem conversionem, ex continuo vicinorum ita piorum operum exercitio, magis ac magis in dies invitaretur: propterea Nobis humiliter [330] supplicari fecisti, ut in praemissis opportune providere de benignitate Apostolica dignaremur..

  A022002164 

 Nos igitur, qui Catholicae fidei propagationem, quantum cum Domino possumus, procurare non desistimus, Litterarum dicti Gregorii, praedecessoris, tenores praesentibus pro expressis habentes, hujusmodi supplicationibus inclinati, Fraternitati Tuae, unionem, annexionem et incorporationem, extentionem, ampliationem et decretum in praedicti Gregorii, praedecessoris, Litteris contenti, de praedicti Caroli Emanuelis, Ducis, consensu, Apostolicam auctoritatem perpetuo dissolvendi, dismembrandi, revocandi et annullandi, ac parrochiales ecclesias supradictas restituendi, seu de novo erigendi et instituendi, ipsorumque beneficiorum fructus, redditus et proventus praedictarum ecclesiarum rectoribus illarumque reparationibus; necnon octo presbyterorum secularium qui in ecclesia parrochiali oppidi de Tonon, quod insigne est, divinis officiis et servitiis Sacramentorumque administrationi insistant, et trium ad minus magis eruditorum, et tam secularium quam cujusvis Ordinum regularium, arbitrio tuo eligendorum, verbi Dei praedicatorum, in eisdem balliagiis manutenendorum sustentationi et alimentis etiam pcrpetuo applicandi et appropriandi; praedictosque Milites, seu eorum Magnum Magistrum pro tempore existentem ex praedictorum beneficiorum tunc, ut praefertur, unitorum fructibus, redditibus et proventibus generaliter aut particulariter ab ipsarum ecciesiarum rectoribus, aut monasteriorum Abbatibus, aut prioratuum Prioribus, seu aliis quibuscumque, nihil unquam petere aut praetendere, seu lite desuper et causam quomodolibet et quovis pratextu aut colore movere ullatenus posse decernendi, sed perpetuum illis desuper silentium imponendi, Tibique de illis, ad effectum praemissum, libere et omnino disponendi in omnibus et per omnia perinde ac si eadem unio, annexio et incorporatio eis seu eorum Militiae facta non fuisset, et plena eorumdem beneficiorum dispositio ad Te spectaret hac vice dumtaxat, auctoritate Apostolica, tenore praesentium licentia et facultatem concedimus et impartimur..

  A022002165 

 Et nihilominus, ut in ipsis parrochialibus ecclesiis aliisque beneficiis hujusmodi, ut necessarium est, idonei rectores et pastores vigiles deputentur qui ad gravem ipsarum animarum de novo conversarum curam exercendam strenue invigilent, Tibi quod de eisdem parrochialibus ecclesiis, necnon etiam perpetuis capellaniis seu ecclesiis aut capellis et aliis beneficiis bujusmodi, etiamsi de jurepatronatus quorumvis, tam laicorum, etiam nobilium, quam quorumvis aliorum cx fundatione vel dotatione existant, quomodocumque [331] per haeresim devolutionem aut aliter quomodolibet vacaverint, pro hac prima vice in favorem personae seu personarum Tibi benevisarum, et habilium et idonearum, disponendi et de illis providendi; necnon eos qui hactenus de dictis parrochialibus ecclesiis provisi fuerint quatenus ad curam animarum exercendam idonei non reperiantur, summarie de plano, sine strepitu et figura judicii, iisdem, ecclesiis privandi, ipsorumque parrochiales ecclesias aliis magis idoneis conferandi..

  A022002167 

 Praeterea Tibi, rectoribus earumdem aut aliarum parrochialium ecclesiarum tuae diaecesis congruam portionem super decimis et primitiis quse in eorum parrochiis percipiuntur ab Abbatibus et Prioribus, etiam extra visitationem, omni oppositione et appellatione remotis, assignandi, necnon aliis aliarum parrochialium ecclesiarum dictae diaecesis rectores magis habiles et idoneos ad id tamen voluntarios ad annum, seu aliud tempus Tibi benevisum, non tamen ultra biennium, qui curam ipsorum animarum gerant de eorum propriis ecclesiis relictis, seu his vicariis ad curam exercendam idoneis et approbatis: ita quod rectores ad aliam residentiam in dictis eorum ecclesiis ad annum, seu alio tempore durante, faciendam minime teneantur, amovendi, et ad dictas ecclesias praedictorum balliagiorum per praedictum tempus, attenta sacerdotum ad hoc habilium et sufficientium penuria, in illis partibus vigente transferendi licentiam pariter concedimus et indulgemus..


23-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XXIII-Vol.2-Opuscules.html
  A023000138 

 Atque ratio Sancti Thomae omnino convincit de voluntate in genere, abstrahendo ab absoluta et conditionata, antecedente et consequente: quod contra vos est, non contra nos.

  A023000138 

 Non ergo, secundum eum, praedestinatio est volitio illa et electio ad gratiam primo, deinde ad gloriam consequenter, quod vos ut subterfugiatis argumenta imaginamini, sed potius e contra vult uni prae aliis dare gloriam, aliis negare; deinde consequenter iis negare efficacia media, illis dare.

  A023000138 

 Non probat autem prius esse volitionem efficacem finis quam volitio efficax mediorum non efficacium, sed sufficientium: quod esset contra.

  A023000138 

 Quare [2] argumentum Sancti Thomae omnino probat prius Deum velle cuique dare antecedenter gloriam, deinde ut eam consequerentur media necessaria: quod est contra vos.

  A023000139 

 Quarto, hoc primum dictum pugnat cum quarto, nam fere nulli sunt qui in tota serie, seu ordine gratiae, non habeant gratiam plus quam sufficientem qua justificantur, concipiunt bona desideria (inter Christianos maxime); at in quarto dicitur reprobis solam sufficientem dari, quod falsum erit, cum plurimi reprobi sint ex Christianis qui habent plus quam sufficientem..

  A023000142 

 Hoc enim in eo tantum sequuntur quod negent praevisionem; quid autem hac negatione intelligat ac velit, nihil curant.

  A023000142 

 Quod autem Sancti Augustini authoritatem spernant probatur quia verbis tantum cum eo conveniunt, ab ejus autem mente longissime recedunt.

  A023000142 

 Sane, in eo tantum conveniunt quod cum Augustino negent causam ullam esse in nobis praedestinationis, in explicatione autem sententiae omnino discrepant; hoc est, conveniunt in verbis, non in re.

  A023000143 

 At dicunt: convenimus cum Augustino in praecipuo totius negotii, scilicet in negando causam praedestinationis, quod satis est.

  A023000143 

 Enimvero et nos quoque convenire cum eo dicemus; scimus namque id quod maxime optavit Augustinus, esse debellare Pelagium qui cum diceret nos solo [6] libero arbitrio mereri salutem, Augustinus ut eum fortius impeteret, negavit praedestinationis dari causam ex parte nostra.

  A023000143 

 Quod si nos negemus dari causam ex parte nostra, quatenus nostra est, cum Augustino sentire merito dicendi erimus.

  A023000177 

 Quod vero dicitur de salute ad quam conducit, removendo, scilicet, impedimentum majus, minus enim impeditur quia moraliter bene agit.

  A023000212 

 Deinde, est omnino impossibile quod dicit; nam si ad actum malum Deus voluntatem non determinat, ergo necessario permittit, ut si velit efficiat bonum actum quando facit malum..

  A023000379 

 Cependant, la piece que vous attaques de ceste mienne Consideration n'est pas mienne, mays de saint Ambroyse, lequel vous attaques sous mon nom: «Liquet igitur,» ce dict il, «quod praeter naturae ordinem Virgo generavit, et hoc quod conficimus corpus ex Virgine est; quid hic quaeris naturae ordinem in Christi corpore, cum praeter naturam sit ipse Dominus Jesus partus ex Virgine?» Voyla mon garand, duquel la citation est a la marge; mays peut [32] estre que la chaleur du desir de reprendre vous aura empesché de la voir..

  A023000382 

 Sed in adjutorio ipsjus Salvatoris, sicut spreverunt Catholici velut acutissimum quod Jovinianus exseruerat argumentum, et nec sanctam Mariam pariendo fuisse corruptam, nec Dominum fuisse phantasma crediderunt, sed et illam virginem mansisse post partum, et ex illa tamen verum Christi corpus exortum, sic» spreverunt «vestra calumniosa vaniloquia.» Et quelle virginité pouvoit nier Jovinien estre en la Vierge en l'enfantement, sinon celle que vous nies? Et quelle autre corruption y pouvoit il mettre que celle que vous y mettes? car de méttre en l'enfant la corruption qui se faict par l'accointance de l'homme, c'est une chose inintelligible.

  A023000383 

 Demus Deum aliquid posse, quod nos fateamur investigari non posse.

  A023000411 

 Ainsy est il dict d'Anne, que Dominus concluserat vulvam ejus, non pas certes a l'endroit du mary, cui satis aperta erat, mais eo quod non conciperet.

  A023000413 

 Qui a jamais dict que, quod repente Christus ab oculis discipulorum evanuit, fuerit umbrae aut phantasmatis? Imo sane virtus Dei est quae corpora, etiam solidissima et humana, oculis mortalium eripit, et les rend invisibles pro tempore, comm'il luy plaist: ainsy fit il quand, transiens per medium illorum, ibat..

  A023000578 

 Prodiit superiore saeculo ab inferis horrendum nescio, an miserandum potius, hominum genus, qui, a Christianae religionis et sacrosanctae fidei nostrae Catholicae unitate ac, [67] quod omnino consequens est, veritate desciscentes, nova passim dogmata novasque haereses, sed ex veteribus et jam pridem damnatis magna ex parte consutas conflatasque, invexerunt, in tot pene sectas divisi quot fuerunt eorum capita, qui sectatores habere quam esse maluerunt.

  A023000581 

 Praeclare vero et in tanta infaelicitate satis faeliciter actum est cum Republica Christiana, quod has ipsas sectas, quae tanto impetu in eam conjurarunt, iis notis infames esse contigit, propter quas vel primo ipso intuitu dubitare nemo possit, quin «haereticae», ut sacri Canones loquuntur, pravitatis speciem et insignia prae se ferant..

  A023000582 

 Possumus enim vere affirmare, nihil a nobis hac in re factum esse, nisi quod pio et Christiano cuilibet facere licuerit, eamque nos in tanti momenti negotio adhibuisse cautionem, quae fuit necessaria, ne justissimas Ecclesiae censuras, quas et veremur ut par est, et reveremur, ullo modo incurreremus.

  A023000582 

 Reliqua theologis, qui tam multi tamque praeclari ex professo ista tractarunt, consulto relinquemus.] Adferemus autem ipsissima Lutheri et Calvini verba, ut qui non poterunt facile credere, quod sane incredibile est, tam absurdas et plane diabolicas impietates, tamque impias absurditates tot assertoribus superbientes cuiquam mortalium in mentem venire unquam potuisse, nihil tamen a nobis effictum aut immutatum conqueri jure possint.

  A023000598 

 Alioqui, quid, obsecro, certum erit, quid tutum, si actori etiam calumnianti sufficiat negare? Digni sane quibus id etiam accommodemus, quod D. Joannes in Apocalypsi de locustis illis scribit exeuntibus de puteo abyssi, quas ait habere super se regem, angelum abyssi, cui nomen hebraice אבדד Abaddon, graece άπολλύων Apollyon, latine Exterminans; ut significet haereticos omnes nihil propemodum adstruere, omnia vero destruere, nihil affirmare, omnia negare; tales denique illos esse ut possit quis non insulse nec falso contendere, si Christiani dicendi sunt, negative illos, non affirmative, Christianos dici debere.

  A023000598 

 Prima illa, nec meo judicio parva nota est, quod omnia propemodum negant, affirmant pene nihil, nisi quod et negando affirmant plerumque, et affirmando negant, ut facile appareat ex eorum numero illos esse qui, ut Tertullianus de haereticis omnibus scripsit: «Credendo non credunt,» dissimiles in eo a paganis qui, ut idem ille ait: «Non credendo credunt.» Nec video quibus magis quam istis convenire possit quod de Antichristo magni plerique viri existimarunt: άρυοΰμαι nomen illi esse; quando-quidem antichristianorum omnium, id est haereticorum, solemnis mos iste est, ut doctrinam suam fere omnem constituant in negando.

  A023000598 

 Quod si faciunt eo consilio, ut nos onerent probatione, nec quicquam ipsi probare teneantur, nae pessimi sunt non modo theologi, sed etiam jure-consulti.

  A023000602 

 Et, ut eleganter Tertullianus contra Praxeam: «Potuit (ita salvus sim) Deus pennis hominem instruxisse, quod et milvis praestitit; non tamen quia potuit, statim fecit.

  A023000602 

 Negant in Deo potentiam ullam esse absolutam: [73] «Commentum,» inquit Calvinus, «de absoluta Dei potentia, quod scholastici invexerunt, execranda blasphemia est.» Et alibi, «impossibile» appellat quod nunquam aut fuit aut futurum est.

  A023000610 

 Calvini enim verba haec sunt: «Ne Augustinus quidem illa superstitione interdum solutus est, quemadmodum ubi dicit indurationem et excaecationem non ad operationem Dei, sed ad praescientiam spectare; at istas argutias non recipiunt tot Scripturae,» etc. Huic autem negationi contrarium est quod passim affirmat Sacra Scriptura, Deum praevidisse proditionem Judae, negationem Petri, excaecationem Judaeorum; quae quidem praedixit et praescivit Christus, nec tamen voluit aut effecit..

  A023000626 

 Negant Christum esse Judicem; sic enim Lutherus eodem loco: «Persuasus,» inquit, «eram pestilentibus illis opinionibus.» Quas subinde explicans, ponit hanc, inter caeteras, quod Christus sit Judex; seque laborare ait, ut illam dediscat.

  A023000630 

 Et vero quaenam Sacrarum Scripturarum certitudo erit, quaeoam auctoritas, si Traditionem tollas, cum sola Traditione non etiam Scripturae ullius fide probari ea certitudo et auctoritas possit? Cur Evangelium Matthaei et Lucae, potius quam Thomae et Nicodemi, Libros canonicos esse dicemus? Aut si quis neget, atque cum istis Traditionem non scriptam rejiciat, quomodo probabimus? Rursum, ubinam gentium erat Ecclesia, aut fides Ecclesiae, totis illis saeculis quibus nihil dum de fide tractatum erat per scripturam, sed per sermonem tantum? An non fuit Ecclesia Scripturis antiquior? Aut quonam Sacrae Scripturae loco scriptum probabunt isti, ut cogant nos credere nihil credendum esse, nisi quod scriptum? Quid de Baptismo infantium, de Dominico die potius quam alio in Sabbathi judaici vicem sanctificando, de Angelorum creatione, ac de aliis hujusmodi tam multis quorum certissima fides in Ecclesia, et etiamnum apud ipsos quoque haereticos [80] omnes, probatio vero per Scripturam plane nulla? Longe aliter, et praeclare ut omnia, Augustinus: «Non crederem Evangelio, nisi» Ecclesia diceret esse Evangelium..

  A023000634 

 Negant ex Libris Sacrae Scripturae Libros Judith, Baruch, Sapientiae, Ecclesiastici, Machabaeorum et Tobiae auctoritatem canonicam habere, quod in Canone Hebraeorum adscripti non sint; quasi plus auctoritatis judaicae Synagogae tribuendum sit, quam Ecclesiae Catholicae universae quae, unanimi consensu, habuit semper Libros illos pro canonicis.

  A023000638 

 Omitto enim quod hanc Epistolam non esse Apostoli Jacobi, nec apostolico spiritu dignam, multi valde probabiliter asserant, licet consuetudine auctoritatem, cujuscumque sit, obtinuerit.

  A023000639 

 Viden'hominis audaciam et impudentiam, qui non contentus ademisse quantum potuit auctoritatem Epistolae apostolicae, insimulat etiam Apostolum arrogantiae, quod [82] instituendi Sacramenti facultatem sibi adrogaverit, si eam Epistolam conscripsit! Non videt furiosus apostata id Apostolum agere, non ut instituat Extremae Unctionis Sacramentum, sed ut ad ejus usum fideles hortetur; non facturus utique, nisi Christus ipse instituisset..

  A023000647 

 Quod si ita esset, cur Christus Dominus noster comparasset eam civitati supra montem positae, convivio, ovili, aedificio super petram aedificato? Cur praeterea nos ad Ecclesiam remitteret illis Evangelii verbis: Dic Ecclesiæ? An non faciunt ridiculum et impostorem Christum, qui nos ad Ecclesiam alleget, si invisibilis illa et imperceptibilis est?.

  A023000651 

 Quid ergo erit quod nobis tam certum et exploratum esse opporteat, ut nec si Angelus de cælo contrarium dicere velit, ei tamen credere debeamus? Quis non enim deberet Angelo caelesti potius quam sibi credere, si non ex alia parte auctoritas et certitudo fidei Ecclesiae angeli cujuslibet auctoritatem contrariam, si qua unquam, per impossibile contraria esse posset, superaret?.

  A023000657 

 Quis negat? Sed an quod velit unumquemque de ipsorum doctrina judicare, ut Lutherus existimat? Nihil minus; at quia possit unusquisque de istorum persona facile cognoscere (quod nos nimio malo nostro [87] in Lutheranis et Calvinianis cognovimus) ex fructibus et operibus ipsorum: quia nimirum veniunt et non mittuntur, dispergunt oves et dividimt ovile, ut proinde, quamvis in speciem oves videantur, facile tamen appareat esse illos intrinsecus lupos rapaces..

  A023000661 

 Negant ullum hominis liberum esse arbitrium, idque adeo impudenter, ut Calvinus impudentiae accuset graecos Patres, falsitatis latinos, quod hi liberi arbitrii, illi αύτεξούσιον vocabulis fere semper usi sint.

  A023000662 

 Contra quem errorem jam olim scripsit Beatus Augustinus quamplurima ex professo et pluribus locis, sed semper ita ut in eam recidat sententiam, quam semel pro constanti et perpetua propositione his verbis exposuit: «Est igitur,» inquit, «liberum arbitrium; quod quisquis negaverit, Catholicus non est.».

  A023000666 

 Negant fideles posse peccare mortaliter, quia, inquit Calvinus, «Fidelium peccata venialia» sunt; «quia Dei misericordia condemnatio nulla est iis qui sunt in Christo Jesu, quia non imputontur, quia venia delentur.» Quasi vero Petri execrationes et Domini sui abnegationes, Davi-dis adulterium et homicidium, imo ipsius Adami et Evæ inobedientia non fuerint peccata mortalia! Quid ergo sibi voluit, qui Episcopo dixit in Apocalypsi: Nomen habes quod vivas, et mortuus es? Quid, quod David, tantis la-chrymis, tot singultibus petiit peccatum suum deleri, cor novum sibi creari, a sua iniquitate lavari, a peccato mundari[89], si, quia fidelis erat, nihil ei damnationis fuerat, neque ullum peccatum illi imputatum?.

  A023000670 

 Negant Confirmationis, Ordinis, Matrimonii, Extremae Unctionis et Absolutionis ullum esse Sacramentum, contra id quod tam multis Sacrae Scripturae locis passim affirmatur.

  A023000670 

 Sed nihil tantis theologis dignius, quam quod fatetur Calvinus, quaedam ex his Sacramenta fuisse Apostolorum temporibus, nunc vero esse negat; quasi Sacramenta non nisi ad tempus fuerint instituta, non ut tanto tempore durarent, quanto Ecclesia ipsa, hoc est, ad saeculi usque consummationem..

  A023000674 

 Quod tamen clarissime affirmat Paulus Apostolus, ad Titum, cum ait Christum salvos nos fecisse per lavacrum regenerationis; atque ita credendum esse præscripsit Concilium Nicaenum, itemque Constantinopolitanum, ipsaque Ecclesia universa solemni illa decantatione profitetur: «Confiteor unum Baptisma in remissionem peccatorum.».

  A023000678 

 Gravis hac de re apud divum Augustinum extat sententia: «Quisquis dixerit quod in Christo vivificantur etiam parvuli qui sine Sacramenti perceptione de vita exeunt, hic profecto et contra apostolicam praedicationem venit, et totam condemnat Ecclesiam, ubi propterea cum baptizandis parvulis festinatur et curritur, quia sine dubio creditur aliter eos in Christo vivificari omnino non posse.» Hieronymus quoque, post Tertullianum: «Christiani,» inquit, «non nascuntur, sed fiunt.».

  A023000679 

 Mitissima tamen apud Catholicos sententia illa est, quod non baptizati infantes, quibus nullum praeter originale peccatum imputari potest, damnantur paena damni tantum, non etiam sensus, gaudentque naturali fcelicitate, qualis quantaque maxima esse potest, ita ut etiam suo modo dent laudem Deo, quantum ad justitiam ejus, non modo vindicativam, sed etiam distributivam.

  A023000683 

 Est enim hoc solemne Calvini et Calvinianorum omnium paradoxum, unde et Sacramentarii ab omnibus appellantur, propria veluti quadam et insigni nota, quod scilicet Sacramentum sine re fingant et constituant.

  A023000684 

 Ad quod impugnan dum invitatus aliquando Lutherus, cum jam verecundiae fines omnes gnaviter transiisset, impugnare tamen erubuit, nimisque potens esse Mot illud professus est.

  A023000684 

 Protestatus tamen, ne quid de pristina impudentia remisisse, aut cum Romana Ecclesia, per gratiam vel per sordes, [93] consensisse videretur, perlibenter se fuisse dissensurum, si vel minimam occasionem vidisset negandi audacter quod Christus tam aperte constanterque affirmasset.

  A023000685 

 Cum ad octuaginta quatuor usque diversissimas interpretationes ex eorum libris, optima fide, collegerit vir clarissimus Claudius Sanctesius, Episcopus Ebroicensis, in aureo illo suo opere De Eucharistia, quibus si addas omnes eas quae ab eo [94] tempore supervenerunt, non pauciores quam ducentas invenies, easque non modo diversas, sed etiam, quod in magno mendacio evenire necesse est, omnes pene invicem pugnantes.

  A023000687 

 Quo admisso, illud certe etiam manifeste relinquitur, quod ab aliis Evangelistis omnibus, uno ore, et a divo Paulo (qui hoc ipsum accepit non a coapostolis, sed a Domino jam in Caelos assumpto) additum est graecum substantivum Mot έστί, non ea mente factum fuisse, ut commentitiae [96] isti interpretationi viam patefacerent, et Mot est pro significat unquam accipi vellent; sed ut eum ipsum sensum quem Matthaeus materna Christi lingua expressit apertius exprimerent, addito verbo substantivo ad pronomen hoc demonstrativum substantiae, et nomen substantivum corpus, subjectumque adjectivum meum, quo persona ipsa Christi enixissime significatur; itemque relativum quod, cujus eam esse vim et naturam sciunt grammatici omnes ut sit relativum substantiae, ne tot junctis verbis nihil penitus nisi substantiam et veritatem substantiae exprimentibus, dubitare quisquam posset, quin de vero ac reali corpore suo Christus Dominus in Sacramenti institutione sensisset, quod postea pro nobis datum et traditum est in cruce, non per figuram et significationem, sed vere ac realiter, ut figurae omnes Veteris Testamenti, consummato redemptionis opere, finirentur..

  A023000692 

 Ita et ab expresso Dei verbo, et ab omnium antiquorum Patrum et Christianorum fide, prorsus dissentiunt; quid enim clarius illis verbis: Hoc est corpus meum, quod pro vobis datur; Hic est sanguis meus, qui pro vobis et pro multis funditur in remissionem peccatorum? Nimirum datur sacrosanctum corpus illud, non solum nobis in Sacramentum, sed etiam pro nobis in Sacrificium.

  A023000692 

 Omitto Mot quod factum est per Malachiam Prophetam, de oblatione munda toto terrarum orbe offerenda; omitto alia pleraque ex Scripturis firmissima argumenta, quae theologi non omittunt.

  A023000692 

 Satis enim superque fidem nostram adserit Mot illud quod os Domini locutum est, quo evidentissime et efficacissime probatur Eucharistiam non modo Sacramentum esse nobis exhibendum, sed etiam Sacrificium pro nobis offerendum..

  A023000693 

 Adeo verum est quod Tertullianus scripsit: «Varie diabolus semulatus est veritatem; affectavit illam aliquando defendendo concutere.» Eodem namque modo inferunt isti: Quia fides justificat, ergo charitatem non justificare; quia Christi justitia nobis imputatur, ergo nullam in nobis esse justitiam; quia Christus nobis meruit, ergo nulla in nobis esse merita; quia Christus est summus Pontifex, ergo nullum in Ecclesia esse summum Christi vicarium Pontificem; quia Christus mediator redemptionis unicus est, ergo nullum esse mediatorem intercessionis; quia Christus nobis jejunavit, ergo jejunare nos non debere; denique, ne singula persequamur, quia Sacramentum est signum, ergo nullam rem esse in Sacramento.

  A023000693 

 Quid vero esse potuit, quod miseros istos moverit, ut verborum Christi splendorem suis nugis obscurare voluerint? Dicam paucis; plura enim ex professo theologi.

  A023000693 

 Unum illud, quod quasi novum et nobis inauditum, exclamant novatores: unicam oblationem esse pro peccato, qua Christus consummavit in sempiternum sanctificato s.

  A023000695 

 Unicus Christus offert semetipsum; sed in cruce, sine ministerio cujusquam alterius inferioris sacerdotis; in altari, non solum per seipsum, ut in institutione, sed per administros ejus sacerdotii, quod secundum ordinem Melchisedech stabilivit, in omni loco seipsum oblationem mundam offerri voluit.

  A023000696 

 Nec tam repetitio est oblationis factae in cruce, quam continuatio ac perseverans exhibitio, cum unico, perpetuo ac constantissimo voluntatis actu seipsum Christus Redemptor Patri obtulerit et offerat usque in aeternum, ut non saepius nec iteratis actibus, sed unico, et nulla alicujus cessationis interruptione [104] discreto actu, oblatio haec perficiatur ex parte Christi, quamvis respectu nostri et ministerii quod praestamus, et respectu externorum actuum, non tam continuata quam repetita, sed semper tamen eadem oblatio censeri merito possit.

  A023000705 

 Quam vero longe aliter divus Paulus, qui ad Ephesios exclamat de Christo: Quod autem ascendit, quid est, nisi quia et descendit in inferiores partes terrae?.

  A023000717 

 Non ita locuturus, nisi peccata quaedam essent, quae in alio quoque saeculo remittuntur; quod nec ethnicus Plato ignoravit, qui solo naturalis rationis lumine illustratus, Purgatorium admisit.

  A023000848 

 Adeo namque sibi in arte negandi placent, ut etiam affirmando negent, et, quod supra ex Tertulliano diximus, «credendo non credant».

  A023000852 

 Nec erubescit Calvinus divum Augustinum superstitionis arguere, quod «excaecationem et indurationem» peccatoris ad solam «Dei praescientiam» et permissionem referat.

  A023000852 

 «Fateor,» inquit, «in hanc miseriam» (loquitur autem de peccato) «decidisse universos filios Adam, atque id est, quod principio dicebam, redeundum tandem semper esse ad solum divinae voluntatis arbitrium.» Mox arguit eos qui «negant decretum fuisse a Deo, ut sua defectione periret Adam.» Subinde, loquens de perditis: «Ex Dei,» inquit, «praedestinatione pendet eorum perditio.» Rursum: «Cadit igitur homo, Dei [111] providentia sic ordinante.» Sed et incestum quem Absalon commisit, «opus Dei esse» dicit, ut et Chaldaeorum saevitiam in Judaeos.

  A023000853 

 Pulchre divus Augustinus: «Divinam providentiam non usque ad haec ima protendi, aut certe mala omnia Dei voluntate committi, utrumque impium; sed magis posterius.» Divus vero Basilius orationem integram de eo habuit: «Quod Deus non sit auctor malorum.» [112].

  A023000857 

 Affirraant peccata remitti sola non imputatione; quod ipsum nihil aliud est, quam negare veram peccatorum remissionem.

  A023000857 

 Igitur superest ut delendo et abluendo tegat, quandoquidem nihil Deo tectum, aut non apertum ejus oculis esse potest, nisi quod omnino non est.

  A023000861 

 Hac autem affirmatione vim et efficaciam justitiae Christi negant, quae in eo maxime elucet, ut nobis prosit non modo per sui imputationem, sed per justitiae formalis in corda nostra derivationem et infusionem, ut filii Dei non tantum nominemur, sed etiam simus; ac, quod consequens est, non justi tantum nominemur et habeamur, sed vere simus et efficiamur.

  A023000866 

 Quare non immerito seipsum miratur Lutherus, in haec verba prorumpens: «Haec nostra,» inquit, «theologia paradoxa rationi, mirabilis et absurda est, quod non solum surdus sim legi et liber ab ea, sed plane ei mortuus.» Et paulo post: «Respondebimus,» inquit, «cum Paulo, sola fide in Christum nos pronunciari justos, non operibus legis aut charitate.» Ubinam vero gentium Paulus ea verba addidit, quae tu de tuo addis, Luthere: «aut charitate»? [116].

  A023000870 

 Ac ne quis forte, de hominis pietate melius suspicatus, existimaret sermonem illi esse de moribus moraliter bonis, explicavit ille sententiam suam his clarioribus verbis: «Omne opus bonum in sanctis viatoribus esse peccatum.» Et Calvinus in eunderri sensum contendit, «nec unum a sanctis exire opus, quod, si in se censeatur, non mereatur justam opprobrii mercedem.» Et alibi addit: «Nullum esse hominis pii opus, quod, si severo Dei judicio examinaretur, non esset damnabile.».

  A023000872 

 Quid ergo respondebunt isti, si eos interrogem non, quid credendo, sed quid faciendo vitam eeternam possidebo? An quod Christus legisperito: Diliges Dominum tuum, etc.; hoc fac, et vives? Imo potius: Fac nihil, et non peccabis.

  A023000879 

 De incredulitate, quod sola sit peccatum.

  A023000881 

 «Christus,» inquit Lutherus, «ordinavit ut nullum esset peccatum nisi incredulitas, nulla justitia nisi fides.» Et alibi tuetur mordicus hanc propositionem: «Baptizatum, etiam volentem, non posse perdere salutem suam quantiscumque peccatis, nisi nolit credere, quia,» inquit, «fides tollit omnia [120] peccata et facit volentem non peccare.» Hac autem affirmatione negant evidentissime scortationes, homicidia, perjuria, blasphemias esse peccata; quod tamen quam absurdum sit qui non videt, quid unquam absurdum esse fatebitur? At quam praeclare rursum cohaerent hae propositiones Lutheri: «Omne opus bonum, etiam fidelis, etiam justi, est peccatum;» et: «Nullum opus justi, nisi incredulitas, est peccatum;» nam si omne opus bonum est peccatum, quomodo nullum opus malum peccatum est?.

  A023000890 

 Hoc vero quis ferat, ut eadem sit malitia peccati ejus qui thorum proximi, et ejus qui thorum patris sui violaverit? Ergo non gravius peccat qui patrem, quam qui servum occiderit? qui columbas in templo plus aequo, quam qui in trivio vendiderit? Quid igitur illud est, quod tantopere Paulus exaggerat Corinthii illius fornicationem, quae tam gravis erat, ut nec inter Gentes inveniretur, nimirum quod quis patris sui uxorem habere auderet?.

  A023000894 

 «Mot hoc,» ait ille, « Crescite et multiplicamini, non est praeceptum, sed plus quam praeceptum divinum, puta opus quod non est nostrarum virium, ut vel impediatur, vel omittatur, sed tam est necessarium, quam ut masculus sim, magisque necessarium quam edere, bibere, purgare, mucum emungere, somno et excubiis inteutum esse.

  A023000903 

 Qua affirmatione negant quod universa Scriptura asserit et docet, debere nos in timore et tremore salutem nostram operari, et satagere ut bonis operibus vocationem nostram certam faciamus, nec de peccato etiam propitiato debere nos esse sine metu.

  A023000907 

 Et quod Scriptura de Saulis et Salomonis bonitate et justitia pronunciat, negant et evertunt; quandoquidem de primi reprobatione certissimi, de secundi vero electione incertissimi sumus.

  A023000907 

 Sed quid illi ad Ezechielem: Si averterit se justus a justitia sua et fecerit iniquitatem, justitice ejus non memorabuntur amplius? Quid, quod Episcopo Philadelphiae Christus scribendum mandat: Tene quod habes, ne alius accipiat coronam tuam? Paulus vero Apostolus, quanquam fidelis, imo fidelissimus, quid non facit, ne, cum aliis praedicaverit, ipse reprobus efficiatur?.

  A023000908 

 Rursum peccatis nostris non posse nos damnari, cum ea sibi imputari voluerit, ac si sua essent.» Quo tamen loco advertendum est, in prioribus editionibus, maxime gallicis, rem durius exprimi, quam in posteriori anni 1602; nam in illis non solum asseritur «regnum Caelorum non magis nobis excidere posse quam» Christo, quod et in posteriori diserte scriptum est, sed etiam nos nostris peccatis non magis damnari posse quam Christum.

  A023000912 

 Affirmant electos de sua electione esse certissimos «Pessime ergo,» inquit Calvinus, «et perniciose Gregorius, homilia 38, dum vocationis tantum nostrae conscios nos esse tradit, electionis incertos; unde ad formidinem et trepidationem omnes hortatur.» Qua affirmatione negant et spem et timorem in praedestinatis esse posse; nam quis timeat de amissione illius boni quod amittere se non posse certo sciat? Et quod magnus ille nec unquam satis laudatus Gregorius hortatur nos ad timorem et formidinem, quid aliud est, quam illud ipsum quod consulunt apices omnes [128] Sacrarum Scripturarum? Cur enim putemus laudatum in Evangelio Simeonem, quod non tantum justus esset, verum etiam timoratus, nisi ut intelligamus justitiae comitem perpetuum esse hunc timorem sanctum, non qui servilis sit, sed qui filialis? Itaque mentiantur isti quantum volent; cum se justos dicunt, satis est, ut mentiri eos appareat, quod se timoratos nolunt dicere, ne quidem per mendacium; non quia non audeant (est enim longe audacior qui se justum esse contendit quam qui se fatetur timoratum), sed quia eos pudeat non quidem mentiri, sed ita loqui, ut hac parte mentiendo veritatem dicere videantur..

  A023000913 

 Si enim ab iis exquiras unde illa tanta certitudo, respondent statim se responsum, nescio quod, Spiritus Sancti interius percipere, veluti quadam echo, unde dubitare de sua praedestinatione non possint.

  A023000917 

 Affirmant, ex opposito, Christum, quod Caput est omnium praedestinatorum, incertum suae salutis fuisse; nam Calvinus palam asserit Christum de animae suae salute timuisse; neque id obiter, sed ex professo propugnat.

  A023000917 

 Ex quo indubitate sequitur, Christum incertum fuisse de salute animae suae; nam ut quis timeat timore formidinis, de quo Calvinus loquitur, necesse est ut malum quod timet, praevideat et suspicetur tanquam saltem probabiliter [130] futurum: malum enim a quo se tutum aliquis esse certo cognoscat, quomodo formidare quis potest aut timere? Digna profecto Calvini ingenio et subtilitate affirmatio; ut qui, per summam impudentiam, quemlibet ex suis discipulis de salute sua certissimum esse jubet, Christum de animse suae salute incertum esse, per inauditam hucusque blasphemiam, asseveret.

  A023000917 

 Subjungit Calvinus, Christum «diros et horribiles cruciatus» tolerasse (quod, inquit, «nulla fingi» possit «magis formidabilis abyssus, quam sentire se a Deo derelictum et alienatum), cum se ad tribunal Dei stare reum cognosceret nostra causa.».

  A023000921 

 Quod tamen tam falsum [131] esse quam quod maxime, praeterquam quod per seipsum clarissimum est, apparet etiam ex eo quod Beatus Joannes Evangelista, in historia de resurrectione Lazari, asseverat Christum semetipsum turbasse: quia nimirum ut eum decebat, qui non minus vere Deus esset quam vere homo, sponte excitabat in seipso timores, angores et hujusmodi affectus animi, antequam ab eis excitaretur.

  A023000925 

 Fatemur quidem Christum puerum, quod ad exercitium et opus externum spectat, sapientia crevisse et gratia; at [132] illud quoque asserimus, fuisse in eo thesauros sapientiæ, tum quoque, cum eos nondum exereret, sed, tempore suo coram populo Dei proferendos, sibi ipsi conservaret.

  A023000925 

 «Opportuit,» inquit Calvinus, «Christvun ad tempus similem esse puris infantibus, ut quod ad humanitatem inteligentia destitueretur.» Hac vero affirmatione negant in Christo fuisse reconditos omnes scientiæ ac sapientiæ thesauros; quod tamen disertissime affirmat Scriptura.

  A023000930 

 Quod cum affirmant, hoc ipso negant pueros per Baptismum justificari; nam si ante Baptismum habent fidem, et «fides sola» justificat, ut asserunt, sequitur infantes ante Baptismum justificatos esse.

  A023001025 

 Lutherum porro, Zuinglium, Calvinum et alios hujus-modi omnes superioris saeculi haeresiarchas omnino carere vocatione apparet evidenter ex pluribus; sed ex eo primum et maxime, quod, cum interrogantur qua ratione vocati sint, nihil habent quod respondeant, in quo conveniant.

  A023001026 

 Lutherus autem palam fatetur se non extraordinaria, sed ordinaria et mediata vocatione vocatum esse: «Sumus [135] igitur,» inquit, «et nos divina auctoritate vocati, non quidem immediate a Christo, ut Apostoli, sed per hominem.» Cum autem explicat quanam ratione vocatus sit per hominem: «Cum autem,» inquit, «princeps seu alius magistratus me vocat, hinc certo et cum fiducia gloriari possum quod mandante Deo per vocem hominis vocatus sim; Est enim ibi mandatum Dei per os principis, quod me certum facit, vocationem meam esse veram et divinam.» Et alibi dicit «vocationem antiquitus quidem per Apostolos, qui suos successores vocaverunt, factam esse, sicut,» inquit, «adhuc vocantur etiam a potestatibus carnalibus et magistratibus seu communitatibus.» Vides igitur ut Lutherus suam vocationem non quemadmodum Apostolorum et Evangelistarum extraordinariam, sed ordinariam et mediatam esse asserat, eamque non ab Episcopis aut ecclesiasticis personis, sed «a magistratibus carnalibus» (hoc enim ipsum ejus Mot est) profectam esse ac derivatam..

  A023001034 

 Enimvero, non solum de vocatione sua non conveniunt, sed etiam, quod magis est, consentiunt inter se de legitima Episcoporum nostrorum vocatione.

  A023001059 

 Cui consequenter et praeclare D. Augustinus insolentissimae dicit esse insaniae, id negare vel rejicere, quod universa tenet Ecclesia.

  A023001059 

 Et rursus, alibi disputans non esse rebaptizandos haereticos, scribit haec verba: «Quamvis hujus rei de Scripturis canonicis non proferatur exemplum, earumdem tamen Scripturarum, etiam in hac re, a nobis tenetur veritas, cum hoc facimus quod universae jam placuit Ecclesiae, quam ipsarum Scripturarum commendat auctoritas.» Eam vero auctoritatem non potuit Paulus Apostolus commendare apertius, quam cum Ecclesiam columnam et firmamentum veritatis appellavit.

  A023001059 

 Et vero, si Christus [141] Ecclesiam, sponsam suam dilectissimam, matrem omnium Christianorum esse voluit, quomodo fieri potest ut eam quis contemptui habeat, quin hoc ipso Christum contemnat? «Perhibet,» inquit Augustinus, «testimonimn Christus Ecclesiae... Quod si non vis, non mihi aut cuiquam homini, sed ipsi Servatori, contra salutem tuam, perniciosissime reluctaris, qui te sic suscipiendum esse non vis credere, quemadmodum suscipit illa Ecclesia, quam testimonio suo commendat ille, cui fateris nefarimn esse non credere.».

  A023001059 

 Quod magis est, idem, alio loco, negat se crediturum Evangelio, nisi eum auctoritas Ecclesiae commoveret.

  A023001059 

 Tertius haeresium omnium character ille est, quod Ecclesiam contemnunt.

  A023001060 

 Hinc est quod Lutherus passim jactitat, nihil se curare quid Ecclesia sentiat.

  A023001060 

 Quam vero impudenter Ecclesiasticam auctoritatem novatores nostri omnes conculcaverint, vel ex hoc solo maxime apparet, quod omnes, ore uno, errasse illam, defecisse et apostatasse proclamant, ut nimirum se reformatores aut instauratores Ecclesiae possint et audeant appellare.

  A023001085 

 Quintum characterem habent haeretici, Apostolicae Sedis contemptum, in quo sane excellit Lutherus prae caeteris; nam is, quodam loco, postquam omnia quae fiunt contra Ecclesiam Romanam, ad Dei gloriam pertinere dixit: «Cum autem,» inquit, «et ego unus sim de antipapis, revelatione divina ad hoc vocatus, ut dissipem et perdam et destruam regnum illud [maledictionis] cupide et habenter illo fungor officio, sicut hactenus feci.» Sed et alibi, cum defendit bellum contra Turcas esse illicitum: «Quanto rectius...,» inquit, «faceremus, si idolo Romano Caesar et Principes modum ponerent... perditionis animarum! nam, [144] ut ego prophetem semel, licet non audiar, quod scio, nisi Romanus Pontifex redigatur in ordinem, actum est de omni re Christiana;... nihil, nisi peccatum et perditionem, Papatus operari potest... Qui habet aures audiendi, audiat, et a bello Turcico abstineat, donec Papae nomen sub caelo valeat.

  A023001087 

 Itaque verissime Cyprianus: «Neque aliunde haereses,» inquit, «obortae sunt, aut nata sunt schismata, quam inde, quod Sacerdoti Dei non obtemperatur, nec unus in Ecclesia, ad tempus Sacerdos et ad tempus Judex, vice Christi cogitatur: cui si secundum magisteria divina obtemperaret fraternitas universa, nemo adversus Sacerdotum collegium quicquam moveret; nemo post divinum judicium, post populi suffragium, post Episcoporum [146] consensum, judicem se jam non Episcopi, sed Dei faceret; nemo dissidio unitatis Christi Ecclesiam scinderet; nemo, sibi placens ac tumens seorsum, foris haeresim novam conderet.» Eademque propemodum sunt alio loco ejusdem Doctoris verba.

  A023001087 

 Neque est quod garriant haeretici, Romanum Pontificem Petri successorem non esse, vel auctoritatem quae Petro concessa fuerat, Pontifici Romano datam non esse; nam, cum auctoritas illa propter commune bonum Ecclesiae Petro sit collata, non debuit finiri cum Petro, qui deficere ac mori post paucos annos debuerat, sed cum Ecclesia militante, quae ad finem usque saeculi duratura est: ergo et successorem in ea Petri auctoritate aliquem debet habere Ecclesia.

  A023001087 

 Porro nemo unquam Petri successor hac parte dictus est ab Ecclesia, praeter Pontificem Romanum; fateamur ergo quod res est, Sedem Romani Pontificis petram illam esse, superquam fundata est Ecclesia, in qua Domini ovile pascitur.

  A023001090 

 Sed placet antiquissimis tot Patrum suffragiis addere divi etiam Bernardi calculum; non quod eum longe recentiorem esse nesciam, sed quia Calvinianos non pudet, Calvino ipso duce, hunc Doctorem sic laudare, quasi Sedis Apostolicae contemptor fuerit.

  A023001092 

 Lutherus vero iis omnibus opusculis, quæ initio suae defectionis composuit, tam honorifice de Papa locutus est, ut posterioribus scriptis, jam factus audacior et insolentior, se excusaverit, quod prioribus tam multa et magna Papae concessisset..

  A023001112 

 Quare optimum fuit Sisinni consilium quod Theodosius senior secutus est, ut haereticorum doctrina examinetur ad antiquorum Patrum sententias et normam, et, si contraria reperiatur, confestim toto terrarum orbe explodatur..

  A023001114 

 Et alibi idem Augustinus, loquens de Cypriano, Basilio, Hilario et similibus: «Tales quippe,» ait, «et tanti viri secundum catholicam fidem, quae ubique toto [152] orbe diffunditur, haec et illa vera esse confirmant, ut vestra fragilis et quasi argutula novitas sola auctoritate conteratur illorum, praeterquam quod ea dicunt, ut se per eos loqui veritas ipsa testetur.» Et rursum paulo post: «Quod invenerunt in Ecclesia,» inquit, «tenuerunt; quod didicerunt, docuerunt; quod a patribus acceperunt, hoc filiis tradiderunt.» Idem nos hodie de te dicimus, magne Augustine, deque contemporaneis tuis, adversus nugatores istos; neque tamen facere possumus, ut eos suae pudeat insaniae et impudentiae..

  A023001114 

 Prophanas vero prophanorum novitates urget divus Augustinus antiquorum Patrum auctoritate: «Ponam,» inquit, «pauca paucorum, quibus tamen nostri contradictores cogantur erubescere et cedere, si ullus in eis vel Dei timor vel hominum pudor est.» Quod autem dixit, se «pauca paucorum» velle haereticis opponere, id fecit, quia pauci illi cum reliquis aperta communione conjuncti erant.

  A023001129 

 Alibi reprehendit antiquos omnes, quod permitterent laicis, «ut in periculo mortis» constitutos «baptizarent,» quamvis ab ipso fere Ecclesiae [156] nascentis exordio usu receptum esse fateatur.

  A023001129 

 Nec id in re aliqua levi, sed in gravissimis fidei nostrae articulis: puta, in quaestione de libero arbitrio, in qua dicit Latinos arroganter, «Graecos vero arrogantius» locutos fuisse; de persona Mediatoris, in qua Veterum errorem inexcusabilem esse contendit; de concupiscentia, ubi uno Augustini testimonio totius antiquitatis sensum contineri dicit, mox ab eo se dissentire profitetur; in quaestione de satisfactione omnes Veteres «aut lapsos esse, aut aspere ac dure locutos» pronunciat; in quaestione de precibus pro defunctis omnes Veteres «in errorem» abreptos esse; in quaestione de merito vetustos Doctores pessime sinceritati fidei consuluisse; item peccasse antiquitatem «immodica severitate, quod in Episcopo caelibatum» requireret; in quaestione de paenitentia «excusari nullo modo» posse «immodicam Veterum austeritatem;» in quaestione de Quadragesima, veteres Patres superstitionis quaedam semina jecisse, ac «mera χαχοζηλία: et superstitionis plena» laborasse.

  A023001129 

 Quod autem ita generice ac in universum effutivit, specifice postea et articulatim, toto illo suo opere contra Patrum auctoritatem observavit, non dissimulans dissentire se a Patribus, etiam in iis in quibus Patres unanimi sententia [155] consenserunt.

  A023001131 

 Et tamen non eo minus statim spernit monachos; nec tantum monachos nostri temporis, sed antiquos etiam iUos, quos Augustinus tanto-pere commendat; ait enim nonnulla «esse in prisca» illa monachorum «forma,» quae sibi displiceant, «immodicam» scihcet «affectationem et χαχοζηλίαν, et quod exemplum inutile ac periculosum in Ecclesiam induxerit.».

  A023001132 

 Et alibi, loquens de ceremoniis Missae [158]: «Si quis,» inquit, «vetustate hujusmodi inventiones tueri velit, non ignoro quam non longe ab aetate Apostolorum Caena Domini tecta rubigine fuerit; sed isthaec scilicet humanae confidentiae procacitas est.» Sed et alio loco fatetur antiquos Doctores Missae nomine usos fuisse in «plurali fere numero.» Et alibi: «Veteres quoque illos,» inquit, «video alio hanc memoriam detorsisse, quam institutioni Domini conveniebat.» Et paulo post: «Excusari,» inquit, «non posse arbitror, quin aliquid in actionis modo peccaverint.» Et iterum: «Merito quis eos redarguat, quod ad Legis umbras nimis deflexerunt.» Denique, ne omnia et singula hujus generis scripta recenseamus, quod esset pene infinitum, idem Calvinus fatetur usum Confessionis esse antiquissimum, et nihilominus eam spernit..

  A023001152 

 Septimus character est, quod non tantum antiquitatem non venerantur nec reverentur, sed etiam novitatem quantum possunt maximo studio affectant et sectantur.

  A023001153 

 Et vero quid illud est, quod isti Ecclesiam per tot saecula errasse dicunt, nisi quod novam et plane contrariam Ecclesiae veteri doctrinam afferunt? Unde factum est, ut venientibus ipsis universa Ecclesia cohorruerit, ut solent oves et agni, cum primum vident rabidum lupum ad se venientem..

  A023001153 

 In fide nihil contra Catholicos dicunt quod novum non sit, aut saltem ex antiquis et antiquatis haeresibus renovatum, ut ex iis constat manifestissime, quae hucusque diximus, et distinctius [160] ex iis quae Illustrissimus nec unquam satis laudatus Cardinalis Bellarminus hanc in rem scripsit.

  A023001155 

 Et alibi conqueritur, quod resciverit in multis locis erroneos et novos prophetas suboriri, et sibi a nonnullis Argentinensibus significatum, magnum rumorem et tumultum super Sacramento et diruendis imaginibus et Baptismo excitatum fuisse a Carolostadio.

  A023001155 

 Is vero [163] Spiritus Sanctus in probando et fundamenta jaciendo non solum multiplex, sed etiam sibi contrarius et inconstans reperitur; quod eam ob causam fieri mihi persuasum est, ut Spiritus Sanctus palam coarguat, quod isti singuli aeque errent.» Et mox profert septem diversas Sacramentariorum opiniones..

  A023001157 

 Missam et Eucharistiam in Coenam, quod nomen plane prophanum est, verterunt; altare in mensam.

  A023001157 

 Vides igitur, quisquis es, mi Lector, quantopere sibi placeant in suis novitatibus isti novatores: Lutherus, quia ausus fuerit quod nullus unquam theologus aut episcopus tentaverat; Beza vero, quia Calvinus senserit et docuerit quod nemo unquam alius scivit.

  A023001158 

 Hoc enim addendum est, quia in postrema editione latina, quae fuit anni 1602, «subsistentiam» pro persona invenies, non «residentiam»; ideo, ut opinor, quod Calvini discipulos, a nostris admonitos, puduit novae hujus theologiae, suumque doctorem ita corrigendum esse censuerunt.

  A023001159 

 At minus illud quoque mirum est, nomine illo offensam fuisse animam haereticam Lutheri, nam, ut praeclare dixit Ambrosius, «hoc Mot in tractatu fidei posuere Patres,» quod viderent esse «adversariis formidini.».

  A023001159 

 Deinde, aliquot verbis interpositis: «Quod si odit anima mea vocem homoousion et nolim ea uti, non ero haereticus; quis enim me coget uti, modo rem teneam quae in Concilio per Scripturas definita est? Etsi Ariani male senserunt in fide, hoc tamen optime, sive bono, sive malo animo exegerunt, ne vocem prophanam et novam in regulis fidei statui liceret.» Quid, obsecro, impudentius isto nebulone possis fingere? Pugnavit antiquitas catholicorum Patrum trecentis pene annis pro verbo hoc homoousion sacratissimo retinendo, in cujus pronunciatione haeretici a Catholicis discernerentur, et ecce novator et nugator iste novam ac prophanam vocem esse pronunciat! Proinde nec mirum [168] est, ex ejus discipulis et sectatoribus inventos fuisse, qui pro homoousion substituerint όμοούσιον, per summam perfidiam; digni sane discipuli apostatae istius et desertoris, qui, post mille trecentos annos, Concilium Nicaenum, omnium quae unquam celebrata fuerunt, augustissimum, prophanationis accusat, Arianos autem pietatis studio adornat.

  A023001159 

 Tandem Lutherus de verbo illo όμοούσιον: «Non est,» inquit, «quod mihi homoousion illud objectes, adversus Arianos receptum; non fuit receptum a multis, iisque praeclarissimis.» Et paulo post, indulgendum ait esse Patribus qui semel extra Scripturam posuerunt vocem prophanam, illam scilicet de qua tractamus: homoousion.

  A023001165 

 Quidni enim hoc facere debeant, qui vos et fideles et sanctos fuisse confitentur? Atque, ut nullus tergiversationi locus relinquatur, non proferam nisi quod ab Ecclesia primis quingentis annis factitatum esse constabit; quandoquidem Calvinus, post Lutherum, ita nos admonet: «Meminerimus quingentis circiter annis, quibus magis adhuc florebat religio et sincerior doctrina vigebat.» Et alibi, de Augustini aetate loquens: «Extra controversiam,» inquit, erat, «nihil a principio usque ad illam aetatem mutatum fuisse in doctrina.».

  A023001167 

 Qua de causa, jam ipsis quoque ejusdem Augustini temporibus, Aerius ab Ecclesia damnatus ut fuit haereticus, quod inter episcopum et presbyterum nihil interesse asseveraret.

  A023001167 

 Videbis Augustinum ipsum et Alipium nondum clericos (quod notatum est ab Augustino, quia clerici tunc a laicis distinguebantur); videbis et beatum Saturninum, episcopum Uzalensem, Gelosum presbyterum, ac diaconos Carthaginenses; et quidem omnes ab episcopo, tanquam a majori, benedictionem accipientes, quia tunc et episcopi a presbyteris et presbyteri a diaconis distincti erant, et episcopus longe major presbytero habebatur.

  A023001217 

 Bellum hoc est Madianitarum; ac, sicut dixit alibi Lutherus ipse, a Deo ita ordinatum est, ut impii semper seipsos confundant, et quod mendacia non consonent, sed semper semetipsa testentur.

  A023001217 

 Sed illud omnium suavissimum est, quod, aliquot verbis interpositis, provocat in se Lutherus omnes adversarios suos: «Sed agite dum,» inquit, «adeste omnes, vos, in-quam [180], Papistae sectarii, Sathanae administri et satellites, ac totum agmen diabolici gregis, unanimes vires conjungite vestras.

  A023001225 

 Et quidem jamdudum oculi ejus scintillant erroribus de Baptismo, peccato originis et Christi [185] humanitate; inde tantum turbarum in Sacris Litteris existet, tantum orietur dissensionum et tantum exurget sectarum, ut vere, cum Paulo, affirmare possimus, mysterium iniquitatis nunc agit.» Quemadmodum etiam ipse prospiciebat post ce multas sectas oborituras: «Si haec mundi machina per aliquot annos duraverit, iterum, more Patrum, ad tollendas dissensiones humana quaerentur praesidia, constituenturque leges et decreta ad conciliandam et servandam in religione concordiam; quod quidem similem priori sortietur eventum.» Et paulo post, explicans quae sint humana illa praesidia ad tollendas dissensiones, dicit esse Concilia.

  A023001226 

 Aut si hoc humanum duntaxat praesidium est, quodnam, obsecro, erit divinum? Et si quod aliud divinum est, cur tantopere laborat Lutherus, ne cogatur humana quaerere praesidia, cum alia possit habere divina; et hoc ipso haud dubie meliora et tutiora quam humana? An vero possit quis credere, nullum a Deo Opt.

  A023001226 

 Max. comparatum esse in eam rem praesidium, quod proinde sit totum divinum, ad totius suae Ecclesiae unionem et pacem retinendam? [187].

  A023001226 

 Quamquam, ne etiam hac in re haereticus non sit, Lutherus mentitur splendide, dum Concilia «humanum praesidium» appellat; divinum enim est, non humanum, quod in hanc vocem sua decreta inchoat: Visum est Spiritui Sancto et nobis.

  A023001253 

 Quare merito divus Augustinus haereticum definit, qui, «Scripturas non recte intelligens, suas falsas opiniones contra earum veritatem pervicaciter asserit.» Et alibi: «Neque enim,» inquit, «natae sunt haereses, nisi dum Scripturae bonae intelliguntur non bene, et quod in eis non bene [188] intelligitur, etiam temere et audacter asseritur.» Et rursum, alio loco: «Qui ergo,» inquit, «in Ecclesia morbidum aliquid pravumque sapiunt, si, correpti ut sanum rectumque sapiant, resistunt contumaciter suaque pestifera dogmata emendare nolunt, sed defensare persistunt, haeretici fiunt.».

  A023001254 

 Facite, porci Thomistae, quod potestis: Lutherum habebitis ursam in via et leaenam in semita; undique vobis occurret, et pacem habere non sinet, donec ferreas vestras cervices et aereas frontes contriverit, vel in salutem, vel in perditionem.

  A023001256 

 Primum erit ex epistola quam ille ad Argentinenses scripsit, in qua, de Sacramentariis loquens: «Diffiteri,» inquit, «non possum nec volo, quod si Carolostadius aut alius quispiam ante quinquennium mihi potuisset probare in Sacramento praster panem et vinum esse nihil, ille magno beneficio me sibi devinctum [191] reddidisset; gravibus enim curis anxius, in hac excutienda materia multum desudabam, omnibus nervis extensis, me extricare et expedire conatus sum, cum probe perspiciebam hac re Papatui cum primis me valde incommodare posse.

  A023001256 

 Verum ego me captum video, nulla elabendi via relicta.» Et paulo post: «Quod si etiam hodierno die fieri posset, ut quis firmo Scripturarum testimonio mihi fidem facere queat, in Sacramento non nisi panem et vinum esse, nihil tamen opus esset quemquam tam amaro me adoriri animo; sum enim, proli dolor! plus aequo in hanc partem propensus, quantum Adami mei naturam animadvertere possum.» Quid, obsecro, hujusmodi ingenio contentiosius, quod non quaerit quid verum sit aut falsum, sed quid Papatui, ut ipse loquitur, aut Ecclesiae incommodare possit, studetque non veritatis amori et desiderio, sed Papatus odio?.

  A023001257 

 Aliud exemplum, adhuc clarius, ex alio loco sumi potest, in quo, tractans de Missa: «Quid ergo,» inquit, «dicemus ad Canonem et auctoritatem Patrum? Primum respondeo: si nihil habetur quod dicatur, tutius est omnia [192] negare, quam Missam concedere...» Quid enim hoc aliud, quaeso, est, quam velle quocumque periculo ac per omne fas et nefas suam tueri opinionem, et poeticum illud exequi:.

  A023001259 

 Etsi enim de Calvino diserte non loquitur, qui vivente Luthero non adeo infamis erat nec magni nominis, quod tamen de aliis Sacramentariorum capitibus dixit, quidni etiam in Calvinum optime quadret, qui tanto superbior fuit et arrogantior caeteris, quanto posterior tempore? Si enim arrogans Carolostadius fuit et Zwinglius, qui Luthero parenti contradixerunt, arrogantior sane fuit, qui et Luthero et Zwinglio et omnibus omnium aetatum Christianis contradixit.

  A023001259 

 Sed quid arrogantius possis fingere, quam quod Calvinus pronunciare ausus est, omnes Patres in errorem abreptos fuisse aut arroganter locutos? Quid [193] item arrogantius Beza, qui Calvino soli adrogat honorem rectae opinionis et detectae veritatis circa mysterium Eucharistiae, quasi nullus omnino mortalium ante Calvini tempora recte de Sacramento sensisset? Sed et qui sibi vult, rogo, quod ad calcem Vitae Calvini, quam idem Beza scripsit, addidit verba illa Elisaei videntis Heliam raptum in caelum et elevatum: Pater mi, pater mi, currus Israel et auriga ejus! nisi quod Calvinum pro Helia, se autem pro Elisaeo vult haberi?.

  A023001266 

 Quod si replices verba Jacobi non posse hanc pati interpretationem, quia ut de fide ita et de operibus justificationem asseverat, ille tamen in opinione sua perstabit, et Catholicos omnes victos ac de mala interpretatione convictos exclamabit.

  A023001267 

 Quis vero te constituit illorum judicem? hoc ipsum enim est de quo quaerimus: cur tibi magis licere debeat sententiam ipsorum et interpretationem examinare, quam illis aut nobis tuam, et quis in pari omnium jure futurus sit judex? Quod si fallantur interpretando, quia homines fuerunt, ut objicis, quidni etiam tu fallaris? An non et tu homo es, [aut saltem bestia?] Neque enim, opinor, aut angelus aut deus es, aut quicquam ex inanimatis.

  A023001270 

 Et haec quidem quae de Luthero diximus, de caeteris omnibus haereticis aeque dicta videri debent; nam et inde haeretici nomen acceperunt, quod interpretationem Scripturae sibi seligant; quam si Conciliis et Ecclesiae consonam invenerint, eam non auctoritate Ecclesiae vel Conciliorum, sed sua ipsorum opinione defendunt; sin contrariam viderint, nihilominus eam contra Ecclesiae et Conciliorum auctoritatem tuentur.

  A023001276 

 Adducimus et quod idem Augustinus alibi scribit, «animas defunctorum orationibus Martyrum commendari, in quorum locis, id est nomine ac memoria Martyrum venerabilibus, corpora sepulta sunt.» Quid ad lisec isti nugatores, ut elabantur? Nihil aliud, nisi quod lisec non ex animo, sed raptim et inadvertenter dicta sunt.

  A023001277 

 Accipe quod offerimus, redona quod rogamus, excusa quod timemus, quia tu es spes unica peccatorum; per te speramus veniam delictorum, et in te, Beatissima, nostrorum est expectatio praemiorum.

  A023001277 

 Sit per te excusabile, quod per te ingerimus; fiat impetrabile, quod fida mente poscimus.

  A023001278 

 Cui vero non sapit, tibine, an mihi? Quid vero erit quod non possit tuto negari, si haec rejiciendae Patrum auctoritatis ratio admittatur? Nam et clarissima quaeque loca, si ad gustum disputantium examinentur, nunquam satis sapida erunt contradicentibus.

  A023001278 

 Est tamen quod parcamus, nec illibenter, istis qui Patrum scriptis tam inepte illudunt, cum in ipsis quoque Sacris Scripturis idem faciant easque non nisi ad gustum suum et admittant et abjiciant.

  A023001279 

 Cum vero catholicus supradictum locum protulisset ac ministrum interrogasset: «Quid vero tu ad haec, domine, magne doctor?» Ille, primum haesitabundus et attonito similis, mox seipsum colligens, quasi magnum [202] et elegans quidpiam dicturus, ut facile maximum Ecclesiae reformatorem in ejus vultu agnosceres: «Naevus est,» inquit, «in pulchro corpore.» Quid vero miser catholicus faceret cum isto nebulone, nisi ut Dominum rogaret ne statueret ei hoc peccatum, quia nesciebat quid diceret nec quid faceret? [Abi vero tu in malam crucem, cum istis tuis naevis et nugis!] An non poteras verius dicere, naevum hunc esse in Calvini tui opinione, Beatissimae Virginis Sanctorumque omnium intercessionem temere rejicientes? nam nec quicquam vetat naevos esse in deformi corpore, [203] ut tanto deformius faciant quanto facerent corpus venustius quod esset pulchrum..

  A023001280 

 Hanc vero artem fallendi in Patrum scriptis, etsi haereticorum omnium commtmis est, Calviniani tamen propemodum suam propriam fecerunt, adeo in ea excellunt, ut apparuit ex congressu Illustrissimi Cardinalis et Episcopi Ebroicensis cum misero illo, quem nominare pudet [vel hoc ipso, quod non pudet eum vivere post tam multas tamque evidentes ipsius non tantum haereses, sed etiam falsitates.] in augustissimo ipso Christianissimi Regis conspectu, et amplissimo totius Galliae theatro detectas convictasque..

  A023001280 

 Placent vero sibi novatores nostri tum maxime in sua pertinacia, cum aliquam sententiam in libris Patrum deprehendunt, quae primo intuitu ac in speciem favere iis videatur; est enim hoc fuitque semper hæreticis omnibus commune, ut jam olim Vincentius noster Lirinensis observavit: «Cum sub alieno,» inquit, «nomine haeresim concinnare machinantur, captant plerumque veteris cujuspiam viri scripta paulo involutius edita, quae pro ipsa sui obscuritate dogmati suo quasi congruant, ut illud, nescio quid, quodcumque proferunt, neque primi neque soli sentire videantur.» Hunc scilicet morem tenens minister iste noster egregius, de quo nunc dicebamus, tot illis Augustini locis clarissimis, quae jam citavimus, opponebat locum unum, in quo Augustinus, de Christo loquens: «Ipse Sacerdos est,» inquit, «qui nunc ingressus in interiora veli, solus ibi ex his qui carnem gestaverunt, interpellat pro nobis.» Itaque Augustinum cum Augustino pugnantem inducere volebat subtilis doctor, nec videbat Augustinum eo loco non de alia interpellatione loqui, quam quae fit per [204] redemptionem, quod et praecedentia et sequentia illius loci manifestissime ostendunt.

  A023001286 

 Adeo verum est quod Augustinus jam olim dixit, convinci eos posse, sed vinci non posse.

  A023001286 

 Sed addamus etiam ad has pertinaciae notas aliam superioribus finitimam, sed tamen ab iis diversam: quod sunt novatores nostri querulosi, ut B. Judas Apostolus dicebat, et, ut Paulus loquitur, contentiosi, ita ut quantumvis [205] eorum argumentis satisfacias, ipsis tamen satisfacere nunquam possis.

  A023001288 

 Nisi quod non possum prætermittere insigne [207] dictum Lutheri, qui, ut Ecclesiae Catholicae contradiceret, quae docet semperque docuit excommunicationem cuicumque viro pio et christiano cavendam esse, tum quoque cum est injusta, tanquam quae, si non aeternae salutis praesens damnum inferat, praesentissimum tamen adfert secum amittendae illius periculum, scripsit ille, ex contrario, docendos esse Christianos, ut excommunicationem diligant potius quam ut metuant.

  A023001336 

 Irrident nos, quia baptizamus infantes, quod oramus pro mortuis, quod Sanctorum suffragia postulamus.».

  A023001337 

 Nam, quod ad Lutherum pertinet, tam petulanter ille et contumeliose causam suam aggressus est, ut Beza non vereatur illi hac in re succensere.

  A023001338 

 Hoc cum notissimum sit omnibus qui Romam noverunt, non cessant [210] tamen Romanenses theologi,» etc. Quem, obsecro, non pudeat tam virulenti mendacis hujus et impostoris? Et tamen, quod impudentiam facit intolerabilem, testatur ille eodem loco, non de hominibus se loqui, sed de Cathedra Romana; ut merito possimus ei objicere verba illa Augustini, quae supra retulimus: «Cathedra» tibi «quid fecit Petri?».

  A023001338 

 «Ad homines,» inquit, «si veniamus, satis scitur quales reperturi simus Christi vicarios: Julius scilicet et Leo et Clemens et Paulus christianae fidei columnae erunt primique religionis interpretes, qui nihil aliud de Christo tenuerunt, nisi quod didicerant in schola Luciani.

  A023001339 

 Audi Calvinum: «Colligimus,» inquit, «nihil Papistas Christo reliquum facere, qui pro nihilo ducunt ejus intercessionem, nisi accedant Georgius et Hippolytus, aut similes larvae.» Et alibi mentitur impudentissime, et imponit Catholicis, quod «in suis omnibus Litaniis, Hymnis et Prosis, ubi Sanctis mortuis nihil non honoris defertur, nullam Christi mentionem» faciant.

  A023001339 

 Lutherus autem, quodam loco, mire exagitat Beatum Thomam Aquinatem, adeo ut nec erubescat dicere probabile esse quod sit ille damnatus.

  A023001355 

 Porro cum haeresibus omnibus commune illud sit, ut sordidum et abominandum habeant principium (inde namque est praeclarum illud dictum D. Hieronymi: Haereses ad originem revocasse refutasse est), videamus jam, quod erit pro corollario, quam praeclara origine nostri temporis haereses glorientur..

  A023001356 

 Et Luthero quidem id pro gloria est, quod primus et solus fuerit, qui turbas excitavit; nam congratulatur sibi ipsi, quod «Germani, suspensis animis, expectabant» quem eventum habitura esset contentio quam ipse excitaverat et «quam,» inquit, «nullus antea, neque episcopus, neque theologus ausus esset attingere.» Tantique fecit hanc haereticam laudem, ut injuriae loco duxerit, si quando suas opiniones ab aliis didicisse diceretur; cumque plerique Hussitam eum esse existimarent, reclamat ipse et exclamat: «Non recte vocant, qui me Hussitam appellant, non enim mecum ille sentit; sed si ille fuit haereticus, ego plus decies haereticus sum, cum ille longe minora et pauciora dixerit.» At videamus quibus viis et quo genio Lutherus in hanc doctrinae novitatem venerit.

  A023001356 

 Illud sane constat, non divino impulsu (tametsi dicat ille alibi se a Deo vocatum, ut jactare solent haeretici omnes), sed humano prorsus carnalique affectu rem totam aggressus est: «Casu enim,» [213] inquit ille ipse, «non voluntate nec studio in has turbas incidi, Deum ipsum testor.» Quid vero tam contrarium, quam ut divino impulsu factum esse existimetur quod factum sit casu? Aut quid apertius quam, ex supradictis verbis, non in pacificam Evangelii praedicationem, sed in turbas apostatam illum incidisse? Neque vero solus ipse hoc testatur, sed et Philippus Melanchton, egregius Lutheranus: «Haec initia fuerunt,» inquit, «hujus controversiae, in qua Lutherus, nihil adhuc suspicans aut somnians de futura mutatione rituum, ne quidem ipsas Indulgentias prorsus abjiciebat, sed tantum moderationem flagitabat.

  A023001357 

 Tum vero primi motus et inspirationes quibus Lutherus tactus fuit ut doctrinam catholicam desereret, fuerunt merae et crassissimae blasphemiae; sic enim ipse de se scribit: «Oderam,» inquit, «vocabulum istud: Justitia Dei, quod, usu et consuetudine omnium doctorum, doctus eram philosophice intelligere de justitia formali et activa Dei, [214] qua Deus est justus et peccatores injustosque punit.» Et paulo post: «Non amabam,» inquit, «imo odiebam justum et punientem peccatores Deum, tacitaque, si non blasphemia certe ingenti murmuratione indignabar Deo.» Et alibi, explicans locum illum Pauli: Justitia Dei revelatur in Evangelio, ait omnes Doctores, excepto Augustino, interpretatos esse de justitia Dei puniente; tum subjungit: «Quoties legebam hunc locum, semper optabam ut Deus nunquam revelasset Evangetfum; quis enim possit diligere Deum irascentem, judicantem, damnantem?» Et rursum, alio loco: «Olim, cum legendum esset,» inquit, «et orandum illud Psalmi: In justitia tua libera me, totus exhorrescebam et ex toto corde vocem illam oderam.» Et paulo post: «Atque hic sane,» inquit, «omnes Patres, Augustinus, Ambrosius, etc., hallucinati sunt, et in hoc veluti scandalum impegerunt.» Ex hoc autem odio Dei irascentis et justi in meditationem venit, per quam ait se fidem suam justificantem invenisse: «Tunc,» inquit, «me prorsus esse renatum sensi et, apertis portis, in ipsum Paradisum intrasse.

  A023001358 

 Primum, quod Lutheri novitas incepit ab odio Dei, omnium peccatorum gravissimo: fons sane dignus fuit, qui tot haeresum rivulos profuderit..

  A023001359 

 Secundtun est, quod Lutherus non resipuit, postquam haeresim excitavit, sed in hoc execrando odio perstitit: «Quis enim,» inquit, «possit diligere Deum irascentem, judicantem, damnantem?» Quibus verbis non solum se odio Deum habuisse profitetur, sed etiam neque potuisse amare neque posse.

  A023001360 

 Tertium est, quod ignorantiam suam crassissimam prodit Lutherus, cum dicit omnes Doctores, excepto Augustino, locum Pauli ad Romanos de justitia Dei puniente interpretatos fuisse; nam, ut omittam Chrysostomum et Theodoretum, divus sane Thomas et Lyranus, qui [216] omnibus obvius est, de justitia qua Deus nos justificat, palam interpretantur; tametsi contraria quoque expositio non sit omnino improbabilis..

  A023001361 

 Quartum est, quod impudentiam suam Lutherus ostendit, cum Psalmi locum supra citatum dicit a nemine Catholicorum et Patrum fuisse intellectum de justitia qua Deus nos justificat; nam et Augustinus ipse et Lyranus et Glossa ordinaria sic plane interpretantur: In justitia tua libera me, id est, quia mea justitia, quae nulla est, liberari non possum, tua, Deus bone, liberari exopto; quamquam, quod ad locum illum attinet, docte Glossa ordinaria animadvertit interpretationem illam esse potius moralem, cum, secundum litteram, de justitia Dei judicantis Psalmista loquatur, quasi dicat: Cum justus sis, Domine, eripe me et libera me de manibus persequentium me, qui injuste me opprimunt et persequuntur.

  A023001362 

 Postquam Lutherus hoc initium suae doctrinae dedit, multa, quod erat consequens, per hypocrisim et mendacia fecit, ut suam stabiliret haeresim.

  A023001362 

 «His,» inquit, «persuasionibus plane ebrius, effudi [218] illam deprecationem, et infoeliciter supplicem epistolanv quam illi sues indigne tractant dilacerantque.» Et paulo post dicit eodem se artificio usum esse cum Georgio, Duce Saxoniae; et aliquot interpositis verbis iterum praedicat se non poenitere, quod iis artificiis usus sit, quasi fecerit omnia propagandi Evangelii causa, nec pudet eum fictiones hujusmodi et hypocrisim pium honestumque studium appellare.

  A023001370 

 Nec quod sibi ipsi objecisset, mendacem esse diabolum, cui propterea credi non oporteret, potuisse tamen persuaderi ne se diaboli argumentis vinci pateretur, cujus vim et impetum in disputando mirabiliter extollit.

  A023001371 

 Glorietur ergo Lutherus quantum volet, cum suis sectatoribus, doctrinam se suam adversus Missam a Sathana accepisse; nos Apostolum audiemus semper, qui de eodem tractans mysterio, sed longe aliter quam Lutherus, ait: Ego autem accepi a Domino quod et tradidi vobis.

  A023001407 

 Prima propositio est Calvini, disertis verbis expressa: Omnium optimam Reipublicae administrandae rationem esse aristocraticam, quin etiam democraticam; et, quod consequens est, pessimam omnium monarchicam.

  A023001408 

 Quam vero falsissimum sit quod iste asserit, multorum dominationem unius dominationi praeferendam esse, constat ex iis omnibus qui de Republica scripserunt, quique peritiores esse creduntur rerum cum ecclesiasticarum, tum politicarum.

  A023001414 

 [Quod quam perniciosum sit Reipublicæ si quis est qui non videat, dignus sane est, qui cum filia vel matre incestum contraxisse, aut vitam principis attentasse accusetur, et probetur ut experiatur an idem persuasurus sit principibus aut magistratibus, quod sibi passus fuerit tam stulte persuaderi a Luthero.].

  A023001420 

 De militibus vero aureus Sermo est divi [228] Bernardi, ad milites Templi in hanc omnino rem pronunciatus: «Securi,» inquit, «procedite, milites, et intrepido animo inimicos Crucis Christi propellite, certi quod neque mors, neque vita poterit vos separare a charitate Dei.

  A023001420 

 Ergone pugnandum non erit medicinis cum peste, nec providentia rei frumentariae et annonae cum fame, ideo tantum quod per hujusmodi afflictiones Deus non tantum visitet nos et castiget, sed etiam probet, approbet, perficiat? Cur ergo gladium gestat Princeps, cur arma milites, nisi ut hostes, si qui ingruent, reprimantur, et Reipublicae invasores propellantur? Inde nimirum est, quod milites laudantur etiam in Evangelio, quia et justi esse possunt, qualis ille Cornelius, nobilis centurio, de quo in Actis Apostolorum; inde, quod etiam a Joanne Baptista approbantur, non si militiam deserant, sed si neminem concutiant neque calumniam faciant et contenti sint suis stipendiis.

  A023001434 

 Gloriantur hodie Gallia et Hispania se Principibus magnis subesse; verum, quam futile sit quod fallaci honoris praetextu eos fascinat, suo damno sentiunt.

  A023001441 

 Nec est quod ex Aristotele aut aliis prophanis auctoribus propositionem hanc pluribus exagitemus; [vellem potius iis rationibus quae jurisconsultum decent et quas Jurisprudentia nostra facile suppeditaret, totam rem hanc pro dignitate tractare, si tanto abundaremus otio quantum materiae [233] amplitudo et abundantia requireret.] Satis sit, quod nulla unquam, apud Christianos, sine legibus administrata est respublica..

  A023001448 

 An vero unquam foelicius administrata est Respublica christiana, quam sub Constantino, Theodosio seniore, Honorio, Theodosio juniore, Justiniano, Carolo Magno, Ludovico, Amedeis nostris, Imperatoribus, Regibus et Principibus omnium pientissimis? Quare et merito et vere, ut tantum Dei Prophetam oportuit, Isaias, de Christo et de Ecclesia loquens: Gens, inquit, et regnum quod non servierit tibi, peribit.

  A023001453 

 Monet enim eo loco tyrannos omnes [236] et Principes, robustos esse venatores, non quod feras, sed quod homines persequantur, subditque: «Hic postea generalis titulus fuit omnium tyrannorum et Principum.».

  A023001456 

 Doleo sane, et ex corde doleo, ac propemodum flens haec scribo, tam multos adhuc superesse, qui, tot nugis istis ab infantia imbuti, adeo pertinaciter in iis perstant; viros alioquin maximos et doctrina ingenioque clarissimos; quin etiam ex iis non paucos, quod magis me cruciat, et jurisconsultos et mihi amicissimos, quos, extra causam religionis [238], colo colamque semper singulari observantia.

  A023001457 

 Quam multa jam habetis exempla eorum qui ex vestris aliquando, et inter vestros clarissimi, fuerant; quos, in Ecclesiam Dei reversos, puduit duntaxat fecisse tardius, quod citius fieri oportuerat! Non negatis nostram esse et Romanam Ecclesiam iliam, cujus vos dicitis reformatores; ergo veram esse fatemini; alioqui Mahumetismum et Alcoranum, non Ecclesiam Romanam reformandam suscipere oportebat, si nihil nisi abusuum multitudinem et reformationem falsae Ecclesiae quaerebatis.

  A023001457 

 Quod si vera nostra Ecclesia est, cur aliam quaeritis? cur novam facitis? Abusus quos in ea tam multos esse vobis falso persuasum erat, emendandi fuerant, si qui erant, at non a vobis, sed a Pastore et Rectore Ecclesiae; ipsa vero Ecclesia eadem semper retinenda, quae nova fieri non poterat quin hoc ipso fieret falsa.

  A023001457 

 Vos ergo, viri magni, quotquot et ubicumque estis, praesertim qui me amatis, supplex oro per viscera misericordiae Christi Domini, ut tanti momenti rem serio tandem et tranquillo, ut decet, animo, ac in humilitatis, non in superbiae, spiritu, quod hactenus factum est, examinetis.

  A023001458 

 Quod reliquum est, peto a vobis in charitate Dei et pro ea, qua vos prosequor, observantia, ut, si quid in haereses aut haeresiarchas acerbius a me dictum putabitis, non ut vos tanquam adversarios lacesserem, sed ut tanquam amicos a somno isto lethargico excitarem, dictum id scriptumque fuisse existimetis.

  A023001669 

 Etsi autem non de suo tantum episcopatu, sed de tota etiam Republica Christiana vir tantus ob alia permulta bene ac praeclare meritus videri debet, nulla tamen de causa melius et praeclarius, quam quod vivus defuncto sibi successorem talem elegit, diu quidem multumque reluctantem, sed hoc ipso digniorem; qualem certe decebat esse Pontificem et Episcopum Gebennensem, qui faucibus ipsis haereticorum expositus obturaret ore suo leonum ora, et pro Ecclesia Dei constitueretur caput ejus civitatis, in qua haeresis arcanorum suorum omnium caput sedemque collocasset..

  A023001670 

 Max. prima et praecipua haereticorum totius Chablasiensis ducatus conversione, et sanctissimo illo, omniumque post hominum memoriam extra ordinem amplissimo Jubileo, quo urbem Tononensem decoravit Clemens VIII, anno 1602, in honorem Dei et venerationem Beatissimae Mariae Virginis de Compassione: ut scilicet prudentiae, pietatis et sanctitatis suae testes haberet remotissimas quasque provincias ex quibus cum plura quam credi possit hominum millia dixero, quibus [256] vel laudabilissime cujusque viri laus contenta esse possit, quia tamen multa praetermisero, quae minime tacenda essent, praevaricatoris partes explevisse videar potius quam adulatoris suspicionem, quod non minus execror, incurrisse.

  A023001670 

 Possum enim vere, ita salvus sim, affirmare quicquid est, sive pietatis et sanctimoniae pene incomparabilis, sive eruditionis admirabilis, quod in caeteris Episcopis vel requirere vel laudare possis, totum id in hoc uno elucere tam magnifice ac eminenter, nec eo minus tamen circa ostentationis invidiam: ut sive familiariter colloquentem videas, incredibilem in ore dignitatem, in sermone comitatem, in utroque miram suavitatem morum statim agnoscas; sive graviter ac pie, ut semper solet, concionantem audias, non facile possis decernere an eloquentia praestet, an doctrina, et an gravitate sententiarum ac orationis majestate superet, an apposite ac partite loquendi facilitate; sive, denique, cum haereticis disputantem observes, omnino dubitandum habeas majorene ille eruditione certaverit et vicerit (certare, nempe, illi semper vincere est), an modestia et patientia.

  A023001670 

 Successor is fuit FRANCISCUS DE SALES, (quid enim laudibus ejus efficere debet quod vivat, meque fraterno et amore et nomine prosequatur, quominus a me nominetur, qui ab omnibus laudatur?) non modo splendore generis inter nobiliores totius patrise familias clarissimus, sed etiam doctrinae ac, quod primum est, pietatis et conspicuae innocentiae gloria perillustris; jurisconsultus (nam et hoc ad rem nostram pertinet) ipso etiam Senatus nostri judicio eximius, theologus vero inter doctissimos quosque subtilissimus, et inter subtilissimos scientissimus; praedicator etiam non solum disertissimus, quod ei cum multis commune est, sed etiam, quod cum perpaucis, eloquentissimus; scriptor vero, sive Latina sive Gallica lingua scribendum habeat, elegantissimus, et venustatis aeque ac succi plenus; is denique, quem non aliter aut melius pro dignitate laudare possim, quam si impetrem, ut sufficiat nominasse.

  A023001671 

 Enimvero, quid tam magnum et grande est quod non sperare liceat, tanti Episcopi auspiciis et conatibus, perfici posse, quem Deus Opt.

  A023001672 

 Subscribet ipsa etiam Roma, et amplissimus atque augustissimus Illustrissimorum Cardinalium consessus, qui tentatam, exploratam testatamque cum lachrymis gaudii et exultationis ab ipso Summo Pontifice Clemente VIII Salesii nostri prudentiam et eruditionem in publico examine admirati, dignissimum omnes ore uno pronunclaverunt [257], quem Claudio de Granier, tum Episcopo Gebennensi, anxie id ambienti, etiam invitum, Coadjutorem cum futura successione Summus Pontifex daret, ut beneficium quod alioqui magnum videbatur, non tam personae quam meritis, ipsique Ecclesiae universae datum esse constaret, curante id prae caeteris enixissime, ac favente Cardinale tum Borghesio, nunc Paulo V, Pontifice Opt.

  A023001673 

 Quid plura? O utinam (quidni enim exclamem, ut votis saltem assequar, quod verbis exprimere, non datur?), utinam iterum atque iterum, utinam multos haec nostra aetas haberet Salesios I Utinam vero etiam superior habuisset! is maxime in locis in quibus haereticorum defectionem ab Episcoporum, sive inscitia, sive ignavia, principium sumpsisse compertum est; nunc de profligandis haeresibus et de dirutis Jacob restituendis non laboraremus.

  A023001673 

 Sed cum ad collapsas res quasque maximas reparandas non aliud aptius remedium esse credatur, quam si omnia quantum fieri potest ad initia sua revocentur, non despero fore, ut quemadmodum sola fere posteriorum Episcoporum incuria viam haeresibus patefecit ad audaciam, ita novo tanti Episcopi exempio plane efformato ad prototypum illum veterum Episcoporum, victi sine bello haeretici tandem resipiscant, nec diutius reluctentur, quominus liceat nobis impetrare a divina misericordia quod Ecclesia Dei, tot lachrymis perfusa non desinit a Sponso suo flagitare, ut tam graviter misereque agitatam per tot annos Petri naviculam, sedatis fluctibus, brevi conquiescere omniumque Christianorum Pastorem unum, sub uno Christo, qui divisus non est, et ovile unum factum esse videamus.

  A023002001 

 Ex Abbatiis autem vel Prioratibus, quantumvis pinguibus, nihil omnino extorqueri potest; quod qui ea tenent, teneant, et plerumque variis impositis pensionibus satis reddantur exangues.

  A023002010 

 Primum remedium longe facillimum; tertium utilissimum et ad majorem Dei gloriam, inspecta hujus provinciae necessitate, praestantissimmn; secundum difficillimum et incertissimum, nam quod vi fit, vix fit..

  A023002015 

 Omnibus autem, tam Cisterciensibus quam Sanctae Clarae, illud solatium deest quod Concilium Tridentinum, non sine Spiritus Sancti instinctu, illis vult concedi: ut scilicet, ter saltem quotannis illis confessarius extraordinarius constituatur; coguntiu: enim uni eidemque semper confiteri, neque unquam illis liberum est alterius operam expetere; quod quanto animarum illarum periculo fiat, nescio, Deus scit..

  A023002022 

 Ubi appuli, statim ad [330] me clamores undique, a viris a mulieribus, a majoribus a minoribus: Quid est quod jura ecclesiastica omnia servamus, decimas ac primitias persolvimus, et nullus nobis pastor conceditur, sed sumus sicut arietes non invenientes pascua? Nimirum ab Abbate propinquiori omnia percipiebantur..

  A023002022 

 Vidi ego et visitavi parrochialem ecclesiam in altissimo [329] monte positam, ad quam nemo, nisi pedibus ac manibus reptans, accedere queat, per sex milliaria Italica distantem ab alia ecclesia, cujus pastor unicus et solus utramque regebat, ac in utraque singulis Dominicis diebus Missam celebrabat, quo labore, quo periculo, quo dedecore non est quod dicam, praesertim hieme, cum omnia glacie ac nive istis in partibus sint obruta.

  A023002023 

 Nam primum lites excitantur pro possessorio coram laicis; tum si res non succedat, appellationibus variis onerant decernentem, quibus non [331] utuntur, sed abutuntur; non quod graventur, inquit Sanctus Bernardus, sed ut gravent.

  A023002027 

 Et quidem, quod ad illas attinet, quae a Bernensibus occupantur, nihil sperandum est donec urbs ipsa Bernensis in ordinem redigatur..

  A023002028 

 Quod autem spectat ad alias quae a Rege Christianissimo possidentur, [recte quidem ipse Rex semper sperare jubet, et ejus jussu hactenus toto quadriennio speravi; sed nunc deficiunt propemodum oculi mei in ejus eloqium [332], dicentes: Quando consolabitur me? Hac de re tota scientissimus est Illustrissimus Cardinalis del Bufalo qui dum Sanctae Sedis Nuntius esset in Gallia, maxima contentione, pro suo erga Dei gloriam zelo, conatus est Regem adducere, ut nobis in illis parrochiis idem jus faceret ecclesiastica bona recipiendi ac, quod caput est, catholicae [333] religionis munera obeundi, quod alibi toto regno caeteris Episcopis ac clericis constitutum est.].

  A023002029 

 De Geneva autem nihil addam, cum enim quod Roma est Angelis et Catholicis, illa sit idem diabolis et haereticis.

  A023002092 

 Sed rursus notandum est, quod si vel hieme nimio, vel aestu vehementiori, vel tempestate, vel peste, arva et agri vel laedantur vel inculta remaneant, tunc minuuntur quidem census Episcopi, sed non onera, quae tunc temporis maxime potius augentur, nisi velit esse crudehor struthione in deserto.

  A023002095 

 Si deinceps non habenti auferatur etiam quod habet, non modo publica res ecclesiastica difficilius conservabitur in hac diaecesi, sed omnino corruat necesse sit, nisi Deus, farina Ægipti carentibus, manna de caelo iterum praestare dignetur..

  A023002226 

 Quod Holoferni Bethulianos obsidenti in mentem venit, dilectissimi Fratres, ut aquaeductum illorum fontesque omnes circumquaque incideret et occuparet, ne vel tantillum aquae siti obsessorum extinguendae uspiam superesset, id sane omnibus, horum maxime temporum, haereticis Ecclesiam vexantibus, solemne fuit consilium ac decretum; scilicet Sacramenta per quae, veluti per canales ac meatus quosdam opportunos, Salvator optimus maximus aquam gratiae salutaris in corda nostra derivat ac diffundit, vel omnino praecidere, vel pravis opinionibus inficere et occupare, ne f luminis in vitam aeternam salientis suavissimus impetus civitatem Dei deinceps laetificare posset.

  A023002231 

 Nam quamvis multa extent Ritualium exemplaria, quorum inscriptio rituum Ecclesiae Romanae ordinem ac seriem lectori pollicetur, vix tamen ulla invenies quae inscriptioni penitus respondeant, idque praestent quod illa promisit.

  A023002232 

 [355] Propterea Nos, qui nobiscum foelicissime actum iri credimus si tanti Patris, non solum in munere quod gessit subeundo, sed etiam in eodem obeundo successores et imitatores fuerimus, Ritualem hunc librum nunc tandem aliquando, quod ipse multum optaverat, vobis expectantibus exhibemus..

  A023002235 

 Quod, ne quis per socordiam aut negligentiam praetermittat, Nos, in nomine Domini, cuilibet vestrum sigillatim et vobis omnibus simul mandamus et praecipimus, ne quis deinceps alios ritus, praeter eos qui hoc Rituali continentur, in Sacramentorum administratione sacrarumve benedictionum et actionum solemnitate usurpare, quovis praetextu, vel adhibere praesumat.

  A023002646 

 Cur ergo isti non mutentur in seculares, Reipublicae Christianae longe utiliores? Eo etiam maxime quod magna copia est in hac Sabaudia nobilium hominum qui censibus idoneis carent, quorum filiis qui ecclesiasticam professionem sequuntur, hoc modo commode provideri posset.

  A023002646 

 Quod etsi forsan in omnibus fieri duriusculum [384] videretur, in plerisque tamen opportunum esset; nam Canonici regulares nihilo distant a secularibus, in hac diocaesi, praeterquam quod frocum (quod vocant, aut alias patientiam) gerunt, et quod Canonici seculares per quotidianas distributiones percipiunt, ipsi per prebendas solent accipere; quibus perceptis, cum volunt Officiis intersunt; sin minus, nihilo pauperiores efficiuntur.

  A023002648 

 Etsi vero Monasterium de Six et de Pellionnex ab Ordinario visitetur, cui antiquo jure subjacet (licet hactenus vix obedire voluerint), nihil tamen a Nobis cum illis actum est, quia Regula et Constitutionibus carent, et satis modeste se gerunt quod ad clericalem professionem attinet; itaque, visitari ab alio Visitatore deberent..

  A023002649 

 Sed, ut verum fatear, primum et secundum remedium [386] utilissima futura sunt, nam hoc tertium difficillimum est et incertissimum; nam quod vi fit, vix fit..

  A023002650 

 Jam quod ad Moniales attinet, Monasteria duo Sanctae Clarse optime sane se habent, nihilque desiderari posse video, nisi ut Monialibus illud solatium detur quod sacrum Concilium Tridentinum, non sine Spiritus Sancti instinctu, illis concessit ac dari voluit, ut scilicet illis, ter saltem quotannis, confessarius extraordinarius attribuatur.

  A023002650 

 Nam coguntur uni eidemque confessario semper confiteri, ut nullo casu, nulla ratione alteri confiteri possint, quod quanto animarum periculo fiat, nescio, Deus scit..


24-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XXIV-Vol.3-Opuscules.html
  A024000372 

 Ubi vero poterit convocali Capitulum, Decanus non procedet nisi de Consilio Capituli; quod quidem consilium intelligitur esse Capituli, cum major pars Capituli assentito..

  A024000374 

 Non convocabitur Capitulum extraordinarium, Decano in urbe vel suburbiis presente, nisi de ipsius consensu, nisi si forte, aliquid tantummodo tractandum esset quod ad ipsum D. Decanum spectaret, nec ipse interesse tractatui deberet..

  A024000430 

 Notum facimus quod perillustrissimus et magnificentissimus D. Gasparus a Geneva, Marchio a Lullin, supremi Ordinis Serenissimi Ducis Sabaudiæ eques torquatus, exposuit Nobis, quod cum nihil melius homini contingat quam, dum hic vivimus ac multis post seculis, vias expeditiores quærere quibus ad vitam perveniamus æternam: hac ratione motus, necnon pia grataque parentum recordatione, a quibus temporalem vitam, generis splendorem [29] et ingenuam educationem habuit (Deo piis ejus conatibus favente), in ejus honorem, Beatæ Mariæ ac omnium Sanctorum, maxime ad nomen et memoriam sanctissimi Nominis JESU statuit, medio Nostro beneplacito, capellam construere ecclesiæ Beatæ Mariæ Compassionis oppidi Thononii contiguam, ad latus dextrum, seu Evangelii, ipsius chori, et sub tecto domus prioratus quondam Sancti Hypoliti nuncupati, sic ut prædictum tectum pro continentia capellæ in ipsius capellæ usum plene cedat.

  A024000431 

 Ad certiorem autem solutionem dicti census centum quinquaginta florenorum quolibet anno, rectori pro tempore existenti et legitime proviso, hypotecat et obligat omnia bona in ducatu [31] Chablasii nunc et in posterum existentia ad se suosque legitimos successores pertinentia; ita tamen, quod sibi ac dictis suis successoribus licitum sit, ut quandocumque voluerint dictum censura centum quinquaginta florenorum redimere, mediante tamen solutione duorum millium florenorum ejusdem monetæ, in usum ipsius capellæ et rectoris perpetuo applicandorum.

  A024000456 

 Quod nobilis et potens vir Joannes Ludovicus de Bonnivard, presidii Serenissimi Ducis Sabaudiæ loci des Alinges nuncupati Prefectus, et charissima ejus uxor Anna [34] Maresche, dicta de Duyn, Nobis exposuerunt quod in parrochiali ecclesia Alingiorum fuerit quædam capella sub vocabulo Beatæ Mariæ Virginis et Sancti Claudii erecta, quæ per Bernenses ac Gebennenses hæreticæ pravitatis viros, a sexaginta aut circiter annis patriam invadentes funditus diruta et exterminata, ut ne vestigium ipsius, nec aliquorum fructuum aut jus patronatus habentis reperiatur, licet per rectorem ipsius parrochialis ecclesiæ tribus Dominicis continuis prævia monitione sufficienter fuerint evocati..

  A024000457 

 Ad hos autem fines, dominum Petrum Mojonerium, rectorem pro presenti tempore in ecclesia Alingiorum, Nobis nominant et presentant, et in futurum suos legitimos successores et bene provisos, sic ut eorum mensa hujusmodi redditu viginti quinque florenorum accrescat, sub onere tamen unius parvæ Missæ die Lunæ cujuslibet hebdomadæ celebrandæ pro defunctis, nisi ex legitima causa in alium diem transferri debeat; ea tamen conditione, quod si presens rector aut alius successorum, per tres continuas hebdomadas desierit hujusmodi Missas in eadem capella facere, obnixe petunt prædicti fundatores dictum redditum in eleemosinas pauperibus erogandas auctoritate Nostra ordinaria converti.

  A024000458 

 [Si] modo ei censum viginti quinque florenorum in ipsius usum quotannis solvatis, jocalia et alia ad sacrum Missæ officium suppeditetis, quibus prestitis, predictus rector unam parvam Missam defunctorum diebus Lunæ quavis hebdomada celebrare tenebitur, ita nihilominus, quod si dictam Missam per tres continuas septimanas omiserit aut omitti permiserit, censum hujusmodi pauperibus [37] erogemus.

  A024000486 

 Cum itaque Nobis evidenter innotuerit venerabilem dominum Humbertum Bochetum, Nostræ diæcesis Gebennensis presbyterum, modernum [rectorem] parrochialis ecclesiæ Sancti Nicolai loci Cletarum, octuagesimum suæ ætatis annum, aut circiter, attigisse, ita quod propter dictam senilem ætatem corporisque gravem indispositionem, in divinis officiis deservire, Sacramentaque ecclesiastica ministrare, et alia quæ vero pastori incumbunt amplius [39] exercere nequeat, teque coadjutorem, causis præfatis, in regimine et gubernio dictæ ecclesiæ, per Reverendum dominum Stephanum Decomba, Ecclesiæ Gebennensis Canonicum, procuratorem suum, vigore procuratorii per egregium Franciscum Galmeris (?), notarium recepti, die tertia hujus mensis Novembris, esse Nobis præsentatum:.

  A024000487 

 Ita tamen quod portionem annuam ducentorum et viginti florenorum præfato Humberto Bocheto, octuagenario morboque detento, de fructibus et redditibus dictæ parochialis ecclesiæ solvere tenearis..

  A024000513 

 Quod ut omnibus notum sit, ita scribendum curavimus, scripto subscripsimus et sigillum Episcopatus Nostri imprimi mandavimus..

  A024000560 

 Notum facimus quod viso antescripto instrumento, sub die decima sexta Augusti, anni millesimi quingentesimi nonagesimi sexti, per ægregium du Gerdil, notarium, recepto et signato; omnibus in dicto instrumento contentis diligentissime consideratis, illud idem instrumentum omniaque in eodem contenta confirmavimus, approbavimus et ratificavimus, prout tenore presentium confirmamus et approbamus, ac illi omnis inviolabilitatis et firmitatis robur adjicimus, necnon omnes et singulos [juris] et facti defectus, si qui in eo intervenerint, supplemus, dictosque festos dies celebrandos temporibus assignatis; imo festum Exaltationis Sanctæ Crucis Septembris ad festum [Nativitatis] Beatæ Mariæ, quæ octava cujuslibet mensis Septembris [46] totius anni, transtulimus et transmisimus, eoque die celebrandum declaramus per parrochianos loci Sancti Andreæ de [Domancy], mandamenti Sallanchiæ, pœna in suprascripto instrumento contenta..

  A024001057 

 Notum facimus quod ad ea quæ pro bono ecclesiarum parrochialium et aliarum regimine et divini cultus augmento, pro locorum et personarum qualitate sunt necessaria, libenter intendamus manusque Nostras adjutrices [101] exhibeamus.

  A024001059 

 Quocirca universis presbiteris, clericis, notariis et tabellionibus per Nostram diocesim et eorum cuilibet in solidum mandamus quod prædictum du Marterey, presbiterum, ut idoneum, in prædictæ perpetuæ vicariæ parrochialis Bonnæ possessionem realem, actualem et corporalem juriumque fructuum, reddituum et proventuum et pertinentiarum ejusdem inducant, defendant inductum, avecto ex inde quolibet illicite detentore..

  A024001083 

 Dummodo quod de prandio simul sumendo in dictis articulis dicitur, ita fiat, et in domo privata, non autem in hospitio publico aut taberna dictum prandium sumatur: sicque ei benedicimus in nomine Domini..

  A024001149 

 Quod cum dicti loci parrochialis ecclesia, quæ ab ea de Cranves dependet ac illi perpetuo unita esse dignoscitur, rectorque modernus dictarum parrochiarum pridie mortuus fuerit et sic per ejus obitum ambæ prædictæ parrochiales ecclesiæ vacent, ob cujus defectum animarum cura [112] in dicta ecclesia de Sales minus exacte et decenter ab unione hucusque exercita fuerit, et cum nimio parrochialium dictæ ecclesiæ de Sales incommodo sancta Ecclesiæ Sacramenta ipsis administrata fuerint; necnon quod ejusdem parrochialis ecclesiæ fructus et obventiones ad satis commodam unius rectoris sustentationem sufficiant, et quod si hujusmodi parrochialium unio dissolveretur fructusque earumdem qui separati et sejuncti sunt, cuilibet earum futuris rectoribus in posterum applicarentur et appropriarentur; inde parrochianis parrochialium prædictarum ecclesiarum respectivæ spirituali consolationi divinique cultus augmento, necnon ipsius parrochialis ecclesiæ de Sales decori et venustati plurimum consulerentur, et ambarum annui redditus tutius conservarentur, imo et augerentur:.

  A024001150 

 Illarumque respective fructus ab invicem pariter dismembramus, segregamus, eidemque parrochiali ecclesiæ de Sales fructus ipsius qui a parrochialis ecclesiæ de Cranves fructibus separati et sejuncti dignoscuntur, applicamus et annectimus, atque perpetuo incorporamus; ita quod posthac liceat futuris rectoribus dictæ parrochialis ecclesiæ de Sales, qui a Nobis aut successoribus Nostris, seu Sede Apostolica in posterum legitime provisi fuerint uti, potiri et libere gaudere, ac in suos usus et utilitatem convertere absque licentia futuri rectoris ecclesiæ de Cranves et successorum in ea; ac alias in omnibus et per omnia quæ sunt proprii rectoris munia, officia et onera (ad quæ etiam eum teneri volumus) subire possit, valeat et debeat, concedimus et investimus; utque piis, quanto citius, patroni [et] communitatis loci de Sales votis consulamus, et hujusmodi dissolutio suum sortiatur effectum..

  A024001174 

 Notum facimus quod viso antescripto instrumento, per egregium Bessonis, notarium ducalem, recepto et signato, omnibusque in dicto instrumento contentis diligentissime consideratis, illud idem instrumentum et contenta in eodem confirmavimus, approbavimus et ratificavimus, prout tenore præsentium confirmamus, approbamus et ratificamus, ac illis inviolabiliter firmitatis robur adjicimus necnon omnes et singulos juris et facti defectus, si qui in eisdem intervenerint, supplemus..

  A024001339 

 Exemplo perniciosissimo, heu mesme esgard que telle esglise avoit esté consacrée, et qu'a present elle est le repaire des animaulx, et en tel estat (a correction) que les cheveux dressent a ceulx qui l'ont veu auparavant en si bon estat, se taisantz des vitriades, pour ne sembler voulloir advancer le prouverbe: Quod non capit Christus, rapit fiscus.

  A024001445 

 Venerabilem ac dilectum Nobis in Christo D. Henricum Barbier, Nostræ hujus diæcesis sacerdotem, esse rite ac legitime promotum, nullo, quod sciamus, ecclesiasticæ censuræ vinculo obstrictum, nec infamiæ aut cujusquam reprehensibilis vitii macula fœdatum, quin etiam, ab examinatoribus in Sinodo Nostra diocæsana ad Sacramentorum administrationem faciendam approbatum fuisse, præsentium tenore testamur.

  A024001545 

 Quia, ut Nobis gravissimorum virorum testimonio constat, sanctæ Matris Ecclesiæ Catholicæ gremio, per summam Christi Domini misericordiam restitutus, ad ecclesiasticos Ordines promoveri cupis, et ad Nos sine magno tuo incommodo eos suscipiendi gratia venire minimé potes: propterea, præsentium tenore, ut clericalem caracterem, quatuor minores Ordines ac etiam majores, subdiaconatum, diaconatum et presbiteratum, statutis temporibus, servatis omnibus de jure servandis, a quolibet Pontifice communionem Sanctæ Sedis Apostolicæ habente, suscipere possis [148] et valeas, tibi liberam facultatem facimus; ac quemlibet Rmum Dominum Antistitem quem adire malueris ut eosdem Ordines tibi conferat, etiam rogamus, dummodo, maxime cum ad subdiaconatum promoveri volueris, te iis moribus, vita, honestate, litteratura ac titulo sive ecclesiastico sive temporali quæ requiruntur, munitum repererit; quod ejusdem R mi Antistitis conscientiæ committimus..

  A024001589 

 Ut a quocumque Illustrissimo ac Reverendissimo Antistite Archiepiscopo, Episcopo catholico, quem malueris eligere, executionem sui officii exercente ac gratiam et communionem Sedis Apostolicæ habente, non servatis interstitiis et nonobstante defectu natalium quem pateris, super quo te dispensamus, ad primam tonsuram et minores Ordines, dummodo idoneus compertus fueris, quod Illustrissimi et Reverendissimi Ordinantis judicio relinquimus, promoveri possis et valeas.

  A024001608 

 Quapropter, e numero fratrum et consacerdotum meorum seligendi sunt nonnulli, quos, ut Moysi dictum est, novi quod, sensu et ingenio, senes sunt cleri, ut sustentent onus populi mecum et non solus graver ego, qui maxime sum imbecillis..

  A024001634 

 Quapropter, e numero fratrum et consacerdotum meorum, nonnulli sunt mihi seligendi quos, ut Moisi quoque dictum est, novi quod, sensus ac ingenii maturitate, senes sunt cleri, ut scilicet sustentent mecum onus populi et non solus graver ego, qui maxime sum imbecillis et infirmus..

  A024001673 

 Venerabilem dominum Jacobum Deleglise, in Ecclesia Nostra cathedrali mansionem habentem, et ob quædam sua negotia discedentem moxque reversurum, iis Nostris literis, manu Nostra subscriptis ac sigillo Nostro munitis, prosequimur, testatum facientes eum probe, quamdiu hic apud Nos mansit et vixisse, et ministerium suum implevisse, ut propterea dignus sit, quem omnibus, quod facimus, impensissime commendemus..

  A024001697 

 Quare, eum dignum existimamus qui ad dictam abbatiam promoveatur, ob eam maxime causam quod dictus Reverendus D. Ludovicus de Perrucard Monasterium illud ac Monasterii jurisdictionem temporalem, quæ magna ex parte hæreticorum hominum jurisdictioni, non solum finitima sed immixta est, fratris sui et suorum fretus potentia adeo fœliciter et fortiter administravit, ut fœlicius in hac temporum calamitate nihil contingere posse videatur, quam si ejus nepos ex fratre illi coadjutor adhibeatur [164] qui, sicut ejusdem zeli et virtutis, ita ejusdem opis successor existet..

  A024001697 

 Quod autem ad reliqua spectat, eumdem D. Gasparem et scimus et in verbo veritatis testamur, ex hac diocæsi et illustribus ac, quod excellentius est, catholicis et piissimis [163] parentibus oriundum, ipsumque, ab incunabulis, pietati ac litteris incubuisse, atque adeo ita proferisse ut Juris utriusque doctor in Universitate Avenionensi renunciatus, non mediocrem etiam theologiæ cognitionem consecutus sit.

  A024001719 

 Quod Congregatio sacerdotum districtus Aquianensis, Nostra authoritate firmata, te inter alios elegerit ad visitandas, secundum illius Regulas a Nobis item probatas [166] ecclesias personasque ecclesiasticas totius ejusdem districtus quæ episcopali jurisdictioni subsunt, id sane Nobis gratissimum fuit.

  A024001739 

 Universis sit manifestum quod Nos, die Dominico quinta mensis Junii, anni M. D. C. vigesimi secundi, indictione quinta, in ecclesia prædicta, dilectum Nobis in Christo Johannem Scotiam, de supradicto Pinerolio scolarum infantem litterarum, et de legitimo matrimonio procreatum, ibidem præsentem, volentem et militiæ clericali ascribi cupientem, rite, recte atque legitime in clericum ordinavimus sibique primam clericatus tonsuram contulimus, ordinatumque esse nuntiamus et declaramus per præsentes.

  A024001767 

 Tum vero, quod consequens erat, pro potestate Apostolica Nobis in hac parte concessa ac commissa, rite, legitime, juridice, ac omnibus servandis servatis, in utroque foro eumdem Boccardum ab omnibus omnino censuris, in quas propter hæresim inciderat, absolvimus; deinde, eadem auctoritate, super irregularitatibus quas contraxerat cum eo dispensavimus, ac demum, a vinculo voti simplicis quod in Societate Jesu emiserat omnino liberavimus; declarantes, ut etiam per presentes Nostras litteras declaramus, eum nullis prædictæ Societatis Jesu legibus deinceps teneri, sed tanquam verum clericum et sacerdotem secularem, omniumque privilegiorum legitimis ac probis sacerdotibus concessorum, capacem et participem ab omnibus haberi debere.

  A024001789 

 Neque vero cogitationes ejus cogitationes hominum fuerunt, sed Patris illius qui cogitat cogitationes pacis et non afflictionis; quare idem quod [175] cogitatione concepit opere peperit et complevit, et Deo optimo duce, sponte et libere coram Nobis comparuit.

  A024001790 

 Deinde, cum eodem super irregularitate ac irregularitatibus, si quam vel si quas contraxerat, dispensavimus, ac demum a vinculo voti simplicis, quod in Societate Jesu emiserat, liberavimus; declarantes, ut etiam per presentes Nostras litteras declaramus, eum nullis prædictæ Societatis Jesu legibus deinceps obligatum, sed tanquam verum clericum et sacerdotem secularem, omnibusque privilegiis veris, legitimis ac probis sacerdotibus concessis gaudentem, ab omnibus haberi debere.

  A024001790 

 Tum vero, quod consequens erat, eum primo, pro potestate Apostolica Nobis in hac parte concessa ac commissa, rite, legitime, juridice, ac omnibus servandis servatis, in utroque foro absolvimus ab omnibus omnino censuris in quas propter hæresim inciderat.

  A024001886 

 Itaque, quos approbaveritis approbamus; quos ita, ut supradictum est, in messem Nobis commissam immiseritis immittimus et a Nobis immissos censebimus; ita tamen, ut Nobis liceat opus hujusmodi, ubi Nobis ita visum [187] fuerit, his non obstantibus, interdicere: quod nihilominus nunquam Nos facturos confidimus..

  A024001900 

 Unde Nos, eorum piis votis annuentes, presentium tenore, testamur eosdem Fratres N. et N., ex hac diocæsi et catholicis parentibus ortos, multis annis monasterium Sancti Francisci hujus civitatis, tanquam Religiosos professos, incoluisse, nullumque dedisse, quod innotuerit, nec ceteris Religiosis, nec populis vel civitatis, vel oppidorum villarumque circumjacentium, scandalum; imo, omnibus pariter bonum odorem in Domino dedisse, ut propterea, omni acceptione et charitate digni esse videantur..

  A024001924 

 Tuam Reverentiam interim monentes, ut, quod facis, scientiam alioquin inflantem ita charitate ædificante temperes, ut charitas tua scientia illustrata, et scientia charitate [192] infiammata, tibi et populo cedat saluti, Christo autem Domino honori et gloria.

  A024002016 

 Quod ad Nos spectat, eruditi viri opus eruditum et probamus, et ut in lucem emittatur, facultatem facimus..

  A024002113 

 Quod ut recte, vere et sincere fieri posse existimavi, ita præsentibus litteris facio testatum..

  A024002141 

 Quibus elapsis, si huic mandato Nostro (quod absit) non obtemperaverint, vel apud Nos causam cur non teneantur obtemperare non dixerint, sententia excommunicationis, ipso facto incurrendæ, noverint se perculsos.

  A024002163 

 Primo: dictum Antonium Garciam, quod ad homicidium de quo nunc agitur, immunitatis ecclesiarum beneficio gaudere posse et debere.

  A024002184 

 Res eo sane nomine longe laude dignior, quod et non mediocres divitias et honores, in quibus filii patri defuncto succedere debebant, sponte ac libenter reliquerit, eligens abjecta esse in domo Domini et pauper, magis quam habitare in tabernaculis peccatorum..

  A024002185 

 Quæ omnia cum ita sint, et Nobis certo certius constent, eam iis Nostris litteris prosequi voluimus tantæ fidei et constantiæ testimonium dantes, ac, quantum possumus, omnibus illam familiam in Domino commendantes, quod ut omnibus manifestum esset ita scripsimus manu propria, subscripsimus, ac sigillo Episcopatus Nostri præsentes muniri curavimus..

  A024002218 

 Quia nobilis vir Prosper de Mareste sponsalia juramento confirmata contraxit cum Georgia Blanc, et postmodum dicta sponsalia etiam voto in extremo vitæ periculo constitutus item confirmavit, ut Nobis sancte et religiose affirmavit: propterea Nos, memores satius esse placere Deo quam hominibus, tibi committimus, ut si nullum impedimentum exstare constiterit quominus matrimonium illud promissum, juratum et voto sancitum celebrari queat, tu illud celebres in facie sanctæ matris Ecclesiæ; ita tamen ut non statim de eo rumor fieri possit, [219] quod cupimus propter causas Nobis a dicto nobili de Mareste expositas, in cæteris omnibus dispensantes.

  A024002287 

 Si constiterit de dispensatione Apostolica super impedimento consanguinitatis quod intercedit inter D. Claudium de Chabo, dominum de la Dragoniere, et D. Claudiana Adrianam de Mouxi de Treverney, poterit tunc, et non alias, matrimonium celebrali, etiam sine ullis proclamationibus, super quibus dispensamus, reliquis tamen de jure servandis servatis..

  A024002577 

 Notum facimus quod, pastorali qua decet vigilantia, illis potissimum subventionis Nostræ auxilium impartimur qui partem Nostræ sollicitudinis subeunt, omniaque eorum (sic) studia et labores ad instruendam pietate, bonis moribus liberalibusque disciplinis juventutem conferunt, [253] manusque Nostras adjutrices exhibemus.

  A024002577 

 Quod si fundationi cleri et Collegii prædictorum capella Leprosoriæ dicti oppidi Clusarum et altera capella Beatæ [Mariæ] Pietatis (quæ de dictorum Scindicorum oppidi Clusarum presentatione dependent) cum eorumdem juribus, fructibus, redditibus, proventibus et pertinentiis unirentur, annecterentur et incorporarentur, clero et Collegio prædictis bene consultum esset..

  A024002578 

 Nos igitur, huic petitioni, ut justæ et rationi consonæ, annuentes, et quia ad hoc Scindicorum et Consiliariorum oppidi Clusarum qui dictarum capellarum sunt patroni intervenit assensus, prædictas capellas Leprosoriæ et Beatæ Mariæ Pietatis dicti oppidi Clusarum, cum illorum juribus, proventibus et [255] pertinentiis, Collegio et clero erecto prædictis dicti oppidi Clusarum uniendas, annexandas (sic) et incorporandas duximus, prout præsentibus unimus, annexamus (sic) et incorporamus cum prædictis juribus, iructibus, redditibus et pertinentiis; ita quod clero, rectori et Collegio prædictis liceat dictarum capellarum, Collegio et clero erecto prædictis dicti oppidi Clusarum, ut præmittitur, unitarum, cum dictas capellas quovismodo vacare contigerit, realem, actualem et corporalem possessionem libere et licite apprehendere nullius alterius licentia super hoc minime requisita, necnon fructus in suos usus et utilitatem convertere conditionibus, astrictionibus et conventionibus in dicta fundatione insertis observatis et observandis, officio debito et consueto, per præsbiteros dicti cleri et in dicto clero successores, juxta prædictas fundationes celebrando..

  A024002681 

 Legitimis quippe documentis ac testimoniis ad id receptis ac coram Nobis exhibitis, constitit quod cum R di Clerici regulares Sancti Pauli, vulgo Barnabiti, qui in Chapuisiano hujus Anneciensis urbis Collegio, sub titulo SS torum Pauli et Caroli, juxta eorum Congregationis pia instituta, divina Officia, Sacramentorum administrationem, concionum, cathechismi, scholarum aliarumque religiosarum functionum operas obeunt, adeo tamen tenui redditu potiuntur [264] ut cum iis oneribus jam susceptis sustinendis vix sufficiat, cogantur idcirco et minori Religiosorum numero esse, et solemniores ordinarias functiones aut omittere, aut minus solemniter persolvere quam per eorum Constitutiones liceat:.

  A024002771 

 Quod a Nobis dilectus in Christo Georgius Seyffert, d'Augsburc, sacri Imperii tabellarius, expetiit, ut scilicet testatum faceremus Nos ab eo mandatum a Cæsarea Majestate decretum et emanatum ad comparendum in proxima Dieta accepisse; id quidem quia verum est, præsentibus hisce Nostris literis, manu Nostra signatis ac sigillo Nostro munitis, testatum et contestatum facere voluimus et facimus..

  A024002772 

 Fidem facientes insuper, eundem Georgium Seyffert, præsentium latorem, his paucis diebus quibus Nobiscum versatus est, semper catholico more vixisse nihilque gessisse quod virum vere Christianum non redoleat.

  A024002813 

 Præterquam, quod sæpissime opus est ut recurrat Gratianopolim ad accipiendam Episcopi intentionem, quod in rebus urgentibus sine magnis incommodis fieri nequit.

  A024002814 

 Gravissimum præterea incommodum ex eo quod dominationes [289] temporales diversæ sint, unde fit ut in populis morum et modi agendi differentia etiam sit, necnon sæpe invidiæ, exprobrationes et facinorosæ rixæ..

  A024002815 

 Incommodum ex eo quod nimium distet Camberio Gratianopolis; quippe per unum diarium et difficillimum, praesertim hieme, ratione torrentum, iter.

  A024002816 

 Incommodum ex eo quod cum Gratianopolitanus Episcopus caput sit et præpositus comitiorum et conventuum sæcularium et temporalium Delphinatus, inde fit, ut quandocumque male habebunt coronæ Francica et Sabaudica, immo etiam gubernatores Sabaudiæ et Delphinatus, populorum commercium valde sit difficile, et Episcopi transitus magnis suspicionibus obnoxius ex utraque parte, [290] cum non tantum ut communis utriusque populi Pastor, sed ut sectarius et ei apud quem residet, estque princeps, addictus consideretur..

  A024002834 

 Gratissimum vero mihi et jucundissimum est quod audio de Vita et vivendi ratione perillustris et Reverendissimi Patris et Domini Juvenalis Ancinæ propediem in lucem emittendam.

  A024002836 

 Mirabar etenim in tanta viri eruditione ac variarum rerum [293] scientia, tantam sui ipsius despicientiam; in tanta oris verborum ac morum gravitate, tantum leporem tantamque modestiam; in tanta pietatis sollicitudine, tantam urbanitatem ac suavitatem; cum nec fastum, quod plerisque contingit, alio fastu, sed vera humilitate calcaret, nec inflante scientia charitatem ostentaret, sed charitate ædificante scientiam instrueret: dilectus piane Deo et hominibus, qui Deum pariter et homines purissima dilectionem prosequeretur.

  A024002841 

 Tu, interim, quod caput est, lumen cœleste precibus advoca.

  A024002842 

 Veni ergo postridie, et quicquid in utramque partem circa vocationem meam agitarem, sincere aperui; seorsim vero me ob id potissimum religiosam vitam formidare, quod corpus debile ac delicatæ temperaturæ nactus essem.

  A024002843 

 Et quidem, quod ad me attinet, ingenue fateor, plerisque quas pro sua [298] in me propensione ab eo accepi literis, vehementer ad amorem virtutis christianæ incitatum fuisse..

  A024002843 

 Ex quibus facile est conjicere quanta fuerit magni Juvenalis Ancinæ in dicendo efficacia, in consulendo sagacitas et in juvandis proximis constans et perfecta charitas; quod enim nunc exempli gratia a me recitatum est, idipsum cum plerisque aliis actum cognovimus.

  A024002845 

 Et quidem cum Carmaniolæ, quod oppidum est Salluciensis diæcesis, ubi Visitationis pastoralis officio tunc incumbebat, anno millesimo sexcentesimo tertio, ejus salutandi gratia, relicto tantisper itinere, venissem; sensi [299] ego tunc quantam dilectione mixtam venerationem, ejus pietas et virtutum copia in populis illis excitaret.

  A024002872 

 Propter quod mandat ut infra viginti quatuor horas illum ecclesiæ restituam, sub pena excommunicationis ipso facto incurrendæ, vel quod redderem suficientem causam quare ad hoc non tenerer..

  A024002878 

 Ego, Vicarius subsignatus, notificavi præsens mandatum hora meridiana, et ipse respondit quod supra..

  A024003156 

 Idcirco autem ad Calvinistas accessi, quia illi primi sese obtulerunt, quos compellarem; non autem quod sectam illorum doctrinamve sectæ ac dogmatibus Lutheranorum aut aliorum quorum cumque sectariorum præferrem; adeo, ut cum rem diligenter perpendo, schismaticus potiùs quam hæreticus ex animo fuerim; neque enim relligione (sic) ductus id feci, vel quod hæresi ex animo adhærerem, sed temporariæ cujusdam commoditatis causa.

  A024003156 

 Postea vero ad Calvinistarum partes transisse (cujus rei coram Domino nostro Jesu Christo et sancta ejus Ecclesia admodum me pœnitet), non quod de fide Catholica ullatenus dubitarem, sed tantum ut libertatis quæ est secundum mundum et carnem potiundæ mihi copia fieret ac facultas.

  A024003157 

 Quod quidem beneficium magis magisque confirmavi assidua lectione librorum Illustrissimi Cardinalis [329] Bellarmini De Ecclesia et De Romano Pontifice, Nicolai Sanderi De visibili Monarchia Ecclesiæ, et aliorum doctorum catholicorum..

  A024003157 

 Sicque cœpit in me reviviscere patriæ spiritalis revisendæ desiderium cum apud me non rarò dicerem tacitus: Quot mercenarii in domo Patris mei abundans panibus, ego autem hic fame pereo! Subinde incidi in lectionem Centuriarum Illirici, quas quidem diligenter pervolvi, maximeque ex ea lectione in proposito confirmatus sum; nam inde perspexi eamdem nunc esse fidem Ecclesiæ Romanæ quæ fuit omnibus præcedentibus sæculis ascendendo usque ad Apostolorum ætatem; et eo maximè nomine omnes omnium sæculorum Doctores a Centuriatoribus reprehendi capite quarto singularum centuriarum quod eam doctrinam in suis scriptis tradiderint quæ nunc ab Ecclesia Romana retinetur.

  A024003241 

 Admirabile signum vivificæ Crucis, in cujus ligno Dominus noster Jesus Christus, pro humani generis salute, [339] mortem subire non abnuit, ut nos de morte ad vitam revocaret, et quod « erit in cælo cum » ipse « ad judicandum venerit, » sub cujus salutifero vexillo Catholica religio conservatur, illudque ipse zizaniæ seminator, antiquus humani generis hostis perhorrescit, et quo priscis illis temporibus, non modo beati Patres pro repellendis tentationibus, sed etiam Imperatores, Reges et Principes pro impugnandis infidelibus et debellandis hæreticis, non sine ingentibus victoriis et triumphis, usi sunt..

  A024003249 

 In primis, cum ab Ecclesia nostra et civitate Gebennensi, [347] ut præmissum est, expulsi, in hoc oppido Annessiaci residentes, divina Officia capitularia et cathedralia in ecclesia domus Sancti Francisci Fratrum de Observantia (ut prius in ipsa cathedrali fiebant) peragamus; et inter cætera altaria in eadem ecclesia Sancti Francisci erecta, unum extet sub invocatione Sancti Germani, ultra majus altare in quo Missæ capitulares decantantur, quod nostris Missis matutinalibus celebrandis inservit: in ipso propterea altari Sancti Germani, dum in eadem ecclesia Sancti Francisci divina nostra capitularia et cathedralia Officia exolvemus, eamdem Confraternitatem, sic ut præfertur per nos erectam, constituimus, ipsaque postmodum dum ad civitatem prædictam Gebennarum, Deo adjuvante, revertemur, in altari supradicto Sancte Crucis Ecclesiæ nostræ cathedralis, in quo, ut præmittitur, imaginarie erecta extitit, corporaliter et realiter ac perpetuo collocabitur..

  A024003253 

 Et quoniam tam pro divinis Officiis præfatæ Confraternitatis [348] celebrandis et decantandis, aliisque piis operibus exercendis, quam pro ipsius negotiis tractandis, aliquis locus peculiaris omnino liber, extra ecclesiam, in qua altare [quod] ereximus situm est (ut in aliis Confraternitatibus ubique fieri consuerunt) necessarius sit, ecclesiaque Sancti Joannis Baptistæ præceptoriæ Gebennesii, Hospitalis Hierosolimitani, in loco publico prædicti oppidi sita, propter defectum ministrorum ejusdem ac injuriam præsentis temporis non multum frequentetur, sperandum tamen sit incolas oppidi hujusmodi, qui aliunde religiosissimi fidem catholicam verbo et opere devote profitentur, ipsam ecclesiam sancti Joannis posthac ferventius visitaturos, si in eadem Missa aliaque divina Officia frequentius decantentur et peragantur, ac preces publicæ et piæ exhortationes seu conciones sæpius exerceantur et fiant: idcirco, [349] de consensu nobilis et magnifici domini Dionisii de Sacconay, Baronis Cletarum, domini in temporalibus de Sacconay, Truaz et Lorcier, procuratoris generalis Ill mi et R di D. Petri de Sacconay, sui fratris, militiæ Hospitalis Hierosolimitani, et prioratus Arverniæ prioris ac præceptoris Gebennesii, oratorium ejusdem Confraternitatis, dum Capitulum Gebennensis ecclesiæ in oppido prædicto moram traxerit, in ipsa ecclesia Sancti Joannis Baptistas constituimus et deputamus.

  A024003281 

 Ideo, quod nihil est ipso salubrius, cum cætera omnia præcellat, statuimus et ordinamus, omnes et singulos confratres utriusque sexus, ut nimirum diebus festivitatum Exaltationis et Inventionis Sanctæ Crucis, ac Conceptionis Beatæ Mariæ Virginis et Sanctorum Apostolorum Petri et Pauli, necnon qualibet secunda Dominica cujuslibet mensis (exceptis Septembri, Decembri, Maio et Junio, in quibus festivitates præfatæ occurrunt), presbiteros scilicet sacrum Missæ Sacrificium in eodem oratorio, si id fieri possit, sin minus in alia ecclesia eis benevisa; reliquos vero laicos utriusque sexus, prævia diligenti peccatorum confessione ubi placuerit facta, Sacramentum hujusmodi Corporis et Sanguinis Domini in eodem oratorio sumere.

  A024003281 

 Inter cætera per quæ divina gratia imploratur, delicta [355] delentur, premiorum æternus cumulus obtinetur, summum et sacratissimum Corporis et Sanguinis Domini Sacramentum, in quo nostræ Redemptionis recensemus memoriam, et per quod a malo retrahimur et confortamur in bono, et ad virtutum et gratiarum conducimur incrementa, est mirabile effectum.

  A024003306 

 Igitur, ut etiam nostra Confraternitas præfata aliquas sui muneris partes reddat, statuimus et ordinamus omnes et singulos confratres dum obviam habebunt sacrum Viaticum quod ad infirmos defertur, illud, nisi aliqua urgentissimis propediti [360] fuerint negociis, devote cum precibus et menti intentione ad Deum, pro sanitate ipsius infirmi, associari debeant et teneantur..

  A024003310 

 Illud etiam prætermittendum non est, et ad quod non modo qui christiano nomine censentur, sed etiam qui le tantum naturæ coguntur, scilicet, incarceratorum et infirmorum visitatio cum verbis consolatoriis, quæ etsi ipsos propterea non sanent nec liberent, tamen pœnas et dolores liniunt et mitigant: igitur statuimus et ordinamus, confratres qui ad tam opus pium et charitativum fert quod inter opera misericordiæ annumeratur, a Priore et Assessoribus infrascriptis deputati fuerunt, ipsos infirmos et incarceratos quanto citius visitare et consolare teneantur, et id frequentius si ex confratribus fuerint, quorum necessitates ipsi Priori illico patefacere debeant, ut juxta ejusdem Confraternitatis facultates ipsis subveniri possit..

  A024003322 

 Anima ut est corpore nobilior, ita debet accuratius tam in hoc sæculo quam in altero, ubi sæpe indiget suffragiis fidelium, adjuvari; et cum id multipliciter fieri possit, tamen nihil est quod et magis proficiat quam sacræ Missæ Sacrificium utpote pro vivis et defunctis a Christo institutum.

  A024003330 

 Præterea, cingulum ex filo canapis, mediocris crassitudinis, nodosum ad instar illius quod ferunt Fratres Sancti Francisci, ac Rosarium, non tamen prætiosum, ab eodem cingulo dependens.

  A024003334 

 Quod tamen facile, Deo propitio, assequetur, si in eam [367] aliæ personæ admittantur.

  A024003346 

 Rerum gestarum memoria, propter hominis peccatum quod sibi brevem vitæ cursum peperit, non aliter quam in tabulis, libris et scripturis asservatur.

  A024003354 

 Quod si accidat, tunc gravato, licitum erit conqueri eisdem Assessoribus qui de hoc tantum soli definient.

  A024003382 

 Quod si forte in eisdem congregationibus, tam generalibus quam mensalibus, aliquæ res aut ita arduæ, vel propter contrarietatem votorum seu aliquorum repugnantiam, sive aliud impedimentum definiri non possint, tunc ad Capitulum præfatum referantur, et quidquid ab ipso ordinatum fuerit inexcusabiliter observetur..

  A024003609 

 Nos, CLAUDIUS DE GRANIER, Dei et Apostolicæ Sedis gratia Episcopus et Princeps Gebennensis, universis notum facimus et attestamur omnia et singula quæ superius digesta sunt pro Confraternitatis erectione in honorem Sanctæ Crucis, Conceptionis Beatæ Mariæ et Sanctorum Petri et Pauli Apostolorum, per dilectos in Christo Ecclesiæ Nostræ Canonicos, attente perlegisse et [382] nihil invenisse quod christianas aures possit offendere; immo vero dignissima quæ ad communem Ecclesiæ utilitatem ab iisdem fratribus religiose observentur, ad cultus enim divini augmentum, mores formandos et piorum operum exercitium, cum totius populi ædificatione, utilia et accommodata esse deprehendimus; ut merito eis Nostrum consensum dari et per Nos approbari ac recipi debeant, prout per præsentes assentimus, recipimus et approbamus..

  A024004222 

 Qui respondit se ignorare, quod jam pridem Bullas suæ provisionis Camberii in quadam lite productas non viderit; sibi tamen a supremo Sabaudiæ Senatu correctionem Religiosorum interdictam quasi titularis non esset, unde nec habitum Religiosorum deferret.

  A024004236 

 Religiosi conquesti sunt quod tres ex numero debito jampridem desint; cum enim duodecim esse deberent, decimum, undecimum et duodecimum deesse..

  A024004257 

 Ad latus dextrum retro altare majus, est altare ligneum, quod ideo auferri jussit, et etiam quia nimis propinquum altari majori in quod fundationem dicti altaris lignei transtulit..

  A024004272 

 Item, de voto expresso faciendo agendum reliquit, quod de Regula et Constitutionibus illi non satis constet; videbit tamen ut deinceps id fieri possit curabitque ut fiat..

  A024004374 

 Novitii porro, in hoc a Professis quoad habitum distinguante, quod Professi capuccium sive mozzetam, quam vulgo domino vocant, in omnibus Officiis deferre soleant; Novitii vero, sine capuccio, solo superpelliceo sive cotta utantur..

  A024004404 

 Omnia jura clamant, quod in ultima Nostra hujus Monasterii Visitatione decrevimus, mulieres scilicet, ne quidem ad breve tempus, intra septa et muros exteriores Monasterii habitare aut commorari debere.

  A024004416 

 Cætera vero ædificia successive, more diligentis patrisfamilias instauraturum, ac imprimis dormitorium et muros clausuræ Monasterii: quod Nos, de ejus pietate confisi, illi facienda relinquimus..

  A024004416 

 Et quidem quod ad reparationem chori, refectorii et horologii attinet, R dus domnus Coadjutor et electus Abbas promisit ea se curaturum fieri quamprimum, ita ut in die Natalis Domini proxime futuro absoluta reperiantur.

  A024004417 

 De cæteris vero dictorum dominorum Canonicorum petitionibus quæ ad solutionem præbendarum anni præteriti, et ad necessaria commoda pro alendo deinceps equo spectabant, [463] et hujusmodi, quia inter eos et dictum domnum Coadjutorem et electum amice satis convenit, nihil a Nobis aliud decernendum existimavimus, quam observari debere quod de communi partium consensu scriptum signavimus..

  A024004518 

 Quod nonnisi longo temporis cursu ex fructibus dicti monasterii valorem mille ducentorum scutorum auri non excedentibus, multis ordinariis et extraordinariis oneribus, et pensioni Ill mo et Serenissimo Carolo Emanuele, Sabaudiæ Duci, obnoxiis concessæ et solvendæ (sic), prestari non potest, dicto Reverendo domino Abbati, seu commendatario perpetuo Beatæ Mariæ Abundantiæ pro tempore existenti, seu ejus legitimo procuratori, membrum de Presingy, valoris annui centum scutorum, ad sexdecim annos, a die arrendationis computandos, [469] mille scutorum in pecunia numerata anticipata solvendorum, pretio, etiam quibusvis personis, etiam laicis, locandi et arrendandi; vel illud idem membrum, per dictum tempus sexdecim [annorum], dictis personis, justo pretio obligandi et relaxandi; necnon alia bona dicti monasterii cum omnibus et singulis pactis, conventionibus, commissionibus, obligationibus, submissionibus, renunciationis clausulis et cautelis necessariis, et apponi solitis prædicta auctoritate Apostolica, obligandi licentiam concedimus et indulgemus; ac etiam de debitis et receptis pecuniis easdem personas questandi et liberandi; dictasque pecunias penes aliquam ædem sacram aut personam fide dignam, et facultatibus idoneam, deponi, pro dicta fabrica quanto citius construenda, felicis memoriæ Pauli PP. secundi Constitutione et aliis ordinationibus non obstantibus.

  A024004897 

 « Nuper per Nos accepto quod Collegiata ecclesia Sancti Petri oppidi Ramaricomontis, Tullensis diocesis, quæ Nobis et Apostolicæ Sedi immediate subjecta existit, et in qua, ut asseritur, præter dilectas in Christo filias inibi Abbatissam, quæ duntaxat Ordinem [504] Sancti Benedicti profiteri consuevit, ac Canonissas, alios sæculares clericos canonicatus et præbendas, seu alia beneficia ecclesiastica obtinentes et unum Capitulum facientes esse etiam asseritur, visitatione et reformatione, præsertim circa statum hujusmodi Canonissarum et Canonicorum unum Capitulum constituentium, et forsan eodem choro psallentium, indigebat; Nos venerabilibus Fratribus Archiepiscopo Corintiensis et Episcopo Tullensi, ac [505] tibi, Episcope Tripolensis, motu proprio et ex certa scientia Nostra ac de Apostolicæ potestatis plenitudine, per alias Nostras in simili forma Brevis expeditas Literas commisimus et mandavimus quatenus Archiepiscopus Corinthiensis et Episcopus Tullensis, ac Tu, Episcope Tripolensis, seu illi duo, aut alter eorum tecum conjunctim procedentes, ecclesiam prædictam, tam in capite quam in membris, semel tantum visitarent, ac in ipsius Abbatissæ et Canonissarum, necnon Canonicorum, presbiterorumque et clericorum dictæ ecclesiæ inservientium, vitam, mores, ritus et instituta diligenter inquirerent, ac Evangelicæ et Apostolicæ doctrinæ sacrorumque Canonum et generalium Conciliorum decretis et sanctorum Patrum traditionibus inhærendo; quæcumque mutatione, correctione, emendatione, revocatione et renovatione indigere cognoscerent, ac præcipue statum prædictum, reformarent, mutarent, corrigerent ac etiam de novo conderent; condita sacris Canonibus et Concilii Tridentini decretis non repugnantia confirmarent, abusus quoscunque tollerent, bonas et laudabiles institutiones, regulas et ecclesiasticam disciplinam, ac in præmissis divinum cultum ubicumque excidisse comperissent modis congruis restituerent et reintegrarent; ipsasque Abbatissam, Canonissas et Canonicos, necnon presbyteros et clericos prædictos ad debitum et honestum vitas modum, et ad statum sacris Canonibus et Concilio Tridentino prædictis conformem revocarent; et quicquid statuissent et ordinassent, observari facerent, ac inobedientes, per censuras et pœnas [506] ecclesiasticas aliaque opportuna juris et facti remedia, cogerent et compellerent, et alia prout in dictis Literis, quarum tenorem præsentibus pro expresso habere volumus plenius contineri..


25-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XXV-Vol.4-Opuscules.html
  A025001386 

 Domine Jesu Christe, sine quo nihil possumus facere, da huic famulae tuae, et semper velle quod te inspirante intendit, et illud ipsum te adjuvante perficere.

  A025001402 

 Domine Jesu Christe, Fili Dei vivi, cujus Apostolus muliebrem sexum in signum subjectionis, humilitatis et honestatis velamen super caput suum propter Angelos habere praecepit, cujusque oculos tempore acerbissimcs Passionis tua ad opprobrium peccatores impii velaverunt: quaesumus, propter gloriam honorandi nominis tui, tam copiosam benedictionis tuae † super his velaminibus infunde virtutem, quod famulas tuas illa gerentes, tibi subjectas in omnibus, et cuicumque tenentur ex ordine quem assumunt efficiant, ne proprias virtutes et bona cernentes in gloriam elatae deperdant, sed in vera humilitate conservent et obumbrent, ab omni etiam oculos earum vanitate compescant.

  A025001513 

 Caput omnium fidelium, Deus, et totius corporis Salvator, hoc operimentum velaminis quod famules tuae, propter tuum tuaeque Genitricis Beatissimae Virginis Mariae amorem, suo capiti sunt imposituræ, dextera tua sancti † fica; et hoc quod per illud mistice datur intelligi, tua semper custodia, corpore pariter et animo incontaminato custodiat, ut quando ad perpetuam Sanctorum remunerationem venerit, cum prudentibus et ipsa virginibus preparata, te perducente ad sempiternae faelicitatis nuptias introire mereatur.

  A025001557 

 Famulam tuam, Domine, protectio tuae muniat pietatis, ut sanctae castitatis propositum quod te inspirante suscepit, te adjuvante custodiat.

  A025003422 

 Vidimus et pro pastoralis Nostri muneris ratione accurate conspeximus quicquid ad Congregationum Sororum Visitationis Beatissimae Virginis Deiparae, in diocesibus Nostris constitutarum, initia, progressiones fructusque pertinebat; cumque nihil omnino in his notaverimus quod sanctissimos mores, probatos ritus, sacra placita Ecclesiae Catholicae, Apostolicae, Romanae, Matris nostrae, undequaque non redoleret, saperet et spiraret; Nos quidem, hactenus dictarum Sororum piissimis conatibus quantum, Domino cooperante, potuimus, fovendis, erigendis ac promovendis operam Nostram authoritatemque pastoralem libentissime contulimus, has Congregationes, quamplurimis virginibus viduisque quas procellosis seculi fluctibus Spiritus Sanctus eripere dignabitur, portum salutarem exhibituras, in eodem Spiritu confidentes..

  A025003424 

 Quod ut in posterum, quoad per Nos fieri potest, testatum esset ac manifestum, hasce Nostras litteras confecimus et signavimus..

  A025003509 

 Fœlicis memoriae Paulus, Papa Quintus hujus nominis, die 23 Aprilis anni 1618, ad instantiam Ducis Sabaudiae [511], commisit et mandavit Episcopo Gebennensi, ut Domum ac Congregationem piam mulierum quae sub nomine Beatissimae Virginis Mariæ de Visitatione, ante aliquot annos Annessii, Gebennensis diocaesis, instituta fuerat, in Monasterium Monialium sub Regula Sancti Augustini viventium erigeret: quod sane ita factum est..

  A025003510 

 Cum autem Congregatio dictarum mulierum humillima supplicatione a Sancta Sede Apostolica postularet, ut etiam in Monasterium conversa et erecta, nihilo magis propterea teneretur ad recitandas Horas canonicas Officii quod magnum appellatur, quam antea tenebatur; sed placeret dicts Sanctae Sedi Apostolicae illi indulgere, ut Sorores erecti Monasterii Officium parvum Beatissimae Virginis Mariae in choro, serio, graviter, lente, devote ac rehgiose quotidie, ut antea solebant, recitando, [512] ab alia Officii recitandi obligatione liberae et exemptae remanerent; idem Summus Pontifex illis hoc privilegium ad septennium benigne indulsit, vivae vocis oraculo asseverans se postea, si in humanis maneret, in perpetuum illud ipsum privilegium facile daturum (teste R. P. Don Justo Guerino, Praeposito Clericorum regularium Sancti Pauli Taurini, qui tunc rem istam urgebat); sin vero ab humanis excederet, successorem suum id etiam libenter facturum; quia vero res minus antea usitata fuerat, nolle se initio et primo obtutu in perpetuum concedere..

  A025003512 

 Quia cum mulieres ut plurimum latinum eloquium ignorent, maxime vero in Gallia et Gallicis regionibus, parum interest quod ad earum aedificationem et consolationem [513] spiritalem attinet, sive unum, sive aliud Officium recitent, dummodo rite et devote recitent..

  A025003513 

 Ut autem rite et devote Officium recitent, multum interest ut semper idem Officium recitent: clarius enim, distinctius et certius illud pronunciant quod tam saepe pronunciare consueverunt, neque totam suam attentionem in recta lectione et pronunciatione ponunt, ut facere illis necesse est quando quotidie illis nova ac inusitata legenda sunt..


26-Oeuvres de Saint Francois de Sales-Tome XXVI-Vol.5-Opuscules.html
  A026000238 

 Post hæc, in eodem horto factum est quod alii Evangelistæ dicunt.

  A026000240 

 Sequitur quod narrat Joannes.

  A026000245 

 : Apres vingt ans de sa prevosté (præture), il fut accusé par les Samaritains vers Vitellius, gouverneur de Sirie, quod plurimos hommes injuste condemnasset quasi rebelles Romanis a).

  A026000768 

 Præfatio: servus Abrahæ, Eliezer, tria habuit gaudia: 1° Quod filiam invenit; 2° quia pulchram; 3° quia beneficam.

  A026000923 

 Ilz muent et changent de pennages; ilz se retirent en hiver, Pro virginibus cantantibus canticum novum, quod nemo scit nisi qui accipit, car chasque rossignol a son chant particulier.

  A026000996 

 [Ibid., p. 5.] Sic Deus initio mundi: Fiat; et factum est ita, et fecit bestias, etc,; vidit quod esset bonum, sic enim ait Scriptura cum de cæteris creaturis.

  A026001005 

 Item, differentia inter Philippum et Alexandrum, ut videre est apud Plutarchum, quod Philippus omnibus ex rebus gloriam, at Alexander non nisi ex magnis captabat.

  A026001058 

 De Civit. c. 8, extremo: « Nam Alcibiadem ferunt, » dit il, « si me de hominis nomine memoria non fallit, » etc. — Ubi vides hunc tantum virum non adeo sollicitum de cunctis nominum et circumstanciarum momentis in exemplis, nam neque scribendo libros illos gravissimos operæ prætium duxit quærere num Alcibiades vocaretur cui id quod narrat contigerat..

  A026001076 

 Hoc sentite in vobis, quod et in Christo Jesu.

  A026002485 

 Considerar che vuole che ci humiliamo, confessando che siamo peccatori: Si dixerimus quod peccatum non habemus, ipsi nos seducimus..

  A026002486 

 Considerar che dice, debita, acciò ch'intendiamo quod in multis offendimus omnes; come si scuopre nella parabola di quello che dovea decem milita talenta; Matt. c. 18.

  A026002532 

 Eia ergo, Pater, sanctificetur Nomen tuum; fatemi santo, acciò ch'io benedica di continuo vostra alta Maestà e acciò che vedendo il mondo ch'io attendo a lodarvi e benedirvi, glorificent te, Patrem nostrum, et sanctificent Nomen tuum quod est benedictum in sæcula sæculorum.

  A026002547 

 Dirò, Padre, col vostro benedetto Figliuolo e nostro Signore Jesu Christo: Pater, non mea, sed tua fiat voluntas; Pater, non quod ego volo, sed quod tu vis; Pater, fiat voluntas tua, sicut in Cælo et in terra.

  A026002551 

 O Padre, già che questa è tua voluntà ch'io vi ami di tutto il mio cuore, con tutta l'anima mia e con tutte le mie forze, da, jube, Pater, « quod jubes et quod vis.





Copyright © 2014 Salésiens de Don Bosco - INE